Z wudaća: póndźela, 13 meje 2019

Nahi drje, ale z telefonom a cigaretu je 34lětny w Rotenburgu we wokrjesu Wümme sawnu wužiwał. Muž bě so spočatnje spjećował, trjenjo sobu wzać a je po tym w sawnje telefonował, štož tamnych wopytowarjow chětro rozhněwa. Jako­ sej tež hišće cigaretu zapali, dyrbješe sawnu wopušćić. Dokelž njeměješe za to dowidźenje, dyrbjachu policiju wołać, a ta jeho ze sawny přewodźeše. Wotnětka ma muž tam přistup zakazany.

Plastowy kóń wosrjedź dróhi je w nocy na njedźelu policiju w Mannheimje zaběrał. Po prěnim telefonaće zastojnicy skoćo z plastiki, wulke kaž woprawdźity kóń, z dróhi zrumowachu. Bórze po tym zo jich znowa wołachu, dyrbjachu plastikoweho konja zaso z dróhi wotnjesć. Hakle po třećim zasadźenju wostajichu konja na městnje. Štó je za jeho nócny „wulět“ zamołwity, dotal nichtó njewě.

Zo medije hromadźe dźěłaja, ničo nowe wjac njeje. Zo pak hnydom dwě mjeńšinowej a dwě wjetšinowej nowinje a k tomu hišće danske a němske kooperuja, štož maja ze zrěčenjom podkładźene, je w Němskej nowe a tohorunja jónkrótne. Puć hač k tomu bě, kaž minjene dny zhonich, chětro kamjenjaty. Wšako njeběchu sej Danojo a Němcy stajnje přezjedni, štož wójny a bitwy w zańdźenosći dopokazuja. To pak su stawizny, a tuž wusyłaja žurnalisća ze sewjera jasny signal do Europy, mjenujcy: Móžemy zhromadnje skutkować, najebać to, štož w zašłosći bě. Ale rěčeć­ ze sobu dyrbimy! A to su danscy a němscy žurnalisća činili. „Flensburgski model“ mam tež za serbske medije za spomóžny. Serbske Nowiny a Serbski rozhłós kaž tež Wuhladko drje hižo zdźěla hromadźe dźěłaja, štož někotrym hódź njeje, přiwšěm měli to zesylnić a njeměli so za konkurentow měć. Tak wjac za swój lud wuskutkujemy. Janek Wowčer

Brüssel (dpa/SN). Wonkowni ministrojo statow Europskeje unije wuradźowachu dźensa w belgiskej stolicy Brüsselu wo wobćežnych prócowanjach, wuchować mjezynarodne atomowe zrěčenje z Iranom. Konkretnje dźěše wo to, najebać sankciske hroženja USA wikowanske styki z Iranom zachować. Na wuradźowanjach chcyše so tež wonkowny minister USA Mike Pompeo wobdźělić. Wón bě za to­ wopyt w Moskwje wotprajił.

Michaela Koschak je připowědźerka wjedra za telewiziju MDR. Na přeprošenje Friedricha Ebertoweje załožby debatowaše wona njedawno w Budyskim Dźiwadle na hrodźe z wulce zajimowanym publikumom.

Budyšin (CS/SN). W srjedźišću diskusije steješe prašenje, z kotreje přičiny měli nětko aktiwity wuwiwać, zo bychmy woćoplenju zemje zadźěwali. Kaž Michaela Koschak rjekny, stej klima a wjedro chaotiski system, a njeje móžno rjec, kak so wonej přichodne 30 do 40 lět dale wuwijetej. Fakt je, zo temperatury wobstajnje stupaja, specielnje w zašłych 40 lětach. Klima drje je so přeco hižo měnjała, wot lěta 1880 pak, potajkim wot časa industrializacije, stawa so to ekstremnje spěšnje. Klimowa změna ma pozitiwne efekty, negatiwne pak přewažuja. Moderatorka mjenowaše najwažniše faktory wobwliwowanja změny klimy. „Su to rozrost wobydlerstwa, wužiwanje fosilnych tepiwow a zničenje tropowych lěsow. Połojca wobydlerstwa swěta rajs zakładnje za zežiwjenje wužiwa, štož sylny wustork metana wuskutkuje.“

Nimale swójbne bě zašłe posedźenje Njebjelčanskeje gmejnskeje rady. Wone wotmě so pola Zahonec we Wěteńcy, hdźež hewak swójbne swjedźenje swjeća. To trochu wjace wopytowarjow přiwabi hač hewak.

Wěteńca (JK/SN). Jako jenička wjes Njebjelčanskeje gmejny dóstanje Wěteńca spěšny internet. To zdźěli wjesnjanosta Tomaš Čornak (CDU) na njedawnym poslednim posedźenju gmejnskich radźićelow do komunalnych wólbow. Internetnje bě wjes dotal jeno špatnje zastarana. Dokładniše informacije tež techniskeho razu měješe poprawom pólski projektowy nawoda tuchwilnych dźěłow we Wěteńcy podać, wón pak dyrbješe schorjenja dla wotprajić. Přiwšěm su wjesnjenjo z postupowanjom dźěłow a z poměrom k twarskim dźěłaćerjam jara spokojom. Hłubokotwarska firma kładźe tučasnje roły do zemje, w kotrychž potom kable hač k jednotliwym domam sćahnu. Monterojo Němskeje telekom je pozdźišo w domach přizamknu.

Budyšin. Zažne lěta železnicy a jeje wuskutki na Hornju Łužicu budu tema přednoška dr. Andreasa Bednareka jutře, 14. meje, w 19 hodź. w Budyskej měšćanskej bibliotece na Hrodowej. Na wubranych přikładach chce referent předstajić, kotre hospodarske, měšćanskotwarske a techniske změny je železnica ze sobu přinjesła. Zastup je darmotny.

Chcedźa z wobydlerjemi rěčeć

Worklecy. Na rozmołwnej kole z wobydlerjemi přeproša Worklečanski gmejnski zwjazk CDU. Prěnje wotměje so jutře, wutoru, we 18.30 hodź. w Smječkečanskim towarstwowym domje. Tam chcetej młodźinska wohnjowa wobora a młodźinski klub projekt za 48hodźinsku akciju předstajić. Nimo toho póńdźe wo aktiwity wjesneho kluba. Štwórtk, 16. meje, w 19 hodź. su zajimcy přeprošeni k nowemu mosćikej na Worklečansku mału kupu. Tam chcedźa ideje z nowowuhotowanje parka zběrać. Darmotne napoje budu přihotowane.

Wo kolesowanju w měsće

Najebać dešćikojte wjedro mejemjetanje derje wopytane było

Pančicy-Kukow (SN/MWj). Trochu improwizować dyrbjachu młodostni při mejemjetanju w Pančicach-Kukowje. Tam je sobotu popołdnju jědnaće porow małych dźěći, wosom porow trochu wjetšich dźěći a 16 porow młodostnych na swjedźenišću swoje reje předstajiło. Wšitke holcy běchu katolsku narodnu drastu woblečene. Najebać mokre wjedro je wjele ludźi přihladowało. Wšón čas wjedro někak wudźerža, hakle jako běchu młodostni nimale dorejwali, poča so zaso dešćować, tak zo sej k „Šewcej“ wšitcy do stana wućeknychu. Tón bě na to z ludźimi kopaty połny a tak zhromadne spěwy hišće rjeńšo klinčachu. Reje přewodźachu Marija Šołćina, Měrćin Weclich, Eckhard Czapek a Tomaš Hejduška. Při napřemoběhu hólcow wopokaza so mjez małymi dźěćimi Nevio Gattner jako najspěšniši, wón wuzwoli sej Miju Kralec za kralownu. Mejski por trochu wjetšich dźěći rěkaštaj Florian Zelnak a Amelie Hanušec, a mjez młodostnymi wuzwoli sej Jonas Pjetaš Jadwigu Šnajdrec za kralownu.

Wopity z traktorom jěł

Kašecy. Na polu mjez Kašecami a Žuricami je sobotu 32lětny traktorist do dalšeho traktora zrazył. Při tym nasta wěcna škoda něhdźe 30 000 eurow. Po dróze so zawinowar njezboža ze swojim traktorom do Kašec wróći. Policisća zwěsćichu, zo měješe něhdźe 1,48 promilow alkohola w kreji, a tak dyrbješe w chorowni krej wotedać. Přećiwo traktoristej přepytuja nětko alkohola we wobchadźe dla.

Z „chorhojčku“ po puću był

Malešecy. Kedźbliwi wobydlerjo informowachu sobotu policistow wo wopitym šoferu awta w Malešanskej gmejnje. Zastojnicy z Budyskeho policajskeho rewěra prošachu 55lětneho w Hućinje wo dobrowólny test alkohola, tón wujewi 1,66 promilow. Wodźer awta dyrbješe w chorowni krej wotedać. Nimo jězdźenja pod alkoholom přepytuja přećiwo njemu jězdźenja bjez dowolnosće dla, dokelž muž tajku scyła nima.

Motorski so ćežko zranił

Zo so najwjetši dźěl wobydlerjow za wotbagrowanje předwidźaneho Miłoraza do Slepoho přesydli, je hižo dlěši čas jasne. Za to su nětko tež trěbne twarske wustawki schwalili.

Slepo (AK/SN). Za přesydlerjow z Miłoraza do Slepoho twori tamniša gmejna krok po kroku wuměnjenja, zo móhli woni tam nowu domiznu nańć. Na swojim zašłym posedźenju je Slepjanska gmejnska rada za přesydlensku městnosć při Dźěwinskim puću wustawki wo twarskim planje wobzamknyła. Naćisk bě wot spočatka februara hač do spočatka měrca zjawnje wupołoženy. Zarjadnistwa a nošerjo zjawnych zajimow zwuraznichu w tym času swoje stejišća. Tež wobydlerjo móžachu swoje wobmyslenja a pokiwy přednjesć. Stejišćo zapodała je na přikład ewangelska swobodnocyrkwinska wosada Slepo-Brězowka. „Wona poskići cyrkwi ležownosć napřećo po­hrjebnišću na zelenej płoninje“, rozłoži planowar­ Ansgar Kaup. „Tele stejišćo pak bě překrótkodobne. Smy je najprjedy raz wróćo stajili.“

TSV Rotacija Drježdźany

– SJ Chrósćicy 2:3 (1:2)

Zestawa hosći: Králíček – Püschel, Mark, Sentivan, L. Zahrodnik, Henčl (88. Zynda), G. Zahrodnik, Runt, Młynk, Bogusz (75. Šiman), Beneš

W Drježdźanach nastupichu Chróšćanscy koparjo pola tabulkoweho su­soda Rotacije. Zaměr do partije bě tuž jasny: z dobyćom wotstawk na městna w pincy tabulki powjetšić.

Tola start so hosćom docyła njeporadźi. Hižo w 6. min. klinkaše we wrotach Petra Králíčeka. Robert Friedrich smokny bul z 20 metrow do hornjeho lěweho kuta.­ Počasu pak Chróšćenjo ćišć na přećiwnika zesylnichu, a to wosebje na škitarjow. Tak pósła Pavel Runt po wudo­bytym bulu Toma Henčla do šěsnatki. Tón ze zdalenosće dźesać metrow wu­runa (17.). Nětko wuhrawaštej sej wobě mustwje šansy. Wrota domjacych pak sudnik nimohry dla njepřipózna, a hosćom falowaše dokładnosć. Jako wšitcy hižo na połčas čakachu, móžachu hrajerjo SJC hišće raz wyskać. Denny Püschel­ bě sej w srjedźnym polu bul wudo­był a z wu­rjadnym pasom Jakuba Beneša před šěsnatku posłužił, kiž njeměješe žane­ ćeže, na 1:2 zwyšić.