To a tamne (11.02.16)

štwórtk, 11. februara 2016 spisane wot:

Z awtom do Łobja zajěł je muž w delnjosakskim Bleckede pola Lüneburga, dokelž bě swojemu nawigaciskemu nastrojej dowěrił. Wšitcy štyrjo mužojo w awće móžachu so wuchować, rěčnik wohnjoweje wobory zdźěli. Jich dowjezechu do chorownje. Muž chcyše z přewoznej łódźu Łobjo přeprěčić. Při tym spušćeše so na swój nawi. Přewoz pak bě runje na druhim pobrjohu Łobja. Jako muž tole pytny, bě přepozdźe. Awto su mjeztym z kranom zaso z rěki wućahnyli.

Mysteriozny pad pokradnjeneho lěsa w braniborskim Premnitzu je wujasnjeny. Syn wobsedźerki je so pola policije přizjewił, po tym zo běchu nowiny wo padustwje rozprawjeli. Młody muž chcyše swojej maćeri při wobhospodarjenju lěsa pomhać a je lěsniskemu zawodej nadawk dał, štomy spušćeć a wotwozyć. Při tym na to njepomysli, mać informować.

Łužica (11.02.16)

štwórtk, 11. februara 2016 spisane wot:

Wusud prawomócny

Choćebuz (dpa/ch/SN). Zasudźenje Gubinskeho suspendowaneho měšćanosty Klausa-Dietera Hübnera (FDP) je prawomócne. Zwjazkowe sudnistwo w Karlsruhe je rewiziju wotpokazało, zdźěli wčera Choćebuske krajne sudnistwo, wobkrućejo z tym online-rozprawu w nowinje Lausitzer Rundschau. Choćebuske sudnistwo bě w februaru 2015 přećiwo tehdy 63lětnemu chłostanje na pruwowanski čas jednoho a poł lěta wobtykliwosće a njeswěry dla postajiło. Sudnicy mějachu za dopokazane, zo je zahrodotwarska firma lěta dołho kónctydźensku ležownosć Hübnera darmotnje hladała, za čož wón jej měšćanske nadawki wobstara. Hübner wumjetowanja korupcije prěje.

Chcedźa politikarja wuzamknyć

Strony wojuja wo dorost a z woteběracym zajimom młodźiny

Nahladnosć politiskich stron njeje dźensniši dźeń mjez młodostnymi jara wulka. Hladajo na čłonstwo stron při­runujo z podźělom młodostnych w cył­kow­nym wobydlerstwje kraja su woni tam widźomnje podreprezentowani. Tole pak jeničce z powšitkownym hněwom na politiske strony rozkłasć njedosaha.

Młodostnych zdobyć stronam wažne

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:

Prašešel-li so mjez politikarjemi, tež serbskimi, za dorostom, pokazaja wone na swoje młodźinske organizacije. Tule přehlad najwažnišich politiskich organizacijow w Němskej a we Łužicy a jich aktualne čłonstwo, dalokož su ličby přistupne:

Wjace hač tysac čłonow

 Młoda unija Němskeje je zhromadna młodźinska organizacija CDU a CSU. Wona je z nimale 120 000 čłonami (staw lěta 2012) najwjetša młodźinska organizacija jedneje z politiskich stron Němskeje a wšeje­ Europy. W Sakskej ma Młoda unija něšto wjace hač tysac čłonow. Ze sobustawom stać móže so kóždy mjez 14. a 35. žiwjenskim lětom. Swoje najlěpše časy měješe organizacija mjez 1976 a 1985 z konstantnje 250 000 čłonami. Wot lěta 1986 ličba čłonow spochi woteběra. Młoda unija je do 18 krajnych zwjazkow rozrjadowana. Budyski wokrjesny zwjazk ma cyłkownje 38 sobustawow. Jeho předsydka je wot kónca januara 21lětna studentka Franziska Kunze z Rakec.

Žónski dorost faluje

Budyšin (UM/SN). Wo stawje a perspektiwach sakskeje azyloweje politiki rěčeše wčera wječor we wobłuku „Budyskich rozmołwow“ Sakski nutřkowny minister Markus Ulbig (CDU) w Budyskej ludowej bance. Wopytowarjo dožiwichu derje přihotowaneho ministra, kotryž njeda so tež wot přispomnjenjow njespokojnosće mylić a kotryž bu na kóncu wot wjetšiny přitomnych z přikleskom roz­žoh­nowany. Ulbig přizna, zo njebě w Sakskej – runja Němskej – w poslednich měsacach lěta 2015 wulkeho nawala ćěkancow dla žane porjadne přiwzaće móžne. „Mjeztym pak je so situacija normalizowała a zmylki w systemje so pokazuja“, Ulbig rozłoži. Sakska je mjeztym přijimarnje za 20 000 ludźi zarjadowała. Tuchwilu je 5 000 městnow wobsadźenych. W cyłym kraju wužiwaja hišće pjeć sportownjow. „Zaměr je, přijimarnje w Drježdźanach, Lipsku a Kamjenicy koncentrować.“ Požadarjo azyla bjez akty při Zwjazkowym zarjedźe za migraciju a ćěkancy (BAMF) a bjez perspektiwy na přebywanje hižo komunam njepřepodadźa. „Zwjazkowy zarjad wostanje dale rozsudny dypk systema. Tam dyrbja nuznje kapacity zwyšić“, podšmórny Ulbig.

Luboraz přećiwo pruwowanju

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:

Luboraz (SN/JaW). Město Luboraz njebudźe braniborskemu ministerstwu za wědomosć, slědźenje a kulturu zapodać próstwu­ wo pruwowanje přisłušnosće k namrětemu serbskemu sydlenskemu rumej. Tole je měšćanski parlament na swojim­ posedźenju předwčerawšim wobzamknył. Kaž zdźěli wčera popoł­dnju naměstnica zarjadniskeho direktora města we wokrjesu Dubja-Błóta Kerstin Chilla žurnalistam, je wjetšina zapósłancow pruwowanje wotpokazało.

Po rešeršach SN su na wuradźowanju třo zapósłancy za zapodaće próstwy hłosowali, štyrjo přećiwo tomu a dalši třo so hłosa wzdachu. Předsyda rady za serbske naležnosće w Braniborskej Torsten Mak praji na naprašowanje našeho wječornika: „Sym jara zrudźeny z rozsuda. W Luborazu je hišće serbska substanca, nic drje telko kaž druhdźe, ale wona hišće je. Tuž rozsud prawje njerozumju. Nětkole dyrbimy rozmyslować, što to za nas rěka. Je woprawdźe škoda, wšako bě na spočatku rozmołwow ze zastupnikami Luboraza wšitko hišće hinak wupadało.“

Dźěłaćerjo a technikarjo su dźensa hižo spřihotowanu nadobu CSU w Hali třoch krajow w Passauwje zaso wottwarili. Wčerawšeho njezboža ćaha dla su wšitke politiske strony w Bayerskej dźensa planowanu Politisku popjelnu srjedu wotprajili. Tež na zwjazkowej runinje wjacore zarjadowanja wupadnu. Foto: dpa/Armin Weigel

Hillary Clinton jasnje podležała

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:

Concord (dpa/SN). Při předwólbach strony Demokratow w zwjazkowym staće USA New Hampshire je so Bernie Sanders njewočakowano jasnje přećiwo swojej kontrahentce Hillary Clinton přesadźił. Sanders zdoby 60 procentow hłosow, Clinton jenož 40. Fachowcy běchu do wólbow přewšo snadny wotstawk mjez woběmaj wěšćili. Clinton je swoju poražku mjeztym přiznała. Přiwšěm chcyła wona dale wojować, kaž připowědźi.

Pola Republikanow doby miliardar Donald Trump z tohorunja jasnym předskokom před Johnom Kasichom. Trump bě ludźom we wólbnym boju wobšěrne hospodarske reformy a tysacy nowych dźěłowych městnow přilubił.

Berlin (dpa/SN). Najebać widźomne polěpšenje w kubłanskim systemje Němskeje po „šoku přepytowanja PISA před 15 lětami dla“ ma w Němskej přeco hišće kóždy pjaty šuler w starobje pjatnaće lět přewšo słabe wukony. Tole je wuslědk najnowšeho přepytowanja Organizacije za hospodarske wuwiće a zhromadne dźěło (OECD), kotrež dźensa w Berlinje předstajichu. Dobrych 140 000 pjatnaćelětnych docpě při pruwowanjach w matematice runje tak najniši wukonowy niwow. 70 000 pruwowanych měješe słabe wukony we wšitkich třoch wobłukach – matematika, přirodowědomosće a čitanje. „Je wjele šulerjow, kotřiž ani najniši niwow njedocpěwaja“ w rozprawje rěka.

Załožićeljo EU wuradźowali

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:
Rom (dpa/K/SN). Załoženske staty EU wuradźowachu dźensa w Romje wo pućach z kopicy krizow, kiž zhromadźenstwo statow tuchwilu trapja. Składnostnje 60. róčnicy podpisanja Romskich zrěčenjow zeńdźechu so wonkowni ministrojo Němskeje, Francoskeje, Italskeje, Belgiskeje, Luxemburgskeje a Nižozemskeje. Němski wonkowny minister Frank-Walter Steinmeier (SPD) rjekny nowinje Corriere della Sera, mnohe nětčiše problemy su euroskeptikarjo a prawicarscy populisća naštykali. „Nichtó njesmě sej z wohenjom hrajkać, hdyž dźe wo zakłady europskeje ideje“ wón praji. By-li Wulka Britaniska EU wopušćiła, by wona mjenje swětej wotewrjena była. Tohodla dyrbi so kompromis nadeńć.

nowostki LND