Z wudaća: pjatk, 14 septembera 2018

Dźěle kupy zesunjene

Zły Komorow. Dźěle njezawěsćeneje kupy w Złokomorowskim jězoru su so wčera do wody zesunyli, z čehož nasta poł metra wysoka žołma, kaž hórnistwowe saněrowanske předewzaće LMBV wobkrući. Nichtó njebu zranjeny. Po­dawk sta so w zawrjenym wobłuku, kotryž je z bojemi markěrowany. Přičiny zesunjenja fachowcy nětko přepytuja.

Wubědźowanje dobyli

Podstupim/Dešno. Lětuše, mjeztym 10. krajne wubědźowanje „Naša wjes ma přichod“ je delnjołužiske Dešno dobyło, kaž ministerstwo za wjesne wuwiće, wobswět a ratarstwo Braniborskeje wčera w Podstupimje zdźěli. Wjesny dźěl gmejny Dešno-Strjažow je we wšěch wobłukach jako „woblubowane bydlišćo a wulětny cil“ runje tak přeswědčił kaž jako „baćonjaca a muzejowa wjes“. Za to dóstanje myto 10 000 eurow.

Mějićelow psow pruwować

Fachowcy wšelake widy na Łužicu pokazali a potenciale wuzběhnyli

Zły Komorow (SN/BŠe/at). Łužica jako domizna narodneje mjeńšiny a dwurěčnosć stej potencialej za Łužicu, kotrejž měłoj w diskusiji wo strukturnej změnje hišće bóle w srjedźišću stać. To wuchadźa ze słowow referentow konferency wo strukturnej změnje we Łužicy, kotraž je so wčera w Złym Komorowje zahajiła. Zarjadowanje je prěnje tajke, kotrež Dźěłarnja přichoda Łužicy hromadźe z Domowinu wuhotuje.

Marian Wjeńka

Wo njedawnym posedźenju Chróšćanskeje gmejnskeje rady smy tón tydźeń rozprawjeli, zo tam dale za ludźimi pytaja, kotřiž so na někajkežkuli wašnje čestnohamtsce angažuja a kotrychž móhli za tajke skutkowanje počesćić. Pozadk je, zo přewostaji Budyski wo­krjes lětsa wšěm komunam po 1 250 eurach, zo móhli wone swojim angažowanym ludźom mały dźak wuprajić. Myslu sej, zo je tajkich ludźi dosć, kotřiž něšto na dobro druhich zeskutkownjeja. Tak mějachu tež w Chróšćanskej gmejnje hnydom prěni namjet na blidźe, jako spočatk julija w Hórkach prěni raz wo tutej naležnosći porěčachu. Jedna z přitomnych wobydlerkow mysleše mjenujcy hnydom na žonu, kotraž hižo wjele lět njesebičnje starych a chorych ludźi wopytuje. Wona by sej tajke počesćenje zawěrno zasłužiła.

Budyšin (SN). Runje su so w kupnicach prěnje hodowne poprjancy do regalow dóstali, kniharnje wabja z adwentnymi kalendrami, a tak tež Ludowe nakładnistwo Domowina swojich čitarjow sčasom z produktami za wony čas zastaruje. Nowa słuchokniha „Hodowne překwapjenki“ ma dorosćenych z lóštnymi, wot Měrany Cušcyneje zestajenymi powědkami a hudźbu zabawjeć. Teksty čitataj dźiwadźelnikaj Andreja Rjedźic-Bulankowa a Marian Bulank. Awtorki a awtorojo młódšich a staršich generacijow wopisuja podawizny, kotrež wšak móža so jenož w hodownym času stać. Tuž je nowa serbska słuchokniha hižo prěni dobry tip za móžny hodowny dar.

Z rjadom tracTare chce ZSW wuměłcow a recipientow do konstruktiwneje rozmołwy wjesć. Wčera diskutowachu wo nowym romanje „Łójerjo sonow“.

Budyšin (SN/bn). Třeće zarjadowanje rjadu Zwjazka serbskich wuměłcow tracTare wěnowaše so wčera w hosćencu „Tiroler Stuben“ w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłej knize Jěwy-Marje Čornakec „Łójerjo sonow“. Moderator wječora Dietrich Šołta wopisa twórbu jako „fantastisku stawiznu, kotraž wobjednawa za serbsku literaturu nowu maćiznu. Mystiska transcendenca wujewja so w ramikowym jednanju, nawjazowacym na mytos wo Krabaće a Čornym młynku.“

Tuchor w Budyšinje je wjace hač pohrjebnišćo. Tu móžeš tójšto wo měšćanach minjenych lětstotkow zhonić, kotřiž su spomóžnje za město skutkowali. Swój posledni wotpočink maja tam tež mnozy wuznamni Serbja, kaž na přikład farar Michałskeje wosady Handrij Lubjenski (naš wobraz). Tule wědu posrědkuje rady Dietmar Kaul hromadźe z wokrjesnej ludowej uniwersitu we wobłuku wodźenja po Tuchorju. ­Wučer domiznowědy bě w nim zažny zajim za stawizny města zbudźił, a tuž so mjez historiskimi rownišćemi derje wuznawa. Štóž so za to zajimuje, móže so jutře, ­sobotu, w 9 hodź. na tajkim wodźenju wobdźělić. Foto: SN/Hanka Šěnec

Berlin (dpa/SN). Nawodźa na wulkej koaliciji wobdźělenych stron přestorča swój rozsud wo přichodźe prezidenta wustawoškita Hansa-Georga Maaßena na přichodnu wutoru. Na to su so zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU), předsydka SPD Andrea Nahles a předsyda CSU Horst Seehofer wčera wječor na krizowym posedźenju w kanclerskim zarjedźe dojednali. Wobdźělnicy rěčachu wo „dobrej a chutnej“ rozmołwje, bjeztoho zo bychu nadrobnosće zdźělili.

Płunowód rozbuchnył

Boston (dpa/SN) Po hawariji płunowoda su so w Bostonje w zwjazkowym staće USA Massachusetts wjacore domy zapalili. W tym zwisku dóńdźe tež k rozbuchnjenjam. Při tym je młoda žona žiwjenje přisadźiła. Tři wosoby so zranichu. Policija rěčeše wo 70 potrjechenych chěžach. Zamołwići namołwjachu wšitkich wobydlerjow, kotrychž domy su płunowej syći zastaraćela Columbia Gas přizamknjene, swoje domy wopušćić. Mjeztym su w cyłej kónčinje tež milinu wotpinyli. Dźesaćitysacy ludźi su potrjechene.

Sankcije EU po prawje

W Zagorskim muzeju rjemjesła a přemysła zajutřišim, njedźelu, lětušu sezonu ­zakónča. Hižo w 10 hodź. tam wrota muzeja wotewru, zo móža sej zajimcy sta­rodawne a nimale zabyte rjemjesła zbližić. Čłonojo spěchowanskeho towarstwa kaž Hartmut Lehnigk (srjedźa) wopytowarjam nadrobnosće rozłoža. Foto: Joachim Rjela

Berlin (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow je so dźensa w Berlinje z wonkownym ministrom Heikom Maasom (SPD) zetkał. Wobaj chcyštaj mjezynarodne problemy a połoženje w Syriskej wobrěčeć. Wčera bě Maas nowinarjam připowědźił, zo chce wojerskej wulkoofensiwje přećiwo poslednjemu zepěranišću syriskich zběžkarjow w Idlibje zadźěwać, zo njeby k humanitarnej katastrofje dóšło. W potrjechenej kónčinje bydla tři miliony ludźi. Ruska Syriskej w boju přećiwo zběžkarjam pomha. Hač budźe Němska nowonatwar Syriskeje po wójnje pjenježnje podpěrać, Maas rjeknyć nochcyše. Wón wobstawa na demokratiskich wólbach.

Kuwerty z pjenjezami su wjacori woby­dlerjo Mannheima w swojich listowych kašćikach našli. Ludźo su policiji cyłkownje štyri wobalki w wjacorymi tysacami eurow přepodali. Wotpósłarja listow njeznaja. Policija tuka, zo je duchownje zamyleny čłowjek kuwerty rozdźělował. Policija wobydlerjow prosy, jej pjenjezy přepodać, dóstanu-li dalše tajke posyłki. Snano móže wobsedźerja zwěsćić a jemu pjenjezy wróćić. Jeli so to njeporadźi, maja ludźo prawo na namakanske myto.

Strachoćiwej šoferce z Nižozemskeje su policisća w Hamburgu pomhali. Žona bě jim napadnyła, dokelž swoje awto po hoberskim Köhlbrandowym mosće wróćo storkaše. Zastojnikam wona rozłoži, zo so wysokosće njesměrnje boji a sej doprědka přez móst njezwěri. Jedyn ze zastojnikow sydny so za wodźidło a je z awtom po 53 metrow wysokim mosće dale jěł.