W swojim prěnim lěće je amplowa koalicija někotrym reformam puć runała, kotrež wot 2023 płaća. Što budźe dróše, što so potuńši a so dospołnje změni?

Berlin (dpa/SN). Z Hartza IV budźe wobydlerski pjenjez, rentu zwyša a woblubowana jězdźenka so (po­dróšena) wróći. Wobydlerki a wobydlerjo maja so w nowym lěće na wšelake změny nastajić. ­Pokročujemy přehlad:

Bydlenski pjenjez: Wjace domjacnosćow chcedźa wot januara ze statnej přiražku k podruži wotćežić. Dotalnym 600 000 domjacnosćam z bydlenskim pjenjezom ma so hač do 1,4 miliony dalšich přidružić. Bydlenski pjenjez chcedźa nimo toho wo přerěznje 190 eurach wob měsac zwyšić. Tuž dóstawaja woprawnjene domjacnosće měsačnje w přerězku 370 eurow. Wo bydlenski pjenjez móža so domjacnosće požadać, kotrymž drje žane socialne wukony njepłaća, ale kotrež najebać to mało pjenjez maja.

Dochodowy dawk: Zakładna bjezdawkowa suma – potajkim dochody, za kotrež žane dawki płaćić nimaš – zwyši so wo 561 eurow na 10 908 eurow. Načolna dawkowa sadźba we wysokosći 42 procentow, kotraž płaći dotal při so zdawkowanych dochodach 58 597 eurow, saha nětko wot 62 810 eurow.

To a tamne (04.01.23)

srjeda, 04. januara 2023 spisane wot:

Krótki čas bě něhdyši kanclerski kandidat CDU Armin Laschet na wulkim plakaće w aktualnym Berlinskim wólbnym boju wo dom zapósłancow widźeć. Wčera je to pasantam a šoferam awtow w Berlinskim wobwodźe Steglitz-Zehlendorf napadnyło. Krótko po tym bu plakat zaso wotstronjeny. Za to je tam nětko stary plakat z nětčišej zwjazkowej wonkownej ministerku Annalenu Baerbock připrawjeny. Za darmotne wabjenje je wona zawěsće jara dźakowna. Kotry plakat na tele městno woprawdźe słuša, znate njeje.

Šwicarski cłownik so njemało dźiwaše, jako při kontroli jězdźidła na hranicy k Němskej dźewjeć dorosćenych a 14 dźěći w jednym jězdźidle naliči. Wulkoswójba chcyše do Berna, policija wčera zdźěli. Tola hromadźe dale jěć njesmědźachu.

Dobra tradicija abo šćuwanje?

wutora, 03. januara 2023 spisane wot:

W Kulowskej wosadźe su so wěriwi za kedźbyhódnu diskusiju zmužili

Kulow (SN/mb). Němska Boža nóc w cyrkwi Kulowskeje katolskeje wosady njewostanje jenož prědowanja dla mnohim wěriwym njezapomnita. Zo je 534 ludźi zjawnu peticiju „hody: swjedźeń lubosće a swójby – za wšěch?!“ na change.org podpisało a so z tym wot prědowanja hłowneho celebranta distancowało, je w našich kónčinach zawěsće jónkrótna wěcka. Iniciatorka peticije Theresia Kliemank je zdźěliła, zo su peticiju radźe a duchownym wosady pósłali. Chcedźa potom tekst na platformje zaso hasnyć a doprědka hladać. Na kóncu peticije pak su sej žadali: „Pater Joachim njech sej to, štož je prajił, hišće raz dokładnje přemysli a so za swoje wumjezowace a dospołnje njekřesćanske wuprajenja cyłej wosadźe zamołwi.“ W komentarach ludźo pisaja, zo su „srjedźowěkowskeje šćuwańcy dla“ kemše rozhorjenje dočasnje wopušćili. Pater Joachim Wernersbach, lětnik 1955, je benediktin abtownje Tholey w Posaarskej, najstaršeho klóštra Němskeje, kotryž wosadam dušepastyrjow wupožčuje. Tak je Wernersbach na tři lěta w Kulowje zasadźeny.

Ličba bjezdźěłnych přiběrała

wutora, 03. januara 2023 spisane wot:

Nürnberg (dpa/SN). Ličba bjezdźěłnych w Němskej je loni w decembru na 2 454 milionow rozrostła. To je 20 000 bjezdźěłnych wjace hač w nowembru a 124 000 wjace hač před lětom, zdźěli Zwjazkowa agentura za dźěło dźensa w Nürnbergu. Kwota bjezdźěłnosće zwyši so k předchadźacemu měsacej wo 0,1 procentnych dypkow na 5,4 procenty.

Na połoženje w Chinje reagować

Berlin (dpa/SN). Němscy hamtscy lěkarjo žadaja sej za wšitkich zapućowarjow z Chiny winowatosć so na koronu testować dać. Při razantnym rozpřestrěću kaž tam tuchwilu wobkedźbujemy, dyrbimy z tym ličić, zo so wirus přeměnja, wuswětli dźensa předsyda Zwjazka lěkarjow zjawneje strowotniskeje słužby Johannes Nießen. „Po cyłej Europje je jednotny škitny koncept trěbny.“ Prawidło ma so za słužbne a turistiske jězby nałožować. Europska unija njebě na wuradźowanjach wo połoženju w Chinje minjeny štwórtk zhromadnu liniju wobzamknyła.

Bafög za studentow zwyšić?

Lützerath, juhozapadnje Düsseldorfa w porynskim brunicowym rewěrje, ma so za wudobywanje wuhla wotbagrować. ­W hižo wopušćenych domach­ bydla pak aktiwisća, kotřiž wo wjes wojuja. Wčera chcyše policija klimowych aktiwistow sobu wzać. Tući pak su so chětro wobarali a mjez druhim zadźěwki na dróhach natwarili. Foto: dpa/Thomas Banneyer

Wukubłanjasu atraktiwne

wutora, 03. januara 2023 spisane wot:
Drježdźany (SN). 477 žonow a 1 677 ­mužow je loni wukubłanje w jednym rjemjeslniskim zawodźe komorneho wobwoda Drježdźany započało. Najebać napjate hospodarske połoženje wobstejaceje z wysokich energijowych płaćiznow, přetorhnjenych dodawanskich rjećazow a inflacije, sadźeja rjemjeslniske zawody w regionje na wukubłanje. Porno lońšemu stupaše ličba wukubłanskich zrěčenjow wo 1,4 procenta. „Potrjeba fachowcow w rjemjesle w regionje je wysoka. Tuž sadźichu rjemjeslniske zawody na wukubłanje a tak swoje přichodne fachowe mocy sami wuku­błuja“, praji Andreas Brzezinski, hłowny jednaćel Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory. „Prěnje zawody su hižo nětko zrěčenja z wučomnikami za wukubłanske lěto 2023/24 podpisali. Wukubłanska bilanca lońšeho lěta podšmórnje tež ­wysoku atraktiwitu, ­kotruž rjemjesło na šulskich wotchad­nikow wuprudźuje. Tući wědźa, kotre wuběrne móžnosće karjery wukubłanje skića.

Trjebamy wotmołwu fachowcow

wutora, 03. januara 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN).  Zwjazkowy minister za wobchad a digitalnu infrastrukturu Volker Wissing (FDP) namjetuje, rozsud wo podlěšenju atomowych wuwje­dźenskich časow ko­misiji ekspertow přewostajić. W rozmołwje z nowinu Frankfurter Allgemeine Zeitung wón zwurazni: „Politisku zwadu a wobstaće na swojim nětko njetrjebamy – trjebamy pak wotmołwu fachowcow na pra­šenje, kak móžemy stabilne a zapłaćomne zastaranje z energiju zawěsćić a runočasnje naše cile škita klimy docpěć.“

Po tym, zo dyrbješe kancler Olaf Scholz (SPD) zwadu mjez FDP a Zelenymi z krutym słowom zakónčić, běše knježerstwo wobzamknyło, zo zwostanu tři zbywace atomowe milinarnje hač do 15. apryla 2023 w słužbje a nic hač do kónca lěta 2022, kaž bě předwidźane. Tutón datum je zdobom kónc atomoweje energije w Němskej. FDP a opo­zicija pak sej nadal žadaja, atomowe ­milinarnje hišće dlěje wužiwać.

Ratarske płoniny znjewužiwaja

wutora, 03. januara 2023 spisane wot:

Braniborski ratarski minister chce so wo nowy zakoń postarać

Podstupim (dpa/SN). Braniborski ratarski minister Axel Vogel (Zeleni) chce 2023 z nowym zakonjom tomu zadźěwać, zo inwestorojo wulki dźěl ratarskich přestrjenjow pokupja. „Póda je naraz spekulaciski objekt“, wuswětli Vogel powěsćerni dpa w Podstupimje. Płoniny so husto tež jako zamóženje kupuja. Inwestorjo z tym liča, zo budźe płaćizna za pódu w přichodźe stupać. Normalny ratar njebudźe sej kup płonin potom hižo dowolić móc. „Młodźi ratarjo změja lědma šansu, sej płoniny kupić.“

Vogel chce naćisk za zakoń wo agrarnych strukturach lětsa w druhim kwartalu krajnemu sejmej předpołožić. Poprawom je planowany zakoń dojednanje koaliciskeho zrěčenja braniborskeho knježerstwa. Po słowach Axela Vogela pak je dokładne prawniske přepruwowanje trěbne. „Z tym su sej mnozy ratarscy ministrojo druhich zwjazkowych krajow hižo porsty spalili.“

Jako problem mjenowaše Vogel pła­ćizny za pódu, kotrež su wot lěta 2007 ­razantnje stupali. Inwestorojo su kmani, samo 40 000 eurow za přestrjeń dać, za kotruž by ratar 12 000 eurow zapłaćił.

Katolska mnohotnosć

wutora, 03. januara 2023 spisane wot:
Štož pater Joachim hody w Kulowje prědowaše, je hruba interpretacija klasiskeho katolskeho katechizma. Wězo smě čłowjek tež 2023 do toho wěrić, zo jemu dwaj splahaj a jeju erotiska interakcija dosahatej. Zo su tež ludźo peticiju podpisali, byrnjež z kóždym słowčkom razneje kritiki přezjedni njebyli, ma pastoralne, socialne, haj křesćanske přičiny: Runje w našej ­regionalnej ludowej cyrkwi je połnosć ­načasneho žiwjenja. „Katolsce“ (grjeksce) rěka „wšo wopřijace“. K tomu tež słuša, zo na kemšach na jednej ławce mać a nan z dźěćimi a na přikład porik dweju muži sedźa a so hromadźe modla. Štož naj­skerje wšitcy wotpokazuja, je kulturny bój we wosadźe, hač za abo přećiwo „gender atd.“. Njetrjebamy jenakowanje, ale wulkomyslnosć. Kulowska wosada je hody na homepage cyrkwinskeho wótca Karla Rahnera citowała: Bože słowo, kotrež je z Jězusom do swěta přišło, woznamjenja: „Ja će lubuju, Ty swěto, a Ty čłowjeko!“ Marcel Brauman

W swojim prěnim lěće je amplowa koalicija někotrym reformam puć runała, kotrež wot 2023 płaća. Što budźe dróše, što so potuńši a so dospołnje změni?

Berlin (dpa/SN). Z Hartza IV budźe wobydlerski pjenjez, rentu zwyša a woblubowana jězdźenka so (podróšena) wróći. Wobydlerki a wobydlerjo maja so w nowym lěće na wšelake změny nastajić. Podamy přehlad:

Wobmjezowanje płaćiznow za płun a milinu: Mnozy kupcy płuna a miliny móža wot měrca z wolóženjom ličić: Potom měłoj planowanej wobmjezowani płaćiznow startować. Přetrjebarjam płuna zaručeja za 80 procentow jich dotalneje přetrjeby bruttowu płaćiznu 12 centow na kilowattowu hodźinu. Analognje je za milinu 40 centow na kilowattowu hodźinu planowanych. Wolóženja chcedźa po starće wróćo skutkowace zdobom za januar a februar nałožować.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND