Ukraina mobilizuje dalšu pomoc
Kijew (dpa/SN). Po ćežkich ruskich raketowych nadpadach na wjacore ukrainske wulkoměsta je prezident Wolodymyr Zelenskyj potwjerdźił, zo je Ukraina dale zwólniwa so wobarać. „Ukraina njeda so zatrašić, ale jenož hišće bóle zjednoćić“, rjekny wón w swojim wšědnym widejowym poselstwje. Při nadpadach je po wšěm kraju 14 ludźi žiwjenje přisadźiło, něhdźe sto ludźi so zrani.
Hladajo na wot ruskeho prezidenta Wladimira Putina wukazanu eskalaciju wójny Ukraina spyta, dalšu mjezynarodnu pomoc mobilizować. Zelenskyj rěčeše z prezidentom USA Joewom Bidenom, ze zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD) a dalšimi zapadnymi politikarjemi. Pola UNO sej Ukraina wot swětoweho zjednoćenstwa žadaše, najnowšu ludowe prawa ranjacu aneksiju swojeho teritorija na juhu a wuchodźe přez Rusku zasudźić. Skupina sydom wodźacych zapadnych industrijowych krajow G7 chcyše dźensa na widejowej konferency wo přiwótřenych ruskich nadpadach na ciwilne objekty w Ukrainje wuradźować.
Socialne zarjadnišća wohrožene
Wysoke energijowe płaćizny a hoberske zadołženje zbudźeja strachi
Berlin (dpa). Hladajo na wysoke energijowe płaćizny warnuje prezident diakonije Němskeje Ulrich Lilie před strachami wo dalewobstaće socialnych zarjadnišćow. „Socialnej infrastrukturje hrozy sypnjenje“, rjekny Lilie nowinarjam. Jedna so zwjetša wo powšitkownowužitne institucije, kotrež móhli prawniskich přičin dla lědma rezerwy zdźěłać a nětko njewědźa, kak měli stupace płaćizny miliny a płuna zapłaćić.
„Wone steja z chribjetom na sćěnu a njemóža hišće měsacy na energijowe płaćiznowe wěko čakać“, praji Lilie. Zwjazkowa swójbna ministerka Lisa Paus (Zeleni) wupraji so za to, planowany miliardy ćežki „wotwobaranski škit“ tež za socialne zarjadnišća wužiwać.
Šule wostanu wotewrjene
Berlin (dpa/SN). Kultusowi ministrojo su přilubili, zo wostanu šule přichodne měsacy přistupne, tež hdyž dyrbjał płun lědma hišće dosahać. Nimo toho so woni za to zasadźuja, zo su twarjenja w dosahacej měrje tepjene. „Šule wostanu nazymu a zymu tež w energijowej krizy na kóždy pad wotewrjene“, rjekny prezidentka konferency kultusowych ministrow a kubłanska ministerka Schleswigsko-Holsteinskeje Karin Prien (CDU) minjeny pjatk na kromje wuradźowanjow ze swojimi koleginami a kolegami zwjazkowych krajow. Tole dołži towaršnosć šulerkam a šulerjam po lětach pandemije.
Je-li móžno, dyrbjeli šule swój podźěl k lutowanju energije přinošować. „To pak njepłaći za zniženje temperatury kaž w druhich wobłukach. Dźěći njesmědźa zymu mrěć“, Prien doda. Hamburgski šulski senator Ties Rabe (SPD) rjekny, zo měli na to dźiwać, zo so w zhromadnym dźěle šulskich nošerjow z komunami, Zwjazkom a krajemi zaruča, zo njetrjebaja dźěći w šulach zymu mrěć, ale zo móža derje wuknyć. Dalša tema konferency bě integracija 193 000 ukrainskich šulerjow a wobchadźenje z koronu w šulskim lěće.
Cyrkwje lutuja energiju
To a tamne (11.10.22)
Pře hłuboko do škleńcy pohladnył je muž w mecklenburgsko-předpomorskim Stralsundźe. Wón bě sej w měšćanskim busu tak kruće wusnył, zo njemóžeše šofer jeho wubudźić a dyrbješe policiju wołać. Do toho bě muž dwě hodźinje dołho spicy w busu sobu jěł. Zastojnicy móžachu jeho skónčnje wubudźić. Woni zwěsćichu 2,88 promilow alkohola. Nimo toho njeměješe wón žanu jězdźenku.
Pod wliwom drogow je nan w hornjobayerskim Raublingenje z awtom swojeho syna wozył, za kotrymž policija pytaše. Zastojnikam bě njewěsty jězbny stil muža napadnył. 43lětny muž přizna, zo je do jězby marihuanu brał. Na zadnjej ławce ležeše 22lětny syn, přećiwo kotremuž předležeše wukaz zajeća, dokelž bě 2020 tohorunja pod wliwom drogow z awtom jěł. Wobaj móžeštaj so z hnydomnym płaćenjom pokuty zajeću wuwinyć.
Naležny apel bamža
Vatikan (B/SN). Město njedźelneho wułožowanja ewangelija na Pětrowym naměsće je bamž Franciskus naležnje k skónčenju wójny w Ukrainje namołwjał. Wobroćiwši so direktnje na Wladimira Putina žadaše sej zakónčenje „spirale namocy a smjerće“. Wolodymyra Zelenskeho wón prošeše, zo by „za chutne měrowe namjety“ wotewrjeny był. Bamž raznje před nuklearnej eskalaciju warnowaše.
Pakt z młodymi ekonomami
Assisi (B/SN). Bamž Franciskus je na zetkanju z młodymi ekonomami a předewzaćelemi, čłonami iniciatiwy „The Economy of Francesco“, dojednanje za sprawniše, naslědniše a inkluziwniše hospodarstwo přichoda podpisał. Nimo toho namołwi jich k wustupej z fosilnych paliwow: „Ja liču z wami! Njewostajće nas na pokoj a budźće nam z přikładom!“
Sport bjez profita
10 000 ludźi za AfD na dróze
Berlin (dpa/SN). Něhdźe 10 000 ludźi je po informacijach policije sobotu w Berlinje po namołwje AfD přećiwo politice zwjazkoweho knježerstwa na dróhu šło. Samsnu ličbu mjenuje rěčnik strony, kotryž bě po wšej Němskej k demonstraciji pod hesłom „Wjace energijoweje wěstoty a škita před inflaciju – naš kraj najprjedy“ wabiła. Na přećiwnych demonstracijach wobdźěli so 1 400 ludźi. Předsyda strony Tino Chrupalla žadaše sej zběhnjenje sankcijow přećiwo Ruskej.
Angela Merkel počesćena
Genf (dpa/SN). Bywšu zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel su dźensa z wuznamnym Nansenowym mytom pomocneho skutka UNHCR na dobro ćěkancow počesćili. Organizacija hódnoći tak rólu Merkel na wjeršku krizy syriskich ćěkancow dla. „Merkel je 2015 wulku moralisku a politisku zmužitosć dopokazała, jako wjace hač milionje ćěkancow při přežiwjenju a nowonatwarje pomhaše“, organizacija zdźěli. Wuznamjenjenje je zwjazane z mytom 152 000 eurow.
Ruska bliži so Bachmutej
Ćežke detonacije w Kijewje
Prezident dobył
Wien (dpa/SN). Alexander van der Bellen wostanje po dotalnym hamtskim wuslědku prezident Awstriskeje. 78lětny je po informacijach nutřkowneho ministerstwa při wčerawšich wólbach zwjazkoweho prezidenta 54,6 procentow hłosow zdobył a wostanje tak na dalše šěsć lět na čole kraja. Na druhim městnje slěduje kandidat prawicarskeje FPÖ Walter Rosenkranz z 19,1 procentom.
Hamstki wuslědk njewobkedźbuje hišće něhdźe 800 000 listowych wólbnych lisćikow. Tule pak njewočakuja po wobličenjach sćelaka ORF žane rozsudne změny wjace. Listowe wólbne podłožki chcychu dźensa wuličić. Wólbne wobdźělenje wučinješe něhdźe 65 procentow.
CDU z historiskej wólbnej poražku
Hannover (dpa/SN). Historiska poražka CDU při wólbach Delnjosakskeho krajneho sejma zwisuje po słowach politologi Nilsa Bandelowa ze zmylkami we wólbnym boju. „CDU njeje swoju rólu namakała“, rjekny profesor politiskich wědomosćow Braunschweigskeje Techniskeje uniwersity powěsćerni dpa. „Woprašowanja su wunjesli, zo je wjetšina ludźi z dźěłom krajneho knježerstwa spokojom, a to je knježerstwo SPD.“ Načolny kandidat CDU Bernd Althusmann je hišće wčera wječor wšě zastojnstwa złožił.
Po dotalnym wuslědku wuličenja je SPD 33,4 procenty hłosow dóstała (2017: 36,9). CDU dyrbi z 28,1 procentom najšpatniši wuslědk minjenych 60 lět na wědomje brać (2017: 33,6). Zeleni porno tomu móžachu so jasnje na 14,5 procentow polěpšić (2017: 8,7). Tež AfD měješe sylny přirost a dósta 10,9 procentow (2017: 6,2). FDP zwrěšći ze 4,7 procentami na pjećprocentowskej mjezy (2017: 7,5) runje tak kaž Lěwica z 2,7 procentami (2017: 4,6). Ministerski prezident wostanje Stephan Weil (SPD).
