Lěpša nalada hižo w lěću
Berlin (dpa/SN). Planowana nowa knježerstwowa koalicija CDU/CSU a SPD chce z hnydomnym programom hač do lěća naladu w Němskej polěpšić. Prěnje dźesać do dwanaće tydźenjow po wuzwolenju předsydy CDU Friedricha Merza za noweho zwjazkoweho kanclera chcedźa najwažniše nadawki zwoprawdźić, rjekny generalny sekretar CDU Carsten Linnemann wčera w sćelu ZDF. Zaměr je, „zo nastanje hižo w lěću nowa lěpša zasadna nalada w Němskej“. Wšitcy měli začuwać, zo nowe knježerstwo swoju zamołwitosć chutnje bjerje.
Ministerska prezidentka Mecklenburgsko-Předpomorskeje Manuela Schwesig, kotraž bě koaliciske jednanje w nadawku SPD sobu wjedła, w tym zwisku žadanja předsydki SPD Sakskije Esken za zwyšenjom dawkow wotpokaza. Esken bě w zwisku z reformu dochodoweho dawka rjekła, zo měli ludźo z wyšimi dochodami wjace dawkow płaćić.
Rěča wo pomocy na dobro Ukrainy
Brüssel (dpa/SN). Zakitowanscy ministrojo Němskeje a mnohich dalšich krajow su dźensa w Brüsselu wo dalšej wojerskej pomocy na dobro Ukrainy wuradźowali. W srjedźišću steješe koordinacija tutych naprawow. Na zetkanju wočakowachu tež ukrainskeho zakitowanskeho ministra Rustema Umerowa.
Posedźenje we hłownym kwartěrje NATO nawjedowaštaj němski zakitowanski minister Boris Pistorius a toho britiski kolega John Healey.
Wobaj ministraj narunataj na posedźenju bywšeho zakitowanskeho ministra USA Lloyda Austina. Tón bě tak mjenowanu Ramsteinowu skupinu zwołał a hač k prezidentskim wólbam w USA nawjedował. Nowe knježerstwo prezidenta Donalda Trumpa tute dźěło dale wjesć nochce. Trump město toho Kijew namołwja, tak spěšnje kaž móžno z Ruskej přiměr wujednać. Europa so boji, zo by tajki přiměr na njedobro Ukrainy był, dokelž jej Ruska wuměnjenja nadiktuje.
Porjedźenka
Wuměna z druhimi fotografami jemu wažna była
Fotowa wustajeńca „Za perfektnym wokomikom pytać“ bě před nimale dźesać lětami wulki wuspěch w Muzeju Budyšin. Składnostnje 80. narodnin běchu znatemu fotowemu reporterej a žurnalistej Rolfej Dvoracekej k toho česći wustajeńcu zarjadowali. Přehladka zhladowaše na žiwjenski skutk jubilara a přiwabi tójšto wopytowarjow. Katalog dyrbjachu samo hišće raz ćišćeć dać.
Wšo to njezadźiwa, wšako bě Rolf Dvoracek wjele lět swojeho skutkowanja chronist wuwića „swojeho“ Budyšina a wšeje wokoliny. Za wšelake nowinske publikacije, mjez druhim Serbske Nowiny, wón podawki časa na fotach zwěčni.
To a tamne (11.04.25)
Štó budźe koho zapřijeć?
Hižo wotmołwa na prěnje wulke prašenje běše přednošk: Čehodla je nětko prawy wokomik za zahajenje rewitalizacije serbšćiny, kotraž ma wizionarny zaměr, zo budźe w lěće 2100 sto tysac – serbowacych abo Serbow? W přihoće na lětušu serbsku debatu a w připowědźach prěnjeho zarjadowanja tutoho rjadu stej so wobě wersiji jewiłoj. Na kóncu ma kóždy za sebje rozsudźić, hač so jako Serba definuje. Ale štóž wšědny dźeń serbšćinu w komunikaciji faworizuje, ma dobre wuhlady na to, zo jeho Serbja za Serba maja, chibazo so wón wuraznje jako serbowacy Němc, Čech atd. wuznawa. Na prašenje moderatorki, stawiznarki a sobudźěłaćerki Serbskeho instituta dr. Lubiny Malinkoweje, wotmołwješe běžnje serbowaca wědomostna sobudźěłaćerka wulkoprojekta Domowiny za rewitalizaciju rěče, ZARI, prof. Nicole Dołowy-Rybińska. Wona je po informaciji Wikipedije Pólka a praješe: „Smy w dobje žiwi, kotraž je mjeńšinam přichilena, a wjacerěčnosć je dale a bóle připóznata.“ Nimo toho wona šibale přispomni, zo je přeco prawy wokomik za wšo, štož woprawdźe chceš.
Přichod serbšćiny jima
Druhe zarjadowanje w lětušim rjedźe Serbskich debatow je derje wotbłyšćowało, kak jara tema kubłanje a přichod serbskeho šulstwa Serbow jima. Něhdźe 50 připosłucharjow běše so na žurli Radworskeje Meje minjeny štwórtk wječor zhromadźiło, zo by – hromadźe z dalšimi něhdźe 30 zajimowanymi před wobrazowkami online – podijowej diskusiji k temje „Wo kajkim serbskim šulstwje sonimy?“ sćěhowało. Mnozy z nich so aktiwnje z prašenjemi a komentarami na debaće wobdźělichu.
Diskusiju mjez pjećomi wobdźělnikami na podiju moderěrowaše tónraz naměstnica šefredaktora Serbskich Nowin Bianka Šeferowa. Wona skedźbni w swojich zahajenskich słowach na to, zo so zarjadowanje cyle wědomje w Radworju wotměwa – wjesce ze šulu, na kotrejž su serbscy šulerjo w mjeńšinje. Tu so starši ćim bóle wo šulske maćernorěčne kubłanje swojich dźěći starosća. Z někotrymi prašenjemi poda moderatorka ćežišća diskusije wječora: Małe serbske rjadownje na šulach? Serbske šule w čejim nošerstwje? Swobodna serbska šula? Dyrbjeli so my sami wo swoje šulstwo starać?
Wšelakorosć měnjenjow
Kritizuja plany hladanja
Berlin (dpa/SN). Připowědźenje unije a SPD nastupajo stabilizowanje chorobneho a hladanskeho zawěsćenja zbudźa kritiku. „Hladanja potrěbni nimaja ničo wot čorno-čerwjeneho koaliciskeho zrěčenja“, rjekny šef předsydstwa Němskeje załožby za škit pacientow Eugen Brysch powěsćerni dpa. Wulce aktualne temy koalicija komisijam dale deleguje, Brysch kritizuje. „Přesunyć a wotstorčić rěka politiski koncept.“ Zeleni rěča wo „skomdźenej změnje“ ze stron koalicije.
Běły dom AP dale wuzamkuje
Washington (dpa/SN. Běły dom we Washingtonje nochce powěsćerni Associatred Press (AP) najebać sudniski wusud dale přistup do běrowa prezidenta zmóžnić. Knježerstwo USA je dźeń po wotpowědnym rozsudźe zwjazkoweho sudnika rewiziju zapodało. Pozadk je spjećowanje agentury AP, w swojim rozprawnistwje wo Mexikanskim zaliwje wotnětka zapřijeće „Ameriski zaliw“ wužiwać. Nowe pomjenowanje zaliwa bě Trump před krótkim z dekretom wukazał.
Schröder skorži běrowa dla
W přemysłowej kónčinje w Münsterlandskim Ahlenje je minjenu nóc ...
Nowi neonacije chětro młodźi
Podstupim (dpa/SN). Woni su napadnje młodźi a zwólniwi namóc wužiwać – braniborski wustawoškit wobkedźbuje nowe wuwiće w scenje neonacijow. „Wot lěta 2024 wobkedźbujemy nowy fenomen, přetož přiwisnicy su jara młodźi“, rjekny nawoda wustawoškita Jörg Müller powěsćerni dpa w Podstupimje. Tole dopomina jeho jara sylnje na scenu spočatk 90tych lět, na tehdyše hibanje skinheadow.
Loni běchu młodźi prawicarjo ze swojimi 14 a 15 lětami prěni raz napadnyli, jako wobdźělnikow Christopher Street Days wobćežowachu. Po nadpadach na młodźinske kluby w Grodku a Złym Komorowje bě jasne, zo je so nowa prawicarska młodźinska kultura wuwiła. Wustawoškit scenu dokładnje wobkedźbuje.
