Wjacore sta ludźi su wčera wosrjedź Berlina přećiwo 100 lět wobstejacemu zakazej kupanja w Sprjewi demonstrowali – wjele z nich w rěce płuwajo. K płuwanskej demonstraciji njedaloko swětowemu kulturnemu herbstwu přisłušaceje muzejoweje kupy bě ­powšitkownowužitne towarstwo Kupjel rěčnistwo Berlin namołwjało, kotrež zasadźuje so za kupanje w Sprjewi. Senat města pak ma wobmyslenja na přikład hladajo na kwalitu wody. Tohorunja wotam rěka, zo łódźe po rěce jězdźa. Foto: pa/Ebrahim Noroozi

Jednanja spěšnišo wobdźěłaja

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Sakske zarjadniske sudnistwa wobdźěłuja mjeztym wjace azylowych jednanjow hač lěta do toho. Přerězna doba za wobdźěłanje traješe loni w prěnim połlěće hišće 18,5 měsacow. Mjeztym běchu to lětsa w prěnich šěsć měsacach 14,3 měsacy, zdźěli sakska ­justicna ministerka Constanze Geiert (CDU) po wčerawšim posedźenju kabineta w Drježdźanach. Geiert pak nochcyše hišće wo trendźe rěčeć. Přirunujo to ze zwjazkowymi krajemi je Sakska nětko „w prědnim srjedźnym polu“. Swobodny stat zasadźuje so konsekwentnje za modernizowanje jednanjow a wužiwa při tym tež kumštnu inteligencu (KI). Z gratom KI akty za postupowanje strukturuja, zo by so dźěło sudnika wolóžiło. Nimo toho zapołoža datowe banki z informacijemi wo pochadnych krajach.

Wopominaja twar murje

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:
Dallgow-Döberitz (dpa/SN). Braniborska wopomina dźensa 64. róčnicu twarjenja murje kaž tež wopory režima NDR na wosebitym zarjadowanju w něhdyšej gmejnje při bywšej hranicy Dallgow-Döberitz. Dźensa před 64 lětami zahajichu twar murje w Berlinje, kotraž bě skónčnje 155 kilometrow dołha. Dalše zarjado­wanja planuja mjez druhim při mosće w Glienicke a při Griebnitzskim jězoru mjez Berlinom a Podstupimom. Jeničce w Berlinje zemrě po twarje murje znajmjeńša 140 ludźi jednotkow NDR dla, kotrež mjezu kruće kontrolowachu. Při hranicy, kotraž zapad a wuchod Němskeje dźěleše, je po informacijach zwjazkoweho knježerstwa znajmjeńša 260 ludźi zemrěło.

Aktualne połoženje rozjimali

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Njeporadźenych wólbow sudnikow a dwělomneho rozsuda kanclera, zo Němska Israelej hižo wěste brónje njedodawa, dla je zwjazkowy kancler a šef CDU Friedrich Merz wčera wječor z najwušim nawodnistwom CDU w kanclerskim zarjedźe wuradźował. Po 100 dnjach w zastojnstwje rozmołwjachu so wo połoženju a zhromadnym dźěle w koaliciji z SPD kaž tež wo naledźe w ludnosći. Najprjedy bě nowina „Bild“ wo zetkanju rozprawjała. Na zetkanju w kanclerskim zarjedźe wobdźělichu so generalny sekretar CDU Carsten Linnemann kaž tež městopředsydaj strony, zwjazkowa kubłanska ministerka, Karin Prien kaž tež sakski ministerski prezident Michael Kretsch­mer, statna sekretarka za ratarstwo Silvia ­Breher a minister za strowotnistwo w Sewjernorynsko-Westfalskej Karl-Josef Laumann.

Narodny dezaster

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:
Njewěm, kelko hodźin je kelko ludźi hižo do přemyslowanja wo reformje sorabistiki w Lipsku inwestowało. Mjeztym je Braniborska fakty tworiła a studentow wučerstwa delnjoserbšćiny za 1. do 6. lětnika wjac do Lipska njesćele. Jich budu wot zymskeho semestra 2026/27 na uniwersiće Choćebuz/Zły Komorow wuwučować. Rozsud je saksku politiku zamylił, kotraž je z rozsudami za serbsku kubłansku politiku přepomała. Zo dyrbja nětko serbscy starši w Radworju zwonka šule něšto za zdźerženje maćeršćiny organizować, po tym zo njeje ani serbska rjadownja ani wuhlad na fungowace alfabetizowanje, je wuraz narodneho dezastra. Čehodla je zwrěšćeny socialistiski system serbske rjadownje ze sydom šulerjemi zaručał a naš najlěpši politiski porjad wšěch časow njezdokonja to ani za 13? Čehodla nimaja na serbskich šulach serbske dźěći prioritu, hdyž wučerjo za wšěch njedosahaja? Čehodla žana serbska organizacija za tute dźěći njewojuje? Marcel Brauman

Postajenja wobkedźbować

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:

Pirna (dpa/SN). Najprjedy dešć, nětko słónco – dobra kombinacija to w Sakskej za hriby, kotrež tele wuměnjenja za dobre wuwiće trjebaja. Tež w narodnym parku Sakskeje Šwicy wokomiknje hriby rostu, ale za zběranje eksemplarow płaća prawidła. Na to skedźbnja zarjadnistwo narodneho parka. Mjez druhim maja tam postajenja za šćežki, po kotrychž so ludźo pohibuja. Hriby smědźa sej ludźo jenož podłu pućikow do swojich korbikow žnjeć. Šćežki wopušćić pak woni njesmědźa.

Wopušćenje pućow runje tak kaž wopačne parkowanje na njedowolenych městnach rani porjad. A z tym zwisuje potom pokuta. Runje ludźi, kotřiž na ­wopačnych městnach swoje jězdźidła wopak wotstaja běchu zarjadnicy zašły čas tójšto zwěsćili.

Nimo toho zarjadnistwo narodneho parka na to skedźbnja, zo njesmědźa sej wopytowarjo hriby za přemysło zběrać. Někak dwaj kilogramaj na wosobu smědźa sej ludźo sobu domoj wzać. Dodźerženje postajenjow w narodnym parku Sakska Šwica přistajeni dokładnje kontroluja.

Swójbny zawod wopytali

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:
Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je wčera srjedźostawske předewzaće Komet Gerolf Pöhle & co. tzwr w Budestecach wopytał. Swójbny zawod w štwórtej generaciji swjećeše loni swoje stolětne wobstaće. Jednaćelka Angela Pöhle (naprawo) a nawoda rozšěrjenja Sebastian Bartsch witaštaj ministerskeho prezidenta kaž tež zapósłanca sakskeho krajneho sejma Marka Šimana (CDU, nalěwo), krajneho radu Budyskeho wokrjesa Udo Witschasa (CDU) a wjesnjanostu wsy Markusa Michauka (wolerske zjednoćenstwo wotewrjena lisćina, zady). Hosćo informowachu so wo předewzaću, jeho połoženju a wužadanjach kaž tež zhotowjenju produktow. A wězo woptachu wudźěłki, ke kotrymž słuša mjez druhim lód. Foto: komet/Kerstin Kunath

Rozsud gremij njeakceptuje

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zarjadniska rada roz­hłosa Berlin-Braniborska (RBB) wusud wo płaćenjach něhdyšej intendantce Patriciji Schlesinger njeakceptuje. Dohladowanski gremij budźe přećiwo wěstym dźělam rozsuda Berlinskeho krajneho sudnistwa z julija postupować, kaž jednaćelnja gremija na naprašowanje powěsćernje dpa zdźěli. Tole je zarjadniska rada na swojim posedźenju wčera tydźenja wobzamknyła. Do toho bě redakcija RBB24 wo tym rozprawjała.

Zarjadniska rada ma winowatosć, „pjenježnu škodu ludźi, kotřiž přinoški płaća, wotwobroćić“, zwurazni předsyda rady Wolfgang Krüger. Gremijej dźe potajkim wo to, zo dalša zamołwita instanca zwěsći, zo je Schlesinger „za swoje rozsudy nastupajo wosebite płaćenja bonusa a přiražki ARD wosobinsce zamołwita“.

Skandal RBB bě w lěću 2022 zjawnoprawniski rozhłós sylnje trjechił. Tak zwěsćichu wumjetowanja brojenja pjenjez dla. Mjez druhim je to słužbne awta z masažowymi sedłami, luksuriozne wuhotowanje běrowa Schlesinger, jědź na kóšty sćelaka pola intendantki doma, słužbne jězby, atd. potrjechiło.

To a tamne (13.08.25)

srjeda, 13. awgusta 2025 spisane wot:

Jelizo policija při wobdźěłanju přeńdźenjow problemy ma, potom poskića zastojnicy kóždemu, kotryž pomhać móže, nahladny fenk. Wšako móhł kóždy pokiw pad rozrisać. Za to potom tež zjawnje wabja. Tola tajke postupowanja su w Sakskej rědke. W lěće 2022 je swobodny stat posledni raz pjenjezy za to wudał. Najwyšu sumu minjenych lět we wobjimje 500 000 eurow su zastojnicy kónc lěta 2019 k dispoziciji stajili, jako běchu so juwele ze Zeleneho wjelba zhubili. Tola dóstał ju nichtó njeje.

Zwěrjatownja w Berlinje je w tuchwilnych lětnich prózdninach hižo 147 wusadźenych zwěrjatow přiwzała. Mjez ­nimi su 79 kóčkow a 26 psow – to je ­nadpřerěznje wjele. Zdźěla su ludźo tež nopawy w plastowych boksach bjez dźěrkow za powětr něhdźe wotstajili.

Wyše cła dale wusadźa

wutora, 12. awgusta 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Poprawom planowane wyše cła we wikowanju mjez USA a Chinu najprjedy raz njepřesadźa. Prezident USA Donald Trump podpisa dekret, kotryž wobsahuje dalše přestorčenje hač do 10. nowembra. Tež Pekingske wikowanske ministerstwo tole wobkrući. USA chcedźa so dale z Chinu rozmołwjeć, zo bychu njerunowahi hladajo na wi­kowanje rozrisali. Zjednoćene staty ­běchu wot apryla nowe cła na chinske twory postajili. China reagowaše z přećiwnymi cłami. W meji dojednaštej so wobě stronje w Genfje na wusadźenje nowych cłow.

Proces skónčnje pokročuje

Verden (dpa/SN). Po něhdźe štyrjoch tydźenjach přestawki je dźensa proces přećiwo něhdyšej teroristce RAF Danieli ­Klette před krajnym sudnistwom Verden pokročował. Wobskoržena je podhladna, zo bě z Burkhardom Garwegom a Ernstom-Volkerom Staubom transporty z pjenjezami a kupnicy nadpadnyła. Při tym su něhdyši RAF-terorisća wjace hač 2,7 milionow eurow wuzbytkowali.

Wjace padow zwěsćili

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND