Socialisća hněwni na Macrona

srjeda, 28. awgusta 2024 spisane wot:
Paris (dpa/SN). W Francoskej socialisća a Zeleni dalše rozmołwy z prezidentom Emmanuelom Macronom wo wutworjenju noweho knježerstwo wotpokazuja a ludźi k masowym protestam namołwjeja. Woni reaguja tak na postupowanje prezidenta, kiž je wčera mjeńšinowe knježerstwo lěwicarskeho zwjazka wotpokazał. Te by po měnjenju Macrona w narodnej zhromadźiznje hnydom z wotumom njedowěry zwrěšćiło. Macron chcyše dźensa dale wo wutworjenju noweho knježerstwa rěčeć. Wuradźowanja su wobćežne, dokelž njeje žadyn z třoch wolerskich zwjazkow při wólbach parlamenta trěbnu wjetšinu hłosow docpěł.

Scholz: Prawo na azyl dale wobsteji

srjeda, 28. awgusta 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) nochce wosobinske prawo na azyl do prašenja stajeć. „Indiwidualne prawo dale wobsteji a je w našej wustawje zakótwjene“, rjekny Scholz w sćelaku ZDF. Wón rjekny tole hodźiny po rozmołwje z předsydu CDU Friedrichom Merzom. Tón bě sej hladajo na smjertny islamistiski nadpad w Solingenje žadał, ćěkancow ze Syriskeje a Afghanistana při mjezach Němskeje zasadnje wotpokazać.

Merz bě Scholzej w tym zwisku nowe wusměrjenje migraciskeje politiki namjetował, w nuzy tež bjez amploweju partnerow Zelenych a FDP. Tole by jasny łamk koalicije był. Scholz njebě na namjet Merza reagował. W SPD wobhladuja žadanje Merza skerje jako manewer w zwisku z wólbami do krajnych sejmow w Sakskej, Durinskej a Braniborskej.

Zahubne znamjo

srjeda, 28. awgusta 2024 spisane wot:

Rozsud we wokrjesnym sejmiku bě jasny signal: AfD je přizemiła. Dwě prawicarskej stronje w sejmiku stej nimo toho wočiwidny dopokaz zmyslenja wobydlerjow, ale wo to nětko njeńdźe. Prawdźepodobnje mjenujcy njeje AfD a konsortam jasne, što jich rozsud woznamjenja: Wukrajnicy we wokrjesu, to njejsu jenož migranća. Polacy, Češa, wšitcy ći, kiž tu dźěłaja – tež za nich je społnomócnjena za­mołwita. Kajke to znamjo na wšěch tych, kiž ­chcychu snadź do wokrjesa přińć, zo bychu tu dźěłali. A kajki to tež wuraz ­zmyslenja krajneho rady Uda Wićaza. Wón by wothłosowanju wo namjeće AfD zadźěwać a pad najprjedy prawnisce ­přepruwować móhł. To pak wón noch­cyše. Jeho CDU mjenujcy je znowa zdźěla zhromadnje z prawicarsko-ekstremistiskej stronu za jedyn postronk ćahnyła. Palne murje, kajkež je „křesćanscy“ de­mokraća stajnje zaso propaguja, w Bu­dyšinje ­dawno hižo njeeksistuja.

Maximilian Gruber

Nawodnistwo AfD w Budyšinje

srjeda, 28. awgusta 2024 spisane wot:
Tójšto ludźi je wčera popołdnju na wólbne zarjadowanje AfD přichwatało. Tute přewjedźechu na Budyskich Žitnych wikach pod Bohatej wěžu. Přitomnych witaše Budyski zapósłanc strony zwjazkoweho sejma Karsten Hilse. Přijěli běchu předsydaj AfD Tino Chrupalla a Alice Weidel kaž tež krajny předsyda sakskeje AfD Jörg Urban. Wšitcy rěčnicy běchu sej dobyća strony při wólbach Sakskeho krajneho sejma přichodnu njedźelu wěsći. Weidel připowědźi razniše azylowe prawo, dyrbjała-li AfD knježerstwowu zamołwitosć přewzać. Chrupalla žadaše sej nowu energijowu politiku a přepytowanje zničenja płunowoda Nord Stream II. Foto: dpa/Robert Michael

To a tamne (28.08.24)

srjeda, 28. awgusta 2024 spisane wot:

Swoju zemrětu mać w mróžaku chował je muž na Sardiniskej kupje w Srjedźnym morju, zo by rentu žony dale dóstał. 54lětneho chcedźa nětko jebanstwa a zatajenja smjerće dla wobskoržić. Ćěło 78lětneje bě policija při přepytowanju doma namakała. Susodka bě so dźiwała, zo je žona takle dołho preč. Prawdźepodobnje bě staruška za čas koronapandemije zemrěła. Zatajenje jeje smjerće płaći syna wjacore tysac eurow.

Na wšěch 1 600 ludźi je awstralska policija při najwjetšej akciji přećiwo organizowanej drogowej kriminaliće w kraju zajała. Tak mjenowanu „operaciju Vitreus“ su minjeny tydźeń přewjedli. Při tym su 1 400 kilogramow drogow a 2 500 rostlinow cannabisa w hódnoće 56 milionow eurow sćazali. Policija je wo wuslědku akcije překwapjena a přiznawa, zo su wiki drogow wjetše, hač su sej to myslili.

Nowy proces přećiwo Trumpej?

wutora, 27. awgusta 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Wurjadny přepytowar USA Jack Smith je rewizijne sudnistwo namołwjał, chłostanske jednanje přećiwo bywšemu prezidentej USA Donaldej Trumpej afery wažnych dokumentow dla zaso wožiwić. Zamołwita sudniča Aileen Cannon bě proces srjedź julija přetorhnyła, dokelž dwělowaše, zo bě powołanje Smitha po zakonju. Smith so tomu wobaraše. Trump bě po zakónčenju zastojnstwa w swojej garaži tajne dokumenty Běłeho domu składował.

Šwikaja wuměnjenja w Gazy

New York (dpa/SN). Z doraznymi słowami su sobudźěłaćerjo UNO zahubne wuměnjenja w Gazaskim pasmje šwikali, w kotrymž přeco hišće wojuja. „Huma­nitarne dźěło je mjeztym njesměrnje wobćežne“, praji Sam Rose, planowanski direktor pomocneho skutka UNRWA na nowinarskej konferency w New Yorku. Jeno w awgusće je israelska armeja ludźom w Gazaskim pasmje wjace hač dźesać króć kazała, swoje domy wopušćić. „Kóždy raz je situacija hišće čwak hórje.“

Žane lěwicarske knježerstwo

W Dešnje sewjernje Choćebuza su minjeny kónc tydźenja 30. domizniski a drastowy swjedźeń Bórkowskeje gmejny woswjećili. Runočasnje wopominachu 575. jubilej prěnjeho naspomnjenja wsy. Wjeršk bě wulki swjedźenski ćah z 50 wobrazami a 500 ­sobuskutkowacymi njedźelu popołdnju. Na přećahu wobdźěli so tež skupina Přezpólni z Hornjeje Łužicy. Foto: Michael Helbig

Merz a Scholz so zetkałoj

wutora, 27. awgusta 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a nawoda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Friedrich Merz staj so dźensa w kanclerskim zarjedźe w Berlinje na rozmołwu zetkałoj. Hłowny nastork zetkanja bě smjertny nadpad w Solingenje, po kotrymž je pozdatny skućićel, 26lětny Syričan, w přepytowanskej jatbje. Njeskutk bě debatu wo migraciskej politice a wotsunjenju wožiwił. Wčera so wozjewi, zo chcetaj so Merz a Scholz tuteje naležnosće dla zetkać. Generalny sekretar CDU Carsten Linnemann bě w tym zwisku rjekł: „Nadźijam so, zo přewozmje kancler iniciatiwu a zo njepraji jeno to, štož hižo měsacy a lěta powěda“, potwjerdźi w rozhłosu. „Smy zwólniwi. Hdyž knježerstwo zwólniwe njeje, by to historiski zmylk był“, dale měni.

Merz žada sej dospołne zawrjenje mjezow Němskeje za ćěkancow ze Syriskeje a Afghanistana. Scholz tole wotpokazuje.

Spěchowanje wšěm přistupne

wutora, 27. awgusta 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Wšitcy wobsedźerjo bydlenjow a domow maja wot dźensa móžnosć próstwu wo statne spěchowanje za wuměnu starych płunowych a wolijowych tepjenjow zapodać. Nimo dotal woprawnjenych móža nětko tež přena­jerjo jednoswójbnych domow kaž tež předewzaća a komuny próstwy zapodać. Tole zdźěla statna spěchowanska banka KfW. Z třećim kołom wjele diskutowa­neho tepjenskeho zakonja zwjazkoweho knježerstwa, je program nětko wšitkim skupinam přistupny. Dotal su 93 000 próstwam wo spěchowanje přizwolili.

Kretschmer: Rozsudne wólby

wutora, 27. awgusta 2024 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer, načolny kandidat CDU při wólbach Sakskeho krajneho sejma přichodnu njedźelu, 1. septembra, je ludźi namołwjał, demokratisku srjedźiznu sylnić. „To su rozsudne wólby, dźe wo wšitko“, rjekny wón na zarjadowanju w Drježdźanach. Hač je swobodny stat po wólbach „hišće tak stabilny“, rozsudźi so ze sylnosću unije. Poslednje dny do wólbow trjeba kraj rozmach, „zo bychmy hromadźe dźerželi“.

Na kóncu póńdźe wo „někotre hłosy“ a wo prašenje, štó je najsylniša móc w kraju. „Dyrbimy prěni być, zo bychmy nadawk dóstali, knježerstwo zestajeć a zo by tutón kraj woprawdźe dobry přichod měł“, Kretschmer rjekny. „Dźe wo Saksku. Su to naše wólby, kotrež rozsudźa wo našim přichodźe.“

Tež předsyda CDU Friedrich Merz a šef CSU Markus Söder wabještaj za Kretschmera. Wobaj potwjerdźištaj, zo je Kretschmer prawy muž na čole kraja. Sakska je sej hladajo na přirunowanje krajow wodźace městno wudobyła, tak Söder.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND