Tafla za přichod
Zwiski do Awstralskeje wotkrył
„Móžeće radlubje Günter Wićaz pisać, wuznawam so k serbstwu“, praji mi muž, kiž je so na swjatočnosći minjenu sobotu w Delanach pod Čornobohom jako Lehmann předstajił. Kak bě k tomu dóšło, zo maja nětko pomjatnu taflu na ródnym domje fararja-wupućowarja Jana Kiliana? Zo bě 70lětny Rachlowčan mysličku po přednošku Trudle Malinkoweje zrodźił, wo tym wšak wulce njerěči. Jeho ideja a jeho angažement za zwoprawdźenje matej pak něšto ze swójbnymi stawiznami, ale tež ze sprawnym, direktnym wašnjom Güntera Wićaza činić. Wšako njeje wjace hač poł lěta trało, zo měješe wón zbywace trěbne 1 000 eurow, wothladajo wot spěchowanja Załožby za serbski lud, hromadźe. „Sym prosće z kumplemi rěčał“, praji bywši jednaćel Bošečanskeho wikowanja ze žitom hladajo na podpěru wot zawodow z wokoliny.
3. dźeń Hornjeje Łužicy wabi
Třeći raz wotměje so lětsa dźeń Hornjeje Łužicy 21. awgusta. Mjez nimale sto zarjadowanjemi najwšelakorišeho razu na mnohich městnach wokoło poprawneho swjedźenskeho datuma namakaš tež serbske abo tajke ze serbskim wobdźělenjom.
Mała wjes z wulkim podawkom
Při ródnym domje Jana Kiliana (1811–1884) w Delanach pod Čornobohom su sobotu popołdnju pomjatnu taflu swjatočnje wotkryli. Je to nimo Kotec, Wukrančic a Serbina w Texasu štwórte městno, hdźež jeho wopominaja.
Delany (Döhlen) (SN/CoR). Tajki serbski zjězd je mała wjes pod Čornobohom zawěsće lědma hdy w minjenych lětach dožiwiła. Wjace hač 150 ludźi je so sobotu w Delanach zešło, z mnohich Budyskich Serbow tež zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Marko Šiman(CDU), zo bychu najsławnišeho syna wsy wopominali – a to na dostojne wašnje a při najrjeńšim wjedrje.
Serbscy filmowcy prašeni
Choćebuz (SN). Tež lětsa wobsteji znowa za młodych filmowcow šansa na wosebite myto Załožby za serbski lud, kotrež spožča we wobłuku 14. Choćebuskeje filmoweje přehladki. Hač do 1. oktobra je móžno, so z přinoškom přizjewić za přehladku, kotraž so jako mały filmowy festiwal 7. nowembra w Choćebuskim kinowym dźiwadle „Weltspiegel“ do zahajenja tamnišeho 26. mjezynarodneho festiwala wuchodoeuropskeho filma wotměwa. Tam předstaja krótke produkcije filmowcow-amaterow z Delnjeje Łužicy, Braniborskeje, Berlina a ze Sakskeje. Dowolene su wšitke žanry wot dokumentacije přez animaciju, fikciju, krimi hač ke komediji. Krótkofilm pak njesmě dlěje hač 15 mjeńšin trać.
Z tysac eurami wuznamjeni serbska załožba film, kotryž so tematisce ze Serbami abo dwurěčnosću we Łužicy zaběra. Sobustaw jury je Choćebuski filmowc Stefan Göbel, kiž tež za delnjoserbski telewizijny magacin Łužyca skutkuje. Loni su film „Měr“ Anny-Kathrin Schöler-Rensch a Clemensa Schieska wuznamjenili.
Wo knihach a kniharni (12.08.16)
Před wjace hač pjatnaće lětami čitach krótku delnjoserbsku powědku, kotraž mje hnydom zahori. Dźěše wo nócnu rozmołwu staršeho wudowca z přećelku wo tym, hač njeboha žona jeju nětko we łožu ležo widźi a što wo jeju počinanju měni. Wudowc so zakituje ze słowami swojeje žony: „To jo normalnje, až šesćźasetlětna wudowa jo poł tupa; ale muski we tych lětach jo hyšći derje na cajku.“ Tekst w jadriwej rěči a ze suchim humorom bě napisała někajka „Śołśic“. Znajerjo wšak hnydom wědźa, zo tči za tutym pseudonymom delnjoserbski farar Herbert Nowak. Jako so toho dowědźich, kupich sej jeho dopomnjenki „Moje pocynki a njepocynki“. Delnjoserbsce čitać mi lochko njepadny, ale bě to dobre zwučowanje. Nowakowa rěč je ludowa, často chowa so w jeho tekstach tajki šibały humor, kiž so mi wosebje lubi.
Jazz w energijowej fabrice
Porjedźenka
Pomha, hdźežkuli móže
Dobre duše – haj, wone eksistuja: Su to ludźo, kotřiž pomhaja přiwuznym, znatym abo w komunje, bjez toho zo bychu sami z toho profitowali. Tež w Njebjelčanskej gmejnje tajkich ludźi maja, na přikład w kružku Hilžbjetow, w domizniskim towarstwje a we wotrjedźe kopańca sportoweje jednotki. A tam ma so Beno Bjeńš wuzběhnyć.
Z drjewom dźěłać, to je metjej 1950 w Sernjanach rodźeneho. Hižo tři lěta je wón wuměnkar a ma tuž nětko wjace chwile swoje rjemjeslniske kmanosće dopokazać, na přikład při porjedźenskich dźěłach wosadneje cyrkwje. Wosebje na wutrobje leži jemu nowa pěstowarnja. Wjacore kukawy je za jeje wonkowny teren twarił a přičinił. Wulke drjewjane swěčki za adwentny čas je wón kubłanišću runje tak darił kaž tři małe tružnicy.
Pytaja NS-přesćěhaneho Serba
Hižo w prěnim koncepće k załoženju Budyskeho wopomnišća z lěta 1997 bě předwidźane, zo nima so stajna wustajeńca jeno specialnemu lěhwu a stasi-stawiznam, ale tež stawiznam Budyskeju jastwow za čas nacionalsocializma (NS) wěnować. Mjeztym přihotuja wotpowědnu přehladku. Tež serbski aspekt chcedźa při tym wobkedźbować.
