Wobchod na prěnim poschodźe był
Něhdy bě w nimale kóždej wsy nakupowanišćo, hdźež poskićachu twory wšědneje potrjeby. Runočasnje běchu to socialne centrumy, hdźež so wjesnjenjo rady k bjesadźe zetkawachu. W našej lětnjej seriji na něhdyše wjesne wobchody dopominamy.
Dźensa: Stróža (12)
W Stróži (Wartha), małej wsy Malešanskeje gmejny, měješe na Bernardec statoku za čas Druheje swětoweje wójny a hišće po tym wěsty Petrik wobchodźik. Serbja, a tych bě tehdy we wsy samej a w bliskim Lemišowje (Lömischau) hišće wjele, pola njeho serbsce nakupowachu. Jeho dźowka Hanaróža, pozdźiša mandźelska dr. Pawoła Völkela, bě prěnja serbska holca, kotraž je we wukraju studowała, a to hudźbu na Karlowej uniwersiće w Praze. Tež pozdźišo jako wučerka na Budyskej ludowej uniwersiće je wona stajnje jako wědoma Serbowka wustupowała. W Bernardec domje je dźensa woblubowany hosćenc, pomjenowany po rybačku (Eisvogel), ptačku lěta 1973 a 2009.
Priwatne firmy a zjawne zarjadnišća šulerjam lědma hišće ...
Eksot so dale a bóle wupřestrěwa
Krótkopowěsće (08.08.19)
Europska šula talentow
Wostrowc. Fraunhoferska towaršnosć přewjeduje wot dźensnišeho hač do 11. awgusta pod hesłom „Europska šula talentow“ we Wostrowčanskim Mjezynarodnym zetkawanskim centrumje Marijiny doł dźěłarničku za šulerjow. 20 młodostnych z Němskeje, Pólskeje a Čěskeje zeznajomja so tam ze slědźerskim dźěłom na Fraunhoferskim instituće.
Fachowcy wobydlerjow warnuja
Wuskidź. Fachowcy za dźiwje zwěrjata tuchwilu přepruwuja, hač je we Wuskidźanskej (Weißkeißel) gmejnje wjelk psa zakusał. To zdźěli fachowa instanca Sakskeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju. Po informacijach bu psyk wčera rano morjeny. W bliskosći su swědcy na wjelka podobne skoćo widźeli. Fachowcy wobydlerjam radźa dokładnišo na swoje zwěrjata kedźbować.
Bunkry na předań
Z ćahom a busom tuńšo po puću
Wot 1. awgusta poskićeja wobchadne zwjazki, mjez nimi wobchadny zaměrowy zwjazk Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) a wobchadny zwjazk Hornje Łobjo (VVO), wučomnikam a šulerjam nowe lukratiwne jězdźenki.
Budyšin (SN/mwe). „Zajim za nowe tikety je jara wulki. Wosebje potuńšeny za wučomnikow je prašany. Dokładne ličby předanje jězdźenkow wot našich wobchadnych předewzaćow pak dóstanjemy hakle w septembru“, zdźěli Serbskim Nowinam nowinski rěčnik VVO Christian Schlemper. Tež Radworske Šmitec wozydłownistwo poskića wukubłancam a šulerjam tajke tikety, z kotrymiž móža nětko z ćahom a busom tuńšo po puću być. Zajim pak je tuchwilu w času prózdnin skerje hišće snadny, měni Gabriel Šmit z Radworja.
Z pjenježnej podpěru Swobodneho stata Sakskeje skićitej wosebity „acubijowy tiket“ wučomnikam wot 48 eurow a měsačny wólnočasny tiket šulerjam za dźesać eurow móžnosć, sej z ćahom abo busom po cyłym kraju k wotpowědnym wočerstwjenišćam dojěć. Wobě jězdźence móža sej zajimcy jako abonement na znajmjeńša dwanaće měsacow kupić.
Dwurěčne kamjentne pućniki bychu tež historiski podawk byli (5)
Štó a što tči za serbskimi projektami, kotrež su we wobłuku wubědźowanja Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ mytowali? W lětušim lětnim serialu Serbskich Nowin wam projekty předstajamy.
Zanjechane stare kamjentne pućniki wokoło Radworja su wjesnjana Jana Nuka hižo dołho mjerzali. Trochu zawistnje dyrbješe wón tomu přihladować, kak z naležnosću w druhich gmejnach wobchadźeja, na přikład w Hodźiju. Tam su dawno zdokonjeli tajke mězniki wobnowić. Wšitke pospyty, pućniki tež w Radworju ponowić a dwurěčnje woznamjenić, su dotal na trěbnym swójskim podźělu zwrěšćili, kotryž dyrbiš přinošować, chceš-li spěchowanske srědki wužiwać.
Namołwa k iniciatiwje „Čiń sobu“ bě tuž bywšemu předsydźe Domowiny pohon so do dźěła dać. Rozhladujo so po gmejnje móžeše wón cyłkownje jědnaće starych kamjentnych pućnikow „znosyć“. Te steja w Radworju na hasy Pod dubami runje tak kaž na nawsy. Dalše ponowjenja nuznje trěbnych objektow su w Bronju, na křižowanišću mjez Bronjom a Nowym Bronjom, w Chelnje, w Radworskim Haju, w Lutobču, we Łupoji, Łupjanskej Dubrawce, w Kamjenej a Stróžišću.
Krótkopowěsće (07.08.19)
Přepytuja w sprjewinym měsće
Budyšin. Statny škit přepytuje w Budyšinje přećiwo satiriskej stronje Die Partei. Kaž Zhorjelski decernat zdźěla, bě wona na wólbnych plakatach motiw z hokatym křižom a tuž symbole, spřećiwjace so wustawje, wužiwała. Znajmjeńša 18 plakatow su w Budyšinje wotstronili. Tuchwilu pruwuja, hač jedna so wo njeskutk abo wo wuměłsku swobodu.
Za nowe dźěłowe městna
Choćebuz. Hač do lěta 2021 chce rentowa zawěsćernja Knappschaft-Bahn-See w Choćebuzu 140 nowych dźěłowych městnow wutworić. To připowědźi wčera zwjazkowy minister za dźěło Hubertus Heil na wopyće we łužiskej metropoli. Knappschaft ma nowe nadawki Europskeho socialneho fondsa (ESF) přewzać. Klětu maja hižo prěni 45 ludźo w Choćebuskej zawěsćerni dźěłać započeć.
Ćećorki wohrožene
Jubilejne kemše z Chróšćanskim cyrkwinskim chórom
W Złokomorowskej Serbskej cyrkwi swjećeše njedawno 80 kemšerkow a kemšerjow zbliska a zdaloka dźesate jubilejne serbsko-němske kemše, a to hromadźe z cyrkwinskim chórom z Chrósćic a jeho dirigentom Michałom Cyžom. Kontakt do Delnjeje Łužicy nawjazała bě Manuela Smolina, spěwarka chóra a sobudźěłaćerka Budyskeho Rěčneho centruma WITAJ. Čłonojo chóra běchu cyły dźeń na wulěće. Dopołdnja wuchodźowachu so po měsće wot sudnistwa nimo hrodu hač k nowemu přistawej. Wottam podachu so z łódźu na jězbu po Złokomorowskim jězoru, jednym z najwjetšich kumštnych jězorow Němskeje. Poslednju brunicu běchu tam w lěće 1966 wudobywali, po tym woda Čorneho Halštrowa jamu poněčim pjelnješe.
Policija (07.08.19)
Młodostny w skale so zatepił
Splósk. Wot wčerawšeho wječora su w skale pola Splóska (Pielitz) w Kubšiskej gmejnje za 15lětnym młodostnym pytali. Po wjacorych hodźinach móžachu nurjacy jeno ćěło młodostneho z wody wućahnyć. Po prěnich dopóznaćach policije bě wón bjez wobdźělenja dalšich ludźi wróćo do skały padnył, po tym zo bě po powjazu z njeje lězł. We wobłuku přepytowanjow policija z toho wuchadźa, zo jedna so wo tragiske njezbožo. Na pytanju wobdźělene běchu wšitke wohnjowe wobory Kubšiskeje gmejny a dalši kameradojo z Bukec a Budyskeje powołanskeje wohnjoweje wobory.
Serbske blido w stolicy
Berlin. Přichodne Serbske blido w Berlinje budźe jutře, štwórtk, w 16 hodź. w hosćencu EINSTEIN KAFFEE na Friedrichowej 206. Hosćenc je direktnje pódla bywšeho namjezneho přechoda Checkpoint Charlie. Štóž ma lóšt a chwile, na měsačnych zetkanjach hajenja maćeršćiny w cuzbje so wobdźěleć, je wutrobnje witany. Wjelelětni wobdźělnicy berlinskeho Serbskeho blida su stajnje wćipni na nowych ludźi a jich nowe dobre ideje.
Wustaja twórby Nageloweje
Drježdźany. Wustajeńcu z rysowankami Maje Nageloweje wotewru jutře, štwórtk, w 19.30 hodź. w twarjenju sakskeje krajneje lěkarskeje komory w Drježdźanach, Schützenhöhe 16. Přehladka wostanje potom hač do 20. žnjenca přistupna. Zajimcy su wutrobnje witani. Twarjenje je bjez zadźěwkow přistupne.
