Pomocny pakćik předewzaćam
Braniborske knježerstwo chce žołmje insolwencow zadźěwać
Podstupim (dpa/SN). Braniborske knježerstwo přihotuje so na swójski pomocny paket za předewzaća hladajo na stupace płaćizny energije a surowiznow. Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) wčera w Podstupimje po zetkanju ze zastupjerjemi předewzaćow a zwjazkow wuzběhny, zo dyrbi pomocny paket třicyfrowy wolumen měć. „Na kóždy pad je tajka pomoc trěbna“, wón podšmórny. Zo pak móhł Zwjazk scyła pomhać, dyrbi tutón oficialnje nuzowu staciju deklarować, tak zo móhli kraje kredity brać, podobnje kaž bě to hižo w zwisku z koronapandemiju. Kaž Dietmar Woidke zdźěli, wón hižo tydźenje na tajke nuzowe wozjewjenje čaka. „Jelizo dźěćo hižo w studni leži, je přepozdźe.“ Zwjazkowe knježerstwo njeměło chabłać. „Dyrbimy předewzaćam a ludźom w kraju nětko pomhać.“ Krajne knježerstwo chce předewšěm žołmje insolwencow zadźěwać.
Přirodźe nješkodźeć
Porjedźenka
Bywši bamž Jan Pawoł I. (1912–1978) bu njedawno zbóžnoprajeny, a nic, kaž smy w rubrice „Cyrkej a swět“ we wčerawšim wudaću SN mylnje pisali, swjatoprajeny.
Redakcija SN
Města pruwuja lutowanske móžnosće
Annaberg-Buchholz/Kamjenica (dpa/SN). Swěca we woknach, wobswětlene debjenki na dróhach, swěćate hodowne štomy: W adwentnym času swěca na mnohich blakach wosebitu naladu wuprudźa, předewšěm w Rudnych horinach. Energijoweje krizy dla chcedźa w někotrych městach při hodownym wobswětlenju lutować. „Hody su swjedźeń nadźije“, wuzběhny rěčnica města Annaberg-Buchholz Annett Flämig. Tradicionalne wobswětlenje hasnyć abo zakazać by z jeje wida wopačny signal był. Přiwšěm pytaja w rudnohórskim měsće za móžnosćemi energiju lutować. Tak ma so hodowny štom lětsa jenož za wotewrjenski čas hodownych wikow swěćić a w nocy hasnyć. Podobne pruwuja tole nastupajo hodownu pychu. Tež dalše lutowanske móžnosće kołowokoło hodownych wikow přepruwowachu, Flämig wuzběhny. Tak wobličichu, kelko město za hodowne wobswětlenje płaći a kotre přidatne kóšty su hladajo na stupace energijowe płaćizny móžne. Mnohe komuny su minjene lěta w zwisku z wobswětlenjom za hodowny čas do LED-techniki inwestowali a tak přetrjebu miliny znižili.
To a tamne (13.09.22)
Jan Pawoł I. swjatoprajeny
Vatikan (B/SN). Jan Pawol I. (1912–1978) je po jenož 33 dnjach jako bamž na zajeće Božeje ručki zemrěł. Swjaty wótc Franciskus je njedawno na swojim prědowanju k swjatoprajenju Jana Pawoła I. na Pětrowym naměsće w Romje z dorazom před populistami warnował. Po jeho měnjenju wužiwaja tući krizowe časy, zo bychu jako dobroćeljo wustupowali a swoju nahladnosć a móc powjetšili. Strach hrozy, zo woni ludźi emocionalnje wobwliwuja. „Začuća rozčerćenosće abo stracha před přichodom polěkuja zranliwosći čłowjekow“, praji Swjaty wótc.
Jandźel Kalkutty
W Němskej ćěriwo najdróše
Wiesbaden (dpa/SN). Ze zakónčenjom tankoweho rabata kónc awgusta je ćěriwo w Němskej zaso dróše hač we wšěch susodnych statach EU. Kaž Zwjazkowy statistiski zarjad dźensa rozprawja, bě superbencin 5. septembra přerěznje 2,07 eurow drohi. Jenož w Danskej a Nižozemskej bě superbencin podobnje drohi kaž w Němskej. Najtuńšo móžachu šoferojo w Pólskej tankować. Tam zapłaćichu mjenowany dźeń za liter superbencin 1,38 eurow.
Z ofensiwu pokročuja
Kijew (dpa/SN). Postup ukrainskeho wójska na wuchodźe kraja dźe po informacijach z Kijewa dale. „Wuswobodźenje sydlišćow w kónčinomaj Charkiw a Donjeck pokročuje“, zdźěli dźensa ukrainski generalny stab. Dohromady su ukrainscy wojacy wjace hač 20 sydlišćow w běhu minjenych 24 hodźin wróćo zdobyli. Ofensiwow ukrainskeho wójska dla je ruske zakitowanske ministerstwo kónc tydźenja wotćah swójskich jednotkow z regiona Charkiw wozjewiło.
Lapid do Berlina přijěł
Wulka Britaniska žaruje wo zemrětu kralownu Elizabeth II. Statny ...
Po eklaće so dale wo reformy prócuja
Frankfurt nad Mohanom (dpa/SN). Po blokadźe reformam napřećo kritiskich biskopow na synodalnej zhromadźiznje němskich katolikow su podpěrarjo daloko sahacych změnow dale bojowniscy. Předsyda biskopskeje konferency Georg Bätzing po swójskich słowach na wotstup njemysli. „Polo tym njepřewostajimy, kotřiž so hibać nochcedźa“, rjekny wón minjeny pjatk w Frankfurće nad Mohanom a wuzběhny znowa „njesměrny ćišć přeměnjenjow“ za katolsku cyrkej. „Móže jenož doprědka hić.“
Na štwórtej synodalnej zhromadźiznje bě štwórtk wječor wothłosowanje wo teksće, měrjacym so na liberalizaciju seksualneje moralki cyrkwje, na biskopach zwrěšćiło (SN informowachu). W powšitkownym wothłosowanju bě tekst drje 82 procentow podpěry našoł, ale jenož 33 biskopow hłosowaše za njón, 21 bě přećiwo tomu, dwaj so hłosa wzdaštaj. Hdyž tekst „tajki wusahowacy wotum cyłkowneje zhromadźizny nańdźe a nic dwutřećinowu wjetšinu biskopow, da něšto rozpaduje, štož rozpadować njesmě“, rjekny Bätzing. W swójskim biskopstwje Limburg chce wón tekst předpołožić.
Starosća so planow Šwicarskeje dla
Bern/Stuttgart/Berlin (dpa/SN). Šwicarske plany za kónčne składźišćo atomowych wotpadkow a připrawy za zapakowanje blisko mjezy do Badensko-Württembergskej su protest a starosće wobydlerjow zbudźili. Němske města a gmejny při Wysokim Rynje kritizowachu planowany twar připrawy za palne elementy na stejnišću Würenlingen, něhdźe 15 kilometrow južnje němskeje gmejny Waldshut-Tiengen. To woznamjenja 67 000 ludźom wulke poćeženje, wčera wjacori wjesnjanosća zdźělichu.
„Namjety za stejnišća na wědomje bjerjemy a budźemy je we wuměnje ze swojimi šwicarskimi susodami pruwować“, statne ministerstwo Badensko-Württembergskeje wozjewi. Plany Šwicarskeje su najprjedy jenož mjezykročel w hišće njewotzamknjenym procesu. Poprawne kónčne składźišćo atomowych wotpadkow ma blisko němskeje gmejny Hohentengen nastać. Radioaktiwne smjeća chcedźa tam w sta metrach hłubokosće składować. Před něšto lětami běchu so Šwicarjo hišće za druhe stejnišćo rozsudźili.
