Při rozbuchnjenju dweju awtobombow w stolicy Somalije Mogadishu je dźensa znajmjeńša sydom ludźi žiwjenje přisadźiło. Mnozy dalši su zranjeni, zdźěli tamniša policija. Mjeztym je so islamistiska milica Al-Shabaab k nadpadomaj wuznała. W februarje běchu w Somaliji Mohameda Abdullahija Farmaja za prezidenta wuzwolili. Wot toho časa množa so nadpady w Mogadishuwje. Hižo 10. februara bě při tajkim atentaće na wikach 35 ludźi zahinyło. Foto: picture alliance/Farah Abdi Warsameh

Šmjatki z Turkowskej dale a razniše

póndźela, 13. měrca 2017 spisane wot:
Den Haag/Berlin (dpa/K/SN). Nižozemska dawa swojim krajanam, kotřiž wotmysla do Turkowskeje pućować warnowanje sobu na puć. Pasć měli so mjez druhim wjetšich zhromadźi­znow. Při­čina je, zo su so diplomatiske napjatosće z Turkowskej kónc tydźenja přiwótřili. Den Haag njebě turkowskim ministram dowolił, w Nižozemskej za wólbny bój wustupować. Hižo přitomnych ministrow je wupokazał. Danski premier Lars Løkke Rasmussen turkowskeho kolegu Binalija Yıldırıma poprosy, přestorčić za přichodny tydźeń předwidźany wopyt Danskeje. Minister w zarjedźe němskeje kanclerki Peter Altmaier (CDU) ma tež zakaz wustupowanja turkowskich mi­nistrow w Němskej za móžny.

Kolbe chorhojnica sakskeje SPD

póndźela, 13. měrca 2017 spisane wot:
Drježdźany (dpa/K/SN). Do wólbneho boja za nazymske wólby zwjazkoweho sejma poćehnje sakska SPD z Danielu Kolbe jako chorhojnicu. 37lětnu fyzi­karku stajichu sobotu na stronskim zjězdźe w Nossenje na 1. městno wólbneje lisćiny.­ Kolbe přisłuša wot lěta 2009 zwjazkowemu sejmej a je tež generalna se­kretarka 4 629 sakskich socialdemo­kra­tow. Na dalšimaj městnomaj slědujetaj bywši sakski hospodarski mininister Thomas Jurk (88,1 procent) a Susann Rüthrich (77,6 procentow). Jako prěni „nowy“ je na šestym městnje Richard Kaniewski­ (62,3 pro­centy). Po słowach Daniele Kolbe rukuje­ kandidat SPD na kanclerstwo Martin Schulz za to, „Němsku zaso sprawnišu sčinić“.

Za kompromisami pytać

póndźela, 13. měrca 2017 spisane wot:

Stejišća braniborskich wokrjesow a komunow nětko předleža

Podstupim/Zły Komorow (SN/BŠe). Hižo něšto lět je rěč wo wokrjesnej reformje w Braniborskej a rozsud so bliži. Hač do zańdźeneho pjatka mějachu wokrjesy a bjezwokrjesne města móžnosć swoje stejišćo nutřkownemu ministerstwu kraja­ předpołožić. Tež wokrjes Hornje Błóta-Łužica je na swojim wurjadnym posedźenju 2. měrca tajke stejišćo wobzamknył. Jeho radźićeljo wotpokazuja namjet, tuchwilu wobstejacy wokrjes z wokrjesami Delnja Łužica, Łobjo-Halštrow, Sprjewja-Nysa a z městom Choćebuzom zjednoćić. Ma-li so wotpohlad přiwšěm přesadźić, wobstawaja radźićeljo na tym, zo Zły Komorow w nowym wokrjesu centralnu rólu dóstanje. Žadanja su we wotpowědnym spisu konkretnje sformulowali. Krajny rada Siegurd Heinze (njestronjan) nimo toho wo tym rozmysluje, hač přećiwo wutworjenju wulkowokrjesa skorži abo nic.

Fuzija njeproduktiwna

póndźela, 13. měrca 2017 spisane wot:
Planowana wokrjesna reforma komuny a wokrjesy po cyłej Braniborskej chětro zaběra. Wulkowokrjesy maja nastać. Přičina toho je demografiske wuwiće woby­dlerstwa. Wuwiće wjesneje ludnosće žada sej fuziju. Poprawom zmysłapołne to postupowanje. Wulkowokrjesy, kaž planuja je w Braniborskej, pak su po mojim měnjenju kontraproduktiwne. Hdyž su zarjady na jednym stejnišću centralizowane, maja wobydlerjo kaž tež sobudźěłaćerjo zarjadow dlěše puće na so brać. Wosebje dźeń a staršim wobydlerjam su tajke dołhe puće dale a wobćežniše. Štó z nich chce abo móže tak daloko a dołho w awće abo busu sedźeć, zo by sej na wotpowědnu městnosć dojěł? Fuzije a walčkowanje nadawkow pak su žadanje dźensnišeho časa. Z kotrymi wobćeženjemi pak ma so při tym jednotliwy wobydler abo sobudźěłaćer bědźić, po wšěm zdaću wažne njeje. Bianka Šeferowa

To a tamne (13.03.17)

póndźela, 13. měrca 2017 spisane wot:

Wo Božu pomoc za Donalda Trumpa prosył je sobotu farar w klóštrje karmelitow bayerskeho Straubinga. Tak prošeše wón na Božej mši wo to, zo ma nowy prezident USA dobrych poradźowarjow a zo twori rozsudy, kotrež cyłemu swětej tyja. Žona z wosady bě kemše pola fararja za pjeć­ eurow skazała w nadźiji, „zo by so wšitko derje stało“.

Policiji twochnyć chcyše 74lětny wuměnkar w Aachenje. Najebać znamjenja policije a módru swěcu, zo ma zastać, wón z awtom dale jědźeše a zajědźe do napřećiwneho wobchada. Njeda pak so mylić a ćekny přez mjezu do Nižozemskeje, hdźež po dalšim přesćěhanju policije skónčnje zasta. Tam so wurěčowaše, zo hubjenje słyši, zo policiju scyła widźał njeje a zo je jězbnu dowolnosć doma zabył. Kaž so pozdźišo wukopa, wón hižo pjeć lět žane papjery nima.

Dźewjeć wosobow zranił

pjatk, 10. měrca 2017 spisane wot:

Düsseldorf (dpa/SN). Po nadpadźe ze sekeru wčera wječor na Düsseldorfskim hłownym dwórnišću je dźewjeć wosobow zranjenych, štyri z nich ćežko. Strach, zo móhł nichtó na sćěhi nadpada zemrěć, pak njewobsteji. 36lětny skućićel je z Kosowa a bydli tuchwilu we Wuppertalu, zdźěli dźensa policija. Mjeztym wona­ z toho wuchadźa, zo je psychisce chory.­ Wčera bě 36lětny najprjedy w ćahu a po tym na dwórnišću wólnje pa­santow ze sekeru nadběhował.

Zeleni sadźeja na ekotemy

Berlin (dpa/SN). Hłowna tema boja strony Zwjazka 90/Zelenych za lětuše wólby zwjazkoweho sejma je škit klimy a wobswěta. Tak wobjednawaja brunicu runje tak kaž přetworjenje awtomobiloweje branše a přirodoznjesliwe ratarstwo. „Ekoprašenje je prašenje eksistency“, zwurazni dźensa w Berlinje načolny kandidat Cem Özdemir. Wón předstaji naćisk wólbneho programa, kotrež chcedźa na zjězdźe w juniju wobzamknyć.

Wuskutki tež w Sakskej

Pólska wjerškEU blokuje

pjatk, 10. měrca 2017 spisane wot:
Brüssel (dpa/K/SN). Wjeršk Europskeje unije ma swój eklat: Najebać spje­ćo­wa­nje Waršawskeho knježerstwa su wšit­ke­ tamne kraje zhromadźenstwa Donalda Tuska znowa za předsydu Rady EU wu­zwolili. Waršawa reaguje na to z wetom. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) zadźerženje Pólskeje wobžaruje. „Pytanje konsensa njesmě so nihdy nanihdy za blokadu wužiwać“, wona zwurazni. Pólske narodnokonserwatiwne knježerstwo bě so ze wšej mocu zno­wawuzwolenju Tuska spřećiwjało, ale podarmo. Z rozhorjenosće ministerska prezidentka Beata Szydło hišće wčera wječor připowědźi, zo wona kónčne wozjewjenje­ Brüsselskeho wjerška EU sobu­ nje­podpěruje.

Pozdatny mordar hólčeca zajaty

pjatk, 10. měrca 2017 spisane wot:
Herne (dpa/K/SN). Policija zaja wčera wječor Marcela H., kiž je podhladny, zo je w měsće Herne dźěćo zamordował. 19lětny bě sam na policiju přišoł. Dźewjećlětneho hólčeca běchu póndźelu wječor w pincy susoda Marcela H. zakłóteho namakali. Złóstnik bě po wudawanju policije po njeskutku fota do interneta stajał, na kotrychž je połny kreje pódla mortweho dźěsća widźeć był. Prawiznik swójby wopora rjekny nowinje Bild: „Swójba je přewšo wolóžena, zo je po­zdatny mordar jich syna lepjeny a zo móže tak zasłužene pochłostanje dóstać.“ Policija bě při pytanju za pozdatnym mordarjom pachoła do toho nic mjenje hač 1 400 pokiwow dóstała.

Měli dym znjesć

pjatk, 10. měrca 2017 spisane wot:

Baršć (dpa/SN). Wobydlerjo Baršća a wokoliny maja so na dalše wobćeženja žehlaceho wohenja dla nastajić. Woheń na pólskej­ deponiji Brożek tež hišće po třoch tydźenjach dospołnje zhašany njeje,­ kaž zdźěli rěčnik wokrjesa Sprjewja-Nysa. Wón wobkrući tak rozprawu nowiny Lausitzer Rundschau.

Po informacijach pólskeje wohnjoweje wobory móže so tam hišće hač do tři njedźele dymić. „Žehlacy woheń strowoće nješkodźi“, wuswětli krajny rada wo­krjesa Sprjewja-Nysa Harald Altekrüger (CDU). „Wobswětoškitny zarjad wojewódstwa Lubuskie jón wobstajnje kontroluje.“ Wokrjesne zarjadnistwo ma wuski zwisk z pólskej stronu. Su-li wohroženja, budu wobydlerjo w Braniborskej hnydom informowani. Njewotwisnje wot toho tež zarjady w Němskej powětr na strašne maćizny kontroluja. Dotal pak žadyn strach njewobsteji. Wokrjes je so na braniborski wobswětoškitny zarjad wobroćił a wo podpěru prosył.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND