Wot dźensnišeho su wone zaso na předań: silwesterske praskotaki w najwšelakorišich formach, wulkosćach a płaćiznach. Kaž kóžde lěto wudadźa wobydlerjo Němskeje drje tež lětsa zaso sta milionow eurow za to. Policija warnuje w tym zwisku před strašnymi ilegalnymi praskotakami z Čěskeje a Pólskeje, za čož je sylniše kontrole připowědźiła. W Müllerec drogeriji a parfimeriji w Choćebuzu Nancy Faschin a nawodnica Ina Blasnik (wotlěwa) tónle poskitk do polcow rjadujetej. Foto: Michael Helbig

Starosća so sankcijow dla

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Sakske hospodarstwo starosći so sankcijow přećiwo Ruskej dla, kotrež su hač do kónca julija 2016 podlěšene. Tak drje so negatiwne wuskutki na předewzaća dale zesylnja, rjekny prezident Zjednoćenstwa sakskeho hospodarstwa Bodo Finger powěsćerni dpa. Wobsteji strach dołhodobnych njelěpšin za sakske firmy, dokelž su mjeztym druhe zaskočili. Tež na wažnych chinskich wikach dyrbja sakske předewzaća woteběrace wobroty registrować. Jeničce nastupajo metalowu a elektroindustriju je so eksport do Chiny wot julija do septembra wo 23 proc. znižił.

Wadźa so wo integraciji

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:

Žadanje CSU a CDU ćěkancam napřećo zbudźa raznu kritiku

Berlin (dpa/K/SN). Žadanje CDU a CSU, migranća dyrbja so integrować, zbudźa kritiku opozicije kaž tež koaliciskeho partnera SPD. Dowěrnica zwjazkoweho knježerstwa za integraciju Aydan Özoğuz (SPD) widźi w planach unije pospyt, naškarać předsudki napřećo ćěkancam. „Samozrozumliwje dyrbi so pola nas kóždy prawidłow a zakonjow dźeržeć. Štóž pak žadanja za wuznawanjom staja, dyrbi tež rjec, kak chce je zwoprawdźić“, Özoğuz potwjerdźa.

Organizacija za čłowjeske prawa Pro Asyl ma počinanje unije za populistiski manewer. Tak by CSU chcyła, zo bychu migranća, kotřiž dlěje wostanu, winowaći byli wobdźěleć so na kursach němčiny a wuznać so k zakładnym hódnotam, hewak jim hroža, pjenjezy přikrótšić. Swoju zwólniwosć k integraciji dyrbjeli wuraznje wobkrućić, steji w papjerje za klawsuru krajneje skupiny CSU zwjazkoweho sejma. CDU je so tohorunja za to wuprajiła, zawjesć zawjazowace dojednanje wo integraciji.

Irak rozsudźeny přećiwo IS

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:
Bagdad (dpa/K/SN). Po tym zo je irakske wójsko teroristisku milicu Islamski stat (IS) z Ramadija wućěriło, pokazuje irakske knježerstwo rozsudźenosć. Premier Haidar al-Abadi chce IS klětu z cyłeho kraja wuhnać. „2015 je lěto wuswobodźenja, 2016 budźe lěto wulkeho dobyća a lěto kónca IS w Iraku“, zwurazni al-Abadi wčera w telewiziji. Wójsko knježerstwa bě tydźenja zahajiło wulkoofensiwu na prowincnu stolicu 100 kilometrow zapadnje­ Bagdada, podpěrane z powětra wot mjezynarodneje koalicije pod nawodom USA. Dźihadisća běchu Ramadi z 300 000 wobydlerjemi w meji zdobyli. USA iraksku armeju po wróćo­zdobyću stolicy pře wšu měru chwala, po tym zo běchu ju před měsacami po wuspěšnej ofensiwje IS raznje kritizowali.

Uran do Ruskeje wjezli

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:
Teheran (dpa/SN). Iran je swój słabje zesylnjeny­ uran z łódźu do Ruskeje wjezł. Je to wažne wuměnjenje za spjelnjenje atomoweho zrěčenja, kotrež běchu w lěću wotzamknyli. Za dźewjeć tonow urana dóstanje Iran 137 tonow uranoweje maćizny z Ruskeje, kotruž móža w jadrowych milinarnjach wužiwać. USA a Ruska su kročel Irana mjeztym witali, kaž zdźělichu.

Dalši ćěkancy dojěli

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:
Athen (dpa/SN). Nawal ćěkancow z Turkowskeje do Grjekskeje njepopušća. Dźensa rano docpě tysac ćěkancow z přewoznej łódźu přistaw w Piräusu. Dalšich 1 500 wočakowachu tam popołdnju, kaž powěsćernja dpa zdźěla. Po wozjewjenju UNO je so wot spočatka lěta wjace hač 840 000 ćěkancow přez morjo do Grjekskeje dóstało. 57 procentow z nich pochadźa ze Syriskeje.

Žurnalisća morjeni

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Lětsa su po wšěm swěće 110 žurnalistow dźěła dla morili. Tole rozprawja organizacija Reporterojo bjez mjezow w swojej kóždolětnej rozprawje. Wosebje wjele žurnalistow je w Iraku, Syriskej­ a Jemenje žiwjenje přisadźiło. „W mnohich krajach sadźeja žurnalisća swoje žiwjenje na hrački, hdyž wo brizantnych temach rozprawjeja abo mócnarjow kritizuja“, rěka w rozprawje.

Liča z nawalom turistow

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Silwester wočakuja w Berlinje hač do dwaj milionaj turistow. To zdźěla tamniša turistiska towaršnosć. Jeničce na hoberskej party­jowej mili při Braniborskich wrotach liča z milionom ludźi, kaž informuja.

To a tamne (29.12.15)

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:

Z palencom pjelnjene praliny su swójbny měr w bayerskej swójbje skazyli: Wowka bě swojemu wnučkej tyzku pralinow dariła. Dokelž pak běchu te z alkoholom pjelnjene, chcyše mać jědnaćelětneho hólca swoju přichodnu mać wobskoržić. Policisća 67lětnu wowku zazwonichu. Ta policistam potwjerdźi, zo njebě sej palenca w pralinach wědoma a zo swoje zadźerženje wobžaruje. Mać hólca skóržbu na to zaso cofny. Praliny wšak hólc jědł njebě. Hižo při woptanju wón prěnju hnydom zaso wupluny.

Wosrjedź jězby z awta padnył je 28lětny w Mnichowje. Kaž policija zdźěli, bě so wón na městnje sobujěduceho wo durje awta zlehnył, kotrež so njejapcy wočinichu. Snadnje zranjeneho su jeho w chorowni ambulantnje zastarali. Kaž policija zhoni, njebě muž připasany. Za wodźi­dłom sedźeše jeho mandźelska.

Łužica (29.12.15)

wutora, 29. decembera 2015 spisane wot:

Špatniše žně karpow

Picnjo (dpa/ch/SN). Lětuše žně karpow njeběchu w Braniborskej tak wunošne kaž wočakowane. Žně běchu špatniše hač loni, praji Lars Lettmann, jednaćel krajneho rybarskeho zwjazka Braniborska-Berlin. Dokładne ličby pak hišće njepředleža. Štóž chce sej silwesterskeho karpa kupić, dyrbi z tym ličić, zo dóstanje we wikowanju skerje mały, měni Dettmann. Přičina špatnišich žnjow je ekstremnje suche lěćo. W mnohich hatach bě přemało wody, tak zo njemějachu karpy kislika dosć. Jich žně traja wot septembra hač do nowembra. Z někotrych hatow dyrbjachu karpy z nuzy wułójić, zo njebychu zahinyli.

Zajim za dźeń nawróćerjow

nowostki LND