Wojerecy (AK/SN). Z wjace hač 172 000 zasadźenjemi wob lěto pomha Wojerowska wuchowanska centrala na wuchodźe Sakskeje ludźom w nuzy a zamołwiće dźěła. „Transformacija je so poradźiła“, měni nawoda centrale Stefan Schumann na swjedźenju 10lětneho wobstaća. Straža je za bywše stejnišća we Wojerecach, Budyšinje, Běłej Wodźe, Zhorjelcu a Lubiju zamołwita. Wuchowanska straža je jedne z pjeć wodźacych centralow Sakskeje. Wšědnje 24 hodźin koordinuja sobudźěłaćerjo straže něhdźe 500 zasadźenjow a wjedu 300 telefonatow. Wažni partnerojo su wuchowanske słužby, kliniki, wohnjowe wobory, Techniski pomocny skutk, Maltezojo a dalše organizacije, zarjady a zarjadnišća.
Budyšin (SN). W Budyskim wokrjesu so dale a mjenje dźěći w pěstowarnjach hlada. Samsny čas pak ličba dźěći w hortach přiběra. Dokelž ličba žonow, kotřiž maja starobu za porodźenje dźěći, w přichodnych lětach zaso přiběra, budźe dołhodobnje wjac porodow. Hladajo na tuchwilne wuwiće we wobłuku pěstowarnjow a hortow w Budyskim wokrjesu a prognozu přichodnych lět je wuběrk za młodźinsku pomoc Budyskeho wokrjesa zawčerawšim plan za potrjebu w pěstowarnjach wobzamknył.
Přirunujo z lětom 2023 je předewšěm mjenje dźěći w starobje hač do 3 lět. Ličba je wo dźesać procentow woteběrała. Tole je so na kubłanišća w Budyskim wokrjesu wuskutkowało, hdźež wosom procentow mjenje dźěći hladaja. Loni bydlachu w Budyskim wokrjesu tři procenty mjenje dźěći w pěstowarskej starobje. W hortach pak je ličba wobsadźenych městnow wo tři procenty přiběrała.
Přichodne lěta so mjenje dźěći narodźi. Najmjenje drje budźe jich klětu. Perspektiwisce pak liča fachowcy zaso z wjace porodami. Tónle trend ma hač do lěta 2040 trać.
„Cyłkowna ličba 310 000 wopytowarjow je naše wočakowanja přetrjechiła“, běše facit zarjadowarjow dźeń po skónčenju wikow 25 januara. To njezadźiwa, wšako je so ličba porno loni wo 13 procentow zwyšiła. Přiwšěm je wotstawk k něhdyšemu rekordej 400 000 wopytowarjow z časa do korona-pandemije hišće wulki.
Tróšku zrudny napohlad měješe wopytowar lětsa w hali za skót. Tam běchu wšitke stejnišća zwjazkow plahowarjow a za kruwy a howjada pak prózdne, pak běchu zamołwići prosće wjetše a mjeńše atrapy howjadow tam postajili. Konsekwenca to mrětwy pochromy, kotraž běše 10. januara w Braniborskej w bjezposrědnym susodstwje Berlina wudyriła. Hosćom „wutroby zawjeselili“ pak su w sakskej hali rejowarki a rejowarjo Smjerdźečanskeje rejowanskeje skupiny hnydom na prěnim dnju wikow. Tež Chróšćan dujerska kapała Horjany, kotraž je dwaj dnjej pozdźišo trójny wustup měła, je sylny přiklesk publikuma žnjała.
Budyšin (SN/VaŽ). We wobłuku lětušeho mytowanja portala booking.com bu Budyšin jako jedne z najhospodliwišich městow wuznamjenjeny. Z tym wobsadźi po cyłej Sakskej prěnje městno, w Zwjazku pak docpě třeće. Z tutej informaciju zahaji Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) wčera rozmołwu z nowinarjemi. Wón dźakowaše so lokalnym hosćencarjam, hotelownikam a hosćićelam za jich přinošk, kotryž na pozitiwnych hódnoćenjach hosći bazuje.
„Etat města je wobzamknjeny a tuchwilu prawniskemu dohladej předleži“, rozprawješe nawodnica financneho zarjadnistwa města Budyšina Regine Krause. Město planuje za lětsa wudawki we wobjimje něhdźe 108 milionow eurow. Dochodow změja wjace hač 89 milionow eurow, hłownje z dawkow a powšitkownych připokazankow. „Strukturny deficit wurunamy z rezerwami“, fachowča za financy připowědźi. Do zarjadnistwa běchu někotre próstwy a namjety k wuradźowanju wo etaće dóšli. Mjez druhim dźěše wo srědki za ćopłotne planowanje.
Podstupim (dpa/SN). Braniborske ratarske ministerstwo ma za trěbne, w nuzy tež wjelki zatřělić. To je tuchwilu hišće zakazane. Mjeztym pak je pokazkow, zo móhło so tole změnić. Statny sekretar za ratarstwo Gregor Beyer, kotryž je tuchwilu za tak mjenowany wjelči management zamołwity, rozkładźe, zo je přirunujo z kónčinami po cyłym swěće hustota wjelkow w zwjazkowym kraju najwyša. „Wuchadźam z toho, zo mamy tu něhdźe 2 000 rubježnych zwěrjatow.“ W Norwegskej, kotraž je jědnaće króć wjetša hač Braniborska, je 250 wjelkow zadomjenych. Prašenje tuž je, kelko wjelkow Braniborska znjese. Statny sekretar na tym njedwěluje, zo wjelk do Braniborskeje słuša. Tola konflikty z rubježnymi zwěrjatami přiběraja. Ratarjo a škitarjo zwěriny hižo wjacore lěta wo tym diskutuja, kak z wjelkom wobchadźeć.
Škitny status na runinje EU so w přichodźe po wšěm zdaću zniži. Za to pak ma so prawo EU změnić. Hakle po tym budźe móžno, aktiwnje zapřimnyć a ličbu wjelkow w Braniborskej regulować. Gregor Beyer wuchadźa z toho, zo móhło snano hižo klětu tak daloko być.
Čorny Hodler (SN/BŠe). Mnohe ratarske zawody w regionje Budyšin-Kamjenc pytaja za móžnosćemi, kak móhli dale k wubědźowanju kmane wostać. „Stupace kóšty a přiběraca běrokratija nas haća“, zwurazni předsyda regionalneho burskeho zwjazka Budyšin-Kamjenc Stefan Triebs minjeny pjatk w Čornym Hodlerju. Kandidat za wólby zwjazkoweho sejma Budyskeho wólbneho wokrjesa Steffen Roschek (CDU) bě zhromadnje ze sakskim ministrom za ratarstwo a wobswět Georgom-Ludwigom von Breitenbruchom (CDU) na diskusijny wječor přeprosył. Wulka syła wopytowarjow swědčeše wo tym, zo je wjele dypkow, kiž ratarjow zaběra.
Wojerecy (AK/SN). We Wojerowskim klinikumje Łužiska jězorina chcedźa wobłuk za operacije přetwarić. Financowanje naprawy zaručeja srědki za změnu strukturow. Wo tym informowaše tele dny jednaćelka klinikuma Juliane Kirfe. Cyłkowne kóšty wučinjeja dohromady něhdźe 6,5 milionow eurow. Zwjazk projekt z 90 procentami spěchuje, zbytk we wobjimje dźesać procentow přewza Swobodny stat Sakska. „W januaru přihoty zahajichmy. Poprawnu twarsku fazu planujemy w meji. Wobmjezowanja nimaja nastać. Wobhospodarjenje chorownje ma normalnje pokročować“, jednaćelka zwurazni. „Nadźijamy so, zo móžemy naprawu w decembrje zakónčić“, wona doda.
Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Braniborska je sej lětsa wjele předewzało. Zaměrnje dźěłaja čłonojo zwjazka na tym, jězorinu přihódnje za wobydlerjow a turistow wuhotować.
Kóšyna (AK/SN). Krajinowa značka „Zerzawy hozdźik“ blisko Košynka ma so za wopytowarjow porjeńšić. Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Braniborska chce tam wulce inwestować. Ležownosć dyrbi so rjeńšo wuhotować. Tohorunja planuje tam zwjazk wobchadne připrawy a małki přistaw. Tole wuzběhny předsyda Detlev Wurzler zaměroweho zwjazka zawčerawšim na lětnej rozmołwje z nowinarjemi. „W nazymje chcemy twarić započeć“, wón rozkładźe. Srědki su hižo k dispoziciji. „Předewšěm chcemy zymske połlěto 2025/26 za twarjenje wužiwać, tak zo wopytowarjow wulce njemylimy.“ Ludźo smědźa dale wuhladnu wěžu wužiwać. Mjeztym dźěłaćerjo tam hižo prěnje dźěła za přihotowanje twarnišća wukonjeja a štomy podrězaja, štož hajnik rewěra Harald Koncak dohladuje.