Budyski kulturnik Andreas Hennig rozžohnuje so po třiceći na wjerški a anekdoty bohatych lětach na wuměnk

Kónc januara je so Andreas Hennig z Budyskim kulturnym běrowom na wuměnk rozžohnował. Dlěje hač třiceći lět je w zastojnstwje skutkował a kulturne žiwjenje sprjewineho města dosć wobšěrnje wobwliwował. Budyske nalěćo a Wjacławske wiki su kóždolětnej wjerškaj, kotrejž wo tym najskerje najbóle swědčitej. Tola tež z rjadom komornych koncertow w Budyskim Serbskim muzeju, ze Swjedźenjom Stareje wodarnje a na młodźinu wusměrjenymi zarjadowanjemi, kaž bě to na přikład spočatnje hišće jako hudźbne wubědźowanje njewuhotowany festiwal BEAT, zamó wón publikum wospjet zahorić. Byrnjež powołanje nětko zakónčił, nochce Hennig swój angažement spušćić.

Zhorjelc (SN/CoR). Filmowy běrow su předwčerawšim, póndźelu, w Zhorjelcu wotewrěli. Nowe zarjadnišćo ma so jako kompetencny centrum za filmowy management pod wuměnjenjemi pandemije profilować. Z tymle komunalnym poskitkom chcedźa hač do kónca lěta filmowcow podpěrać, zo bychu wěsće dźěłać móhli. „Filmowy běrow Zhorjelc“ je zaměstnjeny w towaršnosći Europske město ZhorjelcZgorzelec zwr. Město Zhorjelc a Swobodny stat Sakska, zastupjenej přez towaršnosć Srjedźoněmske medijowe spěchowanje, jón financujetej.

„Město Zhorjelc słuša k najatraktiw­nišim městnam nahrawanja filmow w Němskej a njeskići jeno za tajke produkcije, ale tež za nowy běrow optimalne wuměnjenja“, rěka w zdźělence sakskeje statneje kenclije. „Görliwood, europska filmowa location lětdźesatka, je wizitowka za produkciju filmow w Swobodnym staće Sakskej. Tele jónkrótne stejnišćo chcemy rady w tuchwilnym ćežkim połoženju kulturneje branše podpěrać a dale wuwić. Nowy filmowy běrow móže k tomu přinošować“, měni sakski minister za medije Oliver Schenk (CDU).

Serbscy mějićeljo fabrikow? A to w Kamjenskim wokrjesu? To klinči tróšku nje­zwučene, ale je ćim zajimawše. Hižo tónle wuslědk „spontaneho“ naprašowanja Friedricha Pollacka w Budyskim statnym filialnym archiwje lubi, zo je hišće tójšto, štož wo industrializaciji w serbskej Łužicy njewěmy. Powšitkownje asociěruje słowo „industrializacija“ w Serbach skerje negatiwne sćěhi – mysliš hnydom na zhubjene serbske wsy a na pozhubjacu so rěč brunicy dla (zo je so deindustrializacija po přewróće negatiwnje na serbsku rěč a kulturu wuskutkowała, je mjenje w kolektiwnym wědomju zakorjenjene). Swojej rěči a kulturje swěrny serbski industrijowy dźěłaćer pak njebě wuwzaće, ale w Hornjej Łužicy skerje normalny. Projekt „transcribathon“ je šansa, tónle njewědomy dźěl našich ­stawiznow wobswětlić – a to na zakładźe swójbneho swědstwa. Chcemy sej tuž industrializaciju w Serbach znowa wotkryć. Podajmy so na łubju a do pincy a pytajmy! Cordula Ratajczakowa

AAbenraa/Apenrade (SN). Wčera, 2. februara, je dźenik w Danskej Der Nordschleswiger takrjec posledni raz w ćišćanej formje wušoł. 75 lět stara němskorěčna nowina wotnětka mjenje abo bóle jenož hišće digitalnje wuchadźa.

Der Nordschleswiger je dokładnje 2. februara 1946 prěni raz – tehdy jako prěnja swobodna, demokratiska a němskorěčna nowina po Druhej swětowej wójnje w zapadnej Europje wušoł. Wot decembra 1951 je mjeńšinowa nowina dźenik – jedyn z najmjeńšich w Danskej. W swojich najlěpšich lětach měješe nakład něšto wjac hač 4 000 eksemplarow, dźensa ma hišće 1 100 abonentow, kotřiž su dotal wšědnje papjerjane wudaće dóstawali. „To pak nabrěmjenja mjeńšinje předewšěm dwaj problemaj: Sprěnja pobrachuje kritiska masa, a ćišćerske kóšty su na zakładźe toho njesměrnje roz­rostli. Hišće hórje pak je, zo mjeńšina dźensa hižo wšitkich swojich přisłušnikow z dźenikom njedocpěwa. Přede­wšěm młódša generacija hižo žane papjerjane nowiny nječita – to płaći tež za němsku mjeńšinu w Danskej“, wujasnja šefredaktor Gwyn Nissen.