Uvalde (dpa/SN). Atentatnik Salvador Ramow z texaskeho Uvalde, kotryž je minjenu wutoru na tamnišej zakładnej šuli 19 dźěći a dwě wučerce zamordował, je po oficielnych informacijach něhdźe jednu hodźinu w rjadowniskej stwě zachadźał. Hakle potom su dalše zastojnicy do šule přišli a 18lětneho nadpadnika zatřělili. Mjeztym je w USA znowa wulka diskusija wo krućišich prawidłach hladajo na wobsydstwo brónjow. Dźensa zahaji so lětne zeńdźenje brónjoweje lobby, kotraž je jara mócna a krućiše postajenja wotpokazuje.
Bitwa wo Donbas dale traja
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj starosća so wo wuchod kraja, kotryž Ruska tuchwilu masiwnje nadběhuje. W Donbasu su kónčiny lědma hišće wobsydlene. „Ruska ofensiwa wjedźe k tomu, zo njeje w regionje ani čłowjeka. Města so zniča, wobydlerjo so morja abo wotwjeduja. To je ludomordarstwo“, Zelenskyj wčera wječor we widejowej narěči wuzběhny.
Tesla chce twornju rozšěrić
Moskwa (dpa/SN). Ruska je hladajo na eksport žita z Ukrainy „zapadne kraje“ znowa namołwiła, sankcije wotstronić. Tak su zwólniwi, žita a hnojiwa transportować a k tomu přinošować, zo so kriza ze žiwidłami złahodnja. „Wuměnjenje je zakónčenje politisce motiwowaneho wobmjezowanja ze stron zapada“, ruski prezident Wladimir Putin wčera po telefonaće z italskim šefom knježerstwa Mariom Draghijom wuzběhny. Ministerski prezident w Romje je wo rozmołwje rozprawjał a situaciju rozłožował. Nětko chce wón z ukrainskim prezidentom Wolodymyrom Zelenskym rěčeć a so wo jeho měnjenju wobhonić. Po słowach Draghija njeje tuchwilu žaneje nadźije na měr w Ukrainje.
Tež rěčnik Krjemla Dmitri Peskow je hižo wo móžnym eksporće žita z Ukrainy rěčał a sej wotstronjenje sankcijow přećiwo Ruskej žadał. Ukrainske knježerstwo je „zapadne kraje“ namołwiło, so nic wunućić dać.
Kristiansand (dpa/SN). Němska chce při wutwarje wětrnikowych parkow w Baltiskim morju z druhimi krajemi regiona wušo hromadźe dźěłać. Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je předwčerawšim, srjedu, na prěnim zetkanju Rady krajow při Baltiskim morjom w norwegskim Kristiansandźe připowědźiła, zo chcyła Němska prěni park w morju zhromadnje z druhimi krajemi natwarić. To njeje jenož trěbne za docpěće klimoweje neutrality, ale słuži tež zaručenju energijoweho zastaranja.
Němska chcyła za to swoje 1. julija so zahajace předsydstwo rady wužiwać, do kotrejež słuša jědnaće statow a Europska unija. Z Norwegskej a Islandskej stej w njej tež krajej zastupjenej, kotrejž bjezposrědnje při Baltiskim morju njeležitej. Minjeny tydźeń bě zwjazkowe knježerstwo podobnu kooperaciju při twarje parkow wětrnikow w Sewjernym morju připowědźiło. Zetkanje w Kristiansandźe bě prěnje po wuzamknjenju a wustupje Ruskeje z gremija po nadpadźe na Ukrainu. Wuše zhromadne dźěło ma pomhać, so z wotwisnosće wot ruskich energijowych žórłow a fosilnych srědkow scyła wuswobodźić.
Lózyski ganzor z mjenom Günther poćežuje ludźi w Northeimje pola Göttingena. Wjacekróć je zwěrjo hižo z burskeho statoka twochnyło, dokelž je płót prawdźepodobnje přeniski. Dokal ganzor chce znate njeje. Wobydlerjo su jeho hižo někotre razy zetkali a policiju zawołali. Zastojnicy ganzora hižo derje znaja a spožčichu jemu mjeno Günther. Kaž pak policija wčera rano zdźěli, so zwěrjo po wšěm zdaću z tamnymi husycami burskeho statoka njeznjese, štož je najskerje přičina ćěkanja.
Z jenož hišće tři fungowacymi kolesami na jězdźidle bě zawčerawšim pjana 56lětna šoferka w porynsko-pfalcowskim wokrjesu Westerwald po puću. Swědka, kotraž w awće za njej jězdźeše a njewěste wodźenje wobkedźbowaše, zawoła policiju. Zastojnicy zwěsćichu pola 56lětneje hódnotu 1,67 promilow.
Istanbul (dpa/SN). W Turkowskej su dźensa delegaciji ze Šwedskeje a z Finskeje k rozmołwam wo próstwje wobeju krajow nastupajo přistup do NATO witali. Zastupnicy třoch krajow chcychu so w Ankarje zetkać. Turkowska tuchwilu jako jenički čłonski kraj NATO přistup Šwedskeje a Finskeje blokuje, wumjetujo jimaj, zo podpěrujetej „teroristow“ zakazaneje kurdiskeje dźěłaćerskeje strony PKK a syriskeje kurdiskeje milicy YPG.
Orban knježi z wukazami
Budapest (dpa/SN). Madźarski ministerski prezident Viktor Orbán je wójny w susodnej Ukrainje dla nuzowy staw w swojim kraju wukazał. Nuzowy staw jemu dowola, zakonje zběhnyć a nuzowe naprawy wukazać. Wustawowy zakład toho bě Orban jenož hodźiny do toho w parlamenće schwalić dał. Po tym smě knježerstwo w Budapesće nuzowy staw wukazać, je-li susodny kraj wot wobrónjeneho konflikta, wójny abo humanitarneje katastrofy potrjecheny.
Po puću ke knježerstwu
Davos (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj nochce so nastupajo wotrunanje za měr žanoho ukrainskeho teritorija wzdać. „Ukraina wojuje, doniž je dospołny teritorij w našimaj rukomaj“, wón dźensa na zarjadowanju załožby Victor Pinchuk w Davosu wuzběhny, hdźež je so digitalnje na diskusiji wobdźělił.
Dale Zelenskyj podšmórnje, zo je k rozmołwam zwólniwy, jelizo so Ruska z kónčinow wróćo sćehnje a so na region do zahajenja wójny we februaru wobmjezuje. Ukrainski prezident na to skedźbni, zo chce jenož z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom samym rěčeć. K tomu měł Putin swoju wěstu conu wopušćić. Tuchwilne rozmołwy z Ruskej nima Zelenskyj za chutne.
Ukrainski wonkowny minister Dmytro Kuleba je mjeztym zapadne kraje namołwjał, so kompletneho wikowanja z Ruskej wzdać. Sankcije měli dale přiwótřić. Swět měł přestać twory a posłužby kupować. Pjenjezy pomhaja Ruskej, zo móže dale wójnu financować.
Uvalde/Wasgington (dpa/SN). W zwjazkowym staće USA Texasu je 18lětny w zakładnej šuli třěleć započał a znajmjeńša 19 šulskich dźěći morił. Je to sobu najzahubniši šulski masaker w stawiznach kraja. Po informacijach policije je třělc wčera popołdnju do šule přišoł a wokoło so třělał. Při tym mori tež dweju dorosćeneju. Wěstotny personal móžeše skućićela skónčnje zatřělić. Dokładne motiwy amokoweho třělca njejsu znate.
Po prěnich dopóznaćach bě so 18lětny spočatnje ze swojej wowku zwadźił a na nju třělał. Na to je so z awtom do šule podał a je ze škitnym lacom, z nachribjetnikom a pistolu w ruce do twarjenja zastupił a třěleć započał.
Znajmjeńša 50 000 eurow je so w Mainzu z wysokodomu na dróhu „dešćowało“. Kaž policija zdźěli, su so wjacori wobydlerjo přizjewili a wo „njewšědnym njewjedrje“ rozprawjeli. Pjenjezy su ludźo zezběrali a wotedali. Přeco hišće je njejasne, komu pjenjezy słušeja a čehodla su z domu padnyli. Móžne, zo běchu we hłowaku zašite a zo buchu mylnje wutřasene abo pochadźeja z njeskutka.
Rubježnik je w Gelsenkirchenje swoje kluče zhubił, po tym zo bě žonje ručnu tobołu wutorhnył. Napadna je módra wutrobička při klučach a logo koparskeho ligista FC Schalke 04. Policija pyta nětko za swědkami a je foto wonych klučow mjeztym wozjewiła.
Tokio (dpa). USA, Japanska, Awstralska a Indiska chcedźa přichodne lěta miliardy za wutwar infrastruktury w indopacifikskim rumje přewostajić. Kwartet je sej předewzał, přichodne pjeć lět znajmjeńša 47 miliardow eurow za pomoc abo inwesticije infrastruktury w regionje nałožić, rjekny japanski ministerski prezident Fumio Kishida dźensa po zakónčenju wjerškoweho zetkanja statow w Tokiju.
Woidke na wopyće w Israelu
Podstupim/Jerusalem (dpa/SN). Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) wopyta k zakónčenju jězby do Israela dźensa wopomnišćo holocausta Yad Vashem w Jerusalemje. Wón bě zawčerawšim do Israela přijěł, při čimž jeho braniborski hospodarski minister Jörg Steinbach (SPD) přewodźa. Na programje jězby steješe mjez druhim wopyt Wysokeje šule Technion w Haifa, kotraž je we wobłukach kompjuterowa wědomosć, „zeleny wodźik “ a biotechnologija wodźaca.
Bilancuja legislaturnu periodu