Mjezynarodna serbska hudźba
Planuja Němsko- pólski dom
Berlin (dpa/SN). Komplikowane němsko-pólske stawizny a brutalne němske wobsadnistwo za čas Druheje swětoweje wójny chcedźa přichodnje w nowym dokumentaciskim centrumje w Berlinje wopominać. Koncept „Němsko-pólskeho domu“ je kulturna statna sekretarka Claudia Roth minjenu wutoru zhromadnje ze załožbu Pomnik za morjenych Židow Europy předpołožiła. Hač k zwoprawdźenju projekta drje hišće wjacore lěta zańdu.
Nowa institucija ma po wobsahu na třoch stołpach stać: Wona ma informacije poskićeć, městnosć zetkawanja a zdobom z „markantnym wuměłskim elementom wopomnišćo być“, w koncepće rěka. Jako móžne městno mjenuja naměsto bywšeje opery Kroll w susodstwje kanclerskeho zarjada a Reichstaga. Tam bě Hitler 1. septembra 1939 swoju narěč k nadpadej na Pólsku dźeržał. Dom ma na namócnu smjerć wjace hač pjeć milionow Polakow – mjez nimi třoch milionow Židow – dopominać, ale tež na wšědny dźeń Polakow za čas němskeho terora a na jich spjećowanje. Tež dźensniši nowy poměr mjez krajomaj chcedźa wobswětlić.
Koncerty zaso na zwučene wašnje
Budyšin (SN). Na swojim wčerawšim wuradźowanju zaběrachu so čłonojo župneho předsydstwa župy „Jan Arnošt Smoler“ z kubłanskej jězbu župy, kiž so 30. požnjenca wotměje. Wobdźělnicy podadźa so w jubilejnym lěće Hadama B. Šěracha na slědy pčołarjenja do Budyšinka pola Malešec. Tam wobhladaja sej kołopuć Šěracha. Popołdnju chcedźa pčólnicu „Regina“ w Konjecach wopytać. Pola Šołćic nawuknu, kak so měd dźěła. Za jězbu su hišće městna swobodne. Přizjewjenja pod 03591 550211 regionalna rěčnica Katja Liznarjec přijimuje.
Dalša tema běchu nazymske koncerty. 4. nazymnika budźe Budyski nazymski koncert po zwučenym wašnju na dnju romantiki. Předwidźane je předstajenje serbskich drastow. Smjerdźečanscy rejowarjo program sobu wuhotuja. Dalši koncert budźe w hosćenu „Meja“ na předwječoru Radworskeje kermuše. Organizacija nazymskich koncertow je ze Załožby za serbski lud na zarjad Domowiny přešła. W běhu krótkeho časa je so radźiło, dohromady dźewjeć koncertow po cyłej Łužicy přihotować. Domowinske skupiny a towarstwa so při tym zapřijeja.
To a tamne (01.09.23)
Na balkonje spěwaca žona je w hessenskim Hanauwje zasadźenje policije zawinowała. Starosćiwa susodka bě derje słyšomne spěwanje žony jako móžne wołanje wo pomoc interpretowała a policiju wołała. Sobudźěłaćerjo wobchoda w přizemi twarjenja móžachu zastojnikow změrować: Žona je swojeho spěwanja dla po cyłym domje derje znata. Dokelž bě wona mjeztym zaso w swojim bydlenju, policija zasadźenje skónči.
Po wjace hač 50 lětach namakali su w šwicarskich lodowcach zhubjeneho alpinista. Muža z Wulkeje Britaniskeje su mjeztym identifikowali, policija w kantonje Wallisu zdźěla. Krosnowarjej běštaj čłowjeske kosće na lodowcu Chessjen pola Saas Fee wuhladałoj. Brita njebě so w juniju 1971 wot krosnowarskeho wulěta wróćił. Woteběrace lodowcy mjeztym dale a wjace ćěłow zhubjenych wotkrywaja.
Wjace bjezdźěłnych w awgusće
Nürnberg (dpa/SN). Ličba bjezdźěłnych w Němskej je w awgusće na 2,696 milionow rozrostła. To bě 79 000 wjace hač w juliju a 148 000 wjace hač runje před lětom. „Lětnja přestawka a słaba konjunktura swoje slědy na dźěłowych wikach zawostajitej“, rjekny nawodnica Zwjazkoweje agentury za dźěło Andrea Nahles dźensa w Nürnbergu. Njebać to su dźěłowe wiki po jeje słowach „jara solidne“.
Kubłanje w Sakskej najlěpše
Drježdźany (SN). Sakska je w přirunowanju kubłanskich systemow wšitkich 16 zwjazkowych krajow Němskeje wospjet najlěpša. To wuchadźa z aktualneho kubłanskeho monitora, zdźěli Sakske kultusowe ministerstwo. Přiwšěm je studija instituta za němske hospodarstwo (IW) Köln we wšitkich krajach pozhubjowacu kwalitu posudźowanja wukonow zwěsćiło. Sakska chce přichodnje wjace kedźbnosće za zažne kubłanje dźěći a na sylnjenje a wuwiwanje šulow nałožić.
Wójsko móc přewzało
Zadwělowanosć a zrudoba knježitej w južnoafriskej metropoli ...
Přećiwo wobtykanju
Kijew (dpa/SN). Zamołwići w Ukrainje maja po słowach prezidenta Wolodymyra Zelenskeho raznje přećiwo korupciji při mustrowanju muži za wojersku słužbu postupować. Wšitke pady wuswobodźenja wot wojerskeje słužby pozdatneje njekmanosće dla chcedźa nětko na to pruwować, hač su zamołwitych pjenježnje wobtykali, rjekny Zelenskyj wčera w swojim widejowym poselstwje. W běhu dnja bě wěstotna rada kraja wo tym wuradźowała. Za wuswobodźenje wot wojerskeje słužby su ludźo hač do 13 000 eurow płaćili, Zelenskyj rjekny.
Hladajo na ruski nadpad na Ukrainu su wšitcy mužojo k wojerskej słužbje winowaći. Mnozy přizjewja so dobrowólnje, zo bychu wojowali. Druzy so wot wojerskeje słužby wukupja abo zastojnikow při mjezy wobtykaja, zo móhli kraj wopušćić. Korupcija ćehnje so hač do najwyšich runin zarjadnišćow.
Bamž wopyta Mongolsku
Wukubłuja ukrainskich wojakow
Toledo (dpa/SN). Ukraina móže so toho nadźijeć, zo Europska unija wukubłansku misiju na dobro ukrainskeho wójska rozšěri. Społnomócnjeny EU za wonkowne naležnosće Josep Borrell je na zetkanju zakitowanskich ministrow EU wčera namjetował, hač do kónca lěta 40 000 město dotal 30 000 ukrainskich wojakow w EU wukubłać. Zaměr 30 000 drje hižo kónc oktobra docpěja. Borrell je so nimo toho za to wuprajił, wosebje wot Nižozemskeje a Danskeje planowane wukubłanje ukrainskich pilotow w lětadłach F-16 do misije EU zapřijeć. K tomu chcył wón wotpowědne móžnosće pruwować.
Wukubłansku misiju EU běchu loni w nowembru wobzamknyli. Tehdy rěkaše, zo chcedźa 15 000 ukrainskich wojakow w Němskej, Pólskej a dalšich krajach EU wukubłać. Ukrainu chcedźa tak lěpje hač dotal wukmanić, so ruskemu wojerskemu nadpadej wobarać.
Němska wukubłuje ukrainskich wojakow mjez druhim w lětadła wotwobaracym systemje Patriot, w tankowej hawbicy 2000 a w bojowym tanku Leopard.
Wissing žada sej reformy
Diskusija wo financowanju zjawneho bliskowobchada w krajach
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy wobchadny minister Volker Wissing žada sej wot zwjazkowych krajow reformy w zjawnym bliskowobchadźe. Politikar FDP pokazuje zdobom na wobstejace financne přilubjenja Zwjazka. Wissing rjekny powěsćerni dpa hladajo na kraje, zo měli so wšitcy na to dorozumić, što kraje činja, zo bychu poskitk polěpšili, město toho, „zo wěčnje diskutuja“. Tole ludźi wottraša, zjawny bliskowobchad bóle hač dotal wužiwać. „Za to trěbna je wotpowědna energija krajow, komunalnych wodźacych zastupnistwow a wobchadnych předewzaćow. Přichodna kročel měli dalše reformy być, z kotrymiž so prašenje kóštow efektiwnišo rozrisa.
Financne prašenja su hač do lěta 2025 mjez konferencu ministerskich prezidentow a Zwjazkom zrjadowane, Wissing hladajo na aktualnu debatu wo financowanju 49 eurow droheje cyłoněmskeje jězdźenki rjekny.
