Jako dźeržach knižku „Wendish keepers“ w rukomaj so njemało zwjeselich nad tym, štož so mi tam do wočow směješe: kniha wo serbskej temje w barbach serbskeje chorhoje. To dawa mało njewěstosćow wo tematice. Jendźelskorěčna brošura je dohlad do prócowanjow štyrjoch organizacijow, naslědnikow serbskich wupućowarjow w 19. lětstotku. Mjez tymi štyrjomi organizacijemi su tři towarstwa: jedne w USA a dwě w Awstralskej. Pola štwórteje organizacije jedna so skerje wo slědźersku.

Njebjelčicy (SN/CoR). Hižo loni je so Serbski ludowy ansambl prěni raz ze swojim rjadom „Zynki a linki“ do wsy podał, a wčera wječor su přeprosyli na hudźbno-literarny wječor do Njebjelčanskeje „Bjesady“. Powědančka ­patera Romualda Domaški (1869-1945) – najwu­znamnišeho serbskeho powědarja prěnjeje połojcy 20. lětstotka, kaž dramaturgowka SLA Jěwa-Marja Čornakec při witanju podšmórny – stejachu w srjedźišću literarneho podźěla, a z tym wjesne žiwjenje. Połne humora a přiwšěm emfatisce wopisowaše w Koslowje rodźeny chowanc Serbskeho seminara w Praze a wjele lět jako administrator w Róžeńće a w klóštrje Marijina hwězda jako propst skutkowacy tehdyše poćahi mjez wjesnjanami. Madleńka Šołćic, dramaturgowka a zastupjerka intendanta za serbske dźiwadło při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle, wědźeše derje swój temperament a dźiwadźelniski talent za šibałe anekdoty nałožować. „Teksty su połne klišejow, přiwšěm skutkuja awtentisce“, wona rjekny.

Němski zemjan Wilibald von Schulenburg narodźi so 6. jutrownika před 175 lětami w Berlinje. Kaž jeho prjedownicy sta so wón z pruskim oficěrom. Jeho karjera we wójsku pak skónči so w Němsko-francoskej wójnje 1870/1871, w kotrejž bu ćežko zranjeny. Wěnowaše so nětko molowanju a ludowědźe. Přebywaše wjele króć w Błótach, wosebje w Bórkowach pola Badarakojc, hdźež serbsce nawukny a sta so z nadobnym přećelom našeho ludu. Molowaše w Błótach, zapisowaše sej ludowe pěsnje, powědki a wopisowaše žiwjenske wašnje a nałožki. To samsne činješe wo Slepjanskej wosadźe, hdźež so 1880 z ratarjom a ludowědnym slědźerjom Janom Hantšom-Hanom zezna. Slepjan za njeho něhdźe 150 powědkow, bajow a pěsnjow napisa. Krótko do swojeje smjerće 1934 započa Schulenburg we Wochozach slědźić. W serbskej rěči wozjewi wón mjez druhim přinoški wo Hantšo-Hanu, „Spomnjeśe z Błotow“ a „Delnjoserbske namjezne ludowe pěsnje“ a „Tři lěta pola Badarakec“. Wobšěrnje napisa němsce „Serbska ludowosć w bajach, nałožkach a wašnjach“ a „Baje a nałožki Serbow z Błótow“ kaž tež „Krajowěda prowincy Braniborskeje“. Manfred Laduš

Berlin (SN/bn). Serbska wirtuozowka na thereminje Carolina Eyckec je sej za mjezynarodnu premjeru swojeje noweje tačele „Thetis 2086“ cyle wosebite jewišćo wuzwoliła. Na ćichim pjatku prezentowaše wona resp. jeje digitalny alter ego nowostku na platformje AltspaceVR w tak mjenowanej wirtuelnej realiće – postupowanje to, kajkež „njejsmy w tutej formje dotal hišće ženje dožiwili“, kaž Eyckec podšmórny. Runja jej móžachu so wopytowarjo z pomocu specialnych VR-nawočow třidimensionalnje na wjacorych runinach pohibować. Spočatnje zhromadźichu so hosćo před hrajnišćom, z kotrehož thereministka kruchaj Claudea Debussyja resp. Camillea Saint-Saënsa zahra. Nimo toho poda wona swoje mysle wo tačeli, kotraž ma připosłucharjam „rjanosć a zranitosć našeje zemje wuwědomić“.