Za „lěpšu“ Čěsku

pjatk, 30. oktobera 2020 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Něhdyši předsyda lěta 2017 nastateho hibanja Milion chvilek Mikuláš Minař je Towarstwo Pro ČR załožił. Z jeho skutkowanjom wotmysli wón Čěsku „změnić k lěpšemu“. Jeho korporacija ma tuž zaměr „wutworić swobodny, sprawny a wěsty kraj“. Takle zwuraznja to zało­ženski dokument, kiž je Minař w zjawnym registru publikował. Spočatk oktobra bě ekspředsyda Milion chvilek wo­zjewił, zo klětu z nowym politiskim projektom do wólbow sejma zasahnje a zo chce je zhromadnje z nětčišej opo­ziciju dobyć. Z nadawkom towarstwa po wudawanju Minařa bywa, zhromadźić a podpěrować ludźi kaž tež iniciatiwy, kiž su zwólniwe, za Pro ČR zdokonjeć wšo štož je w jich mocach. „Sonimy wo kraju z kwalitnymi politikarjemi a aktiwnymi wobydlerjemi, sonimy wo rozkćěwacym, swobodnym, zamołwitym, sprawnym a wěstym kraju, sonimy wo kraju, w ko­trymž na nikoho njezabudu. Wěrimy: Jeli zo so w tutym prócowanju wo změnu našeho kraja zjednoća ludźo, kotřiž to runje tak widźa, zrodźi so towaršnostna móc, kiž změni Čěsku republiku k lěpšemu“, wěšći załoženski dokument přichod.

To a tamne (30.10.20)

pjatk, 30. oktobera 2020 spisane wot:

W spanskim wobleku nakupować hić je nawoda jedneje z Duisburgskich kupnicow zakazał. Wón bě so nad žonu mjerzał, kotraž dopołdnja w spanskim wo­bleku zhromadnje ze swojej dźowku, kiž bě runja tak zdrasćena, nakupowaše. Po tym zo bě žonje přećelnje prosył, wobchod wopušćić, powěsny při durjach taf­lu ze zakazom. Nakupy tajkeho razu su „z hygieniskich přičin njeakceptabelne“.

Na awtodróhu zabłudźił je so młody psyk njedaloko sewjerorynsko-westfalskeho Herforda. Do toho bě kolesowar do štyri měsacy stareho Jack Russella zajěł­. Wustróžany pos ćekny na A 2 a běhaše bjez orientacije tam a sem a wo­hrožowaše wobchad. Šoferojo awtow informowachu policiju. Připadnje přitomna škitarka zwěrjatow přewostaji zastoj­nikam sak a transportnu kistu. Mjeztym je „Paul“ zaso pola swojeho wobsedźerja.

Zaso protesty w Pólskej

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). We wjacorych pólskich městach su wčera zaso tysacy ludźi přećiwo přiwótřenemu prawu na wotehnaće na dróhu šli. Bě to mjeztym sedmy dźeń protestow, po tym zo bě wu­stawowe sudnistwo noworjadowanje wopod­statniło. Po tym njesmědźa žony dźěćo tež potom wotehnać, hdyž je wone w maćernym žiwoće ćežko zbrašene. W třećim najwjetšim měsće Łódźi zhromadźi so 20 000 přewažnje młodych ludźi­. Knježacu stronu PiS kritizowachu na plakatach z jaknymi wudmami.

EU wuradźuje wo pandemiji

Brüssel (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo Europskeje unije su dźensa wo zhromadnym postupowanju přećiwo druhej žołmje koronapandemije wuradźowali. Na widejowej konferency dźěše předewšěm wo zhromadnu strategiju šćěpjenja a wo wuslědźenje kontaktnych wosobow. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) bě so ze swojimi kolegami před tydźenjomaj dojednała, w pandemiji přichodnje wušo hromadźe dźěłać.

Nowe zakazy w Francoskej

Zastupjerjo zarjadowanskeje branše su wčera w Berlinje demonstrowali, zo bychu na swoje połoženje skedźbnili a sej wjace podpě­ry ze stron stata žadali. Něhdźe 6 000 demonstrantow ćehnješe nimo Reichstaga k Braniborskim wrotam. Tam porěčachu k nim wuměłcy kaž Roland Kaiser, Frank Zander abo Campino, spěwar skupiny Die Toten Hosen. Foto: dpa/Sebastian Gabsch

Testy optimalnje zasadźeć

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Z jednej milionu eurow spěchuje Sakska slědźenski projekt za optimalne zasadźenje korona­testow. „Dźakowano digitalnemu rozrisanju smy najlěpše wužiwanje testow nama­kali a to je wažny wobstatk našeje strategije k wobmjezowanju pandemije“, rjekny minister za wědomosć Sebastian Gemkow (CDU) wčera w Drježdźanach. Wuslědki slědźenjow nochcedźa jenož na aktualnu pandemiju nałožować, ale tež při přichodnych infekcijach zasadźeć.

Zaměstnić chcedźa předewzaće w Zhorjelskim Center of Advanced Systems Understanding (CASUS), jednym z na interdisciplinarne zhromadne dźěło wše­lakich wědomostnych wobłukow wu­směrjenym wotrjedźe Helmholtzoweho centruma w Drježdźanach-Rossendorfje. Wuslědźić chcedźa na zakładźe aktualnych datow móžne scenarije, kak móhło so w Němskej problemam při testowanju na infekcije zadźěwać a kak móhli so móžnosće optimalnje zasadźeć. K tomu słuša zwěsćenje kapacitow wšědnych přepytowanjow a zmysłapołne rozdźě­lenje testowanskich centrumow. Prěnje wuslědki maja klětu nazymu předležeć.

Kretschmer gratuluje Kamjenicy

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:

Drježdźany/Kamjenica (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretsch­mer (CDU) je Kamjenicy k wuzwolenju za Europsku kulturnu stolicu 2025 gra­tulował a městu wobšěrnu podpěru krajneho knježerstwa přilubił. Wone chcyło tomu přinošować, „zo stanje so 2025 z cyle wosebitym lětom, z wuprudźenjom, impulsom za Kamjenicu, Saksku, Němsku a wšu Europsku uniju“, rjekny Kretsch­mer wčera we widejowym poselstwje po oficialnym wozjewjenju jury na dobro sakskeho města.

Europska fachowa jury bě wčera namje­towała, Kamjenicu za Europsku kulturnu stolicu powołać. Z tym bě so sakske město přećiwo Hannoverej, Hildesheimej, Magdeburgej a Nürnbergej přesadźiło, kotrež na lisćinje tohorunja móžnych kandidatow stejachu. Hižo minjeny december běchu Drježdźany, Gera a Žitawa wurisanje wopušćić dyrbjeli.

„Kajke to dźěło, kajki to angažement, kelko kreatiwity a mudrych idejow běchu­ za to trěbne“, Kretschmer praji. „Wy sće jury přeswědčili, to je wulkotne.“

Hosćencarjo naprawy šwikaja

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:

Dalše raznje wobmjezowanja koronawirusa dla wukazane

Berlin (dpa/SN). Razne naprawy přećiwo koronawirusej, kotrež bě konferenca ministerskich prezidentow Němskeje zhromadnje ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) wobzamknyła, su mjez hotelow­nikami a hosćencarjemi wulke njezrozumjenje zbudźili. „Předewzaćeljo hotelownistwa a gastronomije chabłaja mjez hněwom a zadwělowanosću“, rje­kny hłowny jednaćel zwjazka Swójbnych předewzaćow Albrecht von Hagen powěsćerni dpa. Zwjazk němskich hotelownikow a hosćencarjow warnowaše, zo hrozy tysacam předewzaćam bjez wobšěr­neje pjenježneje pomocy insolwenca. Hłowna jednaćelka zwjazka Ingrid Hartges so starosća, zo dyrbi wulki dźěl za­wodow zawrěć. Wona je sej wěsta, zo třećina wšěch 245 000 zawodow přichodnu zymu­ njepřetraje. Mnozy su rozsudźeni, přećiwo wukazanemu zawrjenju hosćencow a hotelow sudnisce skoržić. Wiceprezident zwjazkoweho sejma Wolfgang Kubicki (FDP) jich podpěruje: „Namołwjam wšěch potrjechenych, prawniske srědki přećiwo tutym naprawam nałožować.“

Spodźiwna terapija

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:

Wčera wukazane naprawy Zwjazka a zwjaz­kowych krajow dopokazuja, zo njewědźa sej zamołwići politikarjo w boju přećiwo koronawirusej poprawom žaneje žiweje rady wjace. Nětko chłostaja runje tych, kotřiž mějachu raznych zakazow dla hižo wot nalěća najbóle ćerpjeć: hotelownikow a hosćencarjow. Smy so nimale hižo na to zwučili, zo nas z nahubnikom posłužuja, zo steja blida z wulkim wotstawkom a zo dyrbimy swoje daty zawostajić. Mjeztym su tež fachowcy zwěsćili, zo njejsu hosćency wuchadźišćo nowych infekcijow. Kina a dźiwadła su tak a tak lědma hišće dźěłać móhli.

Kak by było, by-li knježerstwo sprawnje přiznało, zo přičiny nowych natyknjenjow z koronawirusom prosće njeznaje. Město toho nam napowědaja, zo budźe po měsac trajacej „terapiji“ wšitko zaso w porjadku. A politikar SPD Lauterbach chce nam policiju do domu pósłać, hdyž so k swójbnemu swjedźenju zetkamy. Hórje wjace njeńdźe. Marko Wjeńka

Najwyši staw

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Ličba registrowanych nowych infekcijow z koronawirusom w Němskej je ze 16 774 padami nowy najwyši staw docpěła. Tole zdźěla Roberta Kochowy institut. Dotalny rekordny staw běchu wčera ze 14 964 padami zwěsćili. Ličba pak njeje z ličbami nalěća přirunajomna, dokelž mjeztym wjace ludźi testuja a tak wjace infekcijow zwěsćeja. Ličba­ smjertny padow wučinja 10 272.

To a tamne (29.10.20)

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:

Na wšě 6,7 kilogramow ćežke a 57 centimetrow wulke dźěćo je so Choćebuskej Carla-Thiemowej chorowni narodźiło, štož je tam dotalny rekord. Šeflěkar žónskeje kliniki rjekny nowinarjam, zo njeje tajke něšto w swojich 25 słužbnych lětach na porodowej staciji hišće dožiwił. Lěkarjo běchu ćěšenka w 37. tydźenju samo­druhosće wurězali. Po krótkim zastaranju na intensiwnej staciji je hólc mjeztym pola swojeje maćerje.

Lubosć k tunjakej (Thunfisch) w tyzach je muža w Awstriskej pohnuła, we wobchodach kradnyć. Policija namaka wjace hač sto tyzow tunjaka w awće muža, po tym­ zo bě detektiwka jeho lepiła. Zastojnikam muž rozłoži, zo tunjaka přewšo lubuje zo měješe strach, zo njemóže konserwy koronakrizy dla wjace kupić. Po zwěsćenju policije bě 50lětny w dźewjeć wobchodach takle „nakupował“.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND