Brüssel (dpa/SN). Ze swjatočnym zarjadowanjom su dźensa w Brüsselu přistup Němskeje k NATO před 70 lětami wopominali. Na ceremoniju we hłownym sydle wojerskeho zwjazka wočakowachu mjez druhim zwjazkoweho prezidenta Franka-Waltera Steinmeiera a amtěrowaceho zakitowanskeho ministra Borisa Pistoriusa (SPD). Na swjatočnosć bě generalny sekretar NATO Mark Rutte přeprosył.
Zwjazkowa republika bě 6. meje 1955 jako 15. čłon transatlantiskemu zakitowanskemu zwjazkej přistupiła.
Trajaca wójna Ruskeje přećiwo Ukrainje a njewěsty přichod NATO běštej na zarjadowanju prezentnej temje. Zwjazk je tuchwilu we hłuboko sahacym procesu změny. Hłowna přičina toho je wotpohlad USA, so zamołwitosće za wěstotu Europy krok po kroku wzdać. Europscy čłonojo maja tole za nastork, so masiwnje wobrónić a wjace pjenjez za zakitowanje wudać.
Zo njewotměje so swjatočnosć 6. meje, ma terminowe přičiny. Tón dźeń chcedźa w Berlinje nowe knježerstwo spřisahać.
Berlin (dpa/SN). Dobry tydźeń do wuzwolenja Friedricha Merza za zwjazkoweho kanclera Němskeje stej CDU a CSU dźensa popołdnju swoje mustwo za nowe knježerstwo předstajiłoj. Nimo toho CDU na małym stronskim zjězdźe koaliciske zrěčenje z SPD schwali. Bayerska CSU je tole hižo činiła. Socialdemokraća maja hišće hač do jutřišeho chwile, po puću čłonskeho wothłosowanja wo koaliciskim zrěčenju wothłosować. Předsydu CDU Friedricha Merza chcedźa 6. meje za noweho zwjazkoweho kanclera wuzwolić.
Po koaliciskim zrěčenju přewozmje CDU sydom z cyłkownje 17 ministerstwow, runje tak SPD. CSU ma tři ministerstwa nawjedować. Prěnje personalije buchu wčera hižo w rozprawach medijow přeradźene, bjez toho zo by to něchtó wobkrućił. Merz rěčeše na małym zjězdźe CDU wo „jara dobrym knježerstwowym mustwje“. Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) hižo znatych nowych ministrow tohorunja chwaleše. „To je so Friedrichej Merzej woprawdźe derje poradźiło“, rjekny Kretschmer nowinarjam.
Lipsk (dpa/SN). Krótko do přestajenja na digitalne fota pola wupokazow abo pućowanskich pasow 1. meje bědźa so někotre sakske komuny dale z komdźenjemi při přestajenju systema. Po nowym rjadowanju móža ludźo próstwu wo nowy wupokaz jenož hišće z digitalnym fotom zapodać. We wjacorych komunach Sakskeje pak pobrachuje za to prosće trěbna technika.
Město Šwikawa je po swójskich informacijach nowu techniku sčasom skazała. Na postajenym terminje pak ju zasadźić njemóža, dokelž je dodawanje po cyłej Němskej problematiske. Město tuž žane digitalne pasowe fota na městnje poskićeć njemóže. Tež w Drježdźanach z wuwzaćom někotrych měšćanskich dźělow hišće trěbnu techniku nimaja. Nastroje pak su skazane. Tuž nachwilnje hač do kónca julija hišće papjerjane fota akceptuja. Měšćanske zarjadnistwo zdźěla, zo hišće njewědźa, hdy budu nowu techniku zasadźić móc. Porno tomu su w Lipsku nimale wšitke wobydlerske běrowy přihotowane. Jeničce w dwěmaj wobwodomaj maja hišće problemy. Ludźo měli so zwoprědka informować, na čo dyrbja so nastajić.
Na zadnim sedle awta je žona wčera rano w Aachenje dźěćo porodźiła. Policistam napadny muž na kromje dróhi, kotryž zastojnikow rozpjeršeny k sebi kiwaše. Žona w awće měješe hižo hrona. Tuž zastojnikaj awto wobeju do přichodneje chorownje přewodźeštaj, ignorujo při tym błyskače. Dźěćo pak měješe nuzne a so hišće na parkowanišću před chorownju narodźi. Lěkarjo chorownje spěšnje pomhachu. Žona a dźěćo stej strowej.
Rozžohnowanje nježenjenca je w Drježdźanach zasadźenje policije a helikoptera zawinowało. Zakuklenaj běštaj 38lětneho na parkowanišću namócnje do awta tykłoj a z nim do směra na Pirnu wotjěłoj. Swědkojo hnydom policiju zazwonichu, kotraž pytansku akciju zahaji. Hodźiny pozdźišo namakachu „zawlečeneho“ w Radebeulu na swjedźenju. Wobdźěleni dyrbja akcije dla z chłostanku ličić.
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je elitowej uniwersiće Harvard „wohroženje demokratije“ wumjetował. Harvard je antisemitiska a lěwicarsko-radikalna institucija, pisa Trump na swojej internetnej platformje Truth Social. Liberalna uniwersita „dowola wěstej skupinje kołwrótnych, hidu a hněw rozšěrjeć“, wón twjerdźi. Na campusu běchu wjacore demonstracije na dobro Palestinjanow organizowali. Na to bě Trump statne srědki za kubłanišćo blokował.
„Ně“ SPD njeby drama było
Berlin (dpa/SN). Z wida předsydy dorostoweje organizacije SPD Philippa Türmera njeby žadyn drama był, bychu-li čłonojo SPD koaliciske zrěčenje z CDU/CSU wotpokazali. „Nichtó uniji a SPD njezakazuje, so hišće raz dorozumić“, rjekny Türmer nowinarjam. „To njeby žana statna kriza była.“ Dobrych 358 000 čłonow SPD ma hišće hač do 29. apryla składnosć, wo koaliciskim zrěčenju z uniju wothłosować. Čłonojo dorostoweje organizacije SPD su zrěčenju napřećo přewšo skeptiscy.
Žane wěčne zastaranje wjace
Washington (dpa/SN). Připowědź Ruskeje, zo nochce Moskwa wšu Ukrainu wojersce zdobyć, ma prezident USA Donald Trump w ćahańcy wo skónčenje wójny w Ukrainje za wulke přizwolenje. Na prašenje, što Ruska w jednanjach wo měr poskićuje, Trump rjekny: „Wójnu skónčić a nic cyły kraj wobsadźić. Chětro wulke to přizwolenje.“
Ruske wójsko kontroluje po nadpadźe na Ukrainu něhdźe pjećinu susodneho kraja. Tutón podźěl njeje so tež po třoch lětach wójny wulce změnił. Tuž ničo na to njepokazuje, zo móhło ruske wójsko Ukrainu dospołnje wobsadźić. Trump je sej wěsty, zo měrowe zrěčenje mjez Ruskej a Ukrainu hižo bórze wujednaja. „Chcemy tutu wójnu spěšnje skónčić.“ Wón připowědźi „wažne zetkanja“ hižo přichodne dny. Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow rěčeše wo dobrych wuslědkach při jednanjach wo měr, kotrež chce wón konkretizować.
Berlin (dpa/SN). Po wjele diskutowanym namjeće městopředsydy frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Jensa Spahna (CDU) nastupajo wobchadźenje z AfD radźi generalny sekretar CDU Carsten Linnemann, so mjenje z AfD w zjawnej diskusiji zaběrać. W sćelaku ARD wón dźensa rano rjekny: „Hdyž dny dołho wo AfD rěčimy, njetrjebamy so dźiwać, zo je strona dźeń a sylniša.“
Spahn bě njedawno kontrowersu zbudźił, jako namjetowaše, z AfD w organizatoriskich prašenjach runje tak wobchadźeć kaž z kóždej druhej opoziciskej stronu. Mjeztym je wón swoje měnjenje změnił: „Zhromadny nadawk unije a SPD je, problemy kraja rozrisać a AfD po tutym puću społojčić.“ AfD je mjeztym runje tak sylna kaž CDU/CSU.