To a tamne (02.04.19)

wutora, 02. apryla 2019 spisane wot:

W kamorje před policiju chowała je so žona w Stralsundźe, po tym zo bě ze swojim awtom parkowace wobškodźiła. Swědcy běchu wobkedźbowali, kak so 38lětna při wróćostorkanju druheho awta šmórny. Policisća nańdźechu pola njeje doma dweju muži. Po krótkim pytanju tež žonu w drastowym kamorje namakachu. Wona steješe pod wliwom drogow. Zastojnicy w bydlenju dalše drogi namakachu. Šoferka dyrbi nětko ze skóržbu ličić. Načinjena škoda wučinja 2 000 eurow.

Kontrabas pokradnyli su njeznaći w braniborskim Joachimsthalu. Hudźbnicy běchu swoje instrumenty po probje we wočerstwjenišću wotstajili. Jako chcyše jedyn z nich njedźelu swój kontrabas wotewzać, bě tón preč. Najwjetši smyčkowy instrument je 8 500 eurow hódny, něhdźe 1,80 metrow wulki a waži pře­rěznje dźesać kilogramow.

Bamž a imam dobraj přećelej

póndźela, 01. apryla 2019 spisane wot:

Kairo (B/SN). Historiske zetkanje mjez bamžom Franciskusom a wulkoimamom Ahmadom Al-Tayyebom w Kairu je zawěrno měznik w mjezsobnych rozmołwach, kotrež wunjesechu dokument „Wo čłowjeskim bratrowstwje“. Tak jasnje kaž wulkoimam a bamž jako nawodaj najwjetšeju wěrow swěta za swobodu nabožiny a prawa žónskich wabitaj, tak jasnje zasudźataj wonaj kóždužkuli namóc a ekstremizm w mjenje Boha, ale tež sekularizm a njemoraliski indiwidualizm. Zjednoćene emiraty su zetkanje Franciskusa a Al-Tayyeba pjenjež­nje podpěrali. Za bamžowsku Božu mšu přewostajichu sportowy stadion. Z dotal najwjetšej křesćanskej Božej mšu na arabskej zemi su křesćenjo w islamskim swěće wulke připóznaće žnjeli.

List kardinalej Marxej

Industrijne wiki přistupne

póndźela, 01. apryla 2019 spisane wot:

Hannover (dpa/SN). Z tradicionalnym wobchodźenjom přez zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) wotewrěchu dźensa najwjetšu industrijnu přehladku swěta, Hannoverske wiki. Zhromadnje ze šwedskim ministerskim prezidentom Stefanom Löfvenom z lětušeho partnerskeho kraja je sej Merkel industrijnu technologiju přichoda wobhladała. W narěči žadaše sej wona na technologiskim polu cyłoeuropske myslenje. Löfven namjetowaše, zo měłoj Němska a Šwedska wušo hromadźe dźěłać.

Ankara w rukach opozicije

Istanbul (dpa/SN). Z komunalnych wólbow w Turkowskej je knježaca strona prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana zaso ­jako najsylniša politiska móc wušła. W stolicy Ankarje pak poćerpje bolostnu poražku: Tam přesadźi so kandidat opo­ziciskeje CHP Mansur Yavaș přećiwo knježacej AKP a budźe nowy wyši měšćanosta. Tež w hospodarskej metropoli Istanbulu docpě kandidat CHP snadnu wjetšinu. Tam pak njeběchu dźens dopołdnja hišće wšitke hłosy wuličene.

Němska předsydstwo přewzała

Zastupnicy politiki, cyrkwjow a towaršnosće su sobotu při wopomnišću na Budyskej Nuklacej hórce w bjezposrědnim susod­stwje tamnišeho jastwa wopory zběžka jatych w bywšim sowjetskim specialnym lěhwje 1950 wopominali. Na Nuklacej hórce běchu tehdy něhdźe 3 000 zahinjenych jatych zahrjebali. Foto: Carmen Schumann

Stange: Serbski zakoń žadyn dar

póndźela, 01. apryla 2019 spisane wot:

Drježdźany (SN). Před dwaceći lětami, 31. měrca 1999, běchu wot Sakskeho krajneho sejma schwaleny Zakoń wo prawach Serbow w Swobodnym staće Sakskej w Budyšinje swjatočnje podpisali. Dopominajo na tutón podawk je ministerka za wuměłstwo a wědomosć dr. Eva-Maria Stange wuznam prawnisce zawjazowaceho ramika za podpěru serbskeho ludu jako narodnu mjeńšinu w Němskej wuzběhnyła. „Hinak hač mnohe dalše narodne mjeńšiny a ludowe skupiny w Europje nimaja Serbja žadyn zwonka Němskeje ležacy domizniski stat, kotryž móhł jich materielnje, rěčnje a identitu budźo podpěrać. Tohodla je statny a wšotowaršnostny nadawk, serbskich sobuwobydlerjow škitać, spěchować a připóznawać. W předsłowje zakonja zakótwjene prawo Serbow na škit narodneje a etniskeje identity a na prawa mjeńšiny njejsu dar abo priwileg, ale dźěl uniwerselnych čłowjeskich a swobodnych prawow.“ Wot Sakskeho krajneho sejma 20. januara 1999 jednohłósnje schwaleny spjelnja serbski zakoń politiski nadawk z artikla čo. 6 wustawy Swobodneho stata Sakskeje. Wón stupi na městno Zakonja wo zachowanju prawow serbskeho ludu z 23.

Komikar přećiwo Porošenkej

póndźela, 01. apryla 2019 spisane wot:

Prezidentske wólby na Ukrainje dyrbja do rozsudneho koła

Kijew (dpa/SN). Politiski nowačk abo mějićel zastojnstwa: Na EU wusměrjaca so Ukraina dyrbi w rozsudnym wólbnym kole wo swojim nowym prezidenće rozsudźić. Komikar Wladimir Zelenskij je drje so po dotalnym wuličenju při wčerawšich prezidentskich wólbach z wjace hač 30 procentami hłosow jasnje jako dobyćer přesadźił. Přiwšěm je 41lětny absolutnu wjetšinu misnył. Wón dyrbi tuž hišće raz přećiwo tuchwilnemu prezidentej Petrej Porošenkej nastupić. 53lětny dósta jenož 18 procentow hłosow wolerjow. Wobaj zastupujetaj jasnu orientaciju Ukrainy na zapad. Rozsudne wólbne koło přewjedu prawdźepodobnje jutrowničku, 21. apryla.

To a tamne (01.04.19)

póndźela, 01. apryla 2019 spisane wot:

Sta fanow Terenca Hilla su w sewjerobraniborskim Templinje swojemu idolej k 80ćinam narodninsku štučku zaspěwali. Zarjadowarjo zličichu sobotu něhdźe 650 wobdźělnikow w tamnišim wólnočasnym westernparku El Dorado, kaž jednaćelstwo zdźěla. Přiwisnicy Hilla zanjesechu hrajerjej spěw a pósłachu jón jako widejowe poselstwo do USA. Tam Hill, kiž bě sej swój čas z Bud Spencerom sławnosć nabył, přebywa.

Pytanje za awtom je so w Delnjej Sakskej na njewšědne wašnje wujasniło. Krótko do połnocy bě 49lětny muž w delnjosakskim Hildesheimje policiji zdźělił, zo su jemu awto pokradnyli. Jako bě policija hižo po puću, so muž znowa přizjewi a rjekny, zo je awto namakał. Wukopa so, zo njebě wón ručne borzdźidło přićahnył. Na to awto po skłoninje dele jědźeše a prasny do sćežora. Škoda: 2 500 eurow.

Załožbu dale podpěruja

pjatk, 29. měrca 2019 spisane wot:

Choćebuz/Dešno (SN/JaW). Społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wusydlencow a narodne mjeńšiny dr. Bernd Fabritius je wčera prěni raz Łužicu wo­pytał. W Choćebuskim Serbskim domje zbliži sej wón w rozmołwje z předsydku rady Załožby za serbski lud Susann Šen­kec­, předsydu Domowiny Dawidom Statnikom, zastupowacym jednaćelom Domowiny Marcusom Końcarjom, předsydu rady za serbske naležnosće braniborskeje Torstenom Makom a zastupjerjom Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny Kitom Elu dźěławosć serbskich institucijow. Na wopyće kulturneje informacije Lodki zalubichu so jemu předewšěm debjene jutrowne jejka.

W Delnjoserbskim gymnaziju wuži dr. Fabri­tius składnosć so z maturantami rozmołwjeć. Na jeho prašenje, hač wu­žiwaja delnjoserbšćinu tež zwonka kubłanišća w zjawnosći, jemu šulerjo wotmołwichu, zo haj a zo zbudźeja tak často zajim němskich sobuwobydlerjow. „To mje přewšo zwjesela“, Fabritius w rozmołwje z delnjoserbskim tydźenikom Nowy Casnik wuraznje wuzběhny.

Kluby maja sobu płaćić

pjatk, 29. měrca 2019 spisane wot:

Lipsk (dpa/SN). Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo w Lipsku je rozsudźiło, zo njemóža koparske kluby prěnjeje ligi kóšty policajskeho zasadźenja při wulce riskantnych hrach towaršnosći přewostajić, ale zo maja so na přiměrjene wašnje na kóštach wobdźělić. Konkretnje dźěše wo zličbowanku Kraja Bremena Němskej koparskej lize we wobjimje 400 000 eurow z lěta 2015. W tymle konkretnym prašenju su pad Bremenskemu wyšemu zarjadniskemu sudnistwu wróćo pósłali.

Wjele mortwych při wohenju

Dhaka (dpa/SN). Při wohenju we wysokodomje w Bangladeshu je wčera znajmjeńša 25 ludźi žiwjenje přisadźiło. Dokładnu přičinu wohenja hišće njeznja, tukaja pak na lochkomyslnosć. Woheń bě na dźewjatym poschodźe wysokomu wudyrił. Mnozy njemóžachu husteho kura a zamknjenych nuzowych duri dla dom wopušćić. Wohnjowa wobora je wjace hač sto ludźi z rěblemi wuchowała. Někotři běchu w panice z woknom sko­čili. Wobornicy trjebachu šěsć hodźin, zo bychu płomjenja podusyli.

Mjenje bjezdźěłnych w Sakskej

We wjace hač dwaceći městach Němskeje su šulerjo dźensa znowa přećiwo klimowej politice zwjazkoweho knježerstwa demonstrowali. Tysacy zhromadźichu so w Berlinje, hdźež wočakowachu w běhu dnja tež iniciatorku demonstracijow protestow „Fridays for future“, Gretu Thunberg ze Šwedskeje. Foto: dpa/Kay Nietfeld

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND