Klimowa rozprawa drastiska

póndźela, 09. awgusta 2021 spisane wot:

Genf (dpa/SN). Swětowa klimowa rada je sćěhi wot čłowjeka zawinowaneho woćoplenja zemje znowa posudźowała a přińdźe k drastiskim wuslědkam: „Je jara prawdźepodobne, zo so zliwki w najwjace kónčinach z dalšim woćoplenjom klimy zesylnja a zo wone přiběraja“, rěka w dźensa wozjewjenej rozprawje. Slědźerjo maja za dopokazane, „zo je čłowjeski wliw atmosferu, morja a kraj woćoplił“. Wustork wuhlikoweho dioksida měli tuž drastisce pomjeńšić.

Kónc z darmotnymi testami?

Berlin (dpa/SN). Ministerskaj prezidentaj Delnjosakskeje a Badensko-Württembergskeje Stefan Weil (SPD) a Winfried Kretschmann (Zeleni) staj za to, koronatesty přichodnje wjace darmotnje njeposkićeć. „Mam wuraznje za prawe, zo dyrbja nješćěpjeni testy wot nazymy sami płaćić. Wšako ma kóždy hač do toho składnosć, so darmotnje šćěpić dać“, rjekny Weil Berlinskim nowinarjam. Kretschmann skedźbnja w tym zwisku na fairne rozdźělenje kóštow.

Połoženje dźeń a špatniše

Wjace prawow šćěpjenym

póndźela, 09. awgusta 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) so za to wupraja pře koronawirusej šćěpjenym wjace prawow přizwolić. Na jutřišim zetkanju ministerskich prezidentow zwjazkowych krajow z kanclerku Angelu Merkel (CDU) chce Swobodny stat Sakska stejišćo zastupować, „zo smědźa při ­přiběracych ličbach infekcijow a dźeń a wjetšim wućeženju chorownjow jeničce šćěpjeni a wustrowjeni wjetše sportowe a kulturne zarjadowanja wopytać“. Tak rjekny to Kretschmer minjeny pjatk w Drježdźanach.

Jutře chcedźa ministerscy prezidenća ze zwjazkowej kanclerku wo dalšim postupowanju w koronakrizy wuradźować. „Nowemu wulkemu lockdownej dyrbimy zadźěwać“, Kretschmer potwjerdźi. „Mamy nětko dosć šćěpiwa, ale hišće žanu dosahacu kwotu šćěpjenja, zo bychmy so wudyrjenju noweje žołmy infekcijow wuspěšnje wobarali.“

Dramatiski bój

póndźela, 09. awgusta 2021 spisane wot:
Athen (dpa/SN). Na sewjeru grjekskeje kupy Euböa su so w boju přećiwo lěsnym wohenjam wčera wječor dramatiske sceny wothrawali. W pobrjóžnym sydlišću Pefki njemějachu wohnjowi wobornicy, wojacy a wobydlerjo přećiwo płomjenjam žaneje šansy a nošachu poslednje kapki wody ze studnjow z karami a bowami. Pomocnicy nošachu staršich ludźi na brjóh, hdźež čakachu čołmy, zo bychu z nimi na morjo jěli. Tójšto domow so wotpali. Na dalšich městnach so poradźi, płomjenja w poslednim wokomiku zadźeržeć a domy wuchować. Dźensa ­ličachu tam z nowej horcotu.

Kónc brunicy prjedy hač planowane

póndźela, 09. awgusta 2021 spisane wot:
Kamjenica/Drježdźany (dpa/SN). Cyły rjad brunicowych milinarnjow móže po posudku sakskeho ministra za wobswět Wolframa Günthera (Zeleni) prjedy dźěłać přestać, hač to wuhlowy kompromis předwidźi. „W tymle procesu je ekstremna dynamika“, rjekny wón powěsćerni dpa. To zaleži tež na přiběracej płaćiznje za wuhlikowy dioksid. Runočasnje zawjazuje so dale a wjace inwestorow, wulkopředewzaćow a zawěsćernjow zaměrej, klimowu neutralitu docpěć. „Móžemy z toho wuchadźeć, zo so zmilinjenje brunicy wjele prjedy skónči hač zakonsce předwidźane, dokelž to wične hospodarstwo na swoje wašnje rjaduje“, Günther podšmórny. Jako přikład mjenowaše wón energijoweho zastaraćela Eins w Kamjenicy. Tón planuje posledni blok swojeje tepjernje, w kotrejž ćopłotu a milinu z brunicy dobywaja, hižo za dwě lěće wotpinyć. Dotal bě rěč wo lěće 2029. Předewzaće wopodstatni swoje rozmyslo­wanja z „masiwnymi stratami“ přiběraceje płaćizny wuhlikoweho dioksida dla. Dalše firmy maja samsne problemy.

To a tamne (09.08.21)

póndźela, 09. awgusta 2021 spisane wot:

Za Günthera Jaucha wudawał je so 23lětny w ćahu w Schwabskej. Do toho bě so agresiwnje napřećo sobujěducym zadźeržał a so kontroli jězdźenki spjećował. Tež přiwołanym policistam napřećo wón agresiwnje wustupowaše a nochcyše jim wupokaz pokazać. Město toho twjerdźeše, zo rěka Güther Jauch. Zastojnicy dyrbjachu jeho sputać. Jeno z wulkej nuzu móžachu jeho identitu zwěsćić.

Z jejemi a piwom nadběhowali su ludźo čěskeho ministerskeho prezidenta Andreja Babiša při wólbnym bojowym wustupje w toho domizniskej wsy Pruhonice pola Prahi. Škitarjo wućeknychu sej z Babišom do bliskeje kofejownje. Babiš rjekny sćelakej CNN, zo běchu jeho přećiwnicy naprawow koronawirusa dla atakowali a na hłowje trjechili. W Čěskej wola za dwaj měsacaj nowy parlament. Babiš ma dobre wuhlady, wólby dobyć.

Brzeziński powołany

pjatk, 06. awgusta 2021 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Mark Brzeziński, nawoda strategiskeje poradźowarnje, ma so po woli prezidenta USA Joewa Bidena z nowym wulkopósłancom kraja w Pólskej republice stać. To je rěčnik Běłeho domu we Washingtonje zdźělił. Brzeziński wob­knježi nimo jendźelšćiny tež francošćinu a pólšćinu. Wón bě za čas prezidenta Baracka Obamy w lětach 2011 do 2015 wulkopósłanc USA w Šwedskej.

Wales zběhnje wobmjezowanja

Cardiff (dpa/SN). Po Jendźelskej je nětko tež Wales, dalši dźěl Wulkeje Britaniskeje, nimale wšitke wobmjezowanja koronawirusa dla zběhnył. Wot jutřišeho smědźa nócne kluby zaso wotewrěć, rjadowanja wěstotneho wotstawka dla hižo njepłaća. Ličba ludźi, kotřiž smědźa so w nutřkownych rumnosćach zetkawać, njeje wjace wobmjezowana. Wužiwanje nahubnika we wobchodach a wobchadnych srědkach je dale winowatostne, nic pak w korčmach a hosćencach.

Timanowskaja so wěsta čuje

Torsten Herbst rjemjeslnikow wopytał

pjatk, 06. awgusta 2021 spisane wot:

Budyšin (CS/SN). Zapósłanc FDP w zwjazkowym sejmje Torsten Herbst wopytuje tele dny rjemjeslniske zawody, zo by so wo jich połoženju wobhonił. Na swojej wčerawšej jězbje poby wón spočatnje w lenowej tkajerni Hoffmann we Wjazońcy. Kaž sam rjekny, bě wón překwapjeny, zo je to jedna z třoch zachowanych lenowych tkajernjow w Němskej. Zapósłanc zwjazkoweho sejma bě zahorjeny hladajo na wulki spektrum poskićenych wudźěłkow a wo tym, zo tam tež mjeńše nadawki indiwidualnje spjelnjeja. Historiske mašiny běchu jemu „ryzy industrijna romantika“.

Běłoruska dźěle mjezy zawrje

pjatk, 06. awgusta 2021 spisane wot:

Minsk (dpa/SN). Awtoritarnje nawjedowana Běłoruska chce dźěle swojeje mjezy zawrěć a tak tomu zadźěwać, zo so do Litawskeje ćeknjeni migranća zaso nawróća. „Wotnětka njesmě nichtó mjezu překročić, ani z juha ani ze zapada“, rjekny prezident Aleksander Lukašenko wčera w stolicy Minsku powěsćerni Belta.

Europska unija Běłoruskej wumjetuje, zo migrantow zaměrnje do směra na EU sćele. Lukašenko bě minjeny čas stajnje zaso hrozył, zo chcył jako reakciju na přećiwo njemu wukazane sankcije ludźom z Iraka, Afghanistana abo Syriskeje zmóžnić, kraj do směra na EU wopušćić. Na to pósła EU přidatny personal do Litawskeje, zo by mjezu kraja škitała.

Po oficialnych informacijach su lětsa hižo 3 500 ludźi na nimale 680 kilo­metrow dołhej mjezy k Běłoruskej lepili. Lukašenko chce z wukazom tomu za­dźěwać, zo EU migrantow z Litawskeje wróćo do Běłoruskeje sćele.

Wjetšina za šćěpjenje

pjatk, 06. awgusta 2021 spisane wot:
Tema, přećiwo koronje so šćěpić dać, nadal chětro rozdźělne měnjenja wujewja. Přiwšěm so wjetšina wobydlerjow Budyskeho wokrjesa – znajmjeńša je to moje začuće – za šćěpjenje wupraja. To pokazujetej tež šćěpjenskej akciji w Budyskim Centeru na Žitnych wikach a we Wojerowskim Łužiskim centeru, kotrejž běštej po wuprajenju wokrjesa „nadměru wuspěšnej“. To mje zwjesela, předewšěm, dokelž w Budyskim wokrjesu zamołwite zarjady po zdaću njetrjebaja ludźi z wosebitymi poskitkami a darami wabić, zo bychu so šćěpić dali, kaž činjachu to mjez druhim w Aue z lisćikom za koparsku hru domjaceho mustwa, w Sonnebergu z darmotnej kołbasku kóždemu šćěpjenemu abo w Kamjenicy z dźesaćeurowskim nakupowanskim dobropisom. W Budyšinje a Wojerecach su ludźo móžnosć so šćěpić dać wužiwali, dokelž běchu dotal tajke móžnosće rědke. Akciji w Budyšinje a Wojerecach 10. a 12. awgusta wospjetuja, nadźijomnje ze samsnym wuspěchom. Janek Wowčer

Dalše wohenje

pjatk, 06. awgusta 2021 spisane wot:

Athen/Istanbul (dpa/SN). Lěsne wohenje w Grjekskej a Turkowskej dale cychnuja. Minjenu nóc su sej płomjenja swój puć přez zeschnyte lěsy a kerčiny rubali. Dźensa rano je sylny wětřik połoženje dale přiwótřił.

Grjekski ministerski prezident Kyriakos Mitsotakis nastaja wobydlerjow na ćežke dny, dokelž so mjeztym tež na kromje stolicy Athena pali. Tam su hižo prěnje bydlenske štwórće ewakuowali. Tež w Turkowskej wohnjowi wobornicy dale přećiwo płomjenjam wojuja. Na wšě 13 wulkich wohenjow nimaja tam přeco hišće pod kontrolu, kaž medije rozprawjeja.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND