Maja kónčinu wopušćić

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Bližaceho so hurrikana Irmy dla maja turisća juhozapad Floridy a kupu Florida Keys wopušćić. Po informacijach zarjadow płaći tele postajenje wot dźensnišeho ranja. Pozdźišo maja tež wobydlerjo kónčinu wopušćić. Mjeztym bu hurrikan Irma do najwyšeje kategorije pjeć zastopnjowany. Dotal hišće jasne njeje, hač wón kónc tydźenja tež na kruty kraj USA trjechi.

Protesty w městach USA

Los Angeles (dpa/SN). W mnohich městach USA su ludźo přećiwo kóncej programa Dreamer k škitej młodych migrantow protestowali. Prezident USA Donald Trump bě připowědźił, zo zakónči program, zawjedźeny wot bywšeho prezidenta Baracka Obamy. Sta ludźi demonstrowachu před Běłym domom we Washingtonje a w dalšich městach Ameriki. Program zmóžnja ilegalnym zapućowarjam, dóstać dźěłowu dowolnosć, a škita tak mjenowanych „dreamerow“ před wupokazanjom.

Wuchod podpěru dale trjeba

Poslednje posedźenje sejma z Michałkowej

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:

Berlin (SN). Wčerawše posedźenje Němskeho zwjazkoweho sejma bě zdobom poslednje za serbsku zapósłanču Marju Michałkowu (CDU). Wona hižo jako kandidatka njenastupi. Hornjoserbskeho zapósłanca/hornjoserbsku zapósłanču tuž w přichodnym parlamenće njezmějemy.

Michałkowa bě wot lěta 2002 direktnje wolena zastupjerka jednoho łužiskeho wólbneho wo­krjesa a bě jako prěnja serbsku narěč w sejmje dźeržała. Zasadźała je so za serbske temy a we wobłuku strowotnistwa. Byrnjež zwjazkowy sejm wopušćiła, je hišće w mnohich gremijach zastu­pjena. Tak wostanje dale předsydka Rady za serbske naležnosće Sakskeje.

Tež prezidenta zwjazkoweho sejma Norberta Lammerta (CDU) su zapósłancy wčera w Berlinje rozžohnowali. Po 37 lětach wón k wólbam hižo njenastupi.

„Měła so distancować“

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Načolna kandidatka Alternatiwy za Němsku (AfD) Alice Weidel je wčera wólbne wusyłanje telewizije ZDF po rozestajenju dočasnje wopušćiła. Přičina bě žadanje generalneho sekretara CSU Andreasa Scheuera na nju, zo by so wot druheho načolneho kandidata AfD Alexandera Gaulanda a durinskeho krajneho předsydy Björna Höckeho prawicarskich wuprajenjow dla distancowała. Gauland bě Höcku jako dušu AfD wopisał. „Za mnje je wón prosće prawicarskoradikalny“, rjekny Scheuer. Rozmołwne koło z cyłkownje sydom politikarjemi a moderatorku Mariettu Slomka Alice Weidel na to wopušći.

W Zapadnej Thrakiskej dale šule zawěraja

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:

Witten (SN). Turkowska mjeńšina, bydlaca w grjekskim regionje Zapadna Thrakiska, ma dźeń a wjetše ćeže, swoje šulske kubłanišća zachować. Tak je ličba zakładnych šulow turkowskeho zhromadźenstwa w minjenych lětach chětro woteběrała.

Jako bywša njewotwisna fachowča za prašenja mjeńšin Zjednoćenych narodow Gay McDougall lěta 2008 region wopyta, zo by so na městnje wo połoženju mjeńšiny wobhoniła, wuwučowa w Zapadnej Thrakiskej na 194 zakładnych šulach turkowšćinu a grjekšćinu. Hižo dwě lěće pozdźišo je grjekske ministerstwo za kubłanje, slědźenje a nabožinu rozsudźiło, 60 z nich přemało šulerjow dla zawrěć. Njedawno bu znate, zo tam hišće lětsa tři dalše šule zawru. Tež tu je mała ličba šulerjow přičina. Zawrěće wobzamkny direkcija primarno- a sekundarnošulskeho wukubłanja regiona wuchodna Makedonska a Thrakiska.

Strašna njewěda

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:
Ústí nad Labem abo Šluknov w bliskej Čěskej njejstej zabytej, dźe-li wo bjeznadźijne połoženje Romow. Bydlacy rozbrojeni po nimale cyłej Europje a nastupajo kubłanje a postupowanje husto wróćostajeni, žiworja woni na kromje towaršnosće. Su to ći, na kotrychž mnozy přisłušnicy – tež słowjanskich – ludow, wothorjeka hladaja, dokelž nimaja jich wašnje žiwjenja za swoje. W Němskej su Sintojo a Romojo jedna ze štyrjoch w mjeńšinowej radźe zastupjenych awtochtonych ludowych skupin. To pak jich jako němskich staćanow před tym nješkita, zo su rasistiskim njepřećelskosćam a wumjezowanjam wustajeni. Pochad njesmě kriterij policajskeho dźěła być, je prezident zwjazkoweje policije Dieter Romann po zetkanju z dateje přičiny z Romanijom Rosu, předsydu Centralneje rady němskich Sintow a Romow, tele dny hakle wustajił. Wotstronimy-li strašnu njewědu, móžemy zawěsće tež předsudki přewinyć. Axel Arlt

Połoženje dale njespokoja

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:

Integracija Romow nimale po cyłej Europskej uniji problematiska

Brüssel (ČŽ/K/SN). Zo njeje połoženje Romow jenož we wuchodnej a srjedźnej Europje problematiske, ale po cyłej Europskej­ uniji, wuchadźa z rozprawy, kotruž je komisija EU zdźěłała a nětko w belgiskej stolicy Brüsselu wozjewiła. Rozprawa wuraznje zwěsća, zo wostawaja Romojo dale socialnje najsłabša a často diskriminowana narodna mjeńšina. Wosomdźesat procentow Romow, něhdźe šěsć do wosom milionow ludźi tuž, kotřiž bydla w jednotliwych krajach zhromadźenstwa, je wot chudoby wohroženych. Situacija so jenož poněčim polěpša.

Přeprošeja na diskusiju w busu

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:

Budyšin (CRM/SN). 2. Budyski tydźeń demokratije nabywa na konturach. To wujewi so minjenu póndźelu na dalšim wječoru w Ewangelsko-lutherskim domje (KiK), na kotryž běše zaso Eckart Riechmann (SPD) z měšćanskeho zarjadnistwa přeprosył. Wón angažuje so zdobom w towarstwje Budyšin wostanje pisany. Samsny kruh, wobstejacy z politisce wu­směrjenych towarstwow, w měšćanskej radźe zastupjenych stron a wobeju cyrkwinskeju wosadow kaž tež dalšich zajimcow, bě hižo 21. awgusta na samsnym městnje wuradźował (SN rozprawjachu).

To a tamne (06.09.17)

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:

Swoju mać plahowanja konopje dla pola policije přizjewił je 13lětny z badensko-württembergskeje gmejny St. Leon-Rot. Do toho bě so hólčec w interneće wo rostlinach informował. Jeho podhlad přećiwo maćeri so wobkrući, a policija nańdźe w zahrodce swójby 20 połdra metra wulkich rostlin. Mać so na syna njesměrnje rozhori, a zastojnicy njemóžachu ju hižo změrować. 13lětneho dyrbjachu tuž wěstoty dla nachwilnje sobu wzać.

Z wozyčkom połnym słódkosćow je dwulětna holčka žonje w Freiburgskej kupnicy napadnyła. Po wšěm zdaću bě swojej maćerce twochnyła, kotraž bě hižo policiju zawołała. Zastojnicy zetkachu skónčnje staršu sotru dwulětneje, kotraž tež za njej pytaše. Kaž so wukopa, bě holčka swójbnym hižo z bydlenja ćeknyła. Hač móžeše dwulětna słódkosće zdźeržeć, w policajskej rozprawje njesteji.

Před 19 lětami „zeleny eksot“ był

wutora, 05. septembera 2017 spisane wot:

„Wažne je, što po brunicy přińdźe.“ Sada je hesło kandidata Jensa Bitzki, z kotrymž wabi wón na dwurěčnym plakaće wo hłosy za sebje a swoju stronu Zwjazk 90/Zeleni k lětušim wólbam zwjazkoweho sejma. Doba po brunicy z trěbnej strukturnej změnu jima ludźi po wšej Łužicy. To wobkrućichu jemu tež rozmołwy, kotrež je direktny kandidat we wólbnym wokrjesu 156 Budyšin I na stejnišću swojeje strony na Dnju Saksow w Lubiju wjedł. „Młody muž so wobhoni, hač změje po zakónčenju wukubłanja pola LEAG w swojim powołanju scyła hišće dźěłowe městno“, Jens Bitzka powěda. Wón to wězo zaručić njemóže, je pak přeswědčeny, zo trjebaja we Łužicy stajnje derje wukubłanych ludźi.

Demonstruja swoju móc

wutora, 05. septembera 2017 spisane wot:

Seoul (dpa/SN). Po atomowym tesće Sewjerneje Koreje nětko Južna Koreja swoju wojersku móc prezentuje. Jeje wójnske łódźe su w japanskim morju zwučowali, rěka w dźensnišej zdźělence mariny. Hač do soboty planuja hišće dalše zwučowanja. Mjeztym je so zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) na prezidenta USA Donalda Trumpa wobroćiła z próstwu, konflikt měrliwje rozrisać. Trump hrožeše Sewjernej Koreji z wojerskej wotmołwu, dokelž bě njedźelu wodźikowu bombu testowała.

Liča z dalšim hurrikanom

Washington (dpa/SN). Dalši hurrikan z mjenom Irma nabywa nad Atlantikom dale a wjace mocy. Mjeztym je mjezy­narodny hurrikanowy centrum USA wjerćaty wichor do štwórteje a tak do druheje najwyšeje kategorije zastopnjował. W přichodnych 48 hodźinach móhł so tón hišće zesylnić. Mjeztym so w Karibice na wichor přihotuja. Tamniše zarjady prošachu wobydlerjow, so wotpowědnje zawěsćić. Hurrikan móhł tež znowa USA, tónkróć Floridu, trjechić.

Pjenjezy njedosahaja

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND