To a tamne (27.05.16)

pjatk, 27. meje 2016 spisane wot:

Swoje olympiske złoto z lěta 2004 přisadźił je něhdyši čěski star dźesaćiboja Roman Šebrle. Bywšemu swětowemu rekordnikej pokradnychu medalju na šulskim sportowym zarjadowanju, hdźež bě ju wobdźělnikam golfoweho turněra pokazał­. To rozprawja dźensa portal sport.cz. 41lětny Šebrle přilubja spraw­nemu „namakarjej“ zhromadnu wječer a fotoknihu wo Olympiskich lětnich hrach 2004 w Athenje.

Wosrjedź nocy dźěłacy zahrodnicy su w Mainzu zasadźenje policije zawinili. Z pomocu kapsnych lampow kładźechu woni na zahrodźe trawnikowe maty. Susodźa mějachu jich za paduchow a wołachu policiju. Zastojnikam, kotřiž běchu z wjacorymi awtami přijěli, nócni dźěłaćerjo rozjasnichu, zo běchu so časowje zaličili a chcychu nadawk na kóždy pad dočinić, byrnjež hižo pozdźe było.

Přepytuja přećiwo Petry

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Statne rěčnistwo přepytuje přećiwo předsydce strony AfD Frauke Petry. Dokelž je wona zdobom zapósłanča Sakskeho krajneho sejma, je prezidij parlamenta wotpowědnje informowany, kaž wyši statny rěčnik Lorenz Haase dźensa medijam zdźěli. 40lětnej krajnej a zwjazkowej předsydce AfD wumjetuja, zo je kónc minjeneho lěta wólbnemu pruwowanskemu wuběrkej krajneho sejma wopačne informacije dawała. W padźe zasudźenja hrozy jej w najhóršim padźe wjacelětne jastwo.

Merkel wita pušćenje pilotki

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je pušćenje ukrainskeje pilotki Nadježdy Sawčenko we wobłuku wuměny jatych z ruskeje jatby witała. Wona sej přeje, zo by wuměna nowu dynamiku do rozmołwow wo humanitarnych prašenjach na wuchodźe Ukrainy přinjesła a zazběh dalšich wuměnow jatych była, informuje rěčnik knježerstwa Steffen Seibert. Ruska bě pilotku Sawčenko k 22 lětam jastwa zasudźiła, wumjetujo jej winu na smjerći ruskeju žurnalistow na wuchodźe Ukrainy.

Awta do porjedźernjow

Mjeztym 27. Budyski forum su dźensa w sprjewinym měsće zahajili. Lětuše zarjadowanje steji pod hesłom „Móc a namóc, knjejstwowy system w NDR“. Na nim zaběraja so mjez druhim ze stalinizmom, z přichodom stasiaktow kaž tež ze 40lětnym knježerstwowym systemom strony SED. Mjez wobdźělnikami je tež zwjazkowy społnomócnjeny za akty stasi Roland Jahn (nalěwo). Foto: SN/Maćij Bulank

Wjeršk G7 wuradźuje w Japanskej

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:
Ise-Shima (dpa/K/SN). Dwaj dnjej trajacy wjeršk sydom wulkich industrijnych statow G7 su jich nawodni statnicy zahajili z wopytom sławneje křinje Ise, najwaž­nišeje swjatnicy japanskeje prawěry shinto. Hłowna naležnosć zetkanja šefow statow resp. knježerstwow USA, Japanskeje, Němskeje, Wulkeje Britaniskeje, Francoskeje, Italskeje a Kanady mjez druhim je, wuradźować wo pohonjenju słabeje swětoweje konjunktury. Na spočatku wšak bě migraciska kriza tema. Při tym žadaše sej prezident Europskeje rady Donald Tusk wjetšu podpěru mjezynarodneho zhromadźenstwa, zo móhli krizu zmištrować. Jeli skupina G7 „při tym nawodnu rólu njepřewozmje, ju nichtó njewukonja“, rjekny Tusk.

Popušća knježerstwo?

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:
Paris (dpa/K/SN). Francoski premier Manuel Valls je akciju dźěłarnistwa, blokować składźišća ćěriwa, raznje kritizował a „njezamołwite“ počinanje mjenował. Naprawa dźěłarnistwa CGT, měrjaca so přećiwo planowanej reformje dźěłowych wikow, je k tomu wjedła, zo nimale kóžda třeća tankownja hižo bencina nima abo jenož hišće jara mało. W sewjernej Francoskej je policija někotre blokady wotstroniła. Dźěłarnistwa chcedźa z „narodnym dnjom akcijow“ ćišć na knježerstwo hišće zesylnić a tež we wobchadźe a atomowych milinarnjach stawkować. Knježerstwo ma mjeztym korektury na teksće zakonja za móžne. „Změnow, polěpšenjow móže stajnje być“, zwurazni Manuel Valls.

Z protestami so zaběrali

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:
Drježdźany/Podstupim (dpa/K/SN). Sakski krajny sejm zaběraše so dźensa z krawalemi na protestach přećiwnikow brunicy. Politikarjo CDU běchu tež zastup­nikow opozicije winowali naštykowanja k nim. Ći pak to doraznje wotpokazuja. Kritikarjo wudobywanja brunicy běchu swjatki jamu Wjelcej-juh wobsadźili a doda­wanju wuhla do milinarnje za­dźěwali. Aktiwisća zadobychu so nimo toho na teren milinarnje. Policija 130 demonstrantow nachwilnje zaja. Druhi předmjet aktualneje hodźiny běštej njedostatk wučerjow a wupad wučby na sakskich šulach. W Podstupimje je so dźensa nutřkowny wuběrk Branibor­skeho krajneho sejma na wurjadnym schadźowanju tohorunja ze swjatkow­nymi protestami přećiwnikow brunicy zaběrał.

Hłosy listow rozsudźili

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:
Sćěhujo minjenu njedźelu powěsće mějachu mnozy za to, zo stanje so kandidat FPÖ dr. Norbert Hofer z nowym zwjazkowym prezidentom Awstriskeje. Wón ležeše po druhim wólbnym přeběhu před swojim konkurentom, njewotwisnym kandidatom dr. Alexanderom Van der Bellenom. We wólbnym boju běštaj wobaj přilubiłoj měć wóčko na socialne a hospodarske brachi, kotrež so w kraju jewja. Tež problemam, zwjazanym z přichadźacymi ćěkancami, chcychu so wěnować, wězo ze swójskeho politiskeho wida. Van der Bellen přilubi dale mjeńšinam swoju podpěru. Tola po wuličenju listowych hłosow bě wšitko hinak. Van der Bellen, nic Hofer, je wólby dobył. Znowa snadny rozdźěl po ličbje hłosow, jenož tónkróć za druheho kandidata. Što nam to praji? Wólby njejsu rozsudźene, doniž njeje posledni křižik přepruwowany. A listowy hłós móže być rozsudny na politiskej waze. Milenka Rječcyna

Korjenje demokratije střasene

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:

Na noweho zwjazkoweho prezidenta Awstriskeje čakaja mnohe nadawki

Celovec/Wien (SN/MiR). Njedźelne wólby zwjazkoweho prezidenta w susodnej Awstriskej su korjenje europskeje demokratije střasli. Wšako bě je njewotwisny kandidat, čłon Zelenych dr. Alexander Van der Bellen na kóncu jeno ze snadnej wjetšinu hłosow přećiwo kandidatej strony FPÖ dr. Norbertej Hoferej dobył. Gradźišćanscy Chorwaća kaž tež Korutanscy Słowjency, kotrež matej jako mjeńšinje dobry zwisk Serbam, nadźijeja so lěpšeho wuwića. Korutanski Słowjenc, Dr. Valentin Inzko, předsyda rady Korutanskich Słowjencow (NSKS), bě wólbne poručenje za Van der Bellena podał: „Wón je nazhonity, sprawny, miły a wěryhódny podpěraćel prawow narodnych mjeńšin.“ Nastupajo mjeńšinowe prašenja so NSKS nadźija, zo zasadźi so Van der Bellen jako sylna moraliska awtorita za sprawne a wulkomyslne rozrisanja na dobro narodnych mjeńšin. Celovecski nakładnik Lojze Wieser, widźi wuslědk takle: „Awstriska je na rozpuću do přichoda abo do zašłosće.

Němscy wojacy na Baltikumje

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:
Vilnius (dpa/SN). Na swojim wjerškowym zetkanju spočatk julija we Waršawje chce NATO wobzamknyć, ličbu swojich wojakow we wuchodnej Europje rozšěrić a při tym tež němskich wojakow zapřijeć. W Litawskej ma kompanija Zwjazkoweje wobory bataljon NATO z něhdźe tysac wojakami nawjedować, kaž powěsćernja dpa rozprawja. Baltiske kraje Letiska, Estiska a Litawska sej kročel NATO hižo dlěši čas žadaja, dokelž čuja so wot Ruskeje wohrožene. Němska wobdźěla so z něhdźe 600 wojakami tež na manewrach.

To a tamne (26.05.16)

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:

Wjace hač kilogram jara jědojteje chemikalije cyankali je 86lětny slědźer insektow na policajsku stražu w Frankfurće nad Mohanom přinjesł. Tam wón rjekny, zo ma jěd wot mandźelskeje zemrěteho kolegi, a warnowaše zastojnikow, sudobja wočinić. Policija skaza na to hnydom fachowcow za znješkódnjenje strašnych maćiznow. Hižo něšto miligramow cyankalija móže smjerć zawinić. Slědźer bě z kolegu z tohole jěda wšelake srědki přećiwo škódnikam wuwiwał.

Z małym roboterom chcedźa nětko na Augsburgskim dwórnišću zakaz kurjenja přesadźić, kotryž wšak tam hižo dlěje hač dwě lěće płaći. Najebać to tam mnozy dale kurja. Roboter ludźi přećelnje na to skedźbnja, zo je kurjenje zakazane, a přewodźa jich hač k wuchodej dwórnišća. Sobudźěłaćerjo měšćanskich zawodow nastroj wobkedźbuja. Nowy koncept je wuspěšny: Ludźo reaguja jara pozitiwnje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND