To a tamne (09.02.22)

srjeda, 09. februara 2022 spisane wot:

Nócna třěleńca je dźensa rano wobydlerjow Mainza nastróžiła a zasadźenje policije zawinowała. Wobydlerjo běchu policiju wutřělow dla alarmowali. Zastojnicy na to z wjacorymi policajskimi awtami bliski lěs přeslědźichu. Na kromje wojerskeho zwučowanišća USA zetkachu woni ameriskich wojerskich policistow, kotřiž rozłožichu, zo je třělenje dźěl zwučowanja. Zo tam wodnjo třěleja je mjeztym normalne, rano w 4 hodź. skerje nic.

Překřiwjenja šulskich pjenjez dla dyrbi bywša nawodnica katolskeje zakładneje šule w Kaliforniskej lěto a jedyn dźeń do jastwa. Mjeztym 80lětna rjadniska sotra njeskutki naležnje wobžaruje. Po jeje wotchadźe na wuměnk bě při pruwowanju zličbowanskich knihow napadnyło, zo pobrachuje 730 000 eurow. Pjenjezy bě žona z dalšej sotru w kazinach w Las Vegasu přečiniła a knihi falšowała.

Lusatia Gloww Brüsselu

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:
Brüssel/Njebjelčicy (SN). Zwjetša wot Serbskeho sejma a Brüsselskeje załožby Slavonic Europe (słowjanska Europa) nadźěłana iniciatiwa za europsku integraciju Lusatia Glow (łužiske swěćenje) předstaji so dźens dopołdnja w Brüsselskim medijowym klubje zjawnosći. Iniciatiwa chce europske regionalne kultury jako zwjazowacy element mjez čłonskimi statami EU zesylnić a tak k tomu přinošować, konfrontatiwne nacionalistiske politiske koncepty přewinyć, kotrež integritu europskeje unije wohrožuja. Po medijowej konferency Serbskeho sejma, Slavonic Europe a zastupjerjow čěskeje a pólskeje Łužicy je so dźěłarnička přizamknyła, w kotrejž su dalšim zastupjerjam regionalnych kulturow z mnohich kónčin Europy wobsahowy program iniciatiwy předstajli. Po słowach iniciatiwy su wot statow dotal často njedosahacy hódnoćene regionalne kultury wosebje pokazane na dodźerženje čłowjeskich a juristiskich prawow a demokratije.

Lindner kritizuje Wielera

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda FDP Christian Lindner je kritiku swojeje strony nastupajo wobzamknjenje Roberta Kochoweho instituta k skrótšenju statusa wustrowjenych potwjerdźił a tak ćišć na šefa instituta Lothara Wielera dale zwyšił. Wón ma „wulke dwěle“ na tutym njepřipowědźenym a překwapjacym rozsudźe, rjekny Lindner wčera wječor w sćelaku RTL. Lindner mjenowaše rozsud instituta „přewšo njezbožowny“.

Financny minister wotstupił

Waršawa (dpa/SN). Po chaotiskim zazběhu dawkoweje reformy je pólski financny minister Tadeusz Kościński wotstupił. Hač k pomjenowanju naslědnika chce ministerski prezident Mateusz Morawiecki nawodnistwo financneho ressorta přewzać. Kościński přewozmje tak „politisku zamołwitosć za njedostatki při zawjedźenju noweho dawkoweho rjadowanja“. Dawkowa reforma „Pólski porjad“ měješe ludźom wjace dochodow wunjesć. Statni přistajeni pak mějachu naraz wjace dawkow płaćić hač do reformy.

Wočakuja ludźi z Afghanistana

Po wšej Němskej su wčera zaso tysacy ludźi přećiwo naprawam w zwisku z koronawirusom demonstrowali. Při tym hrožachu z městnami tež konflikty z přećiwnymi demonstrantami, kotrymž pak policija zadźěwa. Protesty měrjachu so – kaž tule w Magdeburgu – tež přećiwo planowanemu winowatostnemu šćěpjenju w strowotnistwje. Foto: pa/Thomas Schulz

Přiběraca njewěstosć

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:
New York (dpa/SN). Najebać postupowace wuwiće začuwaja ludźo w mnohich krajach swěta přiběracu njewěstosć. „W nimale wšitkich krajach“, tež w industrijnych statach, je začuće wěstoty „na najnišim dypku“, zdźěli agentura zjednoćenych narodow za wuwiće UNDP w dźensa wozjewjenej zdźělence. Po tym praji šěsć wot sydom woprašanych, zo začuwa trochu abo wjele njewěstosće. Nawoda němskeje wotnožki UNDP Achim Steiner rjekny: „Byrnjež derjeměće po wšěm swěće lěpše było hač hdy do toho, starosća so ludźo přichoda dla a tute začuća je pandemija zawěsće hišće zesylniła.“ Hospodarski rozmach bjez wšěch mjezow zawinuje dalše ničenje přirody a přiběrace njesprawnosće na swěće, štož začuće njewěstosće dale zesylnja. Dalše wohroženje začuwaja ludźo změny klimy dla, kotraž sej hač do kónca lětstotka bjezdwěla wjele smjertnych woporow žada.

Unija přećiwo šćěpjenju

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwada wo zakonsku winowatosć šćěpjenja přećiwo koronawirusej za personal chorownjow a hladarnjow so přiwótřa. Unija CDU/CSU sej žada, winowatosć po wšej Němskej zběhnyć, kotraž poprawom wot srjedź měrca płaći. Předsyda CDU Friedrich Merz zwjazkowemu knježerstwu wumjetuje, zo strowotniskim institucijam šćěpjenje a wšě z toho wurosćace sćěhi přewostaja. Wčera bě bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) připowědźił, zo njebudźe Bayerska winowatostne šćěpjenje za kliniski personal najprjedy raz přesadźić.

Dalše wuradźowanja Ukrainy dla

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:

Berlin/Washington/Moskwa (dpa/SN). Po swojim wčerawšim nastupnym wopyće pola prezidenta USA Joewa Bidena je zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) dźensa ze swojimi prócowanjemi wo diplomatiske rozrisanje konflikta Ukrainy dla pokročował. W běhu dnja chcyše so wón z francoskim prezidentom Emmanuelom Macronom a pólskim prezidentom Andrzejom Dudu k rozmołwam zetkać. Macron bě wčera w Moskwje a Kijewje rozmołwy wjedł. Po rozmołwje z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom bě Macron přeswědčeny, zo je diplomatiske rozrisanje napjatosćow w Europje móžne. Putin zapadej wumjetowaše, zo tutón napjatosće wokoło Ukrainy wužije, zo by antirusku politiku šěrił.

Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) chcyše so na frontowej liniji mjez Ukrainu a ruskimi separatistami wo połoženju wobhonić.

Mjenje njeskutkow na šulach

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:

Demonstracije přećiwnikow politiki korony dla před kubłanišćemi

Drježdźany (dpa/SN). Ličba politisce motiwowanych njeskutkow na šulach Sakskeje je dale woteběraca. Tole wuchadźa z wotmołwy krajneho knježerstwa na małe naprašowanje politikarki Lěwicy Kerstin Köditz w krajnym sejmje. Po tym su loni cyłkownje 53 tajkich njeskutkow registrowali. We wšitkich padach su přepytowanja zahajili. Lěta 2020 bě jich 77 padow było, lěto do toho 105.

„Po statistice jedna so přewažnje wo tak mjenowane propagandowe delikty kaž našćuwanje ludu abo wužiwanje zakazanych symbolow. Za tym chowaja so po dotalnych nazhonjenjach nacionalsocialistiske insignije a neonacistiske parole, kotrež so wočiwidnje stajnje zaso na zakładnych šulach jewja“, Köditz rjekny.

Strózbje jednać

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:
Diplomatiske kanale napjateho połoženja konflikta Ukrainy dla so žela. Za zapad z USA a NATO na čole wostanje wažne, ćišć na Rusku wukonjeć. Znata šema dale płaći, zo winik na wuchodźe tči. Wobhladaš-li sej, što je po wčerawšich zetkanjach we Washingtonje, w Kijewje a Moskwje zjawnosć docpěło, pytnješ jenož pola francoskeho prezidenta Macrona wěste zrozumjenje za strachi Ruskeje nastupajo wójsko NATO před jeje mjezu. Zo zapad skónčnje z Ruskej rěči njeje tuž wuspěch zaměrneho diplomatiskeho postupowanja partnerow na samsnej runinje, ale jeničce poslednjej šansy dołžene, zo k najhóršemu njedóńdźe. Hišće pak płaća ­dogmy pakta NATO wjace hač wěstotne zajimy kraja, kotryž dyrbješe dwójce w swojich stawiznach surowe zaničowanja ze zapada na swojim teritoriju znjesć. Wo krutej woli za europsku měrowu architekturu z Ruskej njemóže dale rěč być. Jednaja-li pak diplomaća strózbje dosć, hodźała so tajka zawěsće docpěć. Axel Arlt

To a tamne (08.02.22)

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:

Dźiwje swinjo na konopeju je wobydlerku w sewjerorynsko-westfalskim Hagenje njemało nastróžiło a zasadźenje policije zawinowało. Něhdźe 60 kilogramow ćežka wurosćena ranca bě so přez terasowe durje do domu zadobyła, stwu přeborkała a so skónčnje lehnyła. Policistam dyrbješe žona při telefonje potwjerdźić, zo nježortuje. Zastojnicy wołachu hajnika, kiž zwěrjo do swobody pušći.

Drogi susoda w swojim bydlenju składowała je rentnarka w Rüsselsheimje pola Darmstadta. 1,4 kilogramy kokaina, hašiša, marihuany a 12 000 eurow chowaše 70lětna w kófru. Policija w Darmstadtće z toho wuchadźa, zo žona wědźeše, zo jeje 35lětny susod z drogami wikuje. Přećiwo woběmaj su sudniske jednanje zahajili. Zastojnicy běchu kófer našli, po tym zo njeběchu w bydlenju 35lětneho tak derje kaž žane drogi namakali.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND