Ochranow (SN/CoR). Synoda europskeje kontinentalneje Bratrowskeje jednoty so tuchwilu digitalnje schadźuje. Hač do soboty wuradźuja delegaća z dźesać europskich krajow wo přichodźe bratrowskeje jednoty. Poprawom bě zetkanje zao 2020 planowane, pandemije dla su je najprjedy na loni přesunyli a skónčnje wotprajili. Jeničce předsydstwo synody, čłonojo cyrkwinskeho nawodnistwa, tołmačerjo a techniski team su na městnje w Ochranowskim konferencnym domje Komenskeho. Wuradźowanja 86 čłonow synody paralelnje do němčiny, nižozemšćiny a jendźelšćiny přełožeja.
Europska prowinca ma wosady we wosom krajach. Wólby cyrkwinskeho nawodnistwa a wuběrkow chcedźa přewjesć, wólby biskopa abo biskopki su na klětu přestorčili. Wjacore próstwy zaběraja so z naslědnej cyrkwju. W Nižozemskej ma projekt k zběranju rozprawow časowych swědkow wo surinamsko-nižozemskich wosadach nastać. Prowinca ma so za to zasadźić, zo so přichodnje zapřijeće „rasa“ hižo njewužiwa. Prewenciju seksualizowaneje namocy chcedźa jako zaměr do cyrkwinskeho porjada přewzać.
London (dpa/SN). Prawa žonow a holcow su so po posudku organizacije za zachowanje čłowjeskich prawow Amnesty International minjene dwanaće měsacow jasnje pohubjeńšili. „Krizy swěta nimaja žane runohódne wuskutki“, rjekny generalna sekretarka Agnès Callamard dźensa składnostnje Mjezynarodneho dnja žonow. Wosebje drastisce pokazuje so to w Afghanistanje, hdźež talibanojo žonam po přewzaću mocy zaso prawa bjeru. Koronapandemija je přiběracej namocy w domjacnosćach polěkowała.
Jednaja wo skóržbach AfD
Köln (dpa/SN). Zarjadniske sudnistwo w Kölnje je dźensa ertne jednanje wo wjacorych skóržbach AfD přećiwo zwjazkowemu zarjadej za wustawoškit zahajiło. Mjez druhim dźe wo to, hač smě nutřkokrajna tajna słužba cyłu AfD jako podhladnu abo prawicarskoekstremistisku zastopnjować. Předsyda AfD Tino Chrupalla je sej wěsty, zo ma so jeho strona po płaćiwych zakonjach.
Přepytuje wójnske złóstnistwa
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo reaguje dale zdźeržliwje na žadanja za embargom importow energije z Ruskeje. Rěčnik knježerstwa Steffen Hebestreit rjekny wčera w Berlinje, zo je EU w dorěči z USA a Wulkej Britaniskej jara daloko sahace sankcije přećiwo Ruskej wukazała. Něhdźe třećina w Němskej wužiwaneho zemskeho płuna wottam pochadźa. „Njeje jednore to wot dźensa na jutře narunać. Zwjazkowe knježerstwo dalše wuwiće dokładnje wobkedźbuje.“ Embargo dyrbjeli na europskej runinje wobzamknyć, štož njeje wuzamknjene. Zaměr zwjazkoweho knježerstwa je, wotwisnosć wot Ruskeje dodawaneje energije dla pomjeńšić, štož pak traje lěta a lětdźesatki. Přiwšěm je sej Hebestreit wěsty, zo wobzamknjene sankcije přećiwo krajej dołhodobnje bolostnje skutkuja. Tuchwilu wo tym rozmysluja, kak móhli ćišć na Rusku zesylnić, zo by wójnu skónčiła.
Bad Staffelstein (dpa/SN). Předsyda Němskeje biskopskeje konferency Georg Bätzing žada sej wobšěrne reformy w katolskej cyrkwi, dokelž so wěriwi „w syłach“ wot njeje wotwobroćeja. „Snano chce nas Bóh tón Knjez z tuchwilnej hłubokej krizu k tomu pohnuć, zo so hižo nad druhimi njepozběhujemy, ale so zawróćimy“, rjekny Limburgski biskop na wčerawšej zahajacej Božej mši nalětnjeje hłowneje zhromadźizny biskopskeje konferency w putniskej cyrkwi Vierzehnheiligen pola Bad Staffelsteina.
Tuchwilu „knježa časy, w kotrychž skići wobraz cyrkwje wšu přičinu ke skóržbje, hdyž so ludźo hańbuja, katolskej cyrkwi přisłušeć“, Bätzing zwurazni. Katolska cyrkej tči skandala znjewužiwanja dla we hłubokej krizy. Dale a wjace ludźi ju wopušća, wosebje w Bayerskej po njedawnym wozjewjenju posudka.
Změnić chcedźa biskopja dźěłowe prawo w katolskej cyrkwi, zo bychu diskriminaciju homoseksualnych sobudźěłaćerjow skónčili. Dotal hrozy tajkim sobudźěłaćerjam wupowědźenje.
Kijew/Moskwa (dpa/SN). Najebać dale trajace nadpady Ruskeje na Ukrainje diplomatiske prócowanja wo skónčenje nimale dwaj tydźenjej trajaceje wójny dale traja. Po nowych jednanjach stej so Ruska a Ukraina wčera na to dojednałoj, nowe koridory za ćěkancow w krizowych kónčinach zarjadować. USA, Němska, Francoska a Wulka Britaniska žadaja sej wot Ruskeje, zo swojich wojakow hnydom cofnje. Zajutřišim, štwórtk, chcetaj so po turkowskich a ruskich informacijach wonkownaj ministraj Ukrainy a Ruskeje w turkowskej Antalyji zetkać. Třeće zetkanje zastupnikow Kijewa a Moskwy traješe něhdźe tři hodźiny.
Namócne rozestajenje połneje pjelchi dla měješe dźensa swoje pokročowanje na Düsseldorfskim hamtskim sudnistwje. Wobskorženy bě 42lětny nan ranjenja ćěła dla. Wón bě swoje dźěćo na Düsseldorfskej Kralowskej aleji pjelchował a na to połnu pjelchu do hrjebje znateje promenady ćisnył. Jako jeho žona narěča a přesćěhaše, dokelž bě so jej wuwinył, da so z pjasću do njeje a dalšich pěškow, kotřiž z nim pjelchi dla rozrěčowachu.
Ćeńka lajna za šaty mjez awtom a transporterom je kedźbnosć policije zbudźiła a wopiteho šofera přeradźiła. 46lětny wodźer transportera bě na awtodróze A 11 mjez Berlinom a Szczecinom šofera małeho awta prosył jeho do Pólskeje wotwlec, dokelž bě jemu bencin wušoł. Njewšědny zapřah policiji napadny. Při kontroli so wukopa, zo nima muž žanu jězbnu dowolnosć a zo pólska policija za nim pyta. Test alkohola wunjese 1,5 promilow.
Vatikan (B/SN) Bamž Franciskus je tydźeja njewočakowano ruske pósłanstwo při Swjatym stole wopytał. W połhodźinskej rozmołwje z pósłancom Aleksanderom Awdejewom zwurazni wón swoju starosć naškaranu wójnu přećiwo Ukrainje nastupajo a prošeše Rusku, ukrainskich wobydlerjow přelutować. Njejasne dotal je, hač je bamž tež ukrainske pósłanstwo wopytał. Hłowa katolskeje cyrkwje postaji lětušu popjelnu srjedu jako póstny a modlerski dźeń za Ukrainu.
Starosći so wo ukrainski lud
Köln (B/SN). Pjetro Bokanow přebywaše jako ortodoksny měšnik a wojerski dušepastyr wjacore razy na wuchodnej Ukrainje, hdźež su hižo wot lěta 2014 konflikty. Nětko pak, hdyž su ruske jednotki do Ukrainy zaćahnyli, je so tam połoženje dramatisce přiwótřiło. Bokanow zastaruje w Němskej dwě wosadźe: w Frankfurće nad Mohanom a Mannheimje. Wosadni maja přiwuznych na Ukrainje a so jara wo nich starosća. Wot lěta 2015 stara so duchowny tež wo pacientow w zwjazkowej wojerskej chorowni w Koblenzu. „Na fronće njejsu žani ateisća. Kóždy starosći so wo swoje žiwjenje a jeho zmysł“, wón měni.
Den Haag (dpa/SN). Ruska so na słyšenju Mjezynarodneho sudnistwa nastupajo skóržbu Ukrainy ludomordarstwa dla njewobdźěli. To je ruski wulkopósłanc w Nižozemskej sudnistwu zdźělił, kaž předsydka sudnistwa Joan Donoghue dźensa w Den Haagu informowaše. Ukraina bě najwyšemu sudnistwu UNO skóržbu přećiwo Ruskej zapodała. Kraj žada sej hnydomne naprawy, namóc skónčić. Ukraina wobskorži susodny kraj ranjenja konwencije ludomordarstwa z lěta 1948 dla.
Rozprawnistwo přetorhnjene
Köln/Mainz (dpa/SN). Sćelakaj ARD a ZDF stej rozprawnistwo z Moskowskeho studija najprjedy raz přetorhnyłoj. Wonej reagujetej tak na změnu zakonja, kotryž bě ruski parlament minjeny pjatk schwalił. Z nim hroža žurnalistam hač do 15 lět jastwa abo wysoke pjenježne pokuty, hdyž „wopačne informacije wo ruskim wójsku šěrja“. Tež dalše medije, kaž rozhłosowe sćelaki, z Ruskeje wjace njerozprawjeja. Zwjazk žurnalistow Němskeje je wšitkich sobudźěłaćerjow medijow namołwjał, kraj wopušćić.
Miliardy eurow za škit klimy
Berlin (dpa/SN). Zwjazk městow Němskeje žada sej spěšne rozsudy, kak zastaranje ćěkancow z Ukrainy organizować a zapłaćić. „Města Němskeje su za to, ludźom přistup k zakładnemu zawěsćenju po socialnym zakoniku II zmóžnić“, rjekny hłowny jednaćel zwjazka Helmut Dedy powěsćerni dpa. „Tak by wjele prašenjow nastupajo socialne zawěsćenje a zakładne zastaranje rozrisanych było.“ Kóšty zakładneho zawěsćenja přewozmje z najwjetšeho dźěla zwjazkowa republika. Tež kubłanje dźěći w šulach měli organizować, sej Dedy žada.
Po nadpadźe Ruskeje na Ukrainu přichadźeja wšědnje tysacy ćěkancow z krizoweje kónčiny do Němskeje. Kraje EU su sej přezjedne, ludźom spěšnje a njekomplikowanje prawo přebytka hač do třoch lět kaž tež přistup k dźěłowym wikam a socialnym wukonam zmóžnić. To chcedźa nětko krok po kroku zwoprawdźeć.