Serbska hudźba tež na tamnym boku swěta inspiruje
Shelley Spencer – komponistka ze serbskimi korjenjemi w Awstralskej
Před měsacami bě sej młoda Awstralčanka Shelley Spencer druhe a třeće městno na mjezynarodnym kompozitoriskim wubědźowanju w Awstralskej zawěsćiła, a to před hudźbutwórcami z Ameriki, Awstralskeje, Wulkeje Britaniskeje a Nowoseelandskeje. Wobdźělnicy móžachu mjez štyrjomi žanrami wolić: Běchu to balada, cyrkwinska hudźba, pochod abo techniska twórba za brassband (dujersku kapału).
Korlu Awgusta Kocora sej spřistupniła
Shelley jako ewangelska wěriwa žona předstaja w swojej techniskej twórbje žiwjenje krala Saula. Z njej zdoby sej druhe městno z Robertom Simsom, bywšim trompetarjom Melbournskeho sinfoniskeho orchestra. Třeće městno zaruči sej Shelley ze swojej cyrkwinskej twórbu „A Wendish Prayer“. Zakład bě jej modlitwa, kotruž modlachu so serbscy wupućowarjo, prjedy hač Němsku do směra na Awstralsku wopušćichu: „Božo, daj, zo docpějemy před wšěmi strachami zachowani brjohi našej’ nadźije!“ – „God grant that we, protected from all dangers, reach the shores of our hope.“
Łužiska moda něhdy a dźensa – na swójbnym popołdnju sej ...
Z wustajeńcu SORBIAN STREET STYLE a dalšimi prezentacijemi tematizuje Serbski muzej Budyšin narodnu drastu a modu.
W Budyskim Serbskim muzeju intensiwniša zaběra z narodnej a tohorunja modernej drastu tuchwilu wulki wothłós žněje. Wustajeńca „SORBIAN STREET STYLE“ němskich, serbskich kaž dalšich zajimcow přiwabja. Z wulkim wuspěchom přewjedźechu tam njedźelu, 12. januara, swójbne popołdnjo, na kotrymž poskićachu nimo wodźenjow po wustajeńcy w serbskej a němskej rěči tež historisku drastowu pokazku kaž tohorunja prezentaciju łužiskeje a serbskeje mody něhdy a dźensa.
Systematisce na wšě lětdźesatki wuwića po Druhej swětowej wójnje złožowaše so dohlad do wašnja drasćenja žonow a holičow. Nimale kóžda z lětnych dekadow měješe swoje wosebite kajkosće.
Chór Meja z jubilejom
Najstarše serbske spěwne towarstwo wobsteji 125 lět
Najstarši hišće wobstejacy serbski spěwny cyłk, Radworski chór Meja, swjeći lětsa 125. narodniny. Wučer, hudźbnik a spisowaćel-fejetonist Jurij Słodeńk załoži ćěleso 18. januara 1895 jako towarstwo a sta so z jeho prěnim dirigentom, prěni předsyda bu ratar a předsyda gmejny Jan Hantuš.
Kak jara sej dźensniši čłonojo załožićela česća, wo tym swědči po nim pomjenowany towarstwowy a zdobom probowa rumnosć w něhdyšej Radworskej filiali lutowarnje runje tak kaž zaplećenje jeho sadźbow do programow chóra. A samozrozumliwje bě Słodeńk tež na swjedźenskim koncerće spočatk toho lěta stajnje prezentny, hač na po blidach rozdźělenych portretowych fotach abo w słowach dźensnišeje předsydki spěwneho cyłka Angeliki Häneltoweje.
Slědy wosom dirigentow
Dokumentuja mnohotnosć narodneje drasty
Towarstwo Kólesko zachowuje w Slepjanskej wosadźe wědu za přichod
Jara swjedźensce skutkuje narodna drasta za swjatkownu njedźelu Slepjanskeje wosady. Čorne płatowe suknje, wołmjane suknje a běłe rubiška su markantne za nju. Runje tajku narodnu drastu woblečene spěwachu žony towarstwa Kólesko loni swjatki njedźelu w Slepjanskej cyrkwi. Je to jedna z wjac hač dwaceći 20 wšelakich wariantow cyrkwinskeje drasty w kónčinje. „Žadyn druhi wobłuk w Slepjanskej kónčnje njeje tak mnohotny kaž cyrkwinska a žarowanska narodna drasta. Žony su je z wulkej prócu hladali a zachowali. Kemši su so stajnje wupikali“, powěda Elvira Rathner, sobuzałožerka Kóleska. „Hač do lěta 1945 běchu žony hišće prawidłownje w narodnej drasće chodźili.“
Za dźěłowe zrěčenje w šamotowni „na zelenej łuce“ so ...
„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca z přećelnej dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.
Spěw fakultow smy z cyłeje šije trubili, wosebje wone njeoficialne štučki, kotrež běchu za kóždy studijny směr zbasnjene. Stejo spěwajo sławjachmy starych Germanow. Nichtó njeje nas wšě te lěta za tónle nacionalizm pochłostał. Měnju, zo běchu nas tehdy donošowarjo a informanća statneje bjezstrašnosće přelutowali. A na profesorow móžachmy so spušćeć!
Zabawne wječorki we wobłuku fakulty běchu wjerški we wysokošulskim žiwjenju. Profesor za železowu hětnistwowědu bě wokoło połnocy napřemopiće dobył, wšako zamó wón cyły liter piwa bjez spóžěranja naraz wupić. My dyrbjachmy to dołho zwučować.
Zhromadnje so zabawjeli
Foto: Julija Dórnikowa
Nowy princowski por
Schadźowanka zwěrjatow
Wuhotowar knihi Tomaš Šołta
Jónu so čuć kaž wulki a znaty spisowaćel – je tež z was hižo raz něchtó wo tym sonił?
Šulerjam 7. lětnika Ralbičanskeje wyšeje šule je so to poradźiło, wo čimž druzy jenož sonja: Woni su po dołhim času prócy a wuknjenja krótko do hód swoju knihu „Schadźowanka zwěrjatow“ prezentowali.
Na nastork Ludoweho nakładnistwa Domowina požadachu so wo projekt, mějachu wulke zbožo a buchu wuzwoleni. Tak zeznachu puć nastaća knihi a fachowcow, kiž su trěbni, zo je kniha prawje derje pjelnjena z tekstami a wězo tež z wobrazami. Wšo to zhotowichu šulerjo pod nawodom lektorki a wuhotowarja knihi sami.
„Wjele dźěła a wjele wjesela“
Dźens wječor dožiwi ptačokwasny program za dorosćenych 2020 pod hesłom „Štóž so zwaži, tomu so radźi“ w delnjołužiskej Hochozy swoju premjeru, jutře za tydźeń budźe hornjoserbska w Radworju. Cordula Ratajczakowa je so z režiserom a dźiwadźelnikom Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Marianom Bulankom rozmołwjała.
Žony steja w srjedźišću lětušeho wječorneho ptačeho kwasa.
M. Bulank: Haj, wosebje jich „power“ pak je lětsa tema.
Libreto je znowa Wito Bejmak spisał, je Was to tematisce překwapiło?
M. Bulank: Spočatnje mějachmoj hromadźe cyle hinašu ideju. Hižo w decembru 2018 běchmoj prěnju ideju zrodźiłoj, smój pak ju wšelakorych přičin dla zaso zaćisnyłoj. A naraz bě myslička, zo móhła žonjaca móc motiw być. Trjebachmoj wosebje temu za młodych ludźi, něšto, štož jich na ptači kwas wabi. A to su nětko power, problemy a sony žonow, na sonach dźěłać, so zwažić – tohodla tež titul: „Štóž so zwaži, tomu so radźi.“ Tak je tema nastała. Z dalšimi zhromadnje smy so do story zanurili, a nastał je z toho porjadny wo žonjacej power ...
... wo žonach, kotrež tróšku tež spytaja swět wuchować.
Wuměłska twórba w Kinsporskej hłownej cyrkwi zaso w cyłej ...
Štóž je pódla był, tón sej wony wokomik hłuboko w pomjatku wobchowa. Dźens tydźenja nawróći so mjenujcy Kinsporski epitaf na swoje starodawne městno. Po wotewrjenskim ceremonielu kročeštej Franziska und Marie – kamelijowej damje města Kinsporka – po tamnišej Hłownej cyrkwi na emporu, zo byštej Kinsporski epitaf wotkryłoj. Knježeše cyle wosebita ćišina, jako wotewzaštej běłu płachtu, a dospołnje restawrowana wuměłska twórba bě naraz w cyłej swojej krasnoće widźeć.
„Wobdźělnicy našeje swjatočnosće běchu z wokomika hłuboko hnući“, wuzběhny předsyda Kinsporskeho domizniskeho towarstwa Peter Sonntag na kromje zarjadowanja minjeny pjatk w Kinsporku.
