Z wudaća: srjeda, 27 meje 2020

Rosow/Rosówek (RD/SN). Politikarjo z Braniborskeje, Mecklenburgsko-Předpomorskeje a Pólskeje sej zhromadnje žadaja, wotewrěć němsko-pólsku mjezu za tak mjenowany mały přezmjezny wobchad hišće do 12. junija. Za to su so społnomócnjena Braniborskeje pola Zwjazka, Jutta Jahns-Böhm, jeje Schwerinski kolega Patrick Dahlemann kaž tež maršal Zapadopomorskeho wojewódstwa Olgierd Geblewicz póndźelu na zawrjenym namjeznym přechodźe Rosow/Rosówek na sewjerozapadźe Braniborskeje zetkali. W krótkich narěčach na woběmaj stronomaj přechoda žadachu sej woni wotewrjenje mjezy. Nimo toho wobroćichu so z listom na knježerstwo we Waršawje.

Pólska, kiž bě mjezu w měrcu jednostronsce zawrěła, chce dalše wolóženje wobmjezowanjow koronawirusa dla najzašo po 12. juniju zmóžnić.

Brüssel (dpa/SN). Prezident Europskeho parlamenta David Sassoli ma wulke wočakowanja na čas němskeho prezidentstwa Europskeje rady, zastupnistwa wšitkich 27 čłonskich statow EU. W srjedźišću steji bjezdwěla nowonatwar po koronakrizy, rjekny Sassoli wčera po widejowej konferency ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU). „Smy přeswědčeni, zo je to prawy wokomik, našu uniju zesylnić“, Sassoli potwjerdźi. Zdobom apelowaše wón na čłonow EU, zamołwiće jednać. Němska přewozmje 1. julija šěsć měsacow předsydstwo krajow EU. Merkel chcyše dźensa tež rozšěrjene nawodnistwo parlamenta EU a frakciskich šefow wo swojich planach informować.

Berlin (dpa/SN). Ludźo w Němskej dyrbja so koronapandemije dla nastupajo zetkanja pod hołym njebjom znajmjeńša hač dosrjedź lěta dale wobmjezować. Tuchwilu płaćiwe rjadowanja chcedźa hač do 29. junija podlěšić. Na to su so Zwjazk a zwjazkowe kraje wčera wječor dojednali. Zdobom maja zwjazkowe kraje składnosć, hižo wot 6. junija wšelakim wolóženjam přizwolić. Tak móhło potom móžno być, zo smědźa so hač do dźesać wosobow abo čłonojo dweju domjacnosćow w zjawnosći zetkać.

Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa z ministerskimi prezidentami wuchodoněmskich krajow wuradźowała. Na widejowej konferency dźěše mjez druhim wo hospodarske sćěhi koronapandemije dla kaž tež wo to, sylnić slědźenske a wědomostne struk­tury na wuchodźe.

Nastupajo zběhnjenje wobmjezowanjow koronapandemije dla je Durinska signalizowała, zo chcyła po swójskich pućach kročić a so wukazow wirusa dla w dalokej měrje wzdać.

PEN-centrum žada sej rozjasnjenje, ZSW protest podpěruje

Radebeul (SN/bn). Wuzwolenje spisowaćela dr. Jörga Berniga za noweho nawodu kulturneho zarjada města Radebeula dźens tydźenja je kedźbnosć medijow po cyłej Němskej zbudźiła a wuskutkuje přiběrajcy protest. W zjawnym lisće wjacori Radebeulscy kulturnicy a wuměłcy kritizuja, zo „nima Bernig ani kwalifikacije ani nazhonjenja za zastojnstwo. Muž, kiž chce němsku kulturu – jakož by někajkeje definicije za nju było – před škódliwym wonkownym wliwom škitać, kotrehož islamokritiske wuprajenja ludźi pawšalnje zasudźeja a kiž hněw a hidu šěri, njeje zjednoćomny z kulturu našeho města a wuskutkuje so negatiwnje na image Radebeula.“

Přičina razneje kritiki mjez druhim je, zo bě Jörg Bernig w prawicarskim časopisu publikował, wudawanym wot organizacije, kotruž Zwjazkowy zarjad za škit wustawy podhlada ekstremizma dla pruwuje. Protestej nimo toho polěkuje, zo drje bu Bernig předewšěm z hłosami CDU a AfD woleny.

Štó z nas poprawom hišće přewidźi, kotre wobmjezowanja korony dla runje płaća? Předwčerawšim, póndźelu, smy pisali, zo chce Sakska wobmjezowanja w dalokej měrje zběhnyć. Dźensa zhonimy, zo maja wšě móžne naprawy samo hač do kónca junija płaćić. Z kelko ludźimi směmy so nětko w zjawnosći zetkawać? Z pjećomi, dźesaćomi abo hišće wjace? Kelko přećelow směm sej swjatki na piwo přeprosyć? Móžu so jenož nadźijeć, zo zamołwići tež w Drježdźanach spóznaja, zo njeje sćerpnosć ludźi bjezkónčna. Přilubjene wolóženja dyrbjeli skónčnje přesadźić, wšako smy so dawno na to zwučili, wěstotny wotstawk k druhim wosobam dodźeržeć a we wobchodach sej hubu a nós z wonym grawoćiwym zakryćom škitać. Wšě­dnje nowe postajenja njeměr mjez ludźimi skerje šěrja. To drje budźe hišće wjace ludźi přećiwo naprawam a přećiwo „korona-diktaturje“ politikarjow demonstro­- wać. Marko Wjeńka

Praha (dpa/SN). Tež poslednja z třoch wulkich awtowych twornjow w Čěskej zaso produkuje. Pola specialista za małe awta TPCA wot wčerawšeho znowa dźěłaja, kaž rěčnik zhromadneho předewzaća japanskeje firmy Toyota a francoskeje skupiny PSA zdźěli. Prěnje dny chcedźa sobudźěłaćerjow intensiwnje z nowymi hygieniskimi předpisami zeznajomić. W Kolínje, něhdźe 60 kilometrow wuchodnje Prahi, twarja modele Toyota ­Aygo, Peugeot 108 a Citroën C 1.

Produkciju běchu 19. měrca koronapandemije a naprawow čěskeho knježerstwa dla přetorhnyli. Přichodnje chcedźa w Kolínje nimo małych awtow hišće model Toyota Yaris twarić. Za to planuja inwesticije 180 milionow eurow. W twornjomaj konkurentow Škoda a Hyundai su nanuzowanu přestawku korony dla hižo před něšto časom skónčili.

W Čěskej su wčera dalše wobmjezowanja koronawirusa dla zběhnyli. Pod hołym njebjom njetrjebaja sej ludźo hižo hubu a nós zakryć. We wobchodach, kofejownjach a hosćencach pak tajki škit dale trjebaja. Hotele, pensije a kupjele su mjeztym zaso wotewrjene.

Sobudźěłaćerjo zwjazka za wodu a pódu „Horni kraj Kalawa“ z hłownym sydłom w Radušu su póndźelu a wčera w Choćebuzu Pśerow (Priorgraben) blisko Lipšćanskeje dróhi zwuporjedźeli a wurjedźili. Za to su małe njedostatki wotstronili a po­brjóh na někotrych wotrězkach z kamjenjemi zesylnili. Kolesowarjo a pěšcy móžachu dróhu podłu hrjebje najebać twarske dźěła dale wužiwać. Foto: Michael Helbig

Berlin (dpa/SN). Berlinske wustawowe sudnistwo je katalog pjenježnych pokutow ranjenja předpisow koronawirusa dla zdźěla zběhnyło. Potrjechena je pokuta za njedodźerženje wěstotneho wotstawka a wukaza, fyziske socialne kontakty na trěbny minimum redukować. Tutej formulaciji stej přenjejasnej, rěka we wčera wozjewjenym wusudźe najwyšeho Berlinskeho sudnistwa. Ludźo njemóža tak jasnje spóznać, što je zakazane a što nic. To móhło runje zakonjam swěrnych wobydlerjow pohnuć so w swojich zakładnych prawach hišće dale wobmjezować, hač je trěbne, zo njetrjebali sej ranjenje zakonjow wumjetować dać.

Při ranjenju mjenowaneju dweju wukazow njesmědźa wotnětka ludźom hižo pokutu napołožić. Tamne pokuty, kaž za ranjenje hygieniskich wukazow abo hornjeje hranicy wobdźělnikow na zhromadźiznach, su dale płaćiwe.

Katalog pokutow w zwisku z wukazami kraja přećiwo koronawirusej předwidźi sankcije hač do 25 000 eurow při ranjenju wobmjezowanjow. Při njedodźerženju połdrameterskeho wotstawka k cuzym žadaja sej dotal 500 eurow.

We Wojerowskim zwěrjencu nowu připrawu wotewrěli

Wojerecy (SN). Poprawom měješe so we Wojerowskim zwěrjencu wulki swjedźeń wotměć. Tak pak je leopard San cyle woměrje do swojeje noweje, moderneje připrawy zaćahnył. Dźakowano pjenježnym daram a sponsoringej móžachu tam 200 kwadratnych metrow wulku připrawu twarić. „Boli nas, zo njemóžemy so tuchwilneje situacije dla mnohim darićelam wosobinsce dźakować a jich na wotewrjenje přeprosyć“, praji jednaćel předewzaća ZooKultur Arthur Kusber, „chcemy pak to nachwatać, ručež budźe zaso móžno.“ Póndźelu je chinski leopard San prěni króć do připrawy w chinskim stilu zastupił. Wulke kamjenje skića jemu městno za wuhlad a prózdnjeńcy, hdźež móže wotpočować. Bambus, aziski klon a wšelake trawy dopominaja na chinsku krajinu. Wulka škleńca a čorna syć z wocla zmóžnjatej wopytowarjam wid na wulku kóčku, kaž bychu pódla njeje stali.

Dom Bethesda we Wojerecach wužiwaja zajimcy wšitkich generacijow. Jedne ćežišćo jeho skutkowanja je, starać so wo młodostnych a młodych dorosćenych. Silke Richter je so z projektowej nawodnicu a socialnej pedagogowku Doreen Zschiesche rozmołwjała.

Mnozy młodostni sej mysla, zo sće jeničce skupina za sebjepomoc. Diakonija swj. Měrćina pak ma zawěrno dalše poskitki.

D. Zschiesche: Haj, wona w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu jara wjele poskitkow zeskutkownja. We Wojerowskim domje Bethesda mamy nimo kontaktneho městna za sebjepomoc poradźowarnju za wotwisnych. Dalše poradźowarnje su za staršich, dźěći a młodostnych kaž tež za młodźinske socialne dźěło w formje „wotewrjeneje młodźinskeje dźěłarnje“. Tónle poskitk bu 1992 po njeměrach specielnje za prawicarsce orientowanych a k namocy zwólniwych młodostnych wu­tworjeny. Wot toho časa bu wotpowědnje spěchowanskim móžnosćam a potrjebam stajnje zaso změnjeny. Młodźinska dźěłarnja wobsteji mjeztym dźewjeć lět.

Wo koho so we wotewrjenej młodźinskej dźěłarni staraće, što wobdźělnicy wuknu?