Choćebuz (AP/SN). Na sto gratulantow přichwata zašły pjatk na załožerski jubilejny swjedźeń Serbskeho muzeja do Choćebuza. Mjez swjedźenskimi rěčnikami bě lawdator Jan Budar, direktor Załožby za Serbski lud, kiž nawjaza na komentar jednoho z wuznamnych podpěraćelow w lěće 1994 załoženeho muzeja, braniborskeho ministerskeho prezidenta Manfreda Stolpe (SPD), zo drje kóždy tudyši domoródny serbsku wowku ma. Hory a doły w 30 lětach muzejowych stawiznow přirunowaše rěčnik z młodej sebjewědomej Serbowku, kotraž wuwi so njehladajo wšěch problemow k wažnej atraktiwnej wosobinje narodneje identity Delnjoserbow. Tež dr. Madlena Norbergerowa, předsydka spěchowanskeho towarstwa muzeja, decernent města Choćebuz Thomas Bergner a nowy direktor měšćanskich zběrkow Robert Büschel chwalachu ponowjeny moderny Serbski muzej, kotryž zasłuži sej hišće wjac kedźbnosće w němskej zjawnosći a mjez turistami. Dźěći dnjoweho přebywanišća Strjažow wobrubichu program ze serbskimi spěwami.

Činohrajne studijo při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle pokaza hru „Zhub so, baby, zhub so“ přichodnu póndźelu dwójce a slědowacu wutoru posledni raz. Wšitke předstajenja wotměja so w Budyskim Dźiwadle na hrodźe. Foto: Maćij Bulank

Američanki w Budyšinje zaspěwali

štwórtk, 13. junija 2024 spisane wot:
Chór Greenwich Academy Madrigal Singers – ćěleso to US-ameriskeje holčeje šule w staće Connecticut – je wčera we wobłuku Budyskeho pišćeloweho lěća koncert w cyrkwi swj. Pětra wuhotował. Pod nawodom Erici McCants a z klawěrnym přewodom Kylie Mullins předstaji něhdźe 120 zajimcam twórby mjez druhim Johna Ruttera, Clary Schumann a Larryja Gatlina. Cyrkwinskohudźbny direktor Michael Vetter wudospołni program na pišćelach, hrajo na přikład kompozicije Felixa Mendelssohna Bartholdyja a Johanna Sebastiana Bacha. Přichodnu srjedu je organist Drježdźanskeje cyrkwje Swj. křiža Holger Gehring z hosćom rjadu. Foto: Maćij Bulank

Hudźbny zawrót

štwórtk, 13. junija 2024 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Po cyłym swěće wuhotuje so na najdlěšim dnju lěta, kiž je zdobom z kalendariskim započatkom lěća, potajkim 21. junija, swjedźeń Fête de la Musique. Wosebitosć fety je, zo su wšitke zarjadowanja zdarma přistupne, hudźbnicy hraja bjez honorara.

Z hornjołužiskeho wida najstarši wobdźělnik je Kamjenc, hdźež sta hudźbnikow a tysacy wopytowarjo lětni zawrót słónca hižo wot lěta 2001 po nutřkownym měsće swjeća. Lětuši program wuhotuja mjez druhim Muzikanća Pastwineje hory­, band Bulldoze a skupina Red Tower­ Big Band. Duwo Youngold njezahudźi jenož w Lessingowym měsće, ale tež na zahrodźe Wojerowskeje Kulturneje fabriki. Tam wustupitaj nimo toho mjez druhim spěwar-gitarist Lex Henrikson a skupina Prime Example. W Połčnicy zahraja na přikład Tanja Ertel, Thomas Steinert a skupina Die drei durstigen Zwei.

W Budyšinje – sprjewine město organizuje fetu wot lěta 2022 – bu swjedźeń po informacijach kulturneho běrowa z „organizatoriskich přičin“ wotprajeny. Najebać to nochce so Drježdźanski spěwytwórc­ Showko swojeho koncerta na dworje Kamjentneho domu wzdać.

Jan Arnošt Smoler

štwórtk, 13. junija 2024 spisane wot:

13. smažnika 1884 dopołdnja zemrě w Budyšinje zbudźer serbskeje narodneje mysle Jan Arnošt Smoler. Wón bu na Budyskim hrodźišćowym pohrjebnišću pohrjebany. Farar Michał Domaška praji w swojej pohrjebnej narěči: „Hdźež štó chcyše Serbam škodźić, tomu wobaraše Ty, štóž so chcyše za nich hodźić, tomu pak so starał sy.“ W nekrologu hódnoćeše so zemrěty wótčinc takle: „Jeho smjerć je našemu Serbowstwu najćešu a najbolostnišu ranu nadyriła a jemu muža wzała, wot kotrehož so z połnym prawom rjec hodźi, zo bě prěni mjez sławnymi mužemi a zasłužbnymi wótčinami našeho naroda.“ Pochowany bu wón w swójbnym rowje z dwurěčnym hronom „Wěčne swětło swěć jim“. Smolerjec swójbni a potomnicy su z nim w dostojnym wulkim rowje pochowani.

Hotuja so na „Słowakskej nocy“

srjeda, 12. junija 2024 spisane wot:
Kubłanišćo swj. Bena a Serbski ludowy ansambl hotujetej so na Smochčanski hudźbny swjedźeń. Pod hesłom „Słowakskej nocy“ předstaja chór, spěwni kaž tež instrumentalni solisća, orchester a balet SLA kaž tež hosćo Okteto Danubiana, Paľa Škodová a Jaroslav Pukač zajutřišim a slědowacu sobotu folkloru a wuměłsku hudźbu južnych susodow Serbow pod hołym njebjom na dworje kubłanišća. Dźensa je mustwo wokoło Christofa Bjarša (srjedźa) natwar jewišća zahajiło, mjeztym zo hudźbnicy a rejwarjo na wustupje filuja a kuchar kubłanišća hišće pobrachowace ingrediencije za specielny słowakski menij wobstaruje. Foto: SN/Bojan Benić

Jězby po Łužicy

srjeda, 12. junija 2024 spisane wot:
Rozmach literarnych rozprawow wo jězbach a pućowanjach docpě Łužicu poměrnje pozdźe. Hakle w pózdnim 18. lětstotku počinachu so awtorojo za nju zajimować a na přikład „pitoreskne Žitawske hory“ abo „pilnych wobydlerjow Błótow“ wopisować. Germanist a literaturowědnik Uwe Hentschel je tajkele žórła přeslědźił a knihu „Die Lausitz in Reisebeschreibungen des 18. und 19. Jahrhunderts“ zestajił a wudał. W Ludowym nakładnistwje Domowina wušła zběrka zmóžnja „čitarstwu kaž přez stare wokno pohladać na swět před 200 lětami a na slědy, kajkež do dźensnišeho wuprudźuja“.

Čitanski dyrdomdej na wěžach

srjeda, 12. junija 2024 spisane wot:
14 šulerjow prěnjeho do pjateho lětnika serbskich zakładnych šulow poda so minjeny pjatk na čitanski dyrdomdej po Budyskich wěžach. Pod wěcywustojnym nawodom Floriana Kaulfürsta nóžkowachu po starym měsće a zeznachu stawizniski wuznam kaž tež překwapjace zajimawostki srjedźowěkowskeho města. Zhromadnje wopytachu Röhrscheidtowu baštu a Wodowu kaž tež Mikławškowu wěžu, na kotrychž tamnym ze swojich najlubšich serbskich knihow předčitachu. Mały piknik w byrgarskej zahrodźe Serbskeho ludoweho ansambla, zabawne hry a kónčny kwis zarjadowanje skulojćichu. Foto: Michaela Hrjehorjowa

„Konsum“ w kulturnej informaciji

wutora, 11. junija 2024 spisane wot:
„Ćikot deluxe“ rěka wosebita wustajeńca, kotraž bu minjeny pjatk w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji wotewrjena. Hač do kónca awgusta přistupna přehladka pokazuje twórby a twory grafikarja Štefana Hanuša a designerki Štefi Hanušoweje (wotprawa), kajkež pod labelom „Serbski konsum“ mjeztym hižo wjace hač dźesać lět koncipujetaj, zhotujetaj a zdźěla tež předawataj. Po jeju słowach nastawaja ideje za nje spontanje a zwoprawdźene wudźěłki bjez wotmysła, je komercielnje zwičnić. Wernisažu wobrubi Jakub Gruhl alias Ecoplastic z elektroniskej hudźbu, moderaciju wukonješe Jacqueline Bjeńšec (prědku nalěwo). Foto: SN/Bojan Benić

Budyšin (SN/bn). Tradicionelnje z wutřělemi pistolow resp. kanonki su intendant Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutz Hillmann, Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt a krajny rada wokrjesa Budyšin Udo Wićaz (wobaj CDU) wčera 28. Budyske lěćne dźiwadło na Budyskim Hrodźe zahajili. Premjera inscenacije „Spuk unterm Riesenrad – Jetzt ist Bautzen dran“ bě wupředata, nimale tysac přihladowarjow mytowachu wukon na jewišću a za nim skutkowacych z dołho trajacym přikleskom. Po předstajenju dźakowaše so Hillmann swojemu mustwu, wuzběhnywši předewšěm wuhotowarja jewišća Mirosława Nowotneho a rjemjeslnikow, kotřiž jeho „naročne, často překwapjace a hdys a hdys bjezmała kołwrótne ideje zwoprawdźeja“. Jako režiser spektakla pod hołym njebjom wón zjima: „Wuspěšna premjera njeby móžna była, njesměł z absolutnymi profijemi hromadźe dźěłać, na kotrychž móžu so w kóždejžkuli situaciji spušćeć. Za to dźakuju so z cyłeje wutroby.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND