Hród přeprošuje na zběhanku

Montag, 14. April 2025 geschrieben von:

Radwor (SN/MkWj). Gmejnsku zhromadźiznu hinašeho razu móžachu woleni zastupnicy Radworskeje gmejny a hosćo minjenu srjedu w sydarni swojeho gmejnskeho zarjada dožiwić. Dokelž njebě wjesnjanostka Madeleine Rynčowa přitomna, zastupowacy wjesnjanosta Maik Wirrig wuradźowanje nawjedowaše, kotryž wšak tajke dźěło zwučeny njeje.

Hižo dnjowy porjad pokaza, zo so zasadnych problemow gmejny přimać nochcedźa. Tak su hnydom štyrjoch nawodow wjesnych woborow w zastojn­stwje wobkrućili, kotrychž běchu wohnjowi wobornicy mjez sobu wuzwolili.

Zastupowacy wjesnjanosta wo tym informowaše, zo su přepytowanje fachowče nastupajo muchi w krajnoradnym zarjedźe wuhódnoćili. Jako sćěh toho su nětko tak mjenowany monitoring muchow zahajili, kotryž ma hač do kónc ­oktobra trać. Wobydlerjo protokoluja wšědnje daty, zo móhli na jich zakładźe skónčnje zwěsćić, zwotkal muchi woprawdźe přińdu. Inwazija muchow ludźi stajnje zaso znjeměrnja. Wobzamknyli su tež dalše wudawki k wobstaranju dweju noweju jězdźidłow wohnjoweje wobory.

Zhromadne zwučowanje wohnjowych woborow, wuchowanskich sanitetarjow, techniskeho pomocneho skutka a dalšich je so sobotu na stanowanišću w Němskich Pazlicach wotměło. Wotpowědnje zwučowanskemu scenarijej bě na stanowanišću mócny wichor zachadźał, při kotrymž so hač do 150 ludźi zrani. Něhdźe 230 wuchowarjow zwučowaše, kak měli w tajkim padźe jednać. Mjez druhim natwarichu městnosć, hdźež zranjenych zhromadźichu, jich rozdźělichu a wottam do chorownjow dowjezechu. Foto: xcitepress/Domenic Prater

Ličby wuwabjeja diskusiju

Montag, 14. April 2025 geschrieben von:
Lipsk (SN). Po cyłej Łužicy je pječa „aktualnje 50 do 100 kompetentnych rěčnikow delnjoserbšćiny.“ Tole je wuslědk přepytowanja Tilla Wojta a Sabine Asmus, kotrajž dźěłataj na Lipšćanskim instituće za sorabistiku. „Kompetentni rěčnicy so za to definuja jako wosoby, kotrež móža rěč nadregionalnje a we wšitkich rěčnych domenach wužiwać a kotrež maja wšitke rěčne zamóžnosće (rěčenje, rozumjenje, pisanje, čitanje), při čimž njetrjebaja kóždy subsystem rěče bjez brachow wobknježić“, pisataj wědomostnikaj w swojim nastawku. Za tutej dosć abstraktnej definiciju chowa so rěčny niwow, kotryž je blisko maćernorěčnemu. Za swoje trochowanje kompetentnych rěčnikow analyzowaštaj Wojto a Asmus aktualne ličby wšelkich akterow w Delnjej Łužicy. Tež němske telewizijne wusyłanje Tagesschau je so ze studiju zaběrało. Swoju kritiku zwurazni tam Měto Nowak, wědomostny sobudźěłaćer Serbskeho instituta w Choćebuzu. Wón měni, zo je definicija kompetentnych rěčnikow w studiji přewuska, wšako „tež němscy maćernorěčni wšě formy swojeje maćeršćiny perfektnje njewobknježa“.

Krótkopowěsće (14.04.25)

Montag, 14. April 2025 geschrieben von:

Wobstejace struktury wužiwać

Podstupim. Dokelž so po lěće 2038 we Łužicy hižo brunica wudobywać njebudźe, hrozy dnowna woda spadować. Tohodla maja wjacore studije přepytować, kak móhła so situacija wotwobarać. Ratarske ministerstwo w Braniborskej bě na naprašowanje frakcije AfD njedawno zdźěliło, zo chcedźa přepruwować, hač móhli so wobstejace zawěry a jězory tež jako reservoiry wody wužiwać.

Wosady samostatne wostanu

Drježdźany. Wšitke serbske wosady smědźa samostatne wostać, to bě Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers na swojej wizitaciji spočatk apryla w Chrósćicach wozjewił. Tole wuchadźa z rozprawy najnowšeho wudaća Katolskeho Posoła wo wizitaciji. Dale w přinošku rěka, zo maja wosady koncept wo zhromadnym zarjadnistwje namjetować, podobnje zarjadniskim zhromadźenstwam komunow.

Hońtwjerjenje tež žony zajimuje

Wiki na Nastupnišću 19

Freitag, 11. April 2025 geschrieben von:
Čorna Pumpa. Štóž rady po wikach pod hołym njebjom dunda, měł sej kónc tydźenja do Čorneje Pumpy dojěć. Na tak mjenowanym Nastupnišću 19 wotměja so jutře a njedźelu sedmy raz wulke nalětnje wiki. Stajnje wot 10 do 18 hodź. so tam něhdźe 80 wikowarjow, producentow a gastronomow prezentuje. W poskitku budu mjez druhim wudźěłki z keramiki, škleńcy a drjewa. Dale předstaja so blidar, sedłar, kowar a dalši rjemjeslnicy. Tež zaběra za dźěći je spřihotowana. Při live-hudźbje budźe tohorunja wo ćělne derjeměće postarane.

Gratownju hakle klětu twarja

Freitag, 11. April 2025 geschrieben von:

Chróšćanska gmejnska rada lětuši hospodarski plan schwaliła

Chrósćicy (JK/SN). Bě to na wčerawšim posedźenju Chróšćanskeje gmejnskeje rady jenož hišće formalny akt, jako měješe so lětuši hospodarski plan wobzamknyć. Naćisk plana bě nimale cyły měrc na gmejnskim zarjedźe wupołoženy, ale nichtó wo njón njerodźeše. Tak njejsu tež žane znapřećiwjenja dóšli, kotrež bychu k změnam plana wjedli. Tuž móžachu ­radźićeljo plan schwalić. Wjesnjanosta Marko Kliman (CDU) poda do toho ně­kotre dodatne informacije. Tak po dorěčenju z komornicu nowotwar gratownje za wohnjowu woboru do lětušeho plana přenjesechu. Z tym ma gmejna móžnosć, so hižo lětsa wo spěchowanske srědki prócować. Tola tež hdyž tute lětsa při­zwolene dóstanu, chcedźa hakle klětu twarić. Nimo toho chce gmejna wěsće postupować, wočakujo stejišćo Budyskeho krajnoradneho zarjada, kotryž ma lětuši plan pruwować. Jeli so spěchowanje njepřizwoli, by gmejna gratownju z pomocu kredita twarić dyrbjała. Tež za to je stejišćo krajnoradneho zarjada trěbne. Gratownju wšak gmejna hižo dołho planuje.

Policija (11.04.25)

Freitag, 11. April 2025 geschrieben von:

„Kóń“ na jězdni stał

Zhorjelc. Swědk je w nocy na štwórtk na zwjazkowej dróze B 6 w Zhorjelcu konja na jězdni wuhladał a policiju informował. Skoćo popadnyć njebě ćežko, dokelž jednaše so wo wulke plyšowe zwěrjo. Njeznaći běchu je po wšěm zdaću jako žort na puć stajili. Zastojnicy konika sobu wzachu a wotjědźechu. Policija prosy, so tajkich akcijow wzdać.

Wohnjowoborne awto předadźa

Freitag, 11. April 2025 geschrieben von:

Trjebin (AK/SN). Trjebinska gmejna chce wohnjowoborne awto TSF-W ze stareho Miłoraza předać. To je srjedu wjetšina čłonow gmejnskeje rady wobzamknyła a tak poručenje Slepjanskeho zarjadniskeho zjednoćenstwa sćěhowała. Miłoraz bě jězdźidło w lěće 2005 dóstał.

„Poprawom bě předwidźane, zo awto w zarjadniskim zjednoćenstwje wostanje“, rozłoži nawoda Trjebinskeje wohnjoweje wobory a gmejnski radźićel ­Thomas Husse. Wužiwać chcychu je mjez druhim za wukubłanje kameradow. Tule wariantu faworizowachu wobornicy z Trjebina a Brězowki. Tamne wsy běchu přećiwo tomu, dokelž bychu wudawki ­za to přewulke byli. Tuž so rozsudźichu, wohnjowoborne awto předać.

Miłorasku dobrowólnu wohnjowu wo­boru wutworichu w lěće 1923. Prěnje jězdźidło bě awto typa Garant z připo­wěšakom. Hač do 2005 slědowaše jězdźidło ELO. Po nim wužiwachu TSF-W, kotrež nětko předadźa. Hižo lěta 2001 běchu wohnjowobornu gratownju w Miłorazu přetwarili. Wot 2012 mějachu tam tež předrasćenske rumnosće za žony.

Po přepodaću Radworskej gmejnje spočatk měrca steješe jutrowna ławka w Budyskim Serbskim domje, hdźež su ju ­hosćo ­jutrownych wikow wobdźiwali. Na to mějachu kemšerjo w Ralbicach a Baćonju składnosć, sej ju w tamnišimaj ­Božimaj ­domomaj wobhladać. Nětko steji ławka w ewangelskej cyrkwi w Hodźiju, doniž ju w martrownym tydźenju do ­Radworja ­njedowjezu. Ludwig Sachsa, kotryž ze šulerjemi Radworskeje wyšeje šule ławki za gmejnu twari, serbski superin­tendent Krystof Rummel a Alojs Budar (wotlěwa) so před hłownym zachodom Hodźijskeje cyrkwje nad ławku wjesela. Foto: priwatne

Krótkopowěsće (11.04.25)

Freitag, 11. April 2025 geschrieben von:

Dwě sadźe stej přemało

Berlin. Mjeńšinowa rada koaliciske zrěčenje CDU/CSU a SPD wótrje kritizuje. „Dwě sadźe njejstej program“, rada wčera zdźěli. Hišće do wólbow zwjazkoweho sejma je rada wobšěrny dokument z konkretnymi naprawami w zwisku z mjeńšinowej politiku předpołožiła. Tež w běhu koaliciskich jednanjow su mjeńšiny na swoje centralne naležnosće skedźbnili. Naposledk su strony mjeńšinam jenož dwě sadźe wěnowali.

Serbski podcast wědy za dźěći

Radwor. „Saperliška“ rěka nowy podcast wědy, kotryž poskićuje Radworski serbski experiMINT campus wšitkim zajimowanym dźěćom wot njedźele online na platformje Spotify kaž tež na Youtube-kanalu Radworskeje staršiskeje iniciatiwy. Tema prěnjeho, něhdźe 15 mjeńšin dołheho wudaća je złoto. Dalše slěduja we wotstawku dweju njedźel.

Nalada chětro špatna

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND