Budyske fararki su wosebity pad

štwórtk, 03. nowembera 2016 spisane wot:

Budyske ewangelske wosady swjeća 6. nowembra 50. róčnicu ordinacije žonow sakskeje krajneje cyrkwje. Cordula Ratajczakowa je so rozmołwjała z fararku Budyskeje wosady swj. Pětra dr. Corneliju von Ruthendorf-Przewoski, kotraž swjedźeń organizuje.

Čehodla su stawizny fararkow tu wažne?

C. Ruthendorf-Przewoski: Porno tamnym ma Sakska ewangelska krajna cyrkej najmjenje ordinowanych žonow, je jich jenož 20 do 25 procentow. W Budyšinje je tomu cyle hinak, je to wosebity pad. Tule žony hižo 50 lět z klětki prěduja, a to bjez přetorhnjenja. Njeznaju w Sakskej žanu druhu wosadu, hdźež je tajka wobstajnosć fararkow. Zwoprawdźiło je so wobzamknjenje synody tehdy we wosobje Christiny Seele, kotraž bě hižo 1953 wikarka w Budyšinje. 1966 bu wona ordinowana a wot lěta 1967 skutkowaše tule jako fararka. Christine Seele je wobraz žonow na klětce tu raznje wobwliwowała. Slědowałoj stej ju fararka Gabriele Pappai a Claudia Scharschmidt. Dźensa skutkuja štyri fararki w Budyšinje.

Kak chceće ludźom jubilej zbližić?

Předstaja wotewrjeny proces

srjeda, 02. nowembera 2016 spisane wot:

Z jónkrótnej zhromadnej akciju spo­minaja někotre dźiwadła pjatk, 4. nowembra na 5. róčnicu wotkryća dźesaćlět­neje mordarskeje serije přez nacionalsocialistisku trójku NSU. Nimo Nürnbergskeho, Kamjeničanskeho, Zwickau­skeho a Jenaskeho jewišća wobdźěli so tež Budyske NSLDź na sceniskim čitanju „Wotewrjeny proces“ ze sud­niskich protokolow. Cordula Rataj­czakowa je so z intendantom Lutzom­ Hillmannom rozmołwjała.

Budyšin njeje direktnje wot złóstnistwow NSU potrjecheny. Čehodla so NSLDź při­wšěm na akciji wobdźěli?

L. Hillmann: W medijowym rozprawnistwje bu Budyšin w minjenym času njedobrowólnje mjenowany, a to nic runjewon pozitiwnje. Dźe-li wo prawicarski terorizm po cyłej Němskej, dyrbi sprjewine město kedźbliwe być. Chcemy z akciju pokazać, zo njejsu tule jenož prawemu lěhwu přichileni. Su tu tež přistojni ludźo, kotřiž hinak mysla a jednaja. Budyšin njesmě so stać ze synonymom za prawicarstwo. Chcemy tuž jako dźiwadło znamjo do hinašeho směra sadźić.

Kak so akcija pjatk wječor wotměje?

Sport je jeho wulka lubosć

wutora, 01. nowembera 2016 spisane wot:

Dźensa njeje w katolskich Serbach jenož wysoki swjedźeń Wšěch swjatych. W Budyšinje swjeći tež Mikławš Krawc wosomdźesaćiny. 1. nowembra 1936 w Sernjanach rodźeny je wučerstwo studował. Wot lěta 1956 hač do 1959 wučerješe w Kuparskich Bórkowach w Błótach, po tym hač do 1962 na Serbskim wučerskim wustawje w Budyšinje, na to pjeć lět w Radworju a na Pestalozzijowej šuli w Budyšinje. Wot 1967 hač do jeje zawrěća bě jubilar wědomostny sobudźěłaćer Akademije pedagogiskich wědomosćow ze sydłom w Serbskim domje.

Dorozrisana mizera njeje

pjatk, 28. oktobera 2016 spisane wot:
Axel Arlt

Kelko su wučerjo Swobodnemu statej Sakskej hódni? Tele prašenje mnohich ludźi jima, tež wučerjow samych. Naje­bać natykany tydźenski hodźinski plan woni šulerjow swědomiće wuwučuja. Widźa pak, zo w Sakskej derje wukubłani młodźi wučerjo do druhich zwjazkowych krajow wotchadźeja: Dokelž njejsu referendariatne městno dóstali. Dokelž njejsu sej dlijenja šulskeho zarjadnistwa při wobdźěłanju swojeho požadanja lubić dali. Dokelž prosće nochcedźa – přirunowane z druhimi zwjazkowymi krajemi – mzdu akceptować, kotruž Sakska swojim pedagogam płaći. Zo by to jasne było: Status zastojnika z tym ničo činić nima. Te časy su w Sakskej nimo, a to nic jenož hoberskich pensionowych narokow dla, kotrež někotre zapadne zwjazkowe kraje poćežuja. Po demokratiskim sebjedorozumjenju njeje wučer hižo podlěšena ruka­ stata, nima tež wyšnostny nadawk.

Na Křižerskim puću w Konjecach swjeći Pawoł Janca dźensa 80. narodniny. Stajnje wjesoły a ze šibałym posměwkom je woblubowany ludowy wuměłc jako čłon lajskeje dźiwadłoweje skupiny Konjecy-Šunow wot časa załoženja kulturneho cyłka zawjeselił njeličomnych lubowarjow lajskeho dźiwadła.

Rozrisanje bórze namakać

wutora, 25. oktobera 2016 spisane wot:

Sakske zastupnistwa wučerjow hotuja so na dalše stawki. Milenka Rječcyna je so z předsydku Dźěłarnistwa kubłanje a wědomosć Sakskeje (GEW) Ursulu-Marlen Kruse rozmołwjała.

Sakske knježerstwo njeje so dotal na plan naprawow k zawěsćenju wučerjow na šulach dojednać móhło. Sće z tym poprawom hižo do jednanjow ličiła?

U.-M. Kruse: Přiznawam, zo sym to wočakowała. Sprěnja, dokelž wěm, kak njepohibliwej stej wot CDU nawjedowanej ministerstwje za kultus kaž tež za financy, a zdruha, dokelž matej wonej dimensiji problemow wotpowědować. Za to trjebatej trochu wjace chwile. Zamołwići maja na ličby a na tarifowe móžnosće hladać. Je nimale njemóžno, zo po třoch měsacach a jědnaće tarifowych kołach w běhu dweju abo třoch dnjow rozrisanje namakamy. Njejsym z tym ličiła.

Smy słyšeli, zo je dalši wuradźowanski čas w koaliciji trěbny. Na čim mjez SPD a CDU klaca?

„W našich towarstwach ma knježić dobry duch“, zwurazni Jurij Špitank njedawno na žurli Serbskeho domu w Budyšinje, dźakujo so w mjenje lawreatow Myta Domowiny a čestneho znaješka narodneje organizacije. A tele słowa sedźachu! Štóž jeho znaje, wě, zo wusměrja wón wot młodych lět swoje wobšěrne čestnohamtske skutkowanje jako spěchowar cyrkwinskeho žiwjenja w Serbach a jako horliwy narodowc po tejle zasadźe. Wčera, njedźelu, woswjeći wón w nahladnym swójbnym a přećelskim kruhu sydomdźesate narodniny.

Jurij Špitank pochadźa ze znateje burskeje swójby w Zejicach. Po wuchodźenju Chróšćanskeje šule zabsolwowa zwědawy šuler tohorunja Srjedźnu šulu w Pančicach, štož njebě tehdy hišće samozrozumliwe. Na to nawukny w Chrósćicach pola mištra Hórbanka powołanje elektroinstalatera. Slědowachu lěta powołanskeho dźěła předewšěm w zawodach w Pančicach a Prěčecach. W mjezyčasu wukonješe wón tež winowatostnu słužbu we wójsku. Jako mišter załoži sej hižo za čas NDR doma w Zejicach swójsku firmu z wobchodom, kotruž přepoda wón mjeztym w dobrym stawje do młódšich rukow.

Móc wobrazow – TERROR w ARD

pjatk, 21. oktobera 2016 spisane wot:
Eveline Günther

Telewizijny podawk nazymy ARD póndźelu wusyłaše Ferdinanda von Schirachowy dźiwadłowy kruch TERROR, z wothłosowanjom publikuma a komentowacym wusyłanjom „Surowe, ale fairne“ po tym.

Na kulturje njelutować

srjeda, 19. oktobera 2016 spisane wot:

Gmejna Njebjelčicy je znata jako jara hibićiwa komuna. Kajke kulturne žiwjenje w njej knježi, za tym je so Alfons Wićaz tamnišeho wjesnjanostu Tomaša Čornaka (CDU) woprašał.

Što su we Wašej gmejnje na kulturnym polu wosebite stołpy?

T. Čornak: W našich pjeć wjesnych dźělach mamy domizniske towarstwa, kotrež staraja so wo kulturne žiwjenje. Najwjetše su sportowa jednotka z jara dobrym dźěłom za młodźinu a dźěćinu, karnewalowe towarstwo a towarstwo Kamjenjak. Wone stara so wo Miłočansku skału. Za nje pytamy dalšich ludźi a partnerow za sobudźěło, zo bychmy móhli lětnje so wotměwace rězbarske dźěłarnički přewjesć a při skale dalše zarjadowanja organizować. Wažny stołp je tež wosada ze swojim bujnym kulturnym žiwjenjom. Prócujemy so tež, k nam přićehnjene młode swójby do kulturneho žiwjenja zapřijeć. Hladamy konsekwentnje na to, zo so serbska rěč w gmejnskim zarjedźe nałožuje, tež při kulturnych programach. Wšitke přeprošenja našeje gmejny su dwurěčne.

Mnohe gmejny nimaja hižo biblioteku, Njebjelčanska pak ju ma. Čehodla?

Styki muzejow dale wuwiwać

wutora, 18. oktobera 2016 spisane wot:

Dźensa a jutře wotměwa so w Torgelowje a Szeczinje nadregionalne zetkanje zastupjerjow słowjanskich muzejow. Tež Serbja su wobdźěleni, mjez nimi referent Domowiny za kulturne naležnosće a wukraj Clemens Škoda. Janek Wowčer je so z nim rozmołwjał.

Što mamy sej pod zetkanjom předstajić?

C. Škoda: Je to zetkanje muzejownikow, kotřiž zaběraja so ze słowjanskimi stawiznami w Němskej. Loni bě prěnje w Lüchowje. Tam běchu so wobdźělnicy dojednali, dalše zetkanja přewjedować. Domowina je do toho zapřijata, wšako zastupuje wona jako rěčnica Serbow takrjec „žiwu słowjanskosć“ w Němskej. Zdobom so wo to prócujemy, wědomje zajim za słowjansku kulturu tež zwonka Łužicy budźić. Prěnjotnje wšak su fachowcy našich serbskich a łužiskich muzejow prašeni. Tohodla staj tež Werner Měškank z Choćebuskeho a Měrćin Brycka z Budyskeho Serbskeho muzeja pódla.

Što su ćežišća zetkanja, wo čim chcyli so z dalšimi wobdźělnikami dorozumić?

Serbska debata

nowostki LND