Ma rozsud za prawy

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:
Stuttgart (dpa/SN). Ministerski prezident Badensko-Württembergskeje Winfried Kretschmann (Zeleni) ma rozsud, dwě atomowej milinarni na rezerwu přihotować, za prawy. „Najwyšu prioritu ma zastaranska wěstota w zymje być, přede­wšěm hladajo na stabilitu syće“, wón wuzběhny. Ze stresowym testom je wěste, zo je to zmysłapołne a trěbne. Wustup z atomoweje energije so do prašenja njestaji. Wobswětowa ministerka Badensko-Württembergskeje Thekla Walker (Zeleni) bě po rozsudźe zwjazkoweho hospodarskeho ministra Roberta Habecka (Zeleni) na hišće wotewrjene prašenja pokazała. Wona chcyše hišće dźensa a přichodne dny ze zamołwitymi Zwjazka wo dalšim postupowanju rěčeć a „wosebje wěstotno-techniske aspekty wujasnić“.

Haseloffa Kretschmer staj sej přezjednaj

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Sprjewiny Doł (dpa/SN). Ministerskaj prezidentaj Sakskeje a Saksko-Anhaltskeje, Michael Kretschmer a Reiner Haseloff (wobaj CDU), wobstejitaj na kónc wudobywanja brunicy w lěće 2038. Na zetkanju z braniborskim kolegu w zastojnstwje Dietmarom Woidku (SPD) a zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (wobaj SPD) minjeny pjatk w Sprjewinym Dole wobaj politikarjej CDU eksplicitnje tutón datum mjenowaštaj. Zamołwići ample w Berlinje běchu w swojim koaliciskim zrěčenju formulowali, zo ma so skónčenje wudo­bywanja brunicy „w idealnym padźe“ hižo w lěće 2030 realizować.

Je wažne wobstejace kapacity runje nětko w syći zachować, zo njeby hišće k dalšim njedostatkam dóšło, Haseloff wuwjedźe. „Tónle časowy wotběh je za nas wažny, dokelž mnohe naprawy zakonja k strukturnemu spěchowanju pola nas w kraju k tomu słuža, chemiju za přichod kmanu přihotować.“ Za to je wěste zastaranje z energiju a wubědźowanjakmanymi płaćiznami trěbne. Kretschmer dźakowaše so Scholzej, zo je so tutón ­jasnje k strukturnej změnje wuprajił. „Myslu sej, zo smy dźensa zaso trochu dale“, Kretschmer rozłoži.

Warnuja embarga dla

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Schwedt (dpa/SN). Zakaz dowožowanja ruskeho wolija budźe hospodarstwo we wuchodnej Němskej po měnjenju tam bydlacych předewzaćelow wosebje poćežować. Zjednoćenstwo předewzaćelskich zwjazkow wuchodneje Němskeje a Berlina warnowaše wčera před chutnymi sćěhami planowaneho wolijoweho embarga dla. „Embargo nam bóle škodźi hač Ruskej“, zjednoćenstwo wozjewi.

Staty EU su w meji ruskeje wójny ­w Ukrainje dla embargo přećiwo Ruskej postajili, kotryž ma wot noweho lěta płaćić. Ćišća ze stron Madźarskeje dla pak ma tutón jenož za tankowcow z Ruskeje płaćić. W protokolowym wozjewjenju so Němska a Pólska dobrowólnje pipeline-wolija wzdaštej. Tuž stej rafinerija PCK w Schwedće a rafinerija w Leunje potrjechenej. Zamołwići Leuny su so za alternatiwami rozhladowali, za Schwedt pytaja hišće rozrisanje. Připrawa wulki dźěl wuchodneje Němskeje z ćěriwom zastaruje. „Zastaranska wěstota z produktami PCK njeje potom hižo zaručena“, zwjazk předewzaćow w Schwedće zdźěli. Zwjazkowe wobswětowe ministerstwo kónc awgusta dalewobstaće rafinerije garantowaše.

To a tamne (06.09.22)

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Po zawlečenju Jack Russell Terriera Oskara před lětom w Berlinje njejsu wobsedźerjo swojeho psa přeco hišće namakali. Minjene měsacy drje su ludźo Oskara hdys a hdys wuhladali, tola pytanje za nim bě stajnje njewuspěšne. Loni bě hólc před drogeriju w Pankowje psa pokradnył a w Kreuzbergu zaso pušćił. Powěsć je so spěšnje po socialnych syćach rozšěriła a z tym kedźbnosć zbudźiła.

Po dwójnej přestawce korony dla so někotři ratarjo w bayerskim Allgäuju tradicijow wzdadźa. W septembrje wšak swoje kruwy z pastwow na horach do dołow wjedu, štož su rady woswjećili. Mjeztym skót na wšelake blaki wodźa, zwotkelž jón dale na statoki transportuja. Někotři burja swójski skót samo hnydom z nakładnymi awtami z pastwy na horje wotewzaja. Najebać to, pak ratarjo kónc lěća swjeća a domizniski swjedźeń přewjedu.

Emeritowaneho bamža wopytali

póndźela, 05. septembera 2022 spisane wot:

Vatikan (B/SN). 27. awgusta je bamž Franciskus w Pětrowej cyrkwi w Romje dwaceći dalšich měšnikow ze štyrjoch kontinentow jako kardinalow postajił. Nowi kardinalojo wopytachu po tym emeritowaneho bamža Benedikta XVI. (2005–2013) w klóštrje „Mater Ecclesiae“ a modlachu so z 95lětnym zhromadnje „Salve Regina“. Pozběhnjenje wuzwolenych do stawa kardinala w purpurowej drasće bě zazběh zhromadźizny wšěch kardinalow, na kotrejž chcedźa wo přetwarje centralneho zarjada katolskeje swětoweje cyrkwje wuradźować.

Wosebite pišćele

Inflacija w Turkowskej wysoka

póndźela, 05. septembera 2022 spisane wot:

Ankara (dpa/SN). Inflacija w Turkowskej dale stupa. Lětne podróšenje wučinješe w awgusće něhdźe 80,21 procentow, narodny statistiski zarjad dźensa w Ankarje zdźěli. Płaćizny žiwidłow stupachu porno lońšemu přerěznje wo wjace hač 90 procentow. W juliju běchu přetrjebowarske płaćizny porno junijej wo 79,6 procentow wyše. Přičiny inflacije su wše­lakore. Jedna z toho je słaba krajna ­měna lira.

Woheń pod kontrolu njeje

Wernigerode (dpa/SN). Wulkowoheń w Smolinach tež třeći dźeń hišće pod kontrolu njeje, zdźěli dźensa rěčnik wo­krjesa we Wernigerodźe. Na někotrych blakach je so woheń dale rozpřestrěwał. Zarjady wuchadźeja z potrjecheneje přestrjenje něhdźe 150 hektarow. Dźensa dopołdnja chcychu tam hašenske lětadła a helikoptery zasadźić štož ma so wot­powědnje po časach koordinować. Tole přewozmje techniske zasadźenske wjednistwo z Goslara.

Surowy nadpad w Kanadźe

Na přeprošenje zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD, srjedźa) su ministerscy prezidenća wuchodoněmskich brunicowych krajow minjeny pjatk w Sprjewinym Dole wo strukturnej změnje wuradźowali. Na dźěłowej rozmołwje wobdźěli so społnomócnjeny za wuchodnu Němsku Carsten Schneider (naprawo), sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU, 2. wotprawa), jeho braniborski kolega dr. Dietmar Woidke (SPD, 1. wotlěwa) kaž tež ministerski prezident Saksko-Anhaltskeje dr. Reiner Haseloff (CDU). Foto: Lausitznews/Erik-Holm Langhof

Merzma wolóženje za njedosahace

póndźela, 05. septembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda CDU Friedrich Merz je třeći paket z wolóženjemi amploweje koalicije jako njedosahacy kritizował. Prawje je, zo rentnarjo a studowacy energijowu pawšalu dóstanu, Merz wčera w lětnim interviewje ARD zwurazni. Ale hač woprawdźe ludźom dosaha, kotrychž dochody leža runje tak nad hranicu bydlenskeho pjenjeza abo sadźbow socialneje pomocy, budźe so pokazać. „Woni dyrbjeli za potrjechenych wjace činić“, Merz wuzběhny. Dale wón měni, zo budu so zamołwići hospodarstwa hóršić, dokelž njeje so na nje mysliło. „A hospodarstwo, to njejsu wulkokoncerny, to su statysacy małych ­a srjedźnych předewzaćow. Wone koalicija zanjecha.“

Nord Stream 1 dale bjez płuna

póndźela, 05. septembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN) Ruski statny koncern Gazprom je pjatk njewočakowano zdźělił, zo njebudźe najprjedy raz žadyn płun přez Nord Stream 1 dodawać. Přičina toho je zmylk w staciji Portowaja, zdźěli Gazprom. Dołhož njeje problem rozrisany, njemóže płun po pipeline běžeć.

Zwjazkowa agentura za syće na tym dwěluje. „Wot ruskeje strony potwjerdźene njedostatki njejsu po hódnoćenju zwjazkoweje syćoweje agentury technisce přičina, dodawanja płuna haćić“, zarjad zawčerawšim zdźěli. Podobnje wupraji so tež předewzaće Siemens Energy jako zhotowjer pječa potrjecheneje turbiny, z kotrejež po wšěm zdaću wolij wuběži.

Jenički zwisk, po kotrymž móže Ruska płun do Němskeje dodawać, skići pipeline Waidhaus. Wodźenski system, kotryž wjedźe po Ukrainje, přez Słowaksku do Awstriskeje a Němskeje. Po tymle systemje pak je dotal jenož mało płuna abo scyła žadyn płun do Němskeje dóšoł. Přede­wšěm z Norwegskeje, Belgiskeje a Nižozemskeje płun do Němskeje běži štož bě naposledk samo wjace hač z Ruskeje.

To a tamne (05.09.22)

póndźela, 05. septembera 2022 spisane wot:

Wěcynjewustojneho kurjenja kołća dla je pčołar w Porynsko-Pfalcowskej něhdźe 400 kwadratnych metrow lěsa zapalił. Při tym je 42lětny pjatk popołdnju přewjele kura zadychał, čehoždla dyrbjachu jeho na městnje lěkować. Nětko přepytuje policija pad njekedźbliweho zadźerženja dla. ­Cyłkownje 55 wohnjowych wobornikow z jědnaće jězdźidłami je płomjenja hašało.

Dźakowano dokładnemu hladanju je w Šwicarskej nopawa z dwěmaj hłowomaj starobu 25 lět docpěła. Na swojich narodninach zawčerawšim w Genfskim přirodnym historiskim muzeju su hladarjo tam bydlace zwěrjo z mjenom ­Janus ze zubnej šćětku wumyli. Nopawu wšědnje kupaja, prawidłownje masěruja, ze specielnej dietu zapleńča a wobstajnje na staw derjeměća kontroluja. Amfibija bu po Janusu, romskim Bohu z dwěmaj wobličomaj, pomjenowana.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND