Berlin (dpa/SN). Wodźacy wědomostnicy maja zakazy dieselowych awtow na jednotliwych dróhach za mało wunošne, powětr w městach polěpšić. Woni rěča wo „krótkodobnym akcionizmje“. Fachowcy Narodneje wědomostneje akademije Leopoldina poručeja město toho wobšěrnu strategiju a zasadnu změnu wobchadneje politiki – předewšěm z wutwarom zjawneho bliskowobchada.
Wědomostnicy nimaja za prěnjorjadny nadawk, hornje hranicy dusykowych dioksidow přiwótřić, kotrež su w mnohich městach dieselowych wotpłunow dla překročene. Najebać to dyrbjeli wjace činić, wustork škódnych maćiznow pomjeńšić.
Wulku wěcnu škodu je dwanaćelětny hólc ćichu sobotu w Rakecach zawinił. Tak je z awtom swojeje ćety z parkowanišća wujěł, štož bě jemu 23lětna samo dowoliła. Po informacijach policije pak je hólčec borzdźidło a płun zaměnił a zajědźe přez dróhu na ležownosć, hdźež tam wotstajene awto wobškodźi. Cyłkowna škoda njepřemysleneje akcije wučinja 33 000 eurow.
Po wjac hač dźesać lět trajacej ćěkańcy je so 64lětny złóstnik z dwěmaj kófromaj pod pažu wčera w Awstriskej pola policije přizjewił. Tam wón přizna, zo bě cyły čas na kupje Teneriffa bydlił. Nětko pak so jemu tam hižo njelubi a tuž so nawróći. 64lětny bě před wjac hač dźesać lětami z Wienskeho jastwa twochnył.
Drježdźany/Plusnikecy (SN/at). Wobaranje Plusnikečanskeje wobydlerskeje iniciatiwy přećiwo zornowcowej skali předewzaća ProStein w Malešanskej gmejnje běše wčera předmjet słyšenja peticiskeho wuběrka w Sakskim krajnym sejmje. Kaž wobdźělnicy rozprawjachu, chce gremij nětko pola zwjazkoweho zakonjedawarja změnu hórnistwoweho zakonja nastorčić w tym nastupanju, zo maja hórnistwowe předewzaća přichodnje dopokazać, zo njejsu škody na přikład na twarjenjach wobydlerjow zawinyli. Hišće płaći, zo dyrbja škodowani to firmam dopokazać. Za to trěbny posudk płaći jich něhdźe 7 500 eurow.
Kedźbliwje přiwzachu zastupjerjo wobydlerskeje iniciatiwy informaciju zastupjerja statneho ministerstwa za wobswět a ratarstwo, zo steja tam moderne nastroje za měrjenje poćeženjow z procha a hary k dispoziciji, kotrež móže wobydler sam posłužować a kóždy do swojeho domu dóstać.
Dotalne postupowanje Plusnikečanskeje wobydlerskeje iniciatiwy hódnoćachu w peticiskim wuběrku jako „woprawdźe efektiwne a fairne“.
Berlin (dpa/SN). Situacija nowinarskeje swobody w Europje je so po měnjenju reporterow bjez mjezow pohubjeńšiła. Systematiske škaranje přećiwo žurnalistam je k tomu wjedło, zo dźěłaja nowinarjo w stajnej klimje stracha, organizacija potwjerdźa. Předewšěm płaći to za kraje, hdźež móžachu zastupjerjo medijow dotal wěsće dźěłać. Situacija w Němskej drje je so wo dwě na nětko 13. městno polěpšiła, w tamnych krajach pak jasnje pohubjeńšiła. Najwěsćišo čuja so žurnalisća w Norwegskej, Finskej a Šwedskej.
Grjekska žada sej reparacije
Athen (dpa/SN). Grjekski parlament je wčera wječor rozsudźił, sej wot Němskeje oficialnje reparacije za škody Druheje swětoweje wójny žadać. Kaž grjekscy fachowcy twjerdźa, jedna so wo sumu cyłkownje 290 miliardow eurow. Tamniše knježerstwo ma nětko nadawk, wšitke diplomatiske a prawniske kročele zahajić. Nětko zdźěłaja pisomnu powěsć zwjazkowemu wonkownemu ministerstwu. Kaž šef grjekskeho knježerstwa Alexis Tsipras zdźěla, je žadanje historiska a moraliska winowatosć.
Ma knježerstwo wutworić
Waršawa. Kaž w minjenych lětach su Polacy tež lětsa 10. apryla z mnohimi zarjadowanjemi lětadłowu katastrofu w ruskim Smolensku wopominali, při kotrejž bě lěta 2010 tehdyši pólski prezident Lech Kaczyński z 95 dalšimi ludźimi žiwjenje přisadźił. We Waršawje wotmě so na Naměsće Piłsudskeho wulka Boža mša z wodźacymi zastupnikami politiki a towaršnosće. Za wołtarjom běchu wobrazy wšitkich woporow připrawjene, kotrychž mjena su kaž kóžde lěto předčitali. W swojej narěči bě Jarosław Kaczyński, předsyda knježaceje narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS), tónraz skerje moderatny. Hewak bě wón stajnje zaso zjawnje twjerdźił, zo bě njezbožo we woprawdźitosći atentat.
Loni bě měšćanski zarjad w Nürnbergu dał wosebity nuznik za psow instalować. Přestrjeń je z pěska a něhdźe dźesać kwadratnych metrow wulka, štož płaćeše 2 000 eurow. Snadneho wužiwanja dla pak budźe hajzl nětko po jeno jednym lěće zaso wottwarjeny. Město toho zasyłaja płoninu z trawu. Kaž zarjad zdźěli, njejsu čujomne polěpšenje zwěsćili. Eksperiment, po cyłej Němskej jenički tajki, je potajkim zwrěšćił.
Wosebitu oazu maja sydom dźiwich wjewjerčkow w Berlinje. Terasa na třěše doma skića najlěpše wuměnjenja. Wo to postarał je so Frank Wilde, kotryž přihotuje jim worješki a snack z wšelakich družinow zeleniny. Na swojej Facebook-stronje wozjewja wón wšědnje nowe dožiwjenja wjewjerčkow. Kóžda z nich wšak ma wosebity charakter. Mjeztym su zwěrjata hižo znate a dosć prominentne.
Budyšin (SN/at). Tajki wuslědk nichtó wočakował njeje, zo steji serbski politikar Hajko Kozel po zhromadźiznje zastupjerjow sakskeje Lěwicy minjeny kónc tydźenja na poslednim, 60. městnje krajneje lisćiny za wólby Sakskeho krajneho sejma 1. septembra. Druzy, nic jeno serbscy Lěwicarjo, mjenuja to skandal. Kozel sam njeje so – přećiwo poručenjam delegatow z Budyskeho wokrjesneho zwjazka strony – po prěnich njewuspěchach dalšich kandidaturow wzdał, ale je zas a zaso nastupił. „Chcych wědźeć, kelko je serbski kandidat mojej stronje scyła hódny“, měni wón.