Serbske a serbšćinu podawace šule přeprošeja tuchwilu na dźeń wotewrjenych duri. Tak mějachu starši a jich dźěći składnosć, so zańdźenu sobotu po wšelkich kubłanišćach rozhladować.

Wóslink/Kulow/Radwor/Wojerecy (DJ/AK/MiR). Wopytowarjam Wóslinčanskeje Ewangelskeje srjedźneje šule njebě zańdźenu sobotu lochko parkowanišćo namakać. Wšako su sej mnozy tam do­jěli. Šulerjo běchu w jědźerni spodobny kulturny program přihotowali. Dźesat­karjo poskićachu tykanc a kofej. Starši, nětčiši a přichodni šulerjo kaž tež dalši přiwuzni wužiwachu přiležnosć rozmołwy. A rozhladowachu so po fachowych rumnosćach. Tam bě składnosć z wučerjemi, kotřiž fachowe předmjety wuwučuja, rozmołwjeć. Mjez wopytowarjemi bě tež wulka ličba něhdyšich šulerjow a jich staršich, štož zwuraznja wosebitu zwjazanosć šule ze staršiskimi domami. Tuž słuša dźak šulerjam, wučerjam a přistajenym Wóslinčanskeho kubłanišća, kotřiž so kóžde lěto znowa za to zasadźeja, zo je dźeń wotewrjenych duri wosebity wjeršk w běhu šulskeho lěta.

Nowy hort přeswědča

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:

Měrna atmosfera po cyłym domje zmóžnja wuknjenje a kreatiwitu

Zastupju do předrumnosće noweho horta­ w Pančicach-Kukowje. Tam strowi mje hodowny štom, rjenje z hwězdami a swěčkami pyšeny. Hnydom za nim na sćěnje wisa drjewjany křiž. Napřećo pak je informaciska tafla. Tam namakam mjena a fota wšitkich w dźěćacym dnjowym přebywanišću skutkowacych kubłarkow. Hišće wisa tam tež informa­ciske łopjeno wo wšitkich zarjadowanjach, kotrež su dźěći loni derje na „swjedźeń Chrystusoweho naroda“ přihotowali. Namakam pokiw na dźeń wote­wrjenych duri 11. januara 2019, njecyły měsac po wotewrjenju noweho horta. Štož je so z marodneho betonoweho twarjenja stało, je widźenjahódne. Gmejna je tójšto pjenjez nałožiła a z pomocu spěchowanskich pjenjez rjane přebywanišćo za šulerjow a jich kubłarjow natwariła. Nošer horta je Miłočanski Křesćansko-socialny kubłanski skutk.

Fachowa wuměna

Hižo zboka njestać

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:
Kelko wjeselo wobradźa dźěćom, młodostnym a dorosćenym, na instrumentach hudźić, to nazhonjamy na mnohich zarjadowanjach po wšej Łužicy. Na tamnym boku je to zwjazane z tójšto prócu. Přetož prjedy, hač wustojnje hudźiš, maš zwučować. A wjeselo na instrumenće hrać wuknyć dyrbi tuž na prěnim městnje stać. Prašam so tuž, čehodla wjace staršich, kotřiž­ njemóža swojim dźěćom wopyt hudźbneje šule płaćić, za to srědki njewužiwa, kotrež jim stat přewostaja? To su mjez druhim srědki z kubłanskeho paketa abo přidatne pjenjezy za bjezdźěłnych resp. přijimarjow Hartza IV. Tak swojim dźěćom nažel znjemóžnjeja wotkryć sej swět fantazije, zwjazany ze swětom wuknjenja. Přetož tež to zaběra z hudźbu zaruča, njekubłać so jenož na hudźbnym polu. Wučerjo w šulerjach tak zdobom socialne kompetency wuwiwaja. A to wšak trjebaja runje te dźěći, kotrychž starši telko pjenjez nimaja. Milenka Rječcyna

Braška hosći na kwas prosył

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:
Pěstowarnje a zakładne šule w dwurěčnych kónčinach Łužicy hotuja so tele dny na ptači­ kwas jako jedyn z najwažnišich podawkow w běhu lěta. Za to holcy a hólcy pilnje pěsnje, basnje a rejki zwučuja, zo by na wulkim dnju wšo sedźało. K přihotam na Kulowskej Krabatowej zakładnej šuli słuša, zo tam braška w zakładnej a wyšej šuli kaž tež w měšćanskim zarjadnistwje hosći na ptači kwas prosy. Tak měješe braška­ Benjamin wčera wjacekróć składnosć, swoje hrónčko přednjesć. Foto: Lubina Dučmanowa

Na Johanneumje z wjeselom serbšćinu wuknu

póndźela, 14. januara 2019 spisane wot:

27. dźeń wotewrjenych duri na Wojerowskim Johanneumje, kotryž je w swobodnym nošerstwje, je sobotu mnohich zajimcow přiwabił. Wosebje zajimawa bě nowa šulska forma.

Wojerecy (SiR/SN). Wopytowarjo na Johanneumje dožiwichu hudźbu, dźiwa­dło, eksperimenty, reju a prezentaciju paslenkow, móžachu so wobdźělić na kwisu wědy a dóstachu dohlad do wučby. Wšitko bě w dobrej mjezsobnosći a z wulkej lubosću za detail přihotowane. „Šulska klima a naša zwjazanosć stej woprawdźe dobrej. Prócujemy so wo woprawdźitu zhromadnosć na šuli. Wjese­limy so nad zhromadnymi aktiwitamy a w kritiskich situacijach napřećo sebi dźemy, tak zo móžemy rěčeć“ zwěsći šulski­ nawoda Günter Kiefer.

Dobre wuměnjenja w horće

póndźela, 14. januara 2019 spisane wot:

Pančičansko-Kukowski hort, kotryž je w nošerstwje Miłočanskeho Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka, přiwabi zańdźeny pjatk tójšto wopytowarjow.

Pančicy-Kukow (SN/MiR). Dźeń wote­wrjenych duri w nowym šulskim horće w Pančicach-Kukowje zajimowaše ludźi wšěch generacijow. „Smy cyle wědomje rozsudźili hort zjawnosći předstajić, a to jenož krótko po tym zo smy jón loni w decembru oficialnje wotewrěli. Sym zbožowny, zo je telko ludźi poskitk přijało“, rjekny wjesnjanosta Markus Kreuz (CDU), kiž cyłe popołdnjo mjez kubłarkami, wjesnjanami a hosćimi přebywaše. Kóžda rumnosć ma swoje wosebitosće. Wosebje powabliwa je wulka jědźernja, hdźež so dźěći k jědźi zetkawaja, ale hdźež móža zdobom woměrje swoje domjace nadawki spjelnić. Je to takrjec wjacezaměrowa­ rumnosć.

Wopyt instituta

pjatk, 11. januara 2019 spisane wot:

Lipsk (LW/SN). Wčerawši dźeń wote­wrjenych duri na sakskich uniwersitach a wysokich šulach je zajimcow tež do Instituta za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity wabił. Koordinatorojo a sobu­dźěłaćerjo instituta su jim na prašenja wotmołwjeli. Wopytowarjo wužiwachu składnosć, wobhladać sej wuwučowarnje, a zhonichu wo tym, po kotrym puću móža so za studij přizjewić a kak so z přidružnikom za powołanje wučerja stać. Njewšědne naprašowanje mějachu ze syće. Zajimc z Londona bě so naprašował, hač móhł na Instituće za sorabistiku studować a kotre wuměnjenja su za to trěbne. Institut poskića tři studijne směry. Su to sorabistika z wotzamknjenjom BA (bachelor) a MA (master), wučerstwo serbšćiny za zakładnu šulu, wyšu šulu abo gymnazij a europske mjeńšinowe rěče­ z wotzamknjenjom bachelora.

Wzajomnosć wožiwić

štwórtk, 10. januara 2019 spisane wot:
Što słowjanska wzajomnosć dźensa wo­znamjenja? Zastupowacy wjesnjanosta gmejny Chrósćicy Jan Wjesela a nawoda tamnišeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“ Měrko Šmit běštaj to generalnej konsulce Čěskeje republiki w Sakskej wčera na swoje wašnje zwurazniłoj. Něhdy njemějachu wobydlerjo NDR, tak tež Serbja, wjele składnosćow do dalokich krajow pućować. Ale do Čěskeje to móžachu. Tež Češa, kaž dr. Markéta Meissnerová powědaše, rady do NDR jězdźachu. Mnohe dopomnjenki wo wosobinskich zetkanjach mjez ludźimi wobeju narodow běchu słyšeć. Wažne pak tež bě zdobom na to pokazać, zo tale zhromadnosć dźensa často pobrachuje. Přičiny toho tča bjezdwěla w mjeztym wotewrjenym swěće. Słowjanske narody pak dyrbjeli so na to dopomnić, kak sylne wone zhromadnje su. To sej wuwědomić a tak słowjansku wzajomnosć wožiwić – za to budźe politika a diplomatija sylnišo trěbna. Milenka Rječcyna

Na přichod so orientować

srjeda, 09. januara 2019 spisane wot:

Kaž kóžde lěto a tola z nowymi aspektami prezentuje so lětuši centralny informaciski dźeń za orientaciju na powołanje a studij „Nawi přichoda“ w Budyšinje.

Budyšin (SN/MiR). 85 předewzaćow, zarjadnišćow, posłužbow a wukubłanišćow je so dotal za mjeztym 6. Budyski „Nawi přichoda“ přizjewiło. Nazhonjenje wuhotowarjow – je to dźěłowy kruh šula-hospodarstwo Budyskeho wokrjesa (AK) – wěšći, zo budźe 26. januara wulki nawal w Budyskej studijnej akademiji (BA), hdźež so poskitk wospjet wotměje. Wšako su organizatorojo, mjez kotrymiž su mjenowana BA, Drježdźanska industrijna komora (IHK) ze swojim stejnišćom w Budyšinje a tudyša regionalna rjemjeslniska komora kaž tež agentura za dźěło a Powołanskošulski centrum za hospodarstwo a techniku (BSZ) nimale wšitko dopřihotowali.

Ideje sej wuměnjeć

štwórtk, 03. januara 2019 spisane wot:
Internetnej poskitkaj „dyrdomdej.de“ a „krokpokroku.sorbischlernen.de“ móža bórze tež zajimcy w Delnjej Łužicy wužiwać. Serbske šulske towarstwo resp. Rěčny centrum WITAJ chcetej kóždy swój poskitk lětsa za to přihotować. Digitalny poskitk Załožby za serbski lud „sprachkurs.sor­bischlernen.de“ to hižo nětko zmóžnja. To je za wšitke tři přikłady chwalbyhódne postupowanje. Přiwšěm so prašam: Hdy da budźe tomu jónu nawopak? Kotre ideje z Delnich Serbow dóstanu so k nam do Hornjeje Łužicy? Dotal mamy za to lědma přikłady. Njeby comicowe wubědźowanje tajka móžnosć było? Njebychu Budyscy gymnaziasća wjesny nałožk camprowanja, podobnje delnjoserbskim gymnaziastam, w Budyšinje zawjesć móhli? A hdy móža w Choćebuzu wuwite hry tež dźěći w Budyšinje hrać? Sym sej wěsta, zo je wjace dobrych přikładow z Delnich Serbow, kotrež hodźeli so w Hornich Serbach wužiwać. Milenka Rječcyna

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND