Serbin, Texas (TM/SN). Pod titulom „Wendish Keepers“ (Serbscy staraćeljo) wuńdźe lětsa w texaskim nakładnistwje Wendish Press knižka ze štyrjomi interviewami, kotrež je Trudla Malinkowa ­loni z předsydami serbskich towarstwow w zamórskich krajach wjedła. Betty Huf a Lyall Kupke z Awstralskeje kaž tež Jan Slack a Cathy Petersen z USA rozprawjeja wo skutkowanju swojich towarstwow w minjenych lětach a wo dźensnišich prócowanjach, serbske tradicije mjez potomnikami serbskich wupućowarjow ­dale wjesć. Zajimcy móža sej wudaće w Smolerjec kniharni w Budyšinje skazać.

Wučerka, šulska nawodnica w Konjecach a wjelelětna dirigentka Ralbičanskeho wosadneho chóra „Lilije“ je 20. požnjenca 1996 we Worklečanskej chorowni ze­mrěła. Do toho bě krótki čas w Chróšćanskej starowni swj. Ludmile přebywała. Wona bě so 18. smažnika 1913 swójbje wučerja a spisowaćela Mikławša Hajny narodźiła. Po maturiće w Biskopicach ­studowaše w Drježdźanach wučerstwo a nastupi 1940 w Rudnych horinach a po tym w Mišnje prěnjej městnje jako wučerka. Po wójnje wróći so wona do Delan. „Hajnec wučerka“, kaž ludźo k njej rě­kachu, wuwučowaše delansku dźěćinu w Konječanskej šuli, bě jara woblubo­wana. Wot lěta 1946 hač do 1972 dowě­richu jej nawod šule. Hišće jako rentnarka je po potrjebje w šuli jako wučerka wupomha. Kaž jeje nan bě tež Cecilija Hajnec hudźbnje a basnisce wobdarjena. Jako swěrna katolska křesćanka dirigowaše dlěje hač tři lětdźesatki Ralbičanski wosadny chór, kotryž rěkaše pozdźišo zaso kaž předchadniske towarstwo Lilija. Wona je tež někotre serbske spěwy a kěrluše pěsniła, z chórom nazwučowała a při přednjesenju wuběrnje dirigowała. Manfred Laduš

Budyšin (SN/CoR). Přewšo derje wopytana bě wčerawša knižna premjera w Budyskej Smolerjec kniharni, jako předstaji prof. dr. Walter Koschmal swoju nowostku „Poetik der Metamorphose – Zu den Gedichten von Róža Domašcyna“. Přitomni su čiłu, po zdaću přirodnje wuwiwacu so rozmołwu slawista z basnicu dožiwili. Njepřestawace wuwiće, stajny pohib a njeskónčna změna njecharakterizuja z wida hižo wjele lět ze serbskej literaturu a kulturu zaběraceho so wědomostnika jenož tworjenje Róže Domašcyneje, ale wučinja w dźensnišim času „běžneje moderny“, kaž je našu dobu sociolog Zygmunt Bauman mjenował, tež aktualnosć jeje basnjow. „Je mi wulka – dyžli tež napinaca – zabawa, teksty Róže Domašcyneje čitać.“ Na prašenje, čehodla je knihu, kotrejež titul na klasikarja romskeho basnika Ovida „Metamorfozy“ dopomina, spisał, mjenowaše wón dwaj motiwaj. „Wuzwoliš sej to jako temu, štož će najbóle zajimuje. Jako filologa wabitej mje artificielna rěč a basniski niwow. Tohodla staj mi serbskaj awtoraj Kito Lorenc a Róža Domašcyna wosebje wažnaj“, Koschmal rozłoži.

Ondřej Šrámek z Towarstwa přećelow Serbow SPL přewodźeše wčera jednaćela Ludoweho nakładnistwa Domowina Symana ­Pětra Cyža (wotlěwa) po Praskich knižnych wikach „Svět knihy 2021“. Serbske nakładnistwo so lětsa pandemije dla ze swójskim wustajenišćom na wikach njewobdźěli. Foto: Ludowe nakładnistwo Domowina