We wobłuku Łužiskeho literarneho dopołdnja je wčera Jaroslav Rudiš w Budyskim Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle čitał. Wón je jedyn z najwuspěšnišich na­šočasnych čěskich spisowaćelow a bu jako mjez Němskej a Čěskej mosty twarjacy ze Zwjazkowym zasłužbowym křižom wuznamjenjeny. Lětsa dósta Myto Karela ­Čapeka. W swojej nowej knize „Gebrauchsanweisung fürs Zugreisen“ Rudiš čitarjow na literarnu jězbu po europskim kontinenće sobu bjerje. Město Budyšin hraje rólu w dźěćatstwje a młodźinje awtora a tak tež w nowostce. Mnozy su sej knihi Jaroslava ­Rudiša po čitanju signować dali. Foto: Maćij Bulank

Wojerecy (SN/CoR). Lětuše lětne schadźowanje Sakskeho zwjazka muzejow wotmě so wot minjeneje soboty hač do dźensnišeho na Wojerowskim hrodźe. Nimo hosćićelskeho stej so wobdźělnikam sobotu tež Wojerowski Zusowy kompjuterowy a Běłowodźanski škleńčerski muzej předstajiłoj. Na wčerawšim dnju eksursijow su zastupjerjo muzealnych zarjadnišćow mjez druhim Čornochołmčanski Krabatowy młyn wopytali.

W srjedźišću fachowych přednoškow steješe dźensa tema „Muzeje a digitalna komunikacija“. „Digitalizacija přiběra, mnohe muzeje pak nimaja hišće wotpowědnu infrastrukturu a personal, zo móhli syć za sebje wužiwać. Chcemy na zeńdźenju na potenciale skedźbnić, kak móža pod ćežkimi wuměnjenjemi tež małe muzeje internetnje komunikować“, wu­zběhny předsydka Sakskeho zwjazka muzejow dr. Sabine Wolfram. Ministerka za kulturu Barbara Klepsch (CDU) skedźbni na wuspěšny sakski spěchowanski projekt, kotryž je k tomu přinošował, zo je dźensa wjace hač 90 muzejow z nimale 300 zběrkami a 25 000 objektami na krajnej digitalnej platformje za zběrki zastupjene.

Lipsk (SN/CoR). Myto Lipšćanskich knižnych wikow 2022 su wčera w třoch kategorijach přepodali. W beletristice bu w Israelu rodźeny a dźensa w Berlinje bydlacy Tomer Gardi za knihu „Eine runde Sache“ wuznamjenjeny. W njej wopisuje jězbu dweju wuměłcow. Prěni dźěl romana charakterizuja kumštna rěč, „złamana němčina“ ze swójskej ortografiju a sado­twar. Druhi dźěl je z hebrejšćiny přełoženy. „Gardi hraje sej runje tak wuměłsce kaž chroble ze zwučenosćemi a wočakowanjemi na roman, wosebje na němskorěčny“, rěka we wopodstatnjenju juryje.

W kategoriji wěcna literatura dósta Uljana Wolf myto za knihu „Etymologischer Gossip – Essays und Reden“. W njej pisa awtorka – sama renoměrowana ­přełožowarka a basnica – „na přewšo kompleksne wašnje“ wo přełožowanju lyriki. Počesćena za přełožk z francošćiny do němčiny bu Anne Weber za knihu „Nevermore“ Cécile Wajsbrot. Kniha sama zaběra so z přełožkom jendźelskeho romana Virginije Woolf do francošćiny.

Myto Lipšćanskich knižnych wikow, kotrež je z dohromady 60 000 eurami dotěrowane, spožčeja wot lěta 2005.

11. měrca 1897 narodźi so pozdźiši wob-lubowany farar a narodowc Jurij Handrik do korčmarskeje swójby w Jaseńcy. Wón bě chowanc Serbskeho seminara a studowaše teologiju w Praze a Fuldźe. 11. nowembra 1923 na měšnika wuswjećeny bě wón dwanaće lět kapłan, mjez druhim w Ralbicach, Radworju, Budyšinje a Chrósćicach, wot 1935 do 1946 farar w Markneukirchenje. Po nawróće fararješe hač do smjerće 17. septembra 1963 w Njebjelčicach. Bě předsyda Praskeje Serbowki a podstarši serbskeho studentstwa. Za lajsku dźiwadłowu skupinu ródneje wsy pisaše a přełožowaše hry, na přikład „Rubježnicy na horje Marijanski Chołm“. Dale pisaše wjele za Katolski Posoł, tež powědančka, wo serbskej narodnej drasće a wo stawiznach Serbskeho seminara. Jako duchowny bě za swoje wu­razne prědowanja a za swój hłuboki ludowy humor znaty a w ludźe woblubowany. Po nawróće ­do Łužicy angažowaše so sylnje za ­po­- wójnske dźěło Domowiny, hač do 1954 bě tři lěta městopředsyda Domowiny. Jako so Domowinske wjednistwo sylnišo na stronu SED koncentrowaše, je wón jenož hišće we wjesnej skupinje Domowiny sobu ­dźěłał. Manfred Laduš