Wjacore organizacije su sobotu w Choćebuzu pod hesłom „Wutworće wěste přistawy“ k demonstraciji za wuchowanje a škit ćěkancow­ namołwjeli. Něhdźe 200 wobdźělnikow je wot Statneho dźiwadła přišedši po nutřkownym měsće ćahnyło. Wobdźěl­nicy skedźbnjachu na wulke strachi za ćěkancow na Srjedźnym morju a žadachu sej čłowjeske wobchadźenje z nimi w Němskej. Tež Choćebuz měł ćěkancam wěste městno přebywanja być, rěkaše jedne ze žadanjow. Foto: Michael Helbig

PiS z wólbow najsylniša wušła

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Najebać swój konfliktny kurs napřećo Europskej uniji je pólska knježaca narodnokonserwatiwna strona Prawo a sprawnosć (PiS) při cyłokrajnych komunalnych wólbach po prěnich trochowanjach najwjace hłosow zdobyła. Po cyłej Pólskej hłosowachu wčera 32,3 procenty ludźi za PiS, kaž je powólbne naprašowanje instituta Ipsos w nadawku sćelaka TVN24 wunjesło. Opoziciska Wobydlerska platforma (PO) a strona Nowoczesna, kotrejž běštej zhromadnje nastupiłoj, dóstaštej 24,7 procentow. Doskónčny wuslědk wólbow po informacijach statneje wólbneje komisije drje hakle srjedu předleži.

Wothłosowanje maja za wažny test powšitkowneje politiskeje nalady, wšako wola tam klětu nowy parlament. Na tak mjenowanych samozarjadniskich wólbach su zastupnikow gmejnow, wokrjesow a regionalnych parlamentow wolili. Komentatorojo politiki su sej wěsći, zo móže PiS, kotraž ma tuchwilu hakle w jednym ze 16 regionalnych parlamentow absolutnu wjetšinu, móc tež w dalšich wojewódstwach přewzać a tak swoju lokalnu móc dale zesylnić.

Chwalba wobornikam

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:
Hdyž sirena wuje, poprawom ženje žane dobre začuće nimaš, dokelž njewěš, što je so stało a hač njeje snano samo přiwuzny abo znaty wot někajkeho njezboža potrjecheny. Minjeny pjatk w Chrósćicach tajke začuće scyła njemějach, dokelž wědźach, zo jedna so wo zwučowanje. A sprawnje prajene sym so tam samo někak derje čuł. Wšako móžach so wo tym přeswědčić, zo tamniši wohnjowi wobornicy a ći z wokolnych wsow w nuznym padźe jara spěšnje pomhać přijědu. Zo wšo a wšitko hnydom prawje njefunguje, je čłowjeske. Zmysł tajkeho zwučowanja dźě je, zo móžeš to a tamne nawuknyć. To druhe čehoždla so wosrjedź wobornikow derje čujach, bě, zo bě to takrjec ryzy serbske ­zwučowanje. Tež wohnjowa wobora móže potajkim tajki rěčny rum być, hdźež ­cyle samozrozumliwje mjez sobu serbuja, a byrnjež přez škričkowanski nastroj było. Tež za to słuša wobornikam kompliment! Marian Wjeńka

Kónc brunicy pospěšić abo nic?

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Ministerscy prezidenća wuchodnych brunicowych krajow ćišć zesylnjeja

Berlin (dpa/SN). Ministerscy prezidenća wuchodoněmskich brunicowych krajow žněja ze swojimi žadanjemi nastupajo datum kónca zmilinjenja brunicy kritiku wuhloweje komisije. „W Němskej hač do lěta 2040 wuhlo spalić je dospołnje njediskutabelne a rani koaliciske zrěčenje, kiž su stronscy nawodźa třoch ministerskich prezidentow podpisali a kotrež spřećiwja so zdobom mandatej wuhloweje komisije“, rjekny Martin Kaiser wot wobswětoškitneje organizacije Greenpeace powěsćerni dpa. Kraje njesměli dlěje šansy dźěła komisije ignorować. Kaiser je čłon wot zwjazkoweho knježerstwa zasadźeneje wuhloweje komisije. „Třo ministerscy prezidenća njemóža so wšitkim změnam spjećować a sej runočasnje pjenjezy žadać“, Kaiser kritizuje. „Wězo ma so trěbna strukturna změna přewodźeć. Kónc brunicy pak ma so widźomnje pospěšić, štož sej tež swětowa klimowa rada žada.“

„Bohatstwo a ćežmo“ w přehladce

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:
„Wobrazy myslow a słowow“ rěka hesło personalneje wustajeńcy twórbow Isy Bryccyneje (na wobrazu), kotruž su minjeny štwórtk w Choćebuskim Serbskim domje wotewrěli. W hač do 18. januara přistupnej přehladce pokazuje serbska wuměłča tušowe a akrylowe grafiki kaž tež akwarele. Wosebitej ćežišći stej seriji „BRUNICA“ a „DIAMANT“. W tak mjenowanymaj słowo-wobrazowymaj slědomaj rozestaja so Kubšičanka z „bohatstwom a ćežmom Łužicy“ resp. wliwom swětowych podawkow na tudyše žiwjenje. Lawdatorka na wernisaži, kotruž je młoda Choćebuska pianistka Natalja Kowalčuk hudźbnje wobrubiła, bě Christina Kliemowa. Foto: Michael Helbig

To a tamne (22.10.18)

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Jenož hodźiny po kradnjenju kolesa je žona mountainbike swojeho muža na internetnej platformje wuhladała a předawarjej pasle stajiła. 40lětna skontaktowa poskićowarja kolesa, kotrež běchu nje­znaći rano z ležownosće swójby w Düsseldorfje pokradnyli. Žona informowaše policiju a dorěča sej z předawarjom zetkanje na zastanišću. Tam ciwilna policija paduchow zaja. Štyrjo podhladni w starobje 14 do 16 lět su policiji hižo znate. Nětko přećiwo nim přepytuja.

Bosy a jenož w nócnym wobleku bě wosomlětny wčera rano we Wilkauwje-Haß­lauwje w Zwickauskim wokrjesu na dróze po puću. Kaž wón policiji pozdźišo rjekny, nochcyše mać mylić, kiž hišće spaše, jako poda so na wopyt k swojej wowce, kotraž w samsnym měsće bydleše. Kedźbliwa wobydlerka bě policiju informowała, a ta hólca zaso k maćeri dowjeze.

Na najniši staw spadnyłoj

pjatk, 19. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Unija a SPD stej w nowymaj woprašowanjomaj na dotal najniši staw wolerskeho přihłosowanja spadnyłoj. Bychu-li njedźelu wólby zwjazkoweho sejma byli, byštej po aktualnym politbarometrje ZDF CDU a CSU jenož hišće 27 procentow hłosow dóstałoj, SPD jeno 14 procentow. W aktualnym „Trendźe Němskeje“ za rańši magacin ARD je unija z 25 procentami hišće dypk słabša, SPD ma tež tu 14 procentow. Wobě naprašowani matej Zelenych za druhu najsylnišu politisku móc w kraju z 19 (ARD) a 20 procentami (ZDF).

Pegida diskurs přesunyła

Drježdźany (dpa/SN). Politologa Hans Vorländer ma islamej a wukrajnikam njepřećelske hibanje Pegidu sobu zamołwitu za prawicarski mach w Němskej. „Pegida je diskurs w Němskej a hranicu toho, štož hodźi so wuprajić, jasnje doprawa přesunyła“, rjekny wón powěsćerni dpa. Pegida je so přiběrajcy zesku­pjenjam z prawicarskeho a prawicarsko­ekstremneho wobłuka wotewrěła.

Italski dołh přewzać nochcedźa

Na połkupje Krim žaruja wo wopory masakra na šuli z cyłkownje 20 mortwymi. Zawčera­wšim, srjedu, bě 18lětny wučomnik w połowanskej šuli w měsće Kerč na šulerjow a wučerjow třělał a so po tym sam morił. Postupowanje młodostneho přirunuja ze šulskimi masakrami w USA. Foto: dpa/Maxim Grigorjew

Kritizuje wuchodnych premierow

pjatk, 19. oktobera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Předsydka Zelenych Annalena Baerbock je wuchodoněmskim ministerskim prezidentam w zwisku ze skónčenjom zmilinjenja brunicy misnjenja wumjetowała. „Lěta dołho su ministerscy prezidenća twjerdźili, zo so po­trjechene kónčiny po kóncu brunicy potepja“, rjekny Baerbock nowinarjam. „Město toho zo bychu jednali, su ruce do klina połožili a ze swojej ‚dale-tak-politiku‘ pokročowali“. Wuchodoněmscy ministerscy prezidenća Michael Kretschmer (CDU/Sakska), Reiner Haseloff (CDU/Saksko-Anhaltska) a Dietmar Woidke (SPD/Braniborska) chcychu dźensa w Berlinje so schadźowacej wuhlowej komisiji swoje předstawy wo kóncu brunicy rozłožić.

Berlin (dpa/SN). Předsydka Lěwicy Katja Kipping je wot awtotwarca Volkswagen připowědźeny rabatowy program k ze- šrotowanju starych dieselowych awtow kritizowała. „To je dalši pospyt awtowych koncernow, ze swojeho hoberskeho dieseloweho jebanstwa napřećo kupcam awtow znowa kapital wuzbytkować“, rjekny wona nowinarjam. Město toho zo bychu njedostatki awtow na swójske kóšty wotstronili, chcedźa awtotwarcy kóšty zaso kupcam nabrěmjenić a jim swoje „njewotbyte wozy z wulkim dobytkom předawać“. Po słowach Kipping bychu tak jenož dalše wobswětej škodźace awta na dróhi přišli, dokelž njeje dobrych poskitkow za wobswět škitace motory.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND