Luxemburg (dpa/SN). Na wuradźowanju wo přesadźenju europskeje charty wo zakładnych prawach dóńdźe wčera w kruhu justicnych ministrow Europskeje unije k eklatej z Pólskej. Kraj protestowaše po informacijach diplomatow přećiwo pokazce na diskriminaciju homoseksualnych a je planowanu deklaraciju ministrow wotpokazał. Awstriski minister za wustawu Josef Moser podawk wčera wječor wobkrući.
Kaž wobdźělnicy z posedźenja rozprawjachu, bě napjatosć w rumnosći čujomna. Někotři z nich mějachu za „hańbu“, zo njejsu kraje EU kmane na zhromadnu poziciju nastupajo zakładne prawa so dojednać. „To je podawk bjez runjeća“, rěkaše z kruha wobdźělnikow. Pólska swój weto z tym wopodstatni, zo sej w deklaraciji „škit křesćanow a Židow“ před diskriminaciju wuraznje nježadaja, ale zo dźe jenož wo homoseksualnych, dźěći migrantow a žony. Nabožna hida Europu zajědojća a demokratiske zasady podrywa, rěka w zdźělence pólskeho justicneho ministerstwa. Pólska wobhladuje so jako zakitowarka zasadnych prawow a je samozrozumliwje respektuje.
W mnohich krajach je so wjelk zaso nawróćił, a wšudźe maja swoju lubu nuzu z nim. Mjeztym stej tež w Delnjej Awstriskej dwě dopokazanej črjódźe. Zo budźe jich dale a wjac, je tamnišim zamołwitym wědome, a tak chcedźa sčasom na sćěhi přihotowani być. Połoženje, kajkež tuchwilu we Łužicy mamy, njesmě so w Awstriskej wospjetować. Wčera běchu na pastwje stadła wowcow w Nuknicy, hdźež zhonichu wo strachach ludźi a kak woni wojuja, wobstatk wjelkow zakonsce regulować. W Sakskej so w tym nastupanju hač do dźensnišeho ničo njehiba. W Delnjej Awstriskej porno tomu steji škit čłowjeka na prěnim městnje, štož ludźo we Łužicy paruja. Hižo časćišo su wjelka blisko a samo wosrjedź wsow wuhladali. Fachowcy wšak měnja, zo je to cyle normalne, dokelž bydlimy w kulturnej krajinje. W Delnjej Awstriskej pak wěstota ludźi wočiwidnje w srjedźišću steji.
Bianka Šeferowa
Pozdatneho hada dla su w Čěskej kupnicu nachwilnje zawrěli. Na wideju dohladowanskeho systema běchu něhdźe 40 centimetrow dołheho njeznateho reptila wuhladali, na čož kupnicu zawrěchu. Zwěrjo pak njejsu přiwšěm namakali. „Wěstota přistajenych a kupcow je nam najwažniša“, zdźěli rěčnica kupnicy we wuchodočěskim měsće Orlovje. Fachowcy tukaja, zo bě so had w kartonje bananow sobu do kupnicy dóstał.
Plantažu konopje w swojej chěži našoł je muž w saksko-anhaltskim Genthinje, po tym zo njebě tam hižo dlěši čas był. Překwapjeny wobsedźer domu wuhlada 500 rostlin we wjacorych rumnosćach domskeho. Skućićeljo běchu tam wjacore tanki wody a profesionalne wobswětlenje nastajili. Fachowcy krajneho kriminalneho zarjada pad nětko přepytuja.
Palma (dpa/SN). Po ćežkim njewjedrje ze znajmjeńša dźesać mortwymi na kupje Mallorca staj tež Němcaj zhubjenaj. Pomocnicy pytaja nimo toho za pjećlětnym hólčkom, kiž je po sylnych zliwkach zhubjeny, kaž nuzowa słužba zdźěla. Pola zhubjeneju Němcow jedna so wo mandźelskeju, za kotrymajž wot wčerawšeho wječora pytaja. Po informacijach wjedrarjow bě so wutoru w běhu dweju hodźin hač do 230 litrow dešća našło.
Žitne žně pod přerězkom
Lipsk (dpa/SN). Sakscy ratarjo su dołho trajaceje suchoty dla při lětušich žnjach žita wulke straty poćerpjeli. Hladajo na šěsćlětny přerězk nažnjachu 15 procentow mjenje zorna, informuje dźensa Sakski statistiski zarjad. Přerězny wunošk wučinja 60,3 decitony na hektar. Masiwna suchota je we wulkich dźělach Němskeje hoberske škody zawiniła. W cyłoněmskim přerězku su burja 22 procentow mjenje žita nažnjeli hač loni. Woni trjebaja pomoc 44 milionow eurow, kaž je ratarske ministerstwo wuličiło.
Njewjedra na Sardiniskej
Waršawa (dpa/SN). Najebać skóržbu komisije EU w Pólskej městna sudnikow na najwyšim sudnistwje znowa wobsadźeja. Prezident Andrzej Duda je wčera dalšich 27 sudnikow powołał. Prezidialne zarjadnistwo rozłoži, zo je powołanje w zjawnym zajimje a wotpowěduje wustawje kraja. Kritikarjo prezidentej wumjetuja, zo chce fakty tworić a sej justicu politisce podrjadować.
Pólske knježerstwo, nawjedowane wot narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS), je rentowu starobu sudnikow najwyšeho sudnistwa wot 70 na 65 lět znižiło. Tohodla běchu spočatk julija wjace hač dwaceći sudnikow na wuměnk pósłali.
Přećiwnicy PiS kritizuja, zo chce knježerstwo jemu njelubych sudnikow wotbyć. Pušćili su tež prezidentku najwyšeho sudnistwa Małgorzatu Gersdorf. PiS porno tomu argumentuje, zo chce pólsku justicu wot bywšich komunistiskich a koruptnych kadrow wučisćić.
Komisija EU je 24. septembra před Europskim sudnistwom přećiwo reformje skoržiła, žadajo sej ju hnydom skónčić.
Frankfurt n. M. (dpa/SN). Prawicarskopopulistiska strona AfD zbudźa dale wulke rozhorjenje ze swojim internetnym portalom, w kotrymž móža šulerjo politiske wuprajenja wučerjow dokumentować. „Organizowana denunciacija je srědk diktaturow“, rjekny zwjazkowa justicna ministerka Katarina Barley (SPD) nowinarjam w Frankfurće nad Mohanom. „Štóž jako strona tajke něšto zasadźa, zo by njelubych wučerjow wotkryła a zjawnje zatamał, tón zdobom pokazuje, što wo demokratiji dźerži.“
Kaž je so w Hamburgu hižo stało, chcyła AfD we wjacorych zwjazkowych krajach internetne platformy přećiwo wučerjam zarjadować, kotřiž pozdatnje kaznju neutrality njedodźerža a so kritisce wo stronje wuprajeja.
Předsyda konferency kultusowych ministrow, durinski nawoda ressorta Helmut Holter, je mjeztym připowědźił, zo so gremij na swojim dźensnišim zetkanju z naležnosću zaběra. Potrjecheni wučerjo měli so na kultusowe ministerstwo a na prawiznika wobroćić.