Jubilejny warjenskikurs Płomjenja

pjatk, 12. awgusta 2022 spisane wot:

We Wjelbiku wotmě so njedawno mały jubilej: Mjeztym hižo 10. króć přewjedźechu

tam warjenski kurs časopisa Płomjo. Dźewjeć hólcow a holcow mjez druhim

z Łaza, Pančic-Kukowa a Wojerec, je w kuchni hosćenca z kucharjom Tomašom

Lukašom při kachlach stało a wariło. Dwě hodźinje su mali kucharjo pilnje dźěłali,

zo móhli swojim hosćom k wječeri słódny meni serwěrować.

Starši abo dźědojo a wowki dachu sej potom pjelnjene kokošace mjaso z rajsom

a ze šampijonkami zesłodźeć. Jako předjědź sydaše běrnjaca solotej z jejkom a jako

dessert su mali kucharjo swojim hosćom pječene lěćne płody z lodom spřihotowali.

Redakcija Płomjenja dźakuje so Lukašec mandźelskimaj wutrobnje za rjany zhro-

ma­dny projekt za čitarjow serbskeho dźěćaceho časopisa. Tekst a foto: Pětr Šołta

Spoken word

– hdźež tekst začuwaš


Pokazowakaj cyrkwinskeho časnika stejachu srjedu, 13. julija, wječor na krótko po napoł wosmich, jako witachu čłonojo Wotrowskeho wjesneho kluba zajimcow na zarjadowanje „Spoken word meets Oberlausitz“ do Wotrowskeje stareje šule. Něhdźe 30 zajimcow bě tam přichwatało. Moderatorka a hłowna organizatorka spoken word-wječora bě Jessy James Lafleur. Młoda wuměłča je w Europje, wosebje pak w Belgiskej, Šwicarskej, Awstriskej a Němskej w poetry slam-scenje znata. Jeje iniciatiwu „ANGEPRANGERT! SPOKEN WORD“ wuznamjenichu ze stipendijom w Zhorjelcu. Tam nastawaja prawidłownje nowe móžnosće za poeziju, workshopy a ideje.

Runje tajka nowa ideja je tučasna hornjołužiska jězba z třomi spoken word wječorami mjez druhim we Wotrowje a dalšimaj w Zho­rjelcu a Žitawje.

Vinea Mea w Smječkecach

pjatk, 05. awgusta 2022 spisane wot:
fota: Benjamin Greger, Lea Kralec, Konstantin Hrjehor, Stefan Kutschke (3)Na wjacorych kóncach tydźenja do poprawnišeje party spočatk ­julija wabjachu młodostni ze Smječkec jězdźo z transporterom po serbskich wsach za wulki swjedźeń składnostnje 25lětneho wobstaća swojeho młodźinskeho kluba. A to je so naj­skerje tež wudaniło, wšako přichwata na pjatku kaž tež soboće wjace hač 1 000 přećelow techno-hudźby do małeje serbskeje wsy. Vinea Mea bě potajkim chětro wulki wuspěch – wosebje tež za hosćićelow, kiž chcedźa z dobytkom mjez druhim přetwar ­kluba financować.
Jedna party po druhej

Wiesenbeats

w Sulšecach


Hižo šesty raz su w Ró­žeńće za putniskej cyrkwju wosebitu party z mjenom „God is good“ přewjedli. Mjez něhdźe 600 wopytowarjemi njeběchu jenož młodostni, ale wosebje tež wjele dźěći ze swojimi staršimi. Wosebity wjeršk za najmłódšich běše, zo smě­dźachu mjez druhim při spěwje ameriskeho ­hudźbnika Joewa Melendreza sobu na jewišću stać.

W muzeju pobyli

pjatk, 05. awgusta 2022 spisane wot:
fota: monika süssowa

Wopyt wustajeńcy „Party w 21. lětstotku“ w Budyskim Serbskim ­muzeju a hižo přewjedźeny workshop „Wot party k borće“ daštaj nastork, dźěłarničku tež za wobydlerjow serbskeho internata w Budyšinje poskićić.

wjelezboža

pjatk, 05. awgusta 2022 spisane wot:

Serbska wyša šula Ralbicy

fota: Matej Dźisławk, Lea Kralec, Jan Hrjehor (2), Mila HrjehorjecSerbski gymnazij Budyšin
Serbska wyša šula „Michal Hórnik“ Worklecy
Absolwentam
Wyša šula „Dr. Marja Grólmusec“ Slepo

fota: milenka rječcyna

A nětko pućuje Dana Šołćic w myslach po njebju: W prózdninach mam wjele chwile sonić. Sedźu w trawje na łuce. Wobhladuju sej módre njebjo z běłymi mróčelemi. Ale što je to? Nadobo steji wowca přede mnu! Wowca mi rjeknje: „Stań, Dana, dyrbiš do ­šule!“ Wona měješe samo budźak w klamje. ­Wotućich! Ow, njeběch hižo na rjanej zelenej łuce. Ležach doma we łožu. Běch sej wusnyła. Čehodla pak bě so wowca jewiła. Mam tola hišće prózdniny!

Wubědźowanja su cool wěcka

pjatk, 05. awgusta 2022 spisane wot:
Leandra Nowakec (12): Wječorna disko a wšěd­ne skupinske wubědźo­wa­nja so mi jara lu­bja. Lětsa je hłowny skupinski ­nadawk hudźbny widejo k serb­ske­mu spěwej wjer­ćeć, štož wjele wjesela wobradźa. Wo lěhwje sym wot swojich pře­ćelkow zho­niła, kotrež hižo loni tu běchu a wo ­tójšto wjeselu rozprawjachu.
Antonio Gruber (9): Mi so tu lubi, zo mó­žu swój prózdnin­ski čas z pře­ćele­mi doži­wić, so z nimi rozmołwjeć a zo to tu wšitko w serbskej rěči wotběži. Přijěł sym sem, dokelž staj mojej bratraj tež tu.
Marija Nukec (10): Sym tu, dokelž staj mojej bratr a so­tra tež tu a mi so tu jara lubi. Fajn je tež, zo je kóždy swójsku blešu dóstał, kotruž móžemy sej w kafeteriji přeco zaso znowa z wodu abo čajom napjelnić.
Hanka Fryčec (10): Sym hižo druhi raz w lěh­wje, zho­ni­ła sym wo nim wot swojich bratrow. Mjer­zace je lětsa, zo nje­mó­že­my ža­ne lěsne běhi přewjesć, dokelž njesměmy do lěsa. Za to pak činja mi skupinske dźěła a wubě­dźo­wa­nja jara wulke wjeselo, tež, hdyž njejsmy najlěpša skupina.
Patricia ­Dittrichec (11): Sym mjez­tym druhi króć tu a naj­lě­pje so mi zhromad­nosć w na­šej skupinje lubi.

Hnydom wot spočatka: woprawdźiteho mamuta, ewolucionarneho předchadnika nam dźensa znateho elefanta, w Protečanskej mamutowej zahrodźe nichtó namakać njebudźe. Tam mjenujcy tajkeho nimaja. Chiba jako maskotku noweje atrakcije w Halštrowskim wjesnym dźělu Protecy. Štož namakaš, su mamutowe štomy, kotrež swojemu mjenu wšu česć činja. Přetož wone móža jara wulke narosć a wysoku starobu docpěć. Zajimcy pak nachadźeja w nowej botaniskej zahrodźe tež wšelke botaniske žadnostki ze wšěch kóncow swěta. Tak mjez druhim 300lětny wolijowc z mjenom „Old Lady Olivia“, złotu cedru z Himalaje abo andiske jědle ze Chile a z Argentinskeje. Hakle krótko do wotewrjenja zesadźane buchu wysoke japanske Sawara-cypresy, kotrež dyrbja tohodla hišće z powjazami stabilizować. Jörg Kohout, mějićel štomownje ze samsnym mjenom, je ju z jedneje ze swojich pućowanjow po swěće sobu přinjesł a w štomowni plahował.

Pomniki a dopomnjenki zachować

pjatk, 29. julija 2022 spisane wot:

Kak ze stawizny wjeski Miłoraz wopisowacymi objektami wobchadźeja

Sewjernje Slepoho, mjez Lěšćanskim a Dźěwinskim pućom, nastawa Nowy Miłoraz. Hač do lěta 2024 ma přesydlenje wobstejaceje wsy Miłoraz wotzamknjene być. Wo to prócuje so předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG), kotrež wothłosuje so z Trjebinskej gmejnu, z wobdźělenymi wobydlerjemi a gmejnu Slepo, kotraž budźe nowa domizna za přesydlenu wjes Miłoraz. W Miłorazu, kotryž bu w lěće 1377 prěni raz naspomnjeny, namakamy dopomnjenske hódnoty a tójšto twarjenjow pod pomnikoškitom. „W lisćinje kulturnych pomnikow Swobodneho stata Sakskeje je 19 twarjenjow we wosom objektach zapisanych“, wuswětla referentka za zjawnostne dźěło kaž tež medijowa a wobydlerska społnomócnjena Sakskeho krajneho zarjada za hladanje pomnikow Sabine Webersinke. „Hladajo na kulturne pomniki jedna so wo wojerski pomnik, wo jednotliwe twarjenja kaž kładźite bróžnje, bydlenske domy w klinkerowym stilu a wo štyri burske statoki.“

Rentnar a što potom – wuměnkarsku swobodu wužiwać abo wužadanje přiwzać (37)

Ličby su abstraktne matematiske objekty, kotrež su so w stawiznach čłowjestwa z předstawow wo wulkosći a mnóstwje wuwili. Tola nic jenož matematika, tež fundament stawizniskeje wědy su daty a ličby. Woboje, matematika a stawizny, běštej a wostanjetej bytostna zaběra wuměnkarja, Eckharda Klimana.

Kolebka agilneho Wudworčana steješe před 70 lětami w Biskopicach. Wot 1953 bydleše swójba we Wudworju, hdźež zastupi Eckhard 1958 do šule we Worklecach. Po wuspěšnym złoženju abitury na Kamjenskej rozšěrjenej wyšej šuli studowaše wón pedagogiku a bě hač do wuměnkarskeje staroby wučer za matematiku we Worcynje, w Budyšinje a Pančicach-Kukowje. Z lěta 1974 je z Jadwigu Kmjećec woženjeny. Jimaj narodźištej so dwě dźěsći. Eckhard, kotryž je sej mjeztym serbšćinu poměrnje derje přiswojił, jara na to dźiwaše, zo buštaj wobaj synaj serbsce kubłanaj.

nowostki LND