Ze serbopolitiskeje debaty

póndźela, 15. julija 2019 spisane wot:

„Jednanska strategija k skrućenju prawow Serbowkow a Serbow“ rěkaše tema poslednjeje serbopolitiskeje debaty nachilaceje wólbneje doby w Sakskim krajnym sejmje. Wo pozicijach zapodawarki wotpowědneho namjeta, frakcije Lěwicy, su Serbske Nowiny 4. julija rozprawjeli­. Wotbłyšćujemy dźensa přinoški­ dalšich zapósłancow nimo AfD, kotraž njebě so słowa jimała.

To a tamne (15.07.19)

póndźela, 15. julija 2019 spisane wot:

Wjace hač tysac kilometrow z awtom po puću byli su štyrjo młodostni w starobje mjez dźesać a 14 lětami w Awstralskej. Policija móžeše skupinu ćeknjenych skónčnje w zwjazkowym staće New South Wales dosahnyć. Dźěći běchu w domjacym Rockhamptonje z awtom jednoho z nanow wotjěli a samo rozžohnowanski list zawostajili. Na dyrdomdejsku jězbu wzachu pjenjezy a material za wudźenje sobu. Motiw młodostnych za wulět njeje hišće doskónčnje znaty.

Awto na awtodróze ćišćeć dyrbjał je šofer na A 4 mjez Hornim Wujězdom a wotpočnišćom Hornja Łužica, po tym zo bě jemu sobotu dopołdnja bencin wušoł. Sta šoferow dyrbješe so na jednočarowej dróze awtodróhoweho twarnišća za 43lětnym „nastupić“. Při tym nasta dźesać kilometrow dołhe haćenje, kotrež so hakle po dobrej hodźinje zaso rozpušći.

Ruske rakety za Turkowsku

pjatk, 12. julija 2019 spisane wot:

Ankara (dpa/SN). Prěnje ruske rakety­wotwobaranske systemy su po puću do Turkowskeje, zdźěli dźensa zakitowanske ministerstwo w Ankarje. Konflikt mjez USA a Turkowskej so tak dale přiwótřa. Knježerstwo USA je so masiwnje přećiwo zasadźenju ruskeho raketoweho systema w powětrowym rumje NATO wuprajiło a ze sankcijemi hrozyło. Hižo loni běchu sankcije zajeća ameriskeho duchowneho w Turkowskej dla hospodarstwu kraja jara­ zeškodźeli.

Njewjedra zachadźeli

Trier (dpa/SN). Njewjedro ze sylnym dešćom a krupami je wčera wječor wohnjowych wobornikow w porynsko-pfalcskim Trieru zaběrało. Tam zličichu w nocy na wšě 220 zasadźenjow. Na zbožo so nichtó zranił njeje. Njewjedro pak je so masiwnje na wobchad, wosebje železniski wuskutkowało. Tež w Delnjej Sakskej mějachu wobornicy njewjedra dla ruce połnej dźěła, při čimž běštej měsće Papenburg a Haren wosebje potrjechenej.

Zhromadnje telefonowałoj

Po nimale cyłej Němskej su nětko lětnje prózdniny. Štóž so do šwicarskich horin poda abo snano nad nimi z lětadłom leći, móže tam cyle wosebity wuměłski objekt wobdźiwać. Wuměłc Saype je tam swoje slědy zawostajił a hobersku, něhdźe 2 500 kwadratnych metrow wulku přirodowu twórbu z mjenom „The Smugglers of Friendship!“, přełožene pašowarjo přećelstwa, zawostajił. Wužiwał je za nju cyłkownje 1 000 litrow biologiskeje barby, kotraž so poněčim zaso wottwarja. Skedźbnjeć ma twórba na francosko-šwicarske přećelstwo. Foto: picture alliance/Laurent Gillieron

Drježdźany (dpa/SN). Institut za hospodarske slědźenje Ifo je Zwjazk a kraje warnował, mjez ludźimi we wot kónca zmilinjenja brunicy potrjechenych kónčinach z wulkimi přilubjenjemi wočakowanja budźić, kotrež njejsu znajmjeńša krótkodobnje zwoprawdźomne. To rjekny zastupowacy šef instituta Joachim Ragnitz wčera w Drježdźanach. Móhło to w regionach k desiluzijam wjesć. Je zmylk w myslenju, hdyž z toho wuchadźeš, zo z wjele pjenjezami tež wjele wuskutkuješ. „Najwjetši problem za Łužicu njeje skónčenje wudobywanja brunicy. Najwjetši problem je raznje woteběrace dźěłokmane wobydlerstwo“, Joachim Ragnitz podšmórny.

Merkel přijědźe do Sakskeje

pjatk, 12. julija 2019 spisane wot:
Zhorjelc/Drježdźany (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) při­jědźe přichodnu póndźelu do Sakskeje. W Zhorjelcu chce wona zhromadnje z ministerskim prezidentom Michaelom Kretschmerom (CDU) a šefom předsydstwa koncerna Siemens Joewom Kaeserom twornju Siemens wopytać. Tam mjez druhim wo to póńdźe, kak ma předewzaće zhromadnje ze swobodnym statom Zhorjelsku twornju do přichoda wusměrić a strukturnu změnu we Łužicy podpěrać a pohonjeć. Wječor potom wobdźěli so Angela Merkel na zetkanju žónskeje syće w Drježdźanskim Albertinumje. Syć zwjazuje žony ze wšěch wobłukow towaršnosće.

Düsseldorf (dpa/SN). Bywši intendant Zapadoněmskeho rozhłosa (WDR) Fritz Pleitgen ma swobodu měnjenja w medijach za wohroženu. „Homogene rozprawnistwo, kaž smy je pola temow nastupajo Grjeksku, stawk lokomotiwnikow, Rusku, brexit abo Trumpa dožiwili a hišće dožiwjamy, je poněčimna smjerć demokratije“, měni 81lětny Pleitgen dźensa w nowinje Handelsblatt. Wón wobkedźbuje to w mnohich wažnych prašenjach. „Wšitcy pochoduja do samsneho směra, častodosć w přezjednosći z knježacym měnjenjom w politice. To je jara strašne. Něhdy mějachmy wjace zwady wo směr, na přikład w politice wuchodej­ napřećo. Tehdy běchu fronty w kraju jasne.“

Mnohotnosć měnjenjow zachować, je nic naposledk nadawk zjawnoprawni­skeho rozhłosa. Tón ma z priwilegom popłatka móžnosć, najebać razne změny w medijowej branši swoju funkciju spjelnić. „Z ryzy připowědźenjemi lutowanja njeje to dawno wotbyte“, Pleitgen praji. Wažny je program. Wo tym dyrbja bóle rěčeć a so wadźić a nic jenož wo pjenjezy. Zo sćelaki ze srědkami rozhłosoweho popłatka swědomiće wobchadźeja, je Pleit­genej samozrozumliwosć.

To a tamne (12.07.19)

pjatk, 12. julija 2019 spisane wot:

Swój bydlenski mobil mylnje zapalił je 76lětny w durinskim Kammerforsće. Do toho bě z płunowym palakom njerodź wotpalił. Płomjenja pak přeskočichu na třěchu, pod kotrejž campingowy mobil steješe. Muž drje hišće spyta z awtom pod třěchu wujěć, njemóžeše pak je wjace wuchować. Bydlenski mobil a třěcha stej dospołnje zničenej. Wěcna škoda wučinja šwarne 50 000 eurow.

Štóž na horu Zugspitze pućuje a chce w Knorr-hěće přenocować, dyrbi při zachodźe swój spanski měch najprjedy raz do mikrožołmaka tyknyć. 30 sekundow při 600 wattach ma njewitanym hosćom – šćónam – žiwjensku swěcu hasnyć. Njelube překasancy-drapy běchu minjene lěta stajnje zaso problemy w alpskich přebywanišćach načinjeli. Nětko su mě­jićeljo hětow skutkownu naprawu našli, a pućowarjo su ju přiwzali.

Iran konflikt dementuje

štwórtk, 11. julija 2019 spisane wot:

Teheran (dpa/SN). Iranske rewoluciske gardy su dementowali, zo je w Perskiskim zaliwje ke konfliktej z britiskej łódźu dóšło. „Minjene 24 hodźin njemějachmy w potrjechenej kónčinje žadyn konflikt z wukrajnymi łódźemi, tež z britiskimi nic“, zdźěleja rewoluciske gardy na swojej internetnej stronje. Rěčnik britiskeho knježerstwa je dźensa rano zdźělił, zo běchu so iranske łódźe w zaliwje britiskemu wolijowemu tankowcej do puća stajić chcyli. Britiska fregata pak je tomu zadźěwała.

Mortwi při njewjedrach

Athen (dpa/SN). Sylne njewjedra su sej na sewjeru Grjekskeje minjenu nóc znajmjeńša šěsć smjertnych woporow žadali. Mjez mortwymi su turisća z Čěskeje, Rumunskeje a Ruskeje. Wosebje potrjechena bě mjez dowolnikami woblubowana połkupa Chalkidiki. Tam běchu padace štomy wjacorych ludźi morili. Čěskaj mandźelskaj zemrěštaj, jako wichor jeju bydlenski mobil sobu hrabny. Njewjedra slědowachu na žołmu horcoty z temperaturami hač do 40 stopnjow.

Tež Salzburg dróhi zawěra

Nowy model japanskeho superspěšnika N700 Shinkansen bullet train tuchwilu na pospytowej čarje w centralnojapanskim Mishima­ z nowym baterijowym systemom wupruwuja. Baterije móža wužiwać, je-li ćah wupadnjeneho milinowoda na čarje, w tunlu abo na mosće stejo wostać dyrbjał. Hewak docpěwa wón wjace hač 300 km/h. Foto: dpa/MAXPPP

nowostki LND