Merkel wzda so předsydstwa CDU

póndźela, 29. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin/Wiesbaden (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je po masiwnych wólbnych stratach CDU w Hessenskej zwólniwa, zastojnstwo předsydki strony spušćić. To je wona na dźensnišim posedźenju prezidija strony w Berlinje připowědźiła, kaž powěsćernja dpa z kruhow wobdźělnikow zhoni. Zdobom pak chce Merkel zwjazkowa kanclerka wostać. Dotal bě wona stajnje na tym wobstawała, zo wobě zastojnstwje hromadźe słušatej.

Naslědnistwo na čole CDU móhli hižo na přichodnym zjězdźe strony spočatka decembra w Hamburgu zrjadować. Při wólbach Krajneho sejma Hessenskeje stej CDU a SPD wčera razne straty poćerpjełoj. CDU dósta jenož hišće 27 procentow hłosow, wostanje pak přiwšěm najsylniša politiska móc kraja. SPD spadny na 19,8 proc. a je nětko runje tak sylna kaž Zeleni, kotřiž dóstachu tohorunja 19,8 proc. Tak móža CDU a Zeleni swoju dotalnu koaliciju dale wjesć, maja pak runje hišće wjetšinu jeničkeho hłosa we Wiesbadenskim parlamenće.

Zasadźa nětko elektriski bus

póndźela, 29. oktobera 2018 spisane wot:

Frankfurt n. M. (dpa/SN). Předewzaće Flix­bus zasadźa nětko ryzy elektriski bus na dróhach Němskeje. Wot dźensnišeho ma bus z chinskeje produkcije mjez Frankfurtskim lětanišćom a Mannheimom tam a sem jězdźeć, zdźěli wčera wobchadne předewzaće. Bus modela C9 ze 40 městnami móže po informacijach twarca BYD hač do 320 kilometrow daloko jěć. Na něhdźe 115 km dołhej čarje ma bus tež w Heidelbergu zastać.

Jězdźidło je po informacijach wobchadneho předewzaća dwójce tak drohe kaž normalne dieselowe. Manager němskeje wotnožki Flixbusa Fabian Stenger rěčeše wo signalu, zo je přewrót na polu mobility móžny. „Zdobom je prěni elektriski dalokobus w rjedźe našich wozy­dłow pohon busy­twarcam, inowacije pospěšić a alternatiwy k ryzy dieselowym motoram wuwić. Flixbus chce jězdźidło jónu abo dwójce wodnjo a w nocy z ekomilinu partnera Greenpeace Energy nabiwać. Stacije za to maja w Frankfurće a Mannheimje. Flixbus bě hižo w měrcu ryzy elektriski bus na čarje Paris–Amiens zasadźił. Tež tón pochadźa wot chinskeho busy­twarca Yutong.

To a tamne (29.10.18)

póndźela, 29. oktobera 2018 spisane wot:

Mału granatu namakał je wudźer w Hamburgu. Po informacijach policije bě muž z pomocu magneta w rěce Alster wudźił, zo by metaliske wěcy we wodźe namakał. Při tym wućahny dwaj centimetraj šěroku granatu, kajkuž běchu za čas Druheje swětoweje wójny k wotwobaranju lětadłow wužiwali. Policija je ju wotwjezć dała. Po měnjenju fachowcow bě granata hišće strašna.

Za swój spontany koncert na balkonje w Praze je popspěwar z USA Jason Derulo w socialnych medijach wjele chwalby žnjał. „Balkonowa serenada móže so legendarna stać“, pisa fan na portalu Instagram. Koncert 29lětneho we wjacezaměrowej hali w Praze dyrbjachu štwórtk wječor techniskich přičin dla krótkodobnje wotprajić. Na to stupi so Derulo na balkon, zo by čakacym fanam zaspěwał. Koncert chce pozdźišo nachwatać.

Wo Syriskej so dorěčałoj

pjatk, 26. oktobera 2018 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Do wjerškoweho zetkanja k Syriskej w Turkowskej staj fran­co­ski prezident Emmanuel Macron a pre­zident USA Donald Trump swoju pozi­ciju wothłosowałoj. „Zjednoćene staty a Francoska maja samsne wěstotne, humanitarne a politiske zajimy w Syriskej“, zdźěli palast prezidenta w Parisu. Do toho běštaj statnikaj telefonowałoj. Statni a knježerstwowi šefojo Turkowskeje, Ruskeje, Němskeje a Francoskeje chcedźa so jutře w Istanbulu zetkać.

China a Japanska so zbližatej

Peking (dpa/SN). Hladajo na wikowansku zwadu z USA chce China hospodarske styki z Japanskej widźomnje zesylnić. Na to staj so japanski ministerski pre­zident Shinzo Abe a jeho chinski ko­lega Li Keqiang w Pekingu dojednałoj. Po­liti­ske poćahi měli so po wjelelětnych napjatosćach zaso normalizować. W hospodarskich a wikowanskich poćahach chcedźa „nowu fazu kooperacije“ zahajić. Minjeny čas bě mjez krajomaj stajnje zaso­ k napjatosćam dochadźało.

Nowe prawidła za cyrkwje

Trump hrozy migrantam

pjatk, 26. oktobera 2018 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Krótko do wažnych wólbow kongresa je prezident USA Donald Trump swoje bjezkompromisne stejišćo k tak mjenowanej karawanje mi­gran­tow potwjerdźił. „Hladajo na narodny wuwzaćny staw zasadźu wójsko, zo bych jich zadźeržał“, Trump wčera twitterowaše. Skupina wjacorych tysac ludźi ze Srjedźneje Ameriki pohibuje so na­je­bać to dale přez Mexiko do směra na USA. Migranća z Hondurasa, El Salvadora a Guatemale ćěkaja před chudobu a namocu w swojich krajach. Po informacijach medijow chce zakitowanske ministerstwo USA dalšich 800 wojakow na južnu mjezu k Mexiku pósłać. Zakitowanski minister James Mattis móhł wotpowědny wukaz přichodne dny podpisać.

Merkel z kralom telefonowała

pjatk, 26. oktobera 2018 spisane wot:
Berlin/Riad (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je Sawdi-Arabsku namołwjała, morjenje žurnalista Jama­la Khashoggija spěšnje wuswětlić. To měło so transparentnje a wěrjomnje stać, sej Merkel wčera žadaše, po tym zo bě­ ze sawdiskim kralom Salmanom telefonowała. Wona morjenje žurnalista „najraznišo“ zasudźa a sej žada, zo měli so zamołwići za to pochłostać. K telefonatej Merkel z kralom zwjazkowe knježerstwo zdźěli, zo je Němska hladajo na podawki „zhromadnje z mjezynarodnymi partnerami k wotpowědnym naprawam zwólniwa“. Nadrobnosće pak žane mjenowała njeje. Khashoggi bě spočatk oktobra do kralowskeho konsulata w Istanbulu šoł. Wot toho časa je zhubjeny.

Hessenska koalicija wohrožena

pjatk, 26. oktobera 2018 spisane wot:
Wiesbaden (dpa/SN). Dwaj dnjej do wólbow Krajneho sejma Hessenskeje njeje jasne, hač móže minjene pjeć lět knje­žaca koalicija CDU a Zelenych přichodnje w tej formje dale dźěłać. Po wčera wječor wozjewjenym „Politbarometru“ sćelaka ZDF dyrbi knježerstwo ministerskeho prezidenta Volkera Bouffiera (CDU) z wulkimi stratami ličić. Po tym liča za CDU jenož hišće z 28 procentami hłosow (2013: 38,3) a za SPD z 20 procentami (2013: 30,7). Zeleni docpěja tohorunja 20 procentow (2013: 11,1). AfD móže so dwanaće procentow nadźijeć (2013: 4,1), FDP wosom (2013: 5,0) a Lěwica toho­runja wosom procentow (2013: 5,2). AfD móhła prěni króć do Hessenskeho krajneho sejma zaćahnyć a by tak we wšitkich krajnych parlamentach Němskeje zastupjena była, kaž přepytowanje wujewja.

To a tamne (26.10.18)

pjatk, 26. oktobera 2018 spisane wot:

Motorizowany piwowy kašćik je policija w badensko-württembergskim Berglenje zadźeržała. Młody pasler bě nastroj z dźesać PS sylnym motorom na štyrjoch koleskach tak konstruował, zo móžeše z nim hač do 50 km/h spěšnje jěć. Wězo njeměješe žanu dowolnosć za nadróžny wobchad, kaž policija w swojej rozprawje piše. 21lětny dyrbješe swoju jězbu ze spěšnym piwowym kašćikom přetor­hnyć. Nimo toho hrozy jemu chłostanske jednanje.

Zemske worješki su prěni króć w Tirolu žnjeli. Horce a suche lěćo wšak je plahowanje subtropiskeje rostliny zmóžniło. Žně na 300 kwadratnych metrach wulkej pospytnej płoninje njedaloko Innsbrucka pak njeběchu scyła tak jednore, dokelž dyrbjachu kóždu jednotliwu rostlinu wuryć a pod zemju narosćene worješki wotšćipać. Přiwšěm nažnjachu 200 kg.

Namołwjeja awtotwarcow

štwórtk, 25. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazk městow Němskeje je awtowu industriju k wjetšim napinanjam přećiwo hrožacym zakazam dieselowych awtow namołwjała. „Dlijenja a komdźenja maja so najspěšnišo skónčić“, rjekny hłowny jednaćel zwjazka Helmut Dedy powěsćerni dpa. „Awtowa industrija dyrbi skónčnje wotućić, zo by strowotu ludźi škitała a wodźerjam dieselowych awtow perspektiwu skićiła.“ Runja druhim městam dyrbja so nětko tež w Mainzu na to nastajić, zo dieselowym awtam jězdźić zakazaja.

Bomby kritikarjam Trumpa

New York (dpa/SN). Njeznaty je wjacorym prominentnym kritikarjam prezidenta USA Donalda Trumpa runočasnje rołowe bomby pósłał. Potrjecheni běchu mjez druhim bywši prezident Barack Obama, něhdyša wonkowna ministerka Hillary Clinton a bywši direktor CIA John Brennan. Pakćiki su podobne listowej bombje, kotruž běchu póndźelu w póšće miliardara Georgea Sorosa našli. Tón bě runja tamnym mjenowanym Trumpa stajnje zaso zjawnje a zdźěla dosć raznje nadběhował.

Žada sej niše dawki

Bartsch zasudźa manewer NATO

štwórtk, 25. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda frakcije Lěwicy w Němskim zwjazkowym sejmje Dietmar Bartsch jako signal wottrašenja Ruskeje mysleny wulkomanewer NATO w sewjernej Europje raznje kritizuje. „Je błazne, strašne a prowokantne napřećo Ruskej, w tuchwilnej klimje najwjetši manewer NATO w Norwegskej zahajić“, rjekny Bartsch nowinarjam. „Strach wójny je tak wulki kaž hižo dołho nic. Prezident USA hrozy Ruskej a Chinje z nowym jadrowym brónjenjom a wupowědźa zrěčenja wo wotbrónjenju. Kołwrótne!“

Najwjetši manewer NATO po kóncu zymneje wójny zahaji so minjenu nóc. Na nim wobdźěla so něhdźe 50 000 wojakow, mjez nimi 10 000 přisłušnikow Zwjazkoweje wobory. Woni maja dwaj tydźenjej­ w Norwegskej a wokolnych powětrowych­ a mórskich kónčinach zhromadnje zwučować. Nimo wojakow je 10 000 jězdźidłow kaž tež wjace hač 300 lětadłow, helikopterow a łódźow pódla. Zaměr manewra je, hladajo na Rusku, wotwobaranje nadpada na jedyn z 29 čłonskich statow aliancy zwučować.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND