Po raketach nětko rěčeć

póndźela, 16. apryla 2018 spisane wot:
Paris/Berlin (dpa/SN). Po nalětach zapadnych krajow na Syrisku chcetej Francoska a Němska diplomatisku měrowu iniciatiwu zahajić. Francoski statny prezident Emmanuel Macron je wčera wječor připowědźił, zo chcył Rusku a Turkowsku k jednanjam pohnuć. Wonkowny minister Němskeje Heiko Maas (SPD) chcył po wjelelětnej wójnje politiski proces znowa wožiwić, kaž wón w sćelaku ARD připowědźi. USA, Wulka Britaniska a Francoska běchu w nocy na njedźelu, reagujo na zasadźenje jědojteho płuna, wjace hač sto raketow na Syrisku wotřělili. Mjenowane kraje su sej wěste, zo je syriske knježerstwo na nadpad z jědojtym płunom na ciwilnu ludnosć w měsće Duma zamołwite. Syriska kaž tež jeje zwjazkar Ruska tole wotpokazujetej.

Comey: Trump njekmany

póndźela, 16. apryla 2018 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Bywši šef tajneje słužby FBI James Comey je prezidenta USA Donalda Trumpa w njewšědnje raznej formje nadběhował a jemu wumjetował, zo so za zastojnstwo prezidenta njehodźi. Nimo toho ma Comey za móžne, zo wobsedźi Ruska kompromitowacy material wo Trumpje. Tón bě Comeyja w meji 2017 pušćił. Wot toho časa sej wobaj mjezsobu zjawnje nadawataj. Trump rjekny, zo je Comey „slinowy měšk“. Comey znapřećiwješe w telewizijnej rozmołwje ze sćelakom ABC, zo je Trump wosobina, kotraž wobchadźa ze žonami kaž z kuskom mjasa, kiž stajnje łži a na tym wobsteji, zo ameriski lud tole wěri, moralisce njekmany za zastojnstwo prezidenta.

Nowe protesty přećiwo knježerstwu

póndźela, 16. apryla 2018 spisane wot:

Bratislava (dpa/SN). Nimale měsacaj po morjenju wotkrywanskeho žurnalista w Słowakskej su znowa dźesaćitysacy přećiwo knježerstwu protestowali. Wjace hač 30 000 ludźi je sej wčera w stolicy Bratislavje dospołne wujasnjenje krawneho njeskutka žadało, kaž powěsćowy portal Dennik.sk rozprawja. K protestam dóńdźe tež we wuchodosłowakskim měsće Humenné. Demonstranća žadachu sej nimo toho wotsadźenje zamołwiteho policajskeho šefa Tibora Gašpara, kotryž po jich měnjenju pytowanje blokuje.

Morjenje inwestigatiwneho žurnalista Jána Kuciaka a jeho slubjeneje Martiny Kušníroveje kónc februara njeje přeco hišće wujasnjene. 27lětnaj buštaj po informacijach policije wotprawjenaj. Kuciak bě styki sobudźěłaćerjow knježerstwa ­k italskej mafiji a k druhim kruham organizowaneho złóstnistwa w Słowakskej přepytował.

Časowy plan schwaleny

póndźela, 16. apryla 2018 spisane wot:

Iniciatiwna skupina za Serbski sejm přihotuje wólby

Nowa Łuka (SN/MkWj). Cyłkownje 13 čłonow rady starostow a Iniciatiwy za demokratisce legitimowane ludowe zastupnistwo serbskeho ludu je so minjeny tydźeń w Nowej Łuce, gmejna Halštrowska Hola, schadźowało. Wuradźowachu tam wo dalšim postupowanju hladajo na Serbski sejmik.

Čerstwy wětřik tyje

póndźela, 16. apryla 2018 spisane wot:
Wobnowjenje wotdeleka, z tej zasadu wabi kandidatka za zastojnstwo zwjazkoweje předsydki SPD Simone Lange wo podpěru. Budyscy a łužiscy socialdemokraća Flensburgsku wyšu měšćanostku podpěruja. W rozmołwje z našim wječornikom skedźbnja wona na to, što móže zwjazkowa SPD wot mjeńšin wuknyć. Wědomje konfrontuje so wona ze stronskim aparatom a wšěmi tymi, kotřiž měnja, zo jenož w jich wuskich kruhach prawe personalne namjety zrawja. Čerstwy wětřik wšak němskej socialdemokratiji tyje. To je předsyda Młodych socialistow Kevin Kühnert z akciju přećiwo wospjetnej wulkej koaliciji hižo raz pokazał. Hišće njeje jasne, hač wjetšina delegatow zjězda SPD přichodny kónc tydźenja tajki čerstwy wětřik docyła chce. Hłosujetej-li tam wulkej krajnej zwjazkaj Sewjerorynsko-Westfalskeje a Delnjeje Sakskeje za tamnišu kandidatku Andreju Nahles, nimaja podpěraćeljo Simony Lange scyła šansu. Axel Arlt

Wojacy „zrudnia wohańbjeni“

póndźela, 16. apryla 2018 spisane wot:

Tel Aviv (dpa/SN). Pjeć bywšich israelskich wótrotřělcow je w zjawnym lisće hladajo na podawki na mjezy ke Gazaskemu pasmu zwurazniło, zo čuja so „wohańbjeni a zrudni“. Čłonojo israelskeje organizacije Breaking the Silence (Mjelčenje přewinyć) w lisće kritizuja, zo „wojerske přikazy wótrotřělcam dowoleja z wótrej municiju na njewobrónjenych demonstrantow třěleć“. Woni začuwaja „hańbu hladajo na njemoraliske přikazy a zrudobu wo młodych wojakow. Woni sceny nihdy njezabudu, kotrež su přez dalokowidy swojich bróni widźeli“, w lisće rěka. „Wótrotřělcam kazać njewobrónjenych demonstrantow zatřělić, kotřiž nikoho smjertnje njewohrožeja, je dalši wuslědk wobsadnistwa a wojerskeje mocy nad milionami Palestinjanow“, pisaja bywši wótrotřělcy w lisće, kotryž su ze swojim mjenom podpisali.

Wot kónca měrca je na masowych protestach na mjezy mjez Gazaskim pasmom a Israelom 34 Palestinjanow žiwjenje přisadźiło. Israel wumjetowanja, zo přećiwo protestowacym přeraznje postupuje, wotpokazuje. Pječa smědźa wojacy jenož na nohi demonstrantow třěleć.

To a tamne (16.04.18)

póndźela, 16. apryla 2018 spisane wot:

Starosćejo so wo swoju 80lětnu dźowku je 105lětna žona policiju wo pomoc prosyła. Seniorka bě zastojnikow w Langelsheimje w Goslarskim wokrjesu prosyła, w bydlenju 80lětneje pohladać, hač je wšitko w porjadku, dokelž so dźowka ­cyły dźeń pola maćerje přizjewiła njebě. Policisća nańdźechu 80lětnu čiłu a strowu. Wona bě dlěje hač planowane po puću była a njebě so wotzjewiła.

Při błyskowodźe třěchi wisajo wostał je šup w badensko-württembergskim Rudersbergu. Wobydlerjo běchu jeho minjenu sobotu wuhladali a wohnjowu ­woboru wołali. Wobornicy přijědźechu z dźewjeć kameradami a dołhim rěblom, zdźěli nawoda. Jako šup to widźeše, so ­tola hišće sam wuswobodźi. Na to padny z dźesać metrow wysokeje třěchi. Po wobkedźbowanju wobydlerjow so šup wočiwidnje njezranjeny po łuce zminy.

27. krajna synoda zahajena

pjatk, 13. apryla 2018 spisane wot:

Budyšin/Drježdźany (SN/at). 27. synoda Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje je swoje štyridnjowske nalětnje schadźowanje dźensa w Drježdźanskej cyrkwi Třoch kralow zahajiła. Mjez hłownymi temami wuradźowanjow budźe nowy cyrkwinski zakoń wo regionalnym zhromadnym dźěle wosadow, wosadnych zwjazkow, parochijow a sotřinocyrkwinskich poměrow. Woteběrace financy a woteběraca ličba fararjow nuzuje tež saksku krajnu cyrkej, swoje struktury přiměrić.

Kaž w naćisku zakonja rěka, su wosadne zwjazki nowy strukturny element. K tajkim maja so wosady zwjazać, hdyž zhromadnu nowu wosadu abo parochiju njewutworjeja abo do sotřinocyrkwinskeho poměra z dalšej wosadu njestupja. K tomu ma so mjenowany cyrkwinski zakoń wo nowy wotrězk rozšěrić, kiž rjaduje wutworjenje wosadnych zwjazkow.

Wšitke strukturne naležnosće płaća za cyrkwinske wobwody sakskeje kraj­neje cyrkwje. Skutkowanje Serbskeho wosadneho zwjazka wone njepotrjechja, kaž superintendent Jan Malink na naprašowanje zdźěli.

Wo Puigdemonće rěčeli

pjatk, 13. apryla 2018 spisane wot:

Berlin/Den Haag (dpa/SN). W padźe wot  španiskeje justicy přesćěhaneho nawody kataloniskich separatistow Carlesa Puigdemonta su so w Den Haagu zastupnicy němskeje justicy a španiskich institucijow schadźowali. Wuradźowanje w justicnym zarjadnistwje Europskje unije traješe wčera hač do pózdnjeho wječora. K wobdźělnikam słušeše tež generalny statny rěčnik Schleswigsko-Holsteinskeje. Puigdemont bydli tuchwilu w Berlinje.

Sadźbu Hartza IV drje zwyša

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy dźěłowy minister Hubertus Heil (SPD) je sej wěsty, zo dóstanu přijimarjo Hartza IV spočatk noweho lěta zaso trochu wjace pjenjez. W tym zwisku chcył wón tež prašenje wosebiteje potrjeby pruwować, na přikład, hdyž so płokanska mašina skóncuje, rjekny wón nowinarjam. Sadźby Hartza IV su minjene lěta prawidłownje spočatk lěta zwyšili, wotpowědnje wuwiću płaćiznow a mzdow. Tuchwilu dóstwaja samostejacy 416 a pory 374 eurow.

Tójšto nadawkow za šefa

W cyłoněmskim tarifowym rozestajenju wo wyše mzdy w zjawnej słužbje su wčera tež w Choćebuzu stawkowali. Dźěłarnistwo ver.di bě přistajenych měšćanskeho zarjadnistwa, dźěłoweje agentury a dalšich institucijow k cyłodnjowskemu warnowanskemu stawkej namołwjało. Něhdźe 450 ludźi so wobdźěli. Foto: Michael Helbig

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND