Wysk a starosće po wólbach

wutora, 27. septembera 2022 spisane wot:

Prawicarjo w Europje italskej wólbnej dobyćerce gratulowali

Paris/Rom (dpa/SN). Po wólbnym dobyću prawicarskeho lěhwa při wólbach parlamenta w Italskej je francoska ministerska prezidentka Élisabeth Borne připowědźiła, zo chcyła na škit zakładnych prawow we wšitkich čłonskich statach EU dźiwać. „Mamy w Europje cyły rjad hódnotow a wězo na to hladamy, zo je nastupajo čłowjeske prawa a prawo na wotehnaće we wšitkich krajach respektuja“, rjekny Borne wčera sćelakej BFMTV.

Za druhi stil

wutora, 27. septembera 2022 spisane wot:
Fulda (dpa/SN). Němska dyrbi so po měnjenju předsydy Němskeje biskopskeje konferency Georga Bätzinga na to nastajić, zo swoje derjeměće wobmjezuje. „Runje my na bohatym sewjeru a zapadźe dyrbimy hinaši žiwjenski stil namakać“, rjekny Limburgski biskop dźensa na zahajenskej Božej mši hłowneje zhromadźizny biskopskeje konferency w Fuldźe. „Njemóžemy dale činić kaž dotal.“

Kreatiwne ideje wuzwolili

wutora, 27. septembera 2022 spisane wot:

Drježdźany (SN). Ze zapodatych 977 projektowych idejow wubědźowanja „Simul+ – Čiń sobu!“ wuzwolichu 545 kreatiwnych projektow, kaž wčera sakski statny minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) a jednaćel sakskeho krajneho kuratorija Wjesny rum z.t. Peter Neunert wozjewištaj. Fonds je do štyrjoch wubědźowanskich modulow rozdźěleny, kotrež so z dohromady 7,6 milionow eurami mytuja.

W modulomaj „komuna“ a „regionalna kooperacija“ dóstanje cyłkownje 37 městow a gmejnow zhromadnje ze swojimi partnerami myta we wysokosći 60 000 do 250 000 eurow. W Budyskim wokrjesu stej to na přikład město Wojerecy a gmejna Worklecy. Poslednja chce z mytowanjom kupu srjedź wjeski wožiwić. Ze Zhorjelskeho wokrjesa wobdźěli so město Běła Woda, kotraž chce składnostnje 150. jubileja města škleńčernje wuměłski festiwal přewjesć. Tež gmejna Slepo wuznamjeni so za ideju digitalneho gratu za turistow.

To a tamne (27.09.22)

wutora, 27. septembera 2022 spisane wot:

Jako policist je so wudawał 16lětny w Kasselu a je w parku młodostnych narěčał. Tući běchu staroby młodeho zastojnika dla hnydom zadźiwani a informowachu policiju, kotraž wopačneho kolegu na to zaja. 16lětny měješe powětrowu pistoli, retl a ručne puta při sebi. Čehodla bě so młodostny w parku jako policist wudawał, njeje dotal znate.

Swětowe mišterstwa w skakanju ka­muškow nad wodu su předwčerawšim, njedźelu, na brjoze Baltiskeho morja w schleswigsko-holsteinskim Schönhagenje pola Kappelna přewjedli. Cyłkownje 35 muži, žonow a dźěći so na wubědźowanju wobdźěli, něhdźe 150 ludźi jim přihladowaše. Za titul „Swětowy mišter tysac skokow“ dosahaše, kamjeń jědnaće króć skakać dać. Pola žonow a dźěći zmištrowachu dobyćerjo lětsa wosom skokow pod dohladom sudnikow.

Bamž Srjedźnu Aziju wopytał

póndźela, 26. septembera 2022 spisane wot:

Nur-Sultan (B/SN). Prěni raz wobdźěli so bamž Franciskus na kongresu wjednikow swětowych a tradicionelnych nabožinow, zo by wón na mjezy mjez wuchodom a zapadom, mjez Aziskej a Europu posrědkował poselstwo přećiwo hidźe a wójnje, za měr a swobodu nabožinow, za wjace runoprawnosće a za mjezynabožny dialog. Bamž zwurazni, zo „njejsu nabožiny žadyn problem, ale dźěl rozrisanja. Bóh woznamjenja měr a wjedźe stajnje k měrej, ženje k wójnje“. W ludnosći Kazachstana hraje křesćanska nabožina podrjadowanu rólu. 70 procentow wobydlerjow Kazachstana su muslimojo.

Kritika na němskich biskopach

Płunowy popłatk drje njebudźe

póndźela, 26. septembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Rolf Mützenich z toho wuchadźa, zo planowany popłatk na płun zaso zběhnu. Ludźo móža „z wěstosću“ z toho wuchadźeć, zo njeje popłatk „prawy srědk“. Wón na to pokaza, zo by popłatk wot 1. oktobra płaćiwy był, tola so hakle 31. oktobra zběrał. Tuž je hišće dosć maćizny k diskutowanju. Financny minister Christian Lindner (FDP) popłatk tohorunja wotpokazuje.

Wo ruskich muži njerodźa

Bratislava/Praha (dpa/SN). Mjeztym zo w Němskej hišće wo tym diskutuja, je Słowakska jako susodny kraj Ukrainy připowědźiła, zo nochce ruskich muži přiwzać, kotřiž wójnsku słužbu wotpokazuja. Słowakska spožča dale wizumy z humanitarnych přičin, zapowědźenje wójnskeje słužby pak k tomu njeliči, zdźěli rěčnik wonkowneho ministerstwa. W Čěskej a Pólskej widźa to runje tak. Čěski prezident Miloš Zeman žada sej porno tomu, jich kaž druhich ćěkancow přiwzać.

Lětadłonošak USA dojěł

Kwas obodritskeho zemjanstwa

póndźela, 26. septembera 2022 spisane wot:
Neustrelitz/Nowy Strělic (WeM/SN). Mecklenburgsko-předpomorske mě­­sto Neustrelitz je po lětdźesatkach zaso raz do­žiwiło kwas zemjanskeho domu, kotryž ma zapadosłowjanske korjenje. Ge­­org Alexander Herzog zu Mecklenburg (31) a Hande Herzogin zu Mecklenburg (29) staj sej w měšćanskej cyrkwi prajiłoj „Haj!“ za zhromadne žiwjenje. W juniju toho lěta běštaj so hižo stawnisce zmandźeliłoj a bydlitaj w Rotterdamje w Nižozemskej. Za cyrkwinske wěrowanje je so swójba rozsudźiła za město prjedownikow w Mecklenburgskej. Prawótc nawoženje wójwody Georga Alexandra zu Mecklenburg-Strelitz je sławny obodritski słowjanski wjerch Niklot ze Zwěrina (Schwerin), kiž bě w lěće 1160 při wojowanju přećiwo zadobywarjam němskeho wójwody Hendricha Lawa (wok. 1130– 1195) žiwjenje přisadźił. Něhdźe 500 ludźi je sobu dožiwiło katolske wěrowanje, kotrež je so trojorěčnje wotměło – w jendźelskej, němskej a zdźěla tež nižozemskej rěči. Nimale na kóncu mšě su kwasarjo a wosada mjeńšinu wopominali njedawno zemrětu jendźelsku kralownu Elisabeth II. (1926–2022), wšak ma jendźelska kralowska swójba wot 18.

Italscy prawicarjo wólby dobyli

póndźela, 26. septembera 2022 spisane wot:

Rom (dpa/SN). Prěnje wuličenja při wólbach parlamenta w Italskej su jasne dobyće prawicarskeho lěhwa wokoło prawicarsko-radikalneje strony Fratelli d‘Italia wobkrućili. Strona z předsydku Georgiju Meloni dósta po wobličenjach sćelaka Rai 24,6 procentow hłosow do senata a móžeše so porno wólbam 2018 jasnje polěpšić, jako dósta runje 4,3 procenty. Koaliciscy partnerjo pak su w nahladnosći wobydlerjow jasnje popušćili. Prawicarsko-populistiska Lega dósta 8,5 procentow hłosow (2018: 17,6), konserwatiwna Forza Italia přińdźe na wosom procentow (2018: 14,4). Wšitke daty na to pokazuja, zo změje zwjazk prawicarskich stron absolutnu wjetšinu w senaće kaž tež w domje zapósłancow.

Italscy socialdemokraća su swoju wólbnu poražku mjeztym přiznali a chce­dźa wotnětka w opoziciji skutkować. Frakciska předsydka Debora Serracchiani rěčeše wo „zrudnym dnju za Italsku“.

Biskopja wuradźuja

póndźela, 26. septembera 2022 spisane wot:
Fulda (dpa/SN). Kak dale z reformami w katolskej cyrkwi? Wot dźensnišeho wuradźuja biskopja Němskeje wo tym na nazymskej hłownej zhromadźiznje w Fuldźe. Je to prěnje zetkanje po wichorojtej Frankfurtskej synodalnej zhromadźiznje, kiž by nimale zwrěšćiła. Z napjatosću wočakuja, hač so Limburgskemu biskopej Georgej Bätzungej jako předsydźe Němskeje biskopskeje konferency poradźi, biskopow w tymle prašenju zjednoćić. W nowembrje chcedźa wuslědki bamžej Franciskusej w Romje předstajić.

Zelenskyj: Mjeńšiny potrjechene

póndźela, 26. septembera 2022 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Wot ruskeho prezidenta Wladimira Putina wukazane dźělne mobilizowanje trjechi po słowach ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho etniske mjeńšiny wosebje raznje. Wón pokaza na protesty w Dagestanje w Kawkazu, hdźež běchu w jednej wsy 110 muži do wójska zwołali. Policija je při tym do powětra třělała. Zelenskyj rjekny: „Ćěkajće abo podajće so Ukrainjanam.“

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND