Zasłužbowy křiž spožčiła

pjatk, 13. januara 2023 spisane wot:
Braniborska ministerka za kulturu a wědomosć Manja Schüle (SPD, nalěwo) je srjedu zhromadnje z Choćebuskim měšćanostu Tobias Schick (SPD, naprawo) na nowolětnym přijeću Zwjazkowy zasłužbowy křiž spožčiła. Reinhard Drogla (3. wotlěwa) dósta jón za sobuzałoženje a nawjedowanje Choćebuskeho Młodźinskeho dźiwadła Piccolo a Jörg Rohde za swój wjelelětny angažement jako předsyda Towarstwa ­přećelow a spěchowarjow tamnišeho Statneho dźiwadła. Drogla je so wjace hač 30 lět za ­Piccolo angažował, Rohde bě dlěje hač 20 lět w spěchowanskim towarstwje dźiwadła angažowany. Foto: Michael Helbig

To a tamne (13.01.23)

pjatk, 13. januara 2023 spisane wot:

Dla hada we wobjedźe dyrbjachu minjenu póndźelu 20 dźěći we wuchodoindiskej šuli do chorownje. Mortwy reptil su w sudobju ze čóčkami namakali, kotrež buchu dźěćom z rajsom serwěrowane, zdźělichu zarjady w distrikće Birbhum w zwjazkowym staće Westbengalen. Jedne z dźěći so hišće lěkuje, jeho staw pak njeje žiwjenjastrašny. Wo kotry had so jedna, njejsu wozjewili.

Wulke dźěle kozy w kófrje pućowaceho je cłownistwo na Mnichowskim lětanišću namakało. Mjaso – 16 kilo z nopami, nutrinami a nohami – bě jako dar zapakowane a njechłódźene, kaž cłownistwo dźensa rano dźěli. Tute pak njebě prawidłow zwěrjaceje mrětwy dla dowožowanja kmane a so tuž sćaza a na kóšty 36lětneho wobsedźerja, kotryž bě z Kameruna po puću, zniči. Podawk sta so hižo spočatk lěta, bu pak hakle nětko znaty.

Wobšudnistwo ludźo za zło bjeru

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

W rozmołwje ze zapósłanču Kathrin Michel (SPD)

Dobre lěto je socialdemokratka Kathrin Michel z Kamjenca zapósłanča Zwjazkoweho sejma Němskeje. Jako čłonka etatoweho wuběrka ma wona wulku zamołwitosć. Runje tak ju změna strukturow a aktualna situacija w Budyskim wokrjesu jimatej. Axel Arlt je zapósłanču zetkał.

Knjeni Michel, kak wažne su Wam jako zapósłanča rozmołwy z wobydlerjemi?

K. Michel: Naše wobydlerske rozmołwy su so wot započatka derje radźili. Njejsmy pak na to čakali, zo něchtó přińdźe. Smy tych přeprosyli, kotřiž su mi list pisali, abo su we wobydlerskich běrowach za­zwonili, tež w socialnych syćach so rozhorili. Tajkich ludźi maš dosć. Smy sej prajili, zo kóždu a kóždeho přeprošamy, kiž chce swoju naležnosć přednjesć. Z nimi rěču, to je za mnje wona sel w poliwce.

Njespokojnych takrjec spytaće změrować?

SPD wuradźuje w klawsurje

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Frakcija SPD w zwjaz­kowym sejmje schadźowaše so dźensa w Berlinje na swojej zazběhowej dwu­dnjowskej klawsurje. Najwjetša z třoch knježerstwowych frakcijow zaběraše so z poziciskimi papjerami wo europskej ­industrijowej strategiji a pospě­šenju planowanskich a přizwolenskich postupowanjow. Jutře dźe potom wo wonkownu, swójbnu a młodźinsku politiku. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz wěnuje so w swojej narěči „Lětu přewróta časow“ w zwisku z wójnu w Ukrainje.

Zhoni wo połoženju w Tigray

Addis Abeba (dpa/SN). Wonkowna mi­nisterka Annalena Baerbock (Zeleni) je před pozadkom wot Ruskeje forsěrowaneje zežiwjenskeje krizy dwudnjowski wopyt w Etiopiskej zahajiła. W stolicy Addis Abeba zetka so politikarka Zelenych dźensa z prezidentku Sahle-Work Zewde k rozmołwje. Sahle-Work je wot 2018 prěnja prezidentka kraja. Baerbock při wopyće poboku bě francoska wonkowna ministerka Catherine Colonna.

Wuchowarjo Italsku docpěli

Policija je dźensa z rumowanjom wot klimowych aktiwistow wobsadźeneje wjeski Lützerath pokročowała. Při mokrym wjedrje a sylnym wětřiku wutraja klimowi aktiwisća dale w štomowych a wobsadźenych domach. Dalši aktiwisća so drje wjac přidružić njemóžachu, dokelž je wjes mjeztym wot płota wobdata. Foto: pa/AP/Michael Probs

Stupace kóšty

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Wysoke płaćizny energije starosća zahrodnistwa w Sakskej. Płaćizny za milinu a energiju so w běhu poł lěta nimale podwojichu, rjekny Tobias Mušalek z krajneho zwjazka zahrodnistwa. Někotre zawody su sylnje poćežene a su swoju wutepjensku přestrjeń hižo redukować abo sobudźěłaćerjow pušćić dyrbjeli. W zwjazku stej něhdźe dwě třećinje wšitkich sakskich zahrodkarskich zawodow zastupjenej, tuchwilu něhdźe 300. Tuchwilu je miłe wjedro zahrodnistwam spomóžne. „Za zažnokćějaki njeje tepjenje při tempe­raturach mjez pjeć a dźesać stopnjemi hišće trěbne“, rozłoži Mušalek. Tola přichodne tydźenje budźe zymnišo, a w tym padźe trjebaja někotre rostliny wjele wjace ćopłoty. Přidatnje wobćežuja kóšty energije za wodowe klumpy. Tute njemóhli zawěsće kompletnje na přetrjebarjow přepołožić, płaćizny budu zawěsće porno lońšemu stupać.

BRN njebudźe

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Znaty Drježdźanski festiwal „Pisana republika Nowe Město“ (BRN) so lětsa wospjet njewotměje. Za swjedźeń njebu zarjadowar namakany, kotryž so wo cyłkownu organizaciju stara, zdźěli město Drježdźany wutoru. Tak bě njejasne, štó by w padźe přewjedźenja za powšitkowny porjad a wěstotu zamołwity był. W běhu lěta chcedźa za rozrisanjemi tutych prašenjow přichodneho zarjadowanja klětu pytać, rěkaše. Hižo minjene lěta so swjedźeń koronapandemije dla njewotmě. Někotři zarjadowarjo maja wotmysł, mjeńše zarjadowanja w zjawnosći přewjesć. Jeli tomu tak budźe, dyrbja městu koncept předpołožić, kotryž so do zarjadowanja pruwuje.

Kriza socialnych bydlenjow?

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zjednoćenstwo zwjazka wotnajerjow, twarskeho dźěłarnistwa kaž tež socialnych a branšowych zwjazkow žada sej hladajo na bydlensku krizu wosebite zamóženje we wysokosći 50 miliardow eurow za socialny bydlenjotwar. Ze srědkami měł so wočakowany „kolaps na socialnych bydlenskich wikach“ wotwobarać, zdźěli iniciatiwa dźensa. Něhdźe tři štwórćiny sumy ma Zwjazk njesć, zbytk kraje.

Loni bu jeničce něhdźe 20 000 socialnych bydlenjow twarjenych. Zwjazkowe knježerstwo předwidźi poprawom twar lětnje 100 000 zapłaćomnych bydlenjow. Zo by so twar pospěšił, žada sej zwjazkarstwo nimo wosebiteho zamóženja zniženje nadhódnotoweho dawka za socialny bydlenjotwar wot 19 na sydom procentow. Towarstwa a zwjazki předstajichu dźensa studiju Hannoverskeho Pesteloweho instituta a Kielskeho twarskeho slědźenskeho ­instituta ARGE, kotruž su zdźěłać dali. W studiji warnuja před jasnym přiwótřenjom krizy na bydlenskich wikach.

Ćeže změny strukturow

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Wuwiće we Łužicy trjeba wjac hač młode swójby

Grodk (dpa/bb/SN). Za wuspěch změny strukturow we Łužicy dyrbitej temje wodowy etat a infrastruktura kubłanja po měnjenju komunow na politiskej agendźe cyle horjeka stać. Hewak hrozy strach, zo změna wuhloweho regiona k trajnemu a dale žiwjenjahódnemu regionej zwrěšći, warnuje rěčnica łuži­skeho kruha za braniborske komuny Christine Herntier (njestronska) w rozmołwje z powěsćernju dpa. Tutej ćežišćowej temje potrjechitej južnu Braniborsku a wuchodnu Saksku w jenakej měrje.

Premije za šulski personal

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Pedagogojo a šulscy asistenća w Sakskej su loni za swoje wukony płaćenja bonusa cyłkownje 12,2 milionow eurow dóstali. „Za dobre šule su dźensniši dźeń přeco husćišo multiprofesionalne teamy trěbne, kotrež na dobro šulerkow a šulerjow za jedyn postronk ćahnu“, rozłoži kultusowy ­minister Christian Piwarz (CDU). Za swoje wuběrne dźěło bychu sej pedagogojo towaršnostne a financne připóznaće zasłužili. Po podaćach kultusoweho mi­nisterstwa su cyłkownje 6 614 premijow wudźělili. Wysokosć jednotliweje pre­mije ležeše mjez 800 a 3 600 eurami na wosobu.

Pjenježne premije so lětnje wosobam a skupinam rozdźěluja, kotrež su so nimo swojeje poprawneje dźěławosće za swoju šulu abo šulerki a šulerjow wosebje zasadźeli. Wučerki a wučerjo móža płaćenje bonusa runje tak dóstać kaž kubłarki a kubłarjo, šulske asistentki a asistenća abo šulske wjednistwa. We wothłosowanju z personalnej radu na šuli rozsudźi so wo tym, štó premije dóstanje a hač so jednotliwje abo za skupinske dźěło wudawaja.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND