Wjele mortwych při wohenjach

póndźela, 12. nowembera 2018 spisane wot:

Los Angeles (dpa/SN). Ličby smjertnych woporow zahubnych lěsnych wohenjow w Kaliforniskej je po informacijach zamołwitych na 31 rozrostła. W sewjerokaliforniskim městačku Paradise su šěsć dalšich mortwych nadešli, policija zdźěla. Z tym je jenož tam 29 ludźi w płomjenjach zahinyło. Nimo toho je dale 228 ludźi­ zhubjene. W juhokaliforniskim Malibu­, w kotrymž bydli cyły rjad prominentnych, su so wjacore ležownosće wotpalili, mjez druhim ta němskeho entertainera Thomasa Gottschalka.

Młodźinu za wěru zahorić

Würzburg (dpa/SN). Ewangelska cyrkej Němskeje (EKD) wuradźuje wot dźensnišeho we Würzburgu wo nowych konceptach, z kotrymiž móhli zaso wjace młodych ludźi za wěru zahorić. Na kóždolětnym posedźenju cyrkwinskeho parlamenta chcychu přepytowanje předstajić, kotrež je žiwjenske a nabožne nastajenja młodych ludźi přeslědźiło. Na synodźe EKD wobdźěla so zastupnicy wšitkich 20 ewangelskich krajnych cyrkwjow.

Wólby na wuchodźe Ukrainy

Před nowymi strachami za měr warnowali

póndźela, 12. nowembera 2018 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Francoski statny prezident Emmanuel Macron je na wulkim wopominanskim zarjadowanju składnostnje 100. róčnicy skónčenja Prěnjeje swětoweje wójny před nacionalizmom a wohroženjom swětoweho měra warnował. „Stare duchi so zaso zběhaja, zwólniwi, njeskutk chaosa a smjerće dokónčić“, rjekny Macron w stolicy Parisu.

Tam bě so 60 statnych a knježerstwowych šefow při dešćikojtym wjedrje pod Triumfowymi wrotami zhromadźiło, mjez nimi zwjazkowa kanclerka Angela Merkel a prezidentaj Ruskeje a USA, Wladimir Putin a Donald Trump. Něhdźe 10 000 policistow wulkozarjadowanje kaž tež pozdźiši měrowy forum škitaše.

Seehofer wobě zastojnstwje złoži

póndźela, 12. nowembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Frakciska předsydka Zelenych w zwjazkowym sejmje Katrin Göring-Eckardt je sej hnydomny wotstup Horsta Seehofera (CSU) z funkcije zwjazkoweho ministra za nutřkowne naležnosće žadała. „Kóždy dźeń, kotryž Horst Seehofer dale nutřkowny minister wostanje, je dźeń přewjele“, rjekny wona Berlinskim žurnalistam. Seehoferowa politika wumjezowanja a paćenja je „wěstotny riziko“ za towaršnosć. „Wón dyrbjał tuž hnydom jako nutřkowny minister wotstupić a nic hišće dalše měsacy wostać.“

Předsyda CSU a nutřkowny minister Seehofer bě wčera wječor připowědźił, zo chcył klětu wobě načolnej zastojnstwje złožić, powěsćernja dpa z kruhow wobdźělnikow najwušeho kruha stronskeho nawodnistwa zhoni. Noweho předsydu CSU chcedźa na wurjadnym zjězdźe spočatk 2019 wuzwolić. Konkretny termin wotstupa jako minister Seehofer hišće njepřeradźi. Bayerska CSU bě při wólbach krajneho sejma w oktobru masiwne straty poćerpjeła. Wot toho časa steji Seehofer pod wulkim politiskim ćišćom.

To a tamne (12.11.18)

póndźela, 12. nowembera 2018 spisane wot:

Mylnje je belgiska woclownja kóždemu ze swojich 230 sobudźěłaćerjow tutón měsac 30 000 eurow přewjele přepokazała. Při tym jedna so wo wopak přepokazane premije, belgiske medije rozprawjeja. Firma Thy-Marcinelle w měsće Charleroi chcyše sej pjenjezy – dohromady sydom milionow eurow – hišće dźensa wróćo kazać. Wupłaćili běchu bonus tež dźěłaćerjam, kotřiž hewak runje 1 600 eurow­ měsačnje dóstawaja.

Swoje pjate narodniny su pjatniki w Münsterskej uniwersitnej klinice wo­swjećili. Pjeć holčkow Maria, Melissa, Josefina, Justina a Evelyn zetka so tam z ludźimi, kotřiž běchu při porodźe dnja 12. nowembra 2013 pódla. Chorobne sotry, hladarjo, sobudźěłaćerjo chorownje a wězo lěkar, kiž bě holčki swój čas wurězał. Porod pjatnikow je w Münsteru dotal jónkrótny podawk.

Kandidaća so předstajili

pjatk, 09. nowembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Měsac do zwjazkoweho zjězda CDU w Hamburgu je wubědźowanje wo naslědnistwo předsydki Angele Merkel dźeń a konkretniše. Generalna sekretarka Annegret Kramp-Karrenbauer, minister za strowotnistwo Jens Spahn a bywši šef frakcije unije Friedrich Merz su so dźensa Žónskej uniji w Berlinje předstajili. Bě to prěni zhromadny wustup třoch kandidatow za zastojnstwo. Po najnowšich naprašowanjach ma Kramp-Karrenbauer najlěpše wuhlady.

Konferenca z talibanami

Moskwa (dpa/SN). Ruska chce prócowanjam wo měr w Afghanistanje nowy impuls spožčić. Na mjezynarodnej konferency w Moskwje dźěše dźensa wo to, móžnosće za přiměr w kraju pruwować. Na rozmołwach su so prěni króć scyła tež radikalnoislamscy talibanojo wobdźělili. Hłowny zaměr je direktne rozmołwy mjez afghaniskim knježerstwom a talibanami zmóžnić, kaž zarjadowarjo konferency zdźěleja. Knježerstwo w Kabulu njeje wysokorjadnu delegaciju do Moskwy pósłało, konferencu pak zasadnje wita. Z wuslědkami wšak njeliča.

Liča z dalšimi zakazami

Sta ludźi su so wčera wječor w kaliforniskim měsće Thousand Oaks zhromadźili, zo bychu ze swěčkami w ruce wopory masakra wopominali a so za nich modlili.­ W nocy na štwórtk bě 28lětny bywši wojak we woblubowanym hosćencu třěleć započał a dwanaće­ hosći morił, doniž so sam njezatřěli. Foto: dpa/Ringo H.W. Chiu

Etat 2019 zdźěłany

pjatk, 09. nowembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Wulka koalicija CDU a SPD chce klětu wjace pjenjez za zakitowanje, wuwićowu pomoc a socialne naležnosće wudać. To je etatowy wuběrk zwjazkoweho sejma na zakónčacym wuradźowanju dźensa rano w Berlinje wobzamknył. Etat 2019 předwidźi wudawki 356,4 miliardow eurow, nimale 13 miliardow wjace hač lětsa. Nowe kredity mjeztym šeste lěto za sobu brać nochcedźa. Zwjazkowy sejm dyrbi etat hišće schwalić. Jasnje powjetšeny je etat zakitowanskeho ministerstwa. Tón ma na 43,2 miliardźe eurow porno 38,5 miliardam lětsa rozrosć. Ministerstwo za wuwićowu pomoc dóstanje 10,2 miliardźe eurow (lětsa 9,4). Najwjace pjenjez wudadźa za dźěło a socialne: Budu to 145,3 miliardy porno 139,2 miliardomaj lětsa.

Berlin (dpa/SN). Łužica ma dwě nowej slědźenskej zarjadnišći dóstać. To připowědźištaj zapósłancaj SPD zwjazkoweho sejma Thomas Jurk a Ulrich Freese po wčerawšim posedźenju etatoweho wuběrka. Tak ma so jedne z dweju stejnišćow Fraunhoferskeho instituta za energijowu infrastrukturu a geotermiju we Łužicy zaměstnić. Wottud hodźi so lěpje na Braniborsku technisku uniwersitu Zły Komorow-Choćebuz a na Drježdźansku Technisku uniwersitu nawjazać. Doskónčnje rozsudźi wo tym Fraunhoferski senat. Dalši impuls za strukturnje słabu Łužicu je, zasydlić wotnožku Němskeho centruma za lětarstwo a swětnišćo w Choćebuzu abo Žitawje/Zhorjelcu.

Historiski dźeń wopominali

pjatk, 09. nowembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nowemberska rewolucija 1918 – pogromowa nóc 1938 – powaleje murje 1989: Z mnohimi zarjadowanjemi su dźensa w Berlinje 9. nowember wopominali. W zwjazkowym sejmje steješe stota róčnica wuwołanja republiki na kóncu Prěnjeje swětoweje wójny w srjedźišću. K tomu rěčeštaj zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier a prezident sejma Wolfgang Schäuble. Wopominanje steješe pod hesłom „Wosudny dźeń Němcow“. Při tym wopominachu tež přesćěhanje židowskich wobydlerjow a kónc dźělenja Němskeje.

Steinmeier bě hižo wčera namołwjał, na Nowembersku rewoluciju 1918 pozitiwnje spominać. „Tehdy bu parlamentariska demokratija w Němskej zrodźena“, wón rjekny. Demokratija njeje samozrozumliwa, ale bu wuwojowana. Tójšto muži a žonow je za to swoje žiwjenje dało.­ „Dopominamy pak so tež na to, kak zahubne je, hdyž sej přećiwnicy demokratije wjetšinu zdobywaja.“

Centralna rada Židow wopominaše w Berlinskej synagoze na Rykowej antisemitiske namócnosće w nocy wot 9. na 10. nowember 1938. Tam wočakowachu zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) a prezidenta centralneje rady Židow Josefa Schustera.

Lobbyisća trěbni

pjatk, 09. nowembera 2018 spisane wot:
To je bjezdwěla dobra powěsć: We Łu­žicy chcedźa dwě slědźenskej wotnožce zaměstnić: Fraunhoferskeho instituta w Złym Komorowje a centruma za lětarstwo a swětnišćo w Choćebuzu. To pak njeje Boži dar. Stajnje steja za tajkimi podawkami konkretne wosoby, kotrež su sej to wuwojowali. W tym padźe staj to łužiskej zapósłancaj zwjazkoweho sejma Thomas Jurk a Ulrich Freese. To samsne płaći za Marka Šimana. Tón chce přichodnu póndźelu zwjazkowemu nutřkownemu ministrej Horstej Seehoferej nowy kompetencny centrum policije w Budyšinje předstajić. Wo njón bě Šiman minjene lěta runje tak wojował kaž wo zaměstnjenje wotnožki Rózborskeje policajskeje wysokeje šule w Budyšinje. Mjenowani třo su takrjec jako lobbyisća na dobro Łužicy po puću. Myslu-li na wužadanja, kotrež po kóncu wudobywanja brunicy na nas čakaja, sym sej wěsty, zo trjebamy hišće wjele wjace lobbyistow. Marko Wjeńka

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND