Z wudaća: wutora, 24 měrca 2020

Knježerstwo chce naprawy přećiwo wuskutkam krizy spěšnje zwoprawdźić

Berlin (dpa/SN). Planowana pomoc hospodarstwu, kotrež coronakrizy dla ćerpi, ma po wuprajenjach zwjazkoweho hospodarskeho ministra Petera Altmaiera potrjechene předewzaća spěšnje docpěć. Politikar CDU z toho wuchadźa, zo budu pjenjezy po wobzamknjenju zwjazkoweho sejma hižo přichodny tydźeń k dispoziciji.

Zwjazkowy kabinet bě wčera hoberski pomocny paket za hospodarstwo a wobydlerjow wobzamknył, zo móhli krizu coronawirusa dla přewinyć. Dźensa su frakcije zwjazkoweho sejma wo tym wuradźowali. Jutře chce zwjazkowym sejm w pospěšenym procesu wjacore zakonje wobzamknyć, w tym zwisku zakonske hranicy zadołženja zběhnyć a knježerstwu tak 156 miliardow eurow nowych kreditow zmóžnić. Pjatk móhła Zwjazkowa rada paketej přihłosować.

Chwalu sej ideju nawody Budyskeho studija Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala Michała Cyža, zo dźěćom na internetnej platformje Kahoot! zmóžnja serbsce čitać. Tele dny je tajka zaběra ćim wažniša a słuša k tomu, zo so šulerjo ze serbskej rěču rozestajeja. Nadźijam so, zo móža mnozy poskitk wužiwa, trjebaja dźě internet za to. Wšitcy pak hišće njewobmjezowany přistup k derje wutwarjenej syći nimaja a dyrbja tuž wotwažować, za čo chcedźa swoje megabity wužiwać. Prěnjorjadnje su to nětko domjace nadawki, kotrež šulerjo internetnje dóstawaja. Dźeń a wjac staršich tež w home officu dźěła. Dale myslu na Bože mšě, kotrež njedźelu tohorunja w interneće sćěhujemy. A je-li potom hišće něšto megabitow zbywa, móža je dźěći za hry dóstać. Tuchwilu najbóle pytnjemy, na čim w Němskej klaca, a to je njewobmjezowany přistup. Za mnohich tuž rěka z megabitami lutować. Bianka Šeferowa

Dźensa by Gerat Libš 85ćiny swjećił. Rodźeny we Wěteńcy do swójby mulerja a domjaceje studowaše wón po maturje slawistiku w Lipsku. Tehdy a dalše lěta bě aktiwny kopar w Njebjelčicach a tak znaty a woblubowany pola młodźiny wokolnych wsow. Po studiju dźěłaše w lektoraće za wučbnicy w Budyšinje, wot lěta 1959 do 1981 bě redaktor dźěćaceho časopisa „Płomjo“. Po tym skutkowaše znowa někotre lěta jako lektor a jako redaktor ­Noweje doby. 1. awgusta 2012 wón doma w Pančicach-Kukowje zemrě.

Basniske spočatki Libša sahaja do jeho studentskich lět. Pozdźišo wozjewješe prawidłownje, zwjetša pod pseudonymom „Lindaš“. Za swoje młode čitarstwo pisaše basnje wo přirodźe a zwěrjatach. Prěnja zběrka „Z połnej karu“ wuńdźe 1970, tři lěta po njej powědka w hrónčkach „Čepjela a Prynka“. We wjazanej rěči předstaji dźěćom mjez druhim „Kózlika Pryzlika“ a „Jěžika-Wšitkowědźika“. Dalšej zběrce wuńdźeštej 1981 a 1989: „Swinjemišter Dunč“ a „To swět koči čini woči“.

Praha (dpa/SN). Čěski prezident Miloš Zeman je opoziciju namołwjał, drastiske naprawy Praskeho knježerstwa w boju přećiwo coronawirusej podpěrać. „Njeje-li k tomu kmana, měła wona znajmjeńša za čas karanteny mjelčeć“, žadaše sej 75lětny w telewizijnej narěči w sćelaku Prima.

Wobydlerjow Zeman napomni, so dweju ekstremow wzdać: Nichtó njesměł z pandemiju lochkomyslnje wobchadźeć. Na tamnym boku njejstej strach a panika na městnje. „Strach nas wosłabja. Chcu was tuž k zmužitosći pohonjeć.“

Kaž hižo w zašłosći je Miloš Zeman tež w najnowšej narěči medije kritizował. „Wone pisaja kaž přeco wo wšěm a nje­rozumja ničo“, najwyši reprezentant stata twjerdźeše. Wosebity dźak wupraji wón Chinje, kotraž je „jako jenički kraj“ Čěskej při wobstaranju škitnych maskow pomhała.

Knježerstwo ministerskeho prezidenta Andreja Babiša je swobodu čěskich wobydlerjow chětro wobmjezowało a šule kaž tež najwajce wobchodow zawrěło. Ludźo dyrbja škitne maski nosyć. Hač do kónca tydźenja zličichu w kraju nimale 700 padow corony.

Přichodnje budu šoferojo podłu awtodróhi na dalšim blaku přenocować móc

Tři Hwězdy (UM/SN). Nuza na parkowanišćach za šoferow nakładnych awtow na awtodróze A 4 mjez Drježdźanami a Zhorjelcom je nadal aktualna tema. Prócowanjam stata, z rozšěrjenjom parkowanišćow podłu awtodróhi zjawam wotpomhać, ma nětko priwatna iniciatiwa k tomu přińć. Předewzaće, kotrež je na tamnišej přemysłowej přestrjeni zaměstnjene, chce na dotal jako składowanišćo wužiwanej płoninje Tři Hwězdy parkowanišćo za nakładne awta z přebywanišćom za šoferow twarić, hdźež maja tež nuzniki być. Skrótšenka za nastawacy objekt je PWC.

Wjac hač wosomdźesać wobydlerjow je mjeztym w Budyskim wokrjesu z coronawirusom natyknjenych, mjez druhim tež we Wojerecach. Wjacore sta ludźi dyrbja w karantenje přebywać, štož scyła žadyn lochki čas za potrjechenych njeje. Wšako dyrbja w dospołnej izolaciji žiwi być a tak strach, zo druhich ­natyknu, pomjeńšić. Silke Richter je sej z młodej Wojerowčanku, kotraž je w karantenje, mejlki pisała. Dokelž chce ­wona anonymna wostać, mjenujemy ju Paula Weber. Prawje mjeno a adresa stej redakciji znatej.

Čehodla sće w karantenje?

Paula W: Wobdźělich so na seminarje, na kotrymž bě po wšěm zdaću tež z wirusom natyknjena wosoba. Seminar su na to přetorhnyli a nas wo tym informowali. Dale nas zamołwići prošachu, so w strowotniskim zarjedźe přizjewić a z wěstoty do karanteny hić. Po tym zo sym so w strowotniskim zarjedźe předstajiła a dosmyk (Abstrich) dała, dóstach tež hnydom postajenje krajnoradneho zarjada do rukow, zo mam oficialnje 14 dnjow doma wostać.

Kotre mysle Was w tym wokomiku přewodźachu?

Sy-li z Chrósćic do Łusča abo nawopak po puću, zetkawaš tam zas a zas ludźi. Ći jedni jědu z awtom, druzy z kolesom. Wuhladaš pak tež pěškow. Někotři so přechodźuja, dalši joggujo wot jedneje wsy do druheje běža. Snano je tež jim napadnyła wosebitosć, kotrejež so woprawdźe hakle dohladaš, maš-li chwile sej wokolinu ­wotkryć. Stabilizaciji korpusa na zornowcowym křižu napřećo wotbočce do Prawoćic stej ­powjazaj přičinjenej, kotrejž dźeržitej młodej štomaj naprawo a nalěwo, zo byštej ­runje dowysoka rostłoj. Foto: Milenka Rječcyna

Postajenje njedodźerželi

Kamjenc/Wojerecy. Policija dźiwa dźeń a raznišo na to, zo maja wobydlerjo po­wšitkowne postajenja sakskeho ministerstwa za socialne a towaršnostnu zhromadnosć dodźeržeć. Tak dyrbjachu minjenu sobotu wobchod za běrowowu potrjebu na Kamjenskej Willyja Muhlowej zawrěć. Njedźelu dopołdnja su pjeć mužam a jednej žonje přebytk při tankowni we Wojerecach zakazali, kotřiž tam piwo pijachu. W Zhorjelcu hrajkaše sej samsny dźeń pjeć dźěći na Wilhelmowym naměsće. Zastojnicy su je powučili a domoj pósłali.

Pytanu žonu namakali

Wulka Dubrawa. Njedźelu wječor bě muž policiju informował, zo pyta přiwuznu. Wona bě popołdnju zahrodku wopušćiła a njeje so wróćiła. Zastojnicy a wokolne wohnjowe wobory na to za 73lětnej pytachu. Prjedy hač dyrbjachu helikopter zasadźić, nańdźe patrulja ­Budyskeho rewěra zamylenu seniorku na zahrodkowej ležownosći. Žona bě zranjena a mrěješe zymu. Wuchowanscy pomocnicy dowjezechu ju do chorownje.

Do wobchoda so zadobyli

Budyšin. Dźěłaćerski dobroćelstwowy skutk w Budyšinje zdźěla, zo stajne blido na temu „Kurić a nikotin“ 7. apryla na zakładźe aktualneje situacije wupadnje. Hač je w meji nachwataja, wo tym njejsu hišće rozsudźili. Zajimcow dobroćelstwo sčasom wo nowym wuwiću informuje.

K nuzy Posoł přez internet

Budyšin. Dyrbjało-li w přichodnym času coronakrizy dla k tomu dóńć, zo nje­hodźi so Katolski Posoł hižo ćišćeć abo roznošować, móža jón zajimcy digitalnje pod www.posol.de jako pdf-ku dóstać. ­To je redakcija katolskeho časopisa připowědźiła. Štóž nima přistup k inter­netej, njech prosy druhich wo to, jim strony wućišćeć.

Dźiwadło w interneće

Budyšin. Wšědne powěsće z Godowa móžeće wotnětka doma sćěhować. Nawoda klankodźiwadła a klankar w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle Šćěpan Siegfried posrědkuje z wutrobu a humorom aktualne towaršnopolitiske, naiwne filozofiske abo nabožne temy wobydlerjow kupy Godow. Wšědnje we 18 hodź. móžeće pod www.youtube.com/channel/UCcirOv_inb9RIWzRxsvAyzw Facebook: @inselgodow + @theaterbautzen pódla być.

Hłowny organizator Marko Mět a Wotrowska młodźina staj za 28. měrc planowany kickerowy turněr na 20. junij přestorčiłoj.

Kickerowy turněr słuša k wólnočasnym sportowym zarjadowanjam, na kotrychž so wosebje wjele ludźi zetkawa – a to na chětro wobmjezowanym arealu. Strowota hrajerkow a hrajerjow njeje tuž garantowana. Rjenje pak, zo njeje woblubowany turněr wotprajeny, ale na nowy termin přesunjeny.