Minus kasow tematizowali

pjatk, 23. septembera 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa wo wočakowanym deficiće zakonskich chorobnych kasow we wysokosći wjacorych miliardow eurow wuradźował. Zapósłancam předležeše naćisk zakonja ministra za strowotnistwo Karla Lauterbacha (SPD), kiž předwidźi mjez druhim zwyšenje přinoška wo 0,3 procenty. Wobjimuje pak tež přiražku Zwjazka dweju miliardow eurow. Cyłkowny paket financowanja ma deficit 17 miliardow eurow wurunać. Nimo toho debatowachu wo naćisku CDU/CSU k energijowej krizy.

Direktne rozestajenje w UNO

pjatk, 23. septembera 2022 spisane wot:

New York (dpa/SN). Ukraina a jeje zapadni partnerojo su so w Bjezstrašnostnej radźe UNO raznje z Ruskej rozestajeli. Ukrainski wonkowny minister Dmytro Kuleba a jeho ruski kolega w zastojnstwje Sergej Lawrow zetkaštaj so wčera prěni króć po zahajenju wójny wosobinsce w najmócnišim gremiju UNO w New Yorku. Kuleba wumjetowaše Ruskej ćežke wójnske złóstnistwa a bě sej wěsty, zo njemóže Ruska tutu wójnu dobyć. Hłowni diplomaća USA, Němskeje a dalšich zapadnych krajow wuprajichu so po­dobnje. Lawrow wumjetowaše Ukrainje a wobwinowaše zapadne kraje, zo so z dodawanjom brónjow Kijewej bjezpo­srědnje do wójny měšeja.

Ruska bě kónc februara Ukrainu nadpadnyła. Minjene dny bě ruski prezident Wladimir Putin připowědźił, zo chce we wobsadźenych kónčinach wobydlerjow wo přistupje k Ruskej wothłosować dać. Tole wobhladuja mjezynarodnje jako ludowe prawo ranjace. Nimo toho je wón mobilizowanje 300 000 rezerwistow připowědźił.

Wobornikam so dźakował

pjatk, 23. septembera 2022 spisane wot:
Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je so minjeny kónc tydźenja wohnjowym wobornikam, zwjazkowej woborje, zwjazkowej policiji, techniskemu pomocnemu skutkej kaž tež Čerwjenemu křižej a dalšim pomocnym organizacijam za njesebičny bój přećiwo wulkemu wohenjej w Sakskej Šwicy dźakował. Cyłkownje 18 pomocnikam přepoda wón na zarjadowanju na twjerdźiznje Königstein Saksku me­dalju lěsnych wohenjow 2022, kotruž bě wón sam iniciěrował. Z njej dźakowaše so žonam a mužam, kotřiž su „hač k wučerpanju“ pomhali. Sakska je 3 500 medaljow zhotowić dała. Dalše dźakne zarjadowanje budźe w Torgauwje. Foto: Steffen Unger

To a tamne (23.09.22)

pjatk, 23. septembera 2022 spisane wot:

Pozdatne znjezboženje lětadła su wčera wjacori wobydlerjo w delnjosakskim Nettlingenje njedaloko Hildesheima wobkedźbowali a policiju informowali. Małe lětadło bě napadnje nisko lećało, so na bok chilało a so za štomami zhubiło. Wjacore wohnjowe wobory z něhdźe 50 čłonami, chorobne awto, tři policajske awta a dwaj helikopteraj so na to na městno njezboža podachu. Njezbožo pak wukopa so jako zwučowanje nuzoweho pada, policija zdźěli. Po nim wróći so pilot zaso na swoje domjace lětanišćo.

Nakładne awto z motorowej piłu na třěše je patrulja awtodróhoweje policije na awtodróze A113 pola Schönefelda južnje Berlina zadźeržała. Kaž policija zdźěla, bě piłu „drje něchtó zabył“. K tomu wozjewi wona fota w interneće, na kotrychž bě wona jasnje widźeć. Po tym, zo bě šofer nastroj zrumował, smědźeše dale jěć.

Wo wolóženjach wuradźowali

štwórtk, 22. septembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je so dźensa ze zwyšenymi płaćiznami za energiju a z móžnosćemi pomocy na dobro ludźi zaběrał. Zapósłancam předležeše naćisk zakonja, z kotrymž chcyło amplowe knježerstwo hladajo na inflaciju wšelake wolóženja zmóžnić. Tak chcedźa bjezdawkowu zakładnu sumu, bjezdawkowu dźěćacu sumu a dźěćacy pjenjez zwyšić. Ze změnu dochodoweho dawkoweho tarifa ma so tomu zadźěwać, zo maja ludźo najebać wyšu mzdu mjenje pjenjez.

Tanki za nalětnju ofensiwu

Berlin (dpa/SN). Zakitowanski fachowc CDU Roderich Kiesewetter chce direktne dodawanja tankow Ukrainje za nalětnju ofensiwu přesadźić. Z bórze so zahajacej „błóćanej dobu“ su wulke wojerske operacije nazymu a w zymje jenož we wobmjezowanej formje móžne, rjekny bywši połkownik zwjazkoweje wobory nowinarjam. K přihotowanju nalětnjeje ofensiwy měli so Ukrainje tohodla hižo nětko třělcowske, transportne a bojowe tanki přewostajić.

Dalša pomoc přećiwo chorosćam

Tež wčera wječor su ludźo w Iranje na dróhu šli a přećiwo režimej protestowali. Při tym je znajmjeńša šěsć ludźi žiwjenje přisadźiło, mjez nimi policist. Nastork protestow je smjerć młodeje žony na policajskej straži. Nabožna policija bě 22lětnu Mahsu Amini zajała, dokelž bě pječa „njeislamsce“ zdrasćena. Na straži so wona zwjeze a w chorowni wudycha. Foto: dpa/Stringer

Kubłanje tema w sejmje było

štwórtk, 22. septembera 2022 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Sakski kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) chce hladajo na pobrachowacych wučerjow a z tym zwjazany wupad wučby na šulach swobodneho stata wšitke móžnosće wučerpać. Zo wostanu najebać wšě prócowanja městna po wšěm kraju, wosebje pak we wjesnych kónčinach njewobsadźene, pokazuje, zo njebrachuje na pjenjezach abo městnach, ale zo pobrachuja požadarjo, rjekny Piwarz wčera w krajnym sejmje. Wón chcył tuž wučerjow ­optimalnje zasadźić. Potencial widźi tež w přidružnikach a wukrajnych wučerjach. Debatu wo kubłanskej politice bě sej Lěwica žadała. Před parlamentom demonstrowaše samsny čas něhdźe 700 ludźi, mjez nimi wučerjo, starši a kubłarjo. Woni warnowachu před „sypnjenjom“ kubłanskeho systema.

Drjewo dróše

štwórtk, 22. septembera 2022 spisane wot:
Wiesbaden (dpa/SN). Hladajo na wysoke płaćizny za płun, wolij a milinu chce dale a wjace ludźi w Němskej z drjewom tepić – tola tež te je so chětro podróšiło. Płaći­zny za palne drjewo a drjewjane pelety za kachle a tepjenja su so w awgusće wo nimale 86 procentow porno měsacej do toho zwyšili, zdźěli zwjazkowy statistiski zarjad dźensa we Wiesbadenje. Płaćizny za přetrjebarjow zwyšichu so samsny čas wo 7,9 procentow. Přičiny za nadpřerězne zwyšenje płaćiznow su nimo sylneho naprašowanja tež wyše kóšty za wobstaranje a transport drjewa. W nowych domach wužiwaja ludźo kachle w prěnim rjedźe jako přidatnu móžnosć tepjenja za jednu abo wjacore rumnosće. Hewak wužiwaja druhe energijow žórła.

Žada sej chłostanje Ruskeje

štwórtk, 22. septembera 2022 spisane wot:

Kijew/New York (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je sej wot Zjednoćenych narodow chłostanje Ruskeje za nadpadowu wójnu přećiwo swojemu krajej žadał. „Su złóstnistwa přećiwo Ukrainje skućili a žadamy sej chłostanje“, rjekny Zelenskyj wčera we widejowym poselstwje před hłownej zhromadźiznu UNO w New Yorku. Ruska měła so chłostać za mordarstwa, krjudowanja, poniženja a zahubne turbulency, do kotrychž je Ukrainu storčiła.

Runočasnje stej sej Ukraina a Ruska wčera jatych wuměniłoj w nimale sydom měsacow trajacej wójnje. Cyłkownje 205 jatych Ukrainjanow su pušćili, Ukraina přepoda 55 ruskich wojakow.

W Ruskej su wčera přećiwo wot Krjemla wukazanym mobilizowanju 300 000 rezerwistow protestowali. Policija je po ličenju aktiwistow za čłowjeske prawa nimale 1 400 ludźi we 38 městach zajała, najwjace w Pětrohrodźe a Moskwje. Po wozjewjenju wukaza spytachu mnozy Rusku wopušćić. Lěty do wukraja běchu spěšnje wuknihowane.

To a tamne (22.09.22)

štwórtk, 22. septembera 2022 spisane wot:

Při wobchadnych kontrolach na spočatku noweho šulskeho lěta w Sakskej je policija wjace hač 3 300 přeńdźenjow zwěsćiła. Najčasćišo su šoferojo wobmjezowanje spěšnosće ranili, nutřkowne mi­nisterstwo zdźěli. Na to su 2 170 šoferow z pokutu warnowali a 360 chłostankow wukazali. Kontrole trajachu tři tydźenje hač do 16. septembra.

Plantažu konopje na ležownosći klóštra su grjekscy policisća na kupje Kreta zapadnje přistawneho města Herakliona namakali, z wjace hač 1 100 rostlinami. Skućićeljo, za kotrymiž hišće pytaja, běchu płót přerězali a wulce profesionalnje puć za ćeknjenje a zastaranje twarili. Samo hat su zapołožili, zo móhli rostliny krjepić. Na kupje namakaja stajnje zaso plantaže konopje. Znjewužiwanje klóštra pak ludźi wosebje rozhorja. Skućićeljo běchu so jako putnicy wudawali.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND