Dźěći so zakuzłać dali

póndźela, 20. nowembera 2017 spisane wot:
Zawěrno wobkuzłace popołdnjo dožiwichu mali wopytowarjo sobotu popołdnju w Budyskim Serbskim muzeju. We wobłuku wustajeńcy wo Krabaće běchu tam na kuzłarsku hodźinku ze Smjerdźečanom Geratom Róblom přeprosyli. Ze swojimi trikami wuwabi wón mjez dźěćimi błyšćate woči, kaž tule pola Arveda z Ruppersdorfa. Nimo toho su sej dźěći film „Sedmy rapak“ wobhladali. Foto: Carmen Schumann

Žurnalistiske myto z nowosću

póndźela, 20. nowembera 2017 spisane wot:

Drježdźany (SN/at). 21. wubědźowanje wo Němsko-Pólske žurnalistiske myto Tadeusza Mazowieckeho 2018 je wupisane. Wo tym informuje sakska statna kenclija. Namołwjeni su žurnalisća wobeju krajow, hač do 10. januara 2018 lětsa wozjewjene přinoški zapodać. Z nimi měli čitarjam wědu wo susodnym kraju posrědkować. Runje tak měli tomu dopomhać, zo so Polacy a Němcy dale a lěpje dorozumjeja. Lawreatow počesća we wobłuku 11. němsko-pólskich medijowych dnjow klětu spočatk junija w Mecklenburgsko-Předpomorskej.

Němsko-Pólske žurnalistiske myto Tadeusza­ Mazowieckeho spožča potom w pjeć kategorijach. Nimo dotalnych – print, rozhłós, telewizija a wosebite myto „žurnalizm w pomjeznym regionje“ – pytaja 2018 jako nowosć najlěpše přinoški w kategoriji multimedija/online.

Załožba Zeit Ebelin a Gerd Bucerius wubědźowanje prěni raz podpěruje, dale su to Załožba za němsko-pólske zhromadne dźěło, Załožba Bosch kaž tež Sakska, Braniborska, Mecklenburgsko-Předpomorska a wojewódstwa Delnja Šleska, Lubuski kraj a Zapadna Pomorska.

Wo serbskim stawiznopisu w NDR

pjatk, 17. nowembera 2017 spisane wot:

Swój studij stawiznow na Techniskej uniwersiće Drježdźany zakónčiwši spisa nětko w Budyšinje bydlacy Alexander Pólk swoje masterske dźěło „Marxistisko-leninistiska serbska stawizniska wědomosć wot 1945 do 1990“. Na přeprošenje Maćicy Serbskeje přednošowaše wón wčera w Budyskim hosćencu „Wjelbik“ k tematice.

Kubołćiki skutkowali

pjatk, 17. nowembera 2017 spisane wot:
Druhdy wšak dyrbiš jako Serb, bydlacy w zakonsce připóznatym serbskim sydlenskim rumje, tež sam pisak do ruki wzać. Abo ći kubołćiki zaćichim pomhaja, kaž tule při pućowanskich šćežkach w lěsach pola Delan (Döhlen) w Kubšiskej gmejnje pod wjerškom Hromadnika. Cyle kaž přez kuzło su so tam němskim pomjeno­wanjam na pućnikach tež serbske přidružili. Tak nazhonjeja ludźo zbliska a zdaloka, kak wšitke tele cile mnohich pućowanjow w našej maćeršćinje rěkaja. Foto: Robert Lorenc

Digitalna mjezybilanca spokojaca

štwórtk, 16. nowembera 2017 spisane wot:

Budyšin (JK/SN). Ze stawom a wuhladami nastupajo digitalizaciju kulturnych a wědomostnych dokumentow w Sakskej zaběrachu so wčera we wobłuku dźěłarnički w Budyskim Serbskim instituće tamniši wědomostnicy kaž tež zastupjerjo digitalne projekty wobdźěłacych a spěchowacych institucijow.

K zazběhej přednošowaše nawoda referata Saxonica w Sakskej krajnej bibliotece – Statnej a uniwersitnej bibliotece (SLUB) w Drježdźanach – Martin Munke wo tučasnym stawje digitalizacije w Sakskej. Přednošk sćěhowali su z wulkim zajimom nimo sobudźěłaćerjow instituta tež zastupjerjo Domowiny a Załožby za serbski lud. Munke skedźbni na hižo wysoki standard a wuspěchi, kotrež su fachowcy SLUB při digitalizowanju wosebje historiskich dokumentow docpěli.

Hotuje so na „Hodownu stawiznu“

štwórtk, 16. nowembera 2017 spisane wot:
Za premjeru jedneje z najznaćišich twórbow wuznamneho jendźelskeho spisowaćela 19. lětstotka Charlesa Dickensa „Hodowneje stawizny“ proby w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle z połnej paru běža. Měrko Brankačk předstaji hru po lěće 2003 druhi króć scyła w serbskej rěči. Wo přełožk starała je so Lubina Hajduk-Veljkovićowa. W inscenaciji, kotrejež tekst bě znaty jendźelski producent a režiser Patrick Stewart (Captain Picard w filmje „Raumschiff Enterprise“) na kruch za jeničkeho hrajerja přepisał, předstaja so serbski dźiwadźelnik w cyłkownje 38 rólach. Premjerne předstajenje budźe njedźelu, 19. nowembra, w 16 hodź. w Haslowskim Bizoldec hosćencu. Foto: Uwe Soeder

Wosebita wustajeńca „Smjerć a rituale – kultury rozžohnowanja a dopominanja“ je wot wčerawšeho w Statnym muzeju za archeologiju w Kamjenicy přistupna. Widźeć su tam mjez druhim wurywanki z prahistoriskeho pola rowow pola Delnjeje Kiny, kotrež archeologojo zaměrnje přeslědźeja. Wosom tam namakanych pochowanjow wobswětla indiwidualne dóńty: Popjeł, popjelnicy­ a přidawki dawaja informacije wo starobje, splahu, chorosćach a přičinach smjerće. Foto: smac/Karla Mohr

Dwaj ludaj, dwaj filmaj

štwórtk, 16. nowembera 2017 spisane wot:
Film „Die Slawen in Deutschland – unsere geheimnisvollen Vorfahren“ budźi měšane začuća. Derje, zo předstaja, štó je wuchodnu Němsku wobsydlił, kraj kultiwěrował a zo Serbja dźensa hišće su – stawizna pak powěda so z němskeho wida. Tak rěka cyle na spočatku, zo su „cuzy“ do kraja zapućowali. Cuzych Słowjanow zbližeja němskemu publikumej w běhu filma jako jich předchadnikow. Serbska wersija filma rěka „My – Słowjenjo w Němskej“, a w njej so słowo „cuzy“ hižo njejewi. Njejsu pak jenož rěč a tekst, ale tež sceny wuměnili. Tak rěča w hornjo- a delnjoserbskim filmje tež Werner Měškank, dr. Edmund Pjech a dr. Susanne Hozyna – w němskim nic. Eksistujetej nětko tuž dwaj filmaj w třoch rěčach wo zažnych stawiznach wuchodneje Němskeje. Haj, njeje jednore z němsko-serbskim poćahom, a kóždy dale­ swoje stawizny na swoje wašnje po­wěda. Cordula Ratajczakowa

Rjad „musica nova sorabica“ zwjazuje tradiciju z modernu

Runje tak kaž wuměłstwowu hudźbu druhich narodow wobwliwuja tež serbske hudźbutwórstwo časowe podawki a aktualnosće. Tak rozestajeja so wězo serbscy awtorojo runja druhim z přitomnostnym žiwjenjom, a to w stilu klasiskeje moderny a postmoderny. Ći jedni činja to dosć intensiwnje, tamni skerje łahodnje. Hustodosć čerpaja z kužoła, kotryž njesměł tež w Serbach zaprahnyć: z ludoweje hudźby. Njeje jenož legitimne, ale tworićelstwo spěchowace, tež serbsku ludowu tradiciju z eksperimentalnymi móžnosćemi nowych kompozitoriskich technikow kombinować a tak indiwidualnosć zaručić.

Ludowe melodije wotcuzbnjene

Musical wuspěšnu premjeru měł

srjeda, 15. nowembera 2017 spisane wot:

Wojerecy (KD/SN). Mnozy młodźi a starši wopytowarjo z regiona dožiwichu minjeny kónc tydźenja we Wojerowskej Łužiskej hali musical „Janka a zmij“, kotryž běštaj tamniša hudźbna a wuměłstwowa šula Bischof a dramaturg Olaf Winkler zhromadnje na nohi stajiłoj.

13lětna Janka (Luca-Maria Oczkowski) přežiwja ze zwadźenymaj staršimaj prózdniny pola dźěda na łužiskej wsy. Radšo hač sej zwadu staršeju naposkać wotkrywa sej wona w knize zemrěteje wowki łužiske powěsćowe figury.

Lutki, błudnički, wódny muž a připołdnica předstajichu so tuž spěwajo a rejujo we wobkuzłacych kostimach a kulisach. Na a za jewišćom skutkowachu čłonojo­ musicaloweje rjadownje a baletnych skupin towarstwa Łužiska hala. Chór Wojerowskeje zakładneje šule Při Halštrowje wustupi jako spěwace žabki­ a ryby a staraše so tak wo wjeselo.

Serbska debata

nowostki LND