Z wudaća: wutora, 20 septembera 2022

wutora, 20 septembera 2022 14:00

Składy płuna derje pjelnjene

Brüssel (dpa/SN). Najebać kónc awgusta přetorhnjene dodawanje ruskeho zemskeho płuna su němske składy płuna 90procentowsce pjelnjene. Tole wuchadźa z datow europskich wobhospodarjow składow, kotrež su wčera wječor wozjewili. Po tym su składy minjenu njedźelu ze 90,07 procentami pjelnjene byli, 0,32 procentow wjace hač dźeń do toho. Postajenje ministerstwa předwidźi, zo maja němske składy 1. nowembra, potajkim za šěsć tydźenjow, znajmjeńša ze 95 procentami pjelnjene być. Zwjazkowe knježerstwo chce ze wšelakimi naprawami docpěć, zo su składy na spočatku tepjenskeje doby po móžnosći połne. Němska chce tak najebać kónc ruskeho płuna zymu lěpje zmištrować. Hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) je dźensa hišće raz swój optimizm zwuraznił, zo přińdźe Němska „derje přez zymu“.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Narok zamołwitych

Zo mjezynarodnje skutkowace předewzaće ze zawodom w Hornjej Łužicy hromadźe ze sakskej statnej kencliju nowinsku zdźělenku zdobom w serbskej rěči rozšěrja, to je naspomnjenja hódne. Připowědźenje japanskeho dodawarja awtomo­bilowych dźělow TDDK, swoju twornju w Nadróznej Hrabowce wobchować a na najwjetši produkowacy zawod elektriskich klimowych kompresorow za wosobowe awta w Europje přetwarić, je za Serbow wosebje zwjeselaca powěsć. Wšako maja tam předewzaćelsku kulturu, do kotrejež je naša maćeršćina zapřijata. A to njeje so stało, dokelž su serbscy sobudźěłacy kruće na tym wobstawali. Skerje je tu narok japanskich zamołwitych, wotewrjeni napřećo cuzym kulturam być, wo wjele wjace wuskutkował, hač wšitke prócowanja wo runoprawne wužiwanje serbskeje rěče we wšelakich zjawnych zarjadnistwach. Rozšěrja-li twornju TDDK w Nadróznej Hrabowce, změja tam snadź zdobom rěčnu swětłownju. Axel Arlt

wozjewjene w: Hospodarstwo
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Milinarnja zdźěla zlemjena była

Janšojce (dpa/SN). Policija je nachwilnu blokadu Janšojskeje milinarnje přez klimowych aktiwistow skónčiła. Zastojnicy wjacorych demonstrantow zajachu. Wobswětoškitarjo běchu so wčera rano na teren milinarnje předrěli a skład wuhla a železniske zwiski mjez milinarnju a brunicowej jamu blokowali. „Wozmjemy kónc brunicy do swójskeju rukow“, ze stron aktiwistow rěkaše. Wobhospodar LEAG dyrbješe dwaj blokaj nachwilnje wotpinyć. Popołdnju milinarnja zaso normalnje dźěłaše. Braniborski nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU) zasudźi akciju jako „akt sabotaže“.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Składowanje datow wotpokazane

Luxemburg (dpa/SN). Składowanje datow bjez wosebiteje přičiny w Němskej so europskemu prawu spřećiwja. Tole je Europske sudnistwo w Luxemburgu dźensa rozsudźiło. Bjez wosebiteje přičiny njesmědźa komunikaciske daty ludźi zběrać. To je jenož pod wěstymi a krutymi wuměnjenjemi we wobmjezowanej formje móžne, sudnicy zdźělichu. Dwělomne rjadowanje w Němskej wot lěta 2017 wjace njenałožuja.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Zapósłane (20.09.22)

Werner Měškank ze Zaspow wupraja so k tuchwilnej diskusiji wo personalnych njedostatkach w serbskich medijach:

Z wěstej poraženosću sym pjatkowne wudaće SN ze 16. požnjenca z jenož dwěmaj stronomaj za Předźenak dóstał a čitał. Hladajo na to, zo tuchwilu tež re­dakciji Noweho Casnika a serbskeho rozhłosa RBB chětro pod pobrachowacymi sobudźěłaćerjemi ćerpitej, čuju so postorčeny, so wuprajić. Chcu přiwšěm ­na trajnu nješwarnu kadrowu politiku w Serbach pokazać.

Chcu, zo SN dźenik wostanje, Nowy Casnik měł dwójce wob tydźeń wuchadźeć, serbske radijo trjebamy cyły dźeń, serbska telewizija w MDR a RBB móhła so rady kóždu sobotu a k přihódnišim wusyłanskim časam na wobrazowkach jewić.

Za to wšak dyrbi so raz zwěsćić: Kak atraktiwne abo skerje drje njeatraktiwne su dźěłowe městna w někotrych serbskorěčnych medijach? Čehodla maš jako Serb resp. Serbowka po zdaću hubjeńše šansy nawjedować serbsku instituciju? (Naliču Wam rady sep „dźiwnych“ přikładow a „připadow“, jelizo to njewěriće!).

wozjewjene w: Zapósłane
Něhdźe 2 400 zajimcow je zašłu sobotu wužiło składnosć, za kulisy Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła pohladnyć a so wo planowanych premjerach a inscenacijach wobhonić. Nawodnica wuhotowarnje Katharina Lorenz (srjedźa stejo) je roz­jimała, na kotre wašnje móža sej hrajerki spěšnje nowy kostim zwoblěkać. Nastupajo serbsku narodnu drastu je sobudźěła­ćerjow NSLDź Jasčanka Monika Cyžowa poradźowała. Foto: Carmen Schumann

wozjewjene w: Kultura
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Gymnazijz młodym wobličom

W oktobrje chce Wojerowski Lessingowy gymnazij, w kotrymž tež serbšćinu podawaja, nachwatać lońši stoty jubilej wobstaća. Silke Richter je so z Toralfom Schraderom, wučerjom a čłonom dźěłoweho zjednoćenstwa „Šulske narodniny“ rozmołwjała.

Kotre tři zapřijeća wopisaja Wojerowski Lessingowy gymnazij najlěpje?

T. Schrader: Su to zhromadnosć, mnohostronskosć a toleranca. Jako wuwu­čowacy a wuknjacy prócujemy so tež ­wo kajkosće kaž moderny, inowatiwny a swětej wotewrjeny.

Što jónkrótnosć tohole gymnazija wučinja?

wozjewjene w: Rozmołwa
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Planuja z rezerwu

Gmejna Rakecy ma dobre wuhlady na wuspěšne hospodarjenje

Rakecy (JK/SN). Rakečanska gmejna je swoje zadołženje wot lěta 2013 hač do lětušeho zaměrnje a konsekwentnje pomjeńšiła. Na tutym zakładźe njeje po wuspěšnym konsolidowanju a z dobrym financnym wuhotowanjom ćežko, nastajić dwulětny hospodarski plan za lěće 2023 a 2024.

Na posedźenju tamnišeje gmejnskeje rady minjenu srjedu předstaji nawodnica financneho zarjada komuny Franziska Pfeiffer naćisk dwójneho plana. Do toho jimaše so wjesnjanosta Swen Nowotny (CDU) słowa a wopodstatni dwulětne, poměrnje wobšěrne předewzaća a plan gmejny. Hačrunjež je gmejna nuzowana, so z njewěstymi poměrami, kaž su to korona-pandemija, energijowa kriza abo wuskutki wójny w Ukrainje dla rozestajeć, ma solidny hospodarski fundament. Tón zawěsći, zo budźe w přichodnymaj lětomaj naročne nadawki a předewzaća zwoprawdźić móc. Kónc lěta 2024 planuje gmejna z wurunanym etatom a potom budźe jenož hišće z 228 ­eurami na wobydlerja zadołžena.

wozjewjene w: Łužica
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Na „Rěčnu swětłownju“

Wojerecy. Předsydstwo župy „Handrij Zejler“ přeprošuje wšěch zajimcow na přichodnu „Rěčnu swětłownju“ štwórtk, 22. septembra, we 18 hodź. do bróžnje Wojerowskeho domu Domowiny. Nimo serbskeje bjesady pokazaja film wo poslednim serbskim kwasu w Ćisku z lěta 1953. Dalša tema budźe kermuša. Rjad zetkanjow „Rěčna swětłownja“ hodźi so wosebje tež za serbsce wuknjacych.

Kursy za staršich

Budyšin. Budyska žónska iniciatiwa w Kamjentnym domje přeprošuje na nowy rjad zarjadowanjow za staršich. Te wotměja so w ramiku projekta „Familie leben – Swójbu žiwi być“ w kooperaciji z Budyskim žónskim centrumowww.fbs-biw.de.

wozjewjene w: Z městow a wsow
wutora, 20 septembera 2022 14:00

Policija (20.09.22)

Lawba w płomjenjach

Kamjenc. Na Kamjenskej Winowej horje dyrbjachu njedźelu rano tři wohnjowe wobory woheń hašeć. Sćěny lawby běchu po hašenju połne sazow. Prawdźepodobnje je woheń tykački dla wudyrił. Wěcna škoda wučinja něhdźe 200 eurow.

Čorny bike pokradnyli

Wojerecy. Njeznaći su w nocy wot soboty na njedźelu pokradnyli we Wojerecach koleso za transport tworow Riese & Müller. Čorny bike je stał w kolesowej pincy při torhošću. Škoda wučinja něhdźe 6 300 eurow. Kriminalna policija nětko slědźi.

wozjewjene w: Policija

nowostki LND