Brüssel (dpa/SN). Zo bychu wjace do wobrónjenja inwestować móhli, smě dohromady 15 čłonskich krajow EU w přichodźe předpisy wo zadołženju překročić. Finančni ministrojo dowolichu 15 krajam – mjez nimi su Pólska, Słowakska, Słowjenska, Čěska a Madźarska –, zo smědźa na zakładźe wosebiteho rjadowanja w přichodnych štyrjoch lětach přidatnje 1,5 procentow swojeho nutřkokrajneho bruttoprodukta za wobrónjenje wudawać. Poprawom bychu za přidatne zadołženje z chłostanjom EU ličić dyrbjeli, tute pak nětko wusadźa. Tež Němska so wosebiteho rjadowanja nadźija. W Berlinje pak hišće na zelenu swěcu čakaja, wšako njeje zwjazkowe knježerstwo za to trěbny srjedźodobny hospodarski plan dotal předpołožiło. Zasadnje pak zadźěwki za tak mjenowanu nacionalnu klawslu wuwinjenja njewočakuja, bě zwjazkowy minister financow Lars Klingbeil (SPD) wóndano rjekł. Za Němsku je wosebite rjadowanje wažne, wšako smě so kraj na zakładźe reformy rjadowanja zadołženja we wobłuku wobrónjenja wyše zadołžić.

W Błótach waža a wobchowaja sej wobydlerjo swoje tradicije. To tam wšudźe pytnješ. K tomu słuša tež čołmikowanje po groblach. Z dołhimi kijemi tam čołmikarjo swoje čołmy wodźa. Hdys a hdys su čołmy z metala, často tež z drjewa. Tola material kaž drjewo hodźi so jenož ćežko wobdźěłać. Dwaj blidarjej staj nětko z nowej technologiju dźěłałoj a čołm zhotowiłoj, kotryž je tradicionalnemu drjewjanemu na prěni pohlad chětro podobny. Fachowcy w Błótach, kotřiž mějachu składnosć, prototyp zawče­rawšim wuspytać, su sej přezjedni, zo móže něšto dobreho a wulkeho z toho rosć. Hdys a hdys je trjeba po nowych pućach kročić, kotrež nam inowacija z nowymi materialijemi a technologijemi skići. Prosće něšto sej zwažić a zmužity być, kaž młodaj blidarjej Marcel Müller­ a Andreas Zimmer z Tšupca. Tajkich ludźi, kotřiž do přichoda inwestuja, woprawdźe trjebamy.

Bianka Šeferowa

Mainz (dpa/SN). Hladajo na aktualnu politisku debatu a na prócowanje, škitny status wjelkow w Němskej znižić, warnuja wodźace organizacije za škit přirody a zwěriny před tym, wjelkam přespěšnje dosahacy staw jich wobstatka wob­swědčić. „Tajke zwěsćenje by so wědomostnym faktam spřećiwjało a móhło daloko sahace konsekwency za škit družin w Europje měć“, rjekny Lovis Kauertz wot organizacije za škit dźiwiny w Němskej.

Byrnjež so populacija wjelkow w Němskej dale rozšěrjała, njeje jich po směrnicach EU a po wusudach Europskeho sudnistwa w najwjetšim dźělu Němskeje dawno hišće dosć. To płaći wosebje za zapad z wulkimi zwjazkowymi krajemi Sewjerorynsko-Westfalskej, Hessenskej, Porynsko-Pfalcu a na juhozapadźe z Badensko-Württembergskej a Bayerskej.

Za zwěsćenje dosahaceje populacije ma so tójšto kriterijow wobkedźbować, kiž ryzy ličbu wjelkow daloko přesahuja. To wopřija aspekty kaž dołhodobne přežiwjenje populacije, genetisku mnohostronskosć, splećenje wšelakich populacijow a dosć kmanych žiwjenskich wuměnjenjow, kiž wuwiće wjelkow zmóžnjeja.

Ekstremnje niski staw Łobja z runje hišće 45 centimetrami nuzuje Drježdźanske wobchadne zawody k drastiskim naprawam. Minjene dny su wjacore zwiski přewoznych čołmow šmórnyli. Wčera je tež Běła flota doskónčnje jězdźić přestała. Tajki niski staw rěki běchu naposledk w suchim lěće 2018 měrili. Dešća dla wočakuja drje snadne polěpšenje, tole pak po dotalnych nazhonjenjach něšto dnjow traje. W tymle času maja zajimcy składnosć, sej „drohoćinki“ wobhladać, kotrež je Łobjo wotkryło: stare kolesa a druhe namakanki. Kótwica na wobrazu je w suchich lětach stajnje zaso widźeć a symbolizuje přewšo niski staw wody. Foto: Christian Essler