Prěni raz wosebity ptačokwasny poskitk w Krabatowym młynje měli

Čorny Chołmc (SiR/SN). Zo je ptači kwas kóžde lěto 25. janura, wědźa tež zamołwići w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje. Přiwšěm organizowachu woni hižo dwaj dnjej do toho, mjenujcy předwčerawšim premjeru swojeho wosebiteho ptačokwasneho poskitka. Za to so njedźelne popołdnjo wuběrnje hodźeše. Wšako móžachu so na te wašnje tež swójby z dźěćimi wobdźělić. „Smy so wědomje za tónle termin rozsudźili, zo njeby so na rjany nałožk ptačeho kwasa 25. januara zabyło“, rozłoži Dieter Klimek, kiž bě jako Čorny młynk wězo pó­dla. Pjekarski mišter Rico Ziegenbalg njebě jeno čerstwy chlěb napjekł, ale tež tójšto słódkich srokow a pisane hněžka.

Šěrachow (ES/SN). Před 150 lětami, dokładnje 10. januara 1872 je so wuznamny, ale mjeztym pozabyty hornjołužiski moler Wilhelm Schulze-Rose w braniborskim městačku Dahme narodźił. Na njeho su tele dny w Šěrachowje spominali.

Rose je na wuměłskej akademiji w pruskim Königsbergu a pozdźišo w Drježdźanach a Mnichowje studował. Wón bydleše najprjedy w Lipsku, hdźež je zjednoćenstwo wuměłcow sobu załožił. 1918 přesydli so do Berlina a pozdźišo do Lomnitza (dźensa Łomnica w Pólskej). Tam móžeše z podpěru přiwu­znych bjez wulkeje hospodarskeje nuzy wuměłsce skutkować. 1923 organizowaše wobšěrnu a kedźbyhódnu wustajeńcu šleskich a hornjołužiskich wuměłcow w Zhorjelcu, hdźež wěnowachu jemu k 60. narodninam tež wosebitu ­wusta­- jeńcu z 80 mólbami a 20 rysowankami.

Serbske bajki chorwatsce

póndźela, 24. januara 2022 spisane wot:

Zagreb (SN). W nakładnistwje „Srednja Europa“ w Zagrebje je kónc lěta 2021 wušła­ bajkowa kniha „Raspjevana lipa. Bajki zapadnih Slavena“, w přełožku Adama­­ a Damira Agičića. Wobšěrnu bajko­wu knihu zapadnych Słowjanow pod titulom „Klinkotata lipka“ kaž tež w němskim přełožku „Die gläserne Linde“ bě Pawoł Nedo 1972 w Ludowym nakład­nistwje Domowina wudał.

W Praze su bajki čěsce wušli a w Bratislavje sło­­waksce. Nětko předleži wudaće w chorwatšćinje.

Pisa tež wo serbskich temach

póndźela, 24. januara 2022 spisane wot:

Kulowska lokalna nowina wotnětka w młódšimaj rukomaj

Kulow (AK/SN). Wot lěta 1878 hač do 1936 wuchadźeše w Kulowje nowina „Wittichenauer Wochenblatt“. Christian Schenker je ju 1990 wozrodźił a tydźenik hač do dźensnišeho ze žiwjenjom pjelni. Starobnych přičin dla je 71lětny nětko swoje dźěło złožił a přepoda je dźowce Alexandrje Heil. 44lětna chce nowinu dwutydźensce wudawać.

Juro Mětšk zemrěł

pjatk, 21. januara 2022 spisane wot:
Ochranow (SN). Wuznamny serbski komponist a lawreat Myta Ćišinskeho Juro Mětšk je wčera w starobje 67 lět po ćežkej chorosći w Ochranowskim hospicu zemrěł, kaž jeho mandźelska Ulrike Mětškowa našemu wječornikej zdźěli. Rodźeny Budyšan a zastupjer tak mjenowaneje noweje hudźby studowaše na Berlinskej Wysokej šuli za hudźbu „Hanns Eisler“ a skutkowaše mj. dr. jako hudźbny dramaturg w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle Budyšin. Wot 1986 běše swobodnje skutkowacy komponist.

Politiska premjera w NSLDź

štwórtk, 20. januara 2022 spisane wot:
Wuspěšnu premjeru dožiwi wčera wječor kruch „Der Reichsbürger“ z Marianom ­Bulankom w solowej róli na hłownym jewišću Budyskeho NSLDź. Zahorjeny publikum na pod pandemiskimi wuměnjenami wupředatej žurli mytowaše hnujace předstajenje z dołho trajacym aplawsom. Kak wupada we hłowje čłowjeka, kiž ­prawosć Zwjazkoweje republiki Němskeje a jeje zakonje njepřipó­znawa? Kak cuzy abo bliski wón nam je? W swojej portretowej hrě wuswětlataj awtoraj Annalena a Konstantin Küspert zasadne mysle a pozadki wot wustawoškita wobkedźbowaneho hibanja. Kruch měješe lěta 2018 w Münsteru prapremjeru, w Budyšinje je ju ­nětko wyši hrajny nawoda Stefan Wolfram inscenował. Foto: Steffen Unger

Wjac hižo móžno njeje

srjeda, 19. januara 2022 spisane wot:

Hakle před měsacom je Serbski ludowy ansambl wšitke ptačokwasne předstajenja wotprajił. Nětko je so ansambl krótkodobnje rozsudźił, program ­„Njewěsta njewjesta“ tónle kónc tydźenja w Chróšćanskej wjacezaměrowej hali „Jednota“ trójce předstajić.

Budyšin (SN/CoR). „Jako smy ptači kwas srjedź decembra wotprajili, běše incidenca tu w Sakskej wyša hač 1 000. Zo so połoženje polěpši, njebě wotwidźeć, a smy so tuž rozsudźili tež lětuši ptači kwas wotprajić. Hrajemy dźě na žurlach serbskich wsow, a organizatoriske dźěło je wo wjele wjetše hač w swójskim domje w Budyšinje. Dokelž žada sej to wjele časa, smy so hižo tak zahe rozsudźili“, wujasnja medijowy rěčnik SLA Stefan Cuška. „Nětko pak nas zwjesela, zo je nam dowolene zaso před publikumom hrać, a tohodla ptačokwasny program krótkodobnje na jewišćo přinjesemy. Produkcija wšak bě hižo nazwučowana, a tak njeje ćežko ju wuměłsce realizować.“

Dr. Pawoł Kurjo

srjeda, 19. januara 2022 spisane wot:
Prawiznik, redaktor a stawizniski slědźer dr. Pawoł Kurjo narodźi so 14. wulkeho róžka před 125 lětami žiwnosćerskej ­swójbje w Radworju. Najprjedy bě chowanc Serbskeho seminara w Praze, po tym złoži maturu na Budyskim gymnaziju. Wot lěta 1919 do 1924 studowaše prawnistwo w Lipsku a bě na to referendar w Žitawje, Grimmje a w hornjołužiskim Hródku, prjedy hač zasydli so jako prawiznik w Stołpinje, měješe tež prawo zakitowanja na Budyskim sudnistwje. Z nastupom studija 1919 załoži wón ­časopis Serbski student a bě jeho prěni ­redaktor, podpěrowacy narodne hibanje Arnošta Barta-Brězynčanskeho. Zaběraše so tež ze stawizniskim slědźenjom. Zhromadnje z wučerjom Janom Brylom spisa 1920 ćišćane Serbske stawizny w zań­dźenosći a přitomnosći. Dale pisaše fejetony za Serbske Nowiny a časopisy. W lěće 1920 přistupi tež Maćicy Serbskej. Swojeho bywšeho wučerja na Radworskej šuli ­Michała Nawku, kiž bě zwiskow do Čě­skeje a k tamnišim přećelam Serbow wulkopřerady dla wobskorženy, je Pawoł ­Kurjo 1934 jako prawiznik z wuspěchom zakitował. 22. pražnika 1935 zaja jeho boža ručka. Manfred Laduš

„Jězba barbow“ w galeriji widźeć

wutora, 18. januara 2022 spisane wot:
Wot wolóženych koronowych postajenjow profituje nětko tohorunja Biskopičanska Carla Lohsowa galerija. Tam je wot minjeneje njedźele widźeć wustajeńca Silvija Fritscheho „Jězba barbow“. Biskopičanski wuměłc pokazuje něhdźe 40 twórbow, předewšěm měšćanske napohlady a krajiny, kotrež titulej přehladki połnje wotpowěduja. Wot 2009 so mjeztym 39lětny molowanju wěnuje a ma nětko tež swójski ateljej. Wustajał je wón hižo w Ramnowje a Drježdźanach. Ze swojim ­ateljejom ­wobdźěla so Silvio Fritsche kóžde lěto na sakskej akciji „KUNST:offen“ ­a zmóžnja ­zajimcam dohlad do swojeho skutkowanja. Foto: Carla Lohsowa galerija

Arnošt Grofa

wutora, 18. januara 2022 spisane wot:
16. wulkeho róžka 1922 narodźi so Arnošt Grofa w Chasowje serbskej ewangelskej ratarskej swójbje. Tež wón bu pilny a swědomity ratar-prodrustwownik. Po nanje přewza Domowinsku skupinu Chasow a je jej lětdźesatki předsydarił. Skupina bě najaktiwniša towaršnostna móc we wsy. Staraše so sylnje wo hajenje serbskeje kultu­ry a nałožowanje maćeršćiny. Pra­wi­dłownje organizowaše předsyda kubłanske wulěty kaž tež literarne wječorki. Sam je wo domiznowědnych temach přednošował. 17 lět je ze swojim dobrym hłosom w Radworskej Meji sobu spěwał. Wuběrny znajer starych serbskich wopřijećow ratarstwa a přirody je pilnje do serbskeho dźenika a Pomhaj Bóh dopisował. 1991 dósta Myto Domowiny. Grofa bě wjele lět w cyrkwinskim předstejićerstwje Njeswačanskeje wosady, bě městopřed­syda Serbskeho wosadneho zwjazka a je so ze swójbnymi na Serbskich cyrkwinskich dnjach aktiwnje wobdźělał. Po towaršnostnym přewróće bě mjez prěnimi čło­nami wozrodźeneje Maćicy Serbskeje, je 1994 Serbske ewangelske towarstwo sobu­ załožił a w jeho předsydstwje přikładnje sobu skutkował. 6. januara 2014 wón zemrě.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025