2. julija je Lutz Michlenz po ćežkej chorosći w starobje 80 lět we Wojerecach ze­mrěł. 52 lět bě wón dirigent a wuměłski nawoda Wojerowskeho sinfoniskeho orchestra. 1962 bě tehdy 23lětny bračist a wiolinist do města nad Čornym Halštrowom přićahnył a je tam najprjedy mały komorny orchester załožił, kotryž je lěto wot lěta dale rozšěrjał. Bjez tohole ćělesa njeby Wojerowska Łužiska hala na 29 wupředatych silwersterskich koncertow zhladować móhła. Tež Serbske Nowiny wo nich prawidłownje rozprawjachu, wšako běchu mjez hudźbnikami tež Serbja. Někotryžkuli z nich dyrbješe dźěła dla Hornju Łužicu wopušćić, je pak so na silwesterske koncerty do domizny podał. Na wušikne wašnje je Lutz Michlenz sinfoniski orchester zestajał, kotryž je jenož k tutej a ewentualnje hišće k dalšej wjetšej přiležnosći hrał. Mnohim bě to z přičinu, zaso jónu domoj jěć a na proze lěta přiwuznych, přećelow a znatych wopytać.

Wojerowski wyši měšćanosta Stefan Skora (CDU) so w nekrologu na Lutza Michlenza dopomina.

Sakska ministerka za wědomosć a wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) je so dźensa ze šefami třoch zjednoćenych sakskich dźiwadłow zetkała. Tak rea­gowaše wona na jich próstwu wo rozmołwu, kotruž běchu w zjawnym lisće kónc junija pod hesłom „Poziciju hromadu połoženych jewišćow Sakskeje k ewaluaciji zakonja wo kulturnych rumach­“ sformulowali.

Kazachske myto Dyrlichej

wutora, 12. julija 2016 spisane wot:

Budyšin (AW/SN). Zjednoćenstwo kultury narodow Kazachstana Złoty wěk a tam znaty časopis za filozofiju, kulturu a wuměłstwo „Tamyr“ spožči serbskemu basnikej, čłonej předsydstwa Zwjazka serbskich wuměłcow a předsydźe Koła serbskich spisowaćelow Benediktej Dyrlichej mjezynarodne humanistiske myto „Zolotoj asyk“. Tole wobzamkny tele dny mjezynarodna powołanska jury, kotrejž přisłušeja spisowaćeljo z Kazachstana, Ukrainy, USA, Kanady, Šwedskeje, Turkmenskeje, Słowjenskeje, Litawskeje, Armenskeje, Usbekistana, Ruskeje, Běłoruskeje a dalšich krajow.

Słowo „Asyk“ rěka kolenowa kósć wowcy a je po kazachskich narodnych tradicijach symbol zboža a derjeměća. Basnik z Budyšina dósta myto za aktiwne towaršnostne dźěło, organizowanje Mjezynaro­dneho swjedźenja serbskeje poezije kaž tež za wuznamne literarne tworjenje w duchu přećelstwa mjez ludami. Jeho basnje su mjeztym tež w Kazachskej wozjewjene. Diplom­ a medalju „Zolotoj asyk“ spožča Benediktej Dyrlichej w septembru.

W Ćisku na Jurja Brězana dopominali

póndźela, 11. julija 2016 spisane wot:

Ćišćanske kulturne towarstwo je sobotu we wobłuku swojeho zarjadowanskeho rjadu „Ćišćanske wotewrjene wokno“ před sto lětami narodźeneho a před dźesać lětami zemrěteho spisowaćela Jurja Brězana wopominało.

Ćisk (KD/SN). Iniciatorka wječora Dora Gebauerowa předstaji wopytowarjam na Ćišćanskim statoku 1916 we Worklecach jako Georga Bresana rodźeneho, kiž so pozdźišo Jurij Brězan mjenowaše. Dohromady 50 knihow je wón spisał, a wot 1976 hač do jeho smjerće lěta 2006 je so wosebje filozofisce z čłowjeskim byćom rozestajał.

Dalše saksko-pólske projekty

póndźela, 11. julija 2016 spisane wot:

Drježdźany (SN/CoR). Přewodźenski wuběrk za kooperaciski program Interreg Pólska – Sakska 2014 – 2020 je dalše projekty přizwolił, kaž sakske ministerstwo za wobswět a ratarstwo zdźěli. Dohromady chcedźa pjatnaće mjezy překročacych projektow z 21,5 milionami eurow spěchować, a to z wobłukow „zhromadne přirodne a kulturne herbstwo“, „regionalna mobilita“ a „mjezy překročace wu- a dalekubłanje“. Zapodali běchu w zhromadnym Wrócławskim sekretariaće 61 próstwow, na kotrychž wobdźěli so 173 partnerow ze Sakskeje a Pólskeje.

Załožba Wjercha Pücklerowy park Mužakow­ zwoprawdźi z pólskim partnerom předewzaće za spěchowanje europskeho kulturneho herbstwa. Tak chcedźa hłowny dźěl kupjele znowa natwarić. Za wjacore kulturne zarjadowanja, konferency a wustajeńcy dóstanu 1,2 milionaj eurow.

Nimo toho je wuběrk wobkrućił dźesać milionow eurow za tři projekty, kotrež maja wutwarej a modernizowanju wobchadneje infrastruktury słužić.

Bitwa nad Sommu

póndźela, 11. julija 2016 spisane wot:
Před sto lětami howrješe wot spočatka julija hač do srjedź nowembra na sewjeru Francoskeje nad rěku Somme surowa bitwa. 245 kilometrow dołha rěka Somme žórli so blisko Saint Quentina a zaliwa so do Ärmeloweho kanala. Sewjernje Sommy běchu stejnišća němskeho wójska, jim napřećo stejachu francoske a britiske jednotki. Rozkazowarjo armejow zwjazkarskeju krajow Entente přikazachu swojim wojakam, němsku frontu nad Sommu mócnje nadběhować, ju přełamać a tak přewrót na zapadnej fronće Prěnjeje swětoweje wójny docpěć. Hač do kónca awgusta su so Jendźelčenjo a Francozojo na 40 kilometrow dołhej fronće nadběha jenož wosom kilometrow do němskeje fronty zadobyli. 15. septembra zasadźi Entente prěni króć nad Sommu tanki w swětowej wójnje. Njehladajo­ na to zadobychu so nadběhowarjo hač do 15. nowembra jenož dwanaće kilometrow do němskeje fronty, kotraž wosta kruta. W běhu štyriapoł měsaca trajaceje­ krawneje a bjezzmysłoweje bitwy nad Sommu padny 750 000 jendźelskich a francoskich wojakow a nimale poł miliona němskich. Manfred Laduš

Z erotiku něhdy njelutowali

pjatk, 08. julija 2016 spisane wot:

Budyšin (SN/CoR). „We wobłuku Smolerjoweho lěta chcemy tež němskim zajimcam zarjadowanje poskićić. Wjeselimy so tuž, zo sće najebać kopańcu přišli“, witaše nawodnica Budyskeje Smolerjec kniharnje Annett Šołćic wčera wječor ně­hdźe dwaceći hosći. Wjetšina běchu wězo Serbja, ale tež prěni kursant dźens wječor zahajaceho so lětnjeho kursa Serbskeho instituta Charles Wukasch z Texasa tam bě.

Nowy Serbski dom

pjatk, 08. julija 2016 spisane wot:
Dźens před 60 lětami bě II. zjězd Serbow w Budyšinje, na kotrymž přepoda čłon politběrowa CK SED prof. Fred Oelßner Serbski dom na Póstowym naměsće Domowinje­. 1947 započachu dźěłowe brigady Serbskeje młodźiny rozpadanki we wójnje zničeneje Lessingoweje šule wotwožować. 24. awgusta 1947 połoži tam předsyda Maćicy Serbskeje dr. Jakub Wjacsławk zakładny kamjeń za nowy Serbski dom. Dokelž so z twarom dlěješe, přepoda předsyda Domowiny Kurt Krjeńc pozdźišo twarnišćo statej, zo by so z jeho pomocu Serbski dom dotwarił. Jeho wotewrjenje­ 8. julija 1956 bě zwjazane z wobšěrnym programom II. zjězda Serbow na pjeć městnach Budyšina a z premjeromaj SLA a Serbskeho ludoweho dźiwadła. Šěsćstow porow wuhotowaše rejwansku masowu scenu, za kotruž bě prof. Bernhard Wosiena choreografiju na serbske ludowe melodije stworił. Masowy chór zanošowaše młodźinske a narodne spěwy. Swjedźenski ćah ze 27 wobrazami předstaji tysaclětne stawizny serbskeho ludu a jeho bój přećiwo potłóčowanju. Manfred Laduš

Prěni króć dwě trawersy natwarili

štwórtk, 07. julija 2016 spisane wot:

Prjedy hač móžachu lětsa na Budyskim hrodźe scyła ze spektaklom lětnjeho dźiwa­dła NSLDź wo Olsenowej cwólbje započeć, bě wjele předdźěłow trěbnych. Lětsa su tam prěni króć dwě trawersy natwarili a to napřećo sebi, štož so wjetšinje ludźi lubi. W programowym zešiwku so dźiwadło firmam, institucijam, zarjadam a jednotliwcam za přećelnu podpěru 21. Budyskeho lětnjeho dźiwadła dźakuje. Zajimawe su tohorunja w zešiwku jako ABC napisane wudma Egona Olsena, kaž „grawoćiwi amaterojo“ a „žałostni započatkarjo“.

Du hač na hranicy swojich mocow

štwórtk, 07. julija 2016 spisane wot:

Dotal žane předstajenje Budyskeho lětnjeho dźiwadła wjedra dla njewupadnyło

Budyšin (SN/mwe). Wothłós lětušeho lětnjeho dźiwadła NSLDź, kotrež pokazuje hač do 17. julija na Budyskim hrodźe „Olsenowu cwólbu“, je zwjetša přemó­žacy. Kóžde ze 37 předstajenjow – zapřijatej stej hižo přidatnej dwě – je wupředate, a lubowarjo spektakla přijědu samo z Drježdźan do Budyšina. Za wšěch akterow, hač před abo za kulisami, je kóžde jednotliwe wulke wužadane. Hladajo na pensum tež fyziskich narokow du akterojo hač na hranicy swojich mocow. Wšako chce publikum najlěpše hrajerske wukony widźeć, a wšitko dyrbi kaž na štryčku běžeć. Pod hołym njebjom je dźě to cyle hinak hač nutřka w dźiwadle.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND